همکاری با انجمن علمی گیاهان دارویی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد و عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی کرمان

2 استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد جیرفت

چکیده

به منظور بررسی اثر تاریخ کاشت و رقم برعملکرد و اجزا عملکرد گلرنگ بهاره در شهرستان کرمان آزمایشی در سال زراعی 81-80 در ایستگاه تحقیقات منابع طبیعی مرکز تحقیقات کرمان به اجراء در آمد.
آزمایش به صورت اسپلیت پلات در قالب بلوکهای کامل تصادفی در چهار تکرار اجرا شد. کرتهای اصلی شامل چهار تاریخ کاشت (25 اسفند، 10 فروردین، 25 فروردین، 9 اردیبهشت) و کرتهای فرعی شامل سه رقم ( توده محلی کرمان ، رقم اراک 2811، رقم محلی اصفهان) بودند. طول دوره از کاشت تا وقوع کلیه مراحل نمو شامل جوانه زنی ،ساقه دهی، 50 درصد غنچه دهی، 100 درصد غنچه دهی، 50 درصد گلدهی ، 100 درصد گلدهی و رسیدگی تحت تأثیر تاریخ کاشت قرار گرفت و با تأخیر در کاشت کاهش یافت.
اثر تاریخ کاشت بر ارتفاع گیاه، تعداد شاخه فرعی، تعداد طبق در بوته، ‌وزن هزار دانه ، وزن خشک بوته، عملکرد دانه و عملکرد گلچه معنی دار بوده و تأخیر در کاشت باعث کاهش آنها گردید. تأخیر در کاشت موجب افزایش درصد پروتئین دانه و تسریع در کاشت موجب افزایش درصد روغن دانه گردید.
با توجه به نتایج بدست آمده اثر متقابل تاریخ کاشت در رقم بر تمامی مراحل از کاشت تا وقوع کلیه مراحل نمو، ارتفاع بوته، تعداد شاخه فرعی، تعداد طبق در بوته، تعداد دانه در طبق, وزن هزار دانه، عملکرد بیولوژیکی، عملکرد دانه، درصد روغن و درصد پروتئین معنی دار و برای شاخص برداشت  معنی دار نبود. تاریخ کاشت دوم (10 فروردین) و توده محلی کرمان از نظر عملکرد دانه و رقم محلی اصفهان از نظر میزان روغن دانه وعملکرد روغن در شرایط آب و هوایی کرمان قابل کشت و توصیه می باشند.

کلیدواژه‌ها

-  احمدی، م. ر.1371.اصلاح گلرنگ.پژوهش و سازندگی،فصلنامه علمی،تحقیقاتی و آموزشی جهاد سازندگی،سال 5 شماره 16. صفحات 39-36.
-  آلیاری، ه. و همکاران 1379. فیزیولوژی زراعت دانه های روغنی . انتشارات عمیدی .
-  اهدایی، ب. و ق، نورمحمدی، 1363. اثر تاریخ کاشت بر عملکرد و سایر صفات زراعی دو رقم گلرنگ. مجله علمی کشاورزی دانشگاه شهید چمران. شماره 9 . صفحات 42 – 28.
-  خواجه پور، م.ر. 1381. اصول و مبانی زراعی، انتشارات جهاد دانشگاهی واحد صنعتی اصفهان. 378 صفحه.
-  سعادت لاجوردی، ن. 1359. دانه های روغنی. انتشارات دانشگاه تهران .
-  رستگار،م،ع.زراعت عمومی.1377.انتشارات برهمند.475 صفحه.
-  زینلی، الف. 1378. گلرنگ (شناخت، تولید و مصرف). انتشارات دانشگاه علوم کشاورزی ومنابع طبیعی گرگان، 144 صفحه.
-  فروزان ، ک. 1378. گلرنگ. انتشارات شرکت دانه های روغنی ،150 صفحه
-  ناصری،ف.1370،دانه های روغنی،معاونت فرهنگی آستان قدس رضوی.
- Abel, G.H., 1976. Effects of irrigation regimes planting dates nitrogen levels and   row spacing on safflower cultivars. Agron. J.68: 448-451
- Dunphy,e.j.,jj.Hangwag,and d.s.green.1979.Soybean yield in relation to day between speaific developmental stages.Agron. j. 1:917-920.
- Luees, R. E; D. M. Yermanos, A. E. loay, and W.d. Burge. 1965. Effect of planting date on seed yield, oil content and water requirement of safflower. Agron. J. 57: 162-164.
- Mundel, H.H, R.J.Morirson , R. E. Black show. T.Entz. B.T.Roth. R. Gaudiel and F. Kiehn. 1994. Seeding date effects on yield, quality and Maturity of safflower. Can. J. Plant Sci. 44: 261-266.
-Tomar, S.S. 1992. Effect of soil hydrothermal regimes on the performance of safflower planted on different dates. Third International safflower conf. Beijing. China. PP. 714-729.
-Zimmerman, L.H. 1972. Effect of Temperature and hamdiry stress during flowering on safflower (carthamus tinctarus). Crop sci.12; 637-640.