بررسی عملکرد گل وصفات مورفولوژیکی در تعدادی از ژنوتیپهای گیاه (Rosa damascena Mill )

طیائی عقدائی, سیدرضا; رضایی, محمدباقر; جبلی, مریم

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ اعضاء هیأت علمی مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع، تهران

² کارشناس مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع

چکیده

ژنوتیپهای گیاه Rosa damascena Mill از نقاط مختلف کشور جمع آوری و در مزرعه تحقیقاتی موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع در قالب یک طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار کشت شدند. در میان نمونه های فوق تعداد 11 ژنوتیپ از نظر عملکرد گل در یک دورة گلدهی ،تعداد گل در شاخه، وزن متوسط گل، و صفات مورفولوژیکی شامل ارتفاع گیاه ،قطر تاج تاج تاج پوشش ،زاویه شاخه ،تعداد برگ، طول و عرض نهنج ،طول و عرض غنچه وتراکم خار مورد بررسی قرار گرفتند . ارزیابی و تجزیه و تحلیل داده‌ها با استفاده از تجزیه واریانس ، گروه بندی میانگینها و تجزیه همبستگی انجام گرفت. بر اساس نتایج تجزیه واریانس، ژنوتیپها از نظر عملکرد، تعداد گل در متر مربع و وزن متوسط گل،اختلاف بسیار معنی داری نشان دادند. مقایسه میانگینها نیز ژنوتیپها را بر اساس صفات عملکرد گل، تعداد گل و وزن متوسط گل به ترتیب در 3، 4 و 3 گروه قرار داد. ژنوتیپهای شمارة 6 و 2 از لحاظ عملکرد گل در هکتار،‌ ژنوتیپهای شمارة 6 و 18 ازنظرتعداد گل در واحد سطح بیشترین مقادیر را به خود اختصاص دادند،‌ در حالی که ژنوتیپ شماره 26 با عملکرد و تعداد ناچیز گل، بیشترین وزن متوسط گل را نشان داد و پس از آن ژنوتیپهای شمارة 3 و 2 قرار گرفتند. تفاوت بسیار معنی‌داری نیز از نظر صفات مورفولوژیکی از قبیل ارتفاع، زاویة شاخه، تعداد برگ، تراکم خار، طول خار، تعداد گل درشاخه، طول وعرض نهنج میان ژنوتیپها مشاهده شد. همچنین ژنوتیپها بر اساس مقایسه میانگین صفات ارتفاع و تعداد گل در شاخه، به 4 گروه، قطر تاج پوشش وطول غنچه به 2گروه، زاویه شاخه و تعداد برگ به 5 گروه و تراکم خار وطول خار ،طول وعرض نهنج ، عرض غنچه به 3 گروه مجزا تقسیم شدند. نتایج تجزیه همبستگی میان صفات نیز نشان داد که تعداد گل در واحد سطح، طول غنچه‌ و عرض نهنج با عملکرد همبستگی مثبت ومعنی داری دارند،.تفاوت میان ژنوتیپهای تحت مطالعه از نظر عملکرد و صفات مورفولوژیکی و نیز همبستگی میان صفات مختلف نشان دهنده ژرم پلاسم غنی این گیاه و وجود ظرفیت و پتانسیل های وسیع برای اصلاح صفات مورد نظر درجهت توسعه کشت ، افزایش بازده و بهره‌ برداری تجاری گل محمدی در کشور می‌باشد.

کلیدواژه‌ها

مراجع

- طبایی عقدایی، س.ر. و. رضایی، م.ب.، 1379. بررسی تکثیر و ریشه زائی در قلمه های گل محمدی (Rosa damascena Mill.). تحقیقات ژنتیک و اصلاح گیاهان مرتعی و جنگلی ایران، 1: 94-76

- طبایی عقدایی، س.ر،، رضایی، م.ب. و. جایمند، ک. 1382. ارزیابی تنوع در اجزاء گل و اسانس ژنوتیپهای گل محمدی (Rosa damascena Mill.) کاشان. فصلنامه پژوهشی تحقیقات ژنتیک و اصلاح گیاهان مرتعی و جنگلی ایران، 11(2): 234-219. و 278.

- طبایی عقدایی، س.ر .و،. رضایی، م.ب.، 1381. ارزیابی تنوع موجود در ژنوتیپهای گل محمدی (Rosa damascena Mill.) کاشان از نظر عملکرد گل. تحقیقات ژنتیک و اصلاح گیاهان مرتعی و جنگلی ایران، 9: 111-99.

- طبایی عقدایی، س.ر.، رضایی ، م.ب.و. جایمند، ک.، 1380. تنوع ژنوتیپی در میزان گل و اسانس گل محمدی Mill. ) (Rosa damascena. همایش ملی گیاهان دارویی ایران. ص. 224.

- طبایی عقدایی، س.ر. و. بابایی، م.1380، . مطالعه اختلافهای ژنوتیپی گل محمدی (Mill Rosa damascena ) از نظر واکنش به خشکی در مراحل اولیه رشد. تحقیقات ژنتیک و اصلاح گیاهان مرتعی و جنگلی ایران، 8: 126 -113.

- طبایی عقدایی، س.ر. وبابایی، م.، .1381 مؤلفه های مقاومت به خشکی در اکوتیپهای گل محمدی (Mill Rosa damascena ). اولین کنفرانس علوم و تنوع زیستی گیاهی ایران. ص 151.

- طبایی عقدایی، س.ر. و. م. بابایی. م.،1382. ارزیابی تنوع ژنتیکی برای تحمل خشکی در قلمه های گل محمدی (Mill. Rosa damascena) با استفاده از تجزیه‌های چند متغیره. فصلنا مه پژوهشی تحقیقات ژنتیک و اصلاح گیاهان مرتعی و جنگلی ایران، 11 (1): 51-39 و 167

- Chevallier, A. 1996. The encyclopedia of medicinal plants. Dorling Kindersely, London, pp 336.

- Dewyer, L.M., Hamilton, R.I., Haybone, H.N. and Royds, W., 1991. Analysis of biological traits contributing to grain yield of short –to mid-season corn (Zea mays L.) hybrids. Canadian Journal of Plant Science, 71: 535-541.

- Dewyer, L.M., Ma, B.L, Evenson, L. and Hamilton, R.I., 1994. Maize physiological traits related to grain yield and harvest moisture in mid-to short season environments. Crop Science, 34: 985-992.

- Gault , M . and P.M. Synge ,1971 . The dictionary of roses in colour , Rainbird Refrence books , London , PP 191 .

- Guenther, E. 1952. The essential oils. Vol. 5, Robert E. Krieger Publishing Company Malabar, Florida, pp 506.

- Ody, P., 1995. The herb society's complete medicinal herbal. Dorling Kindersely, London, pp 192.

- Poneleit, C.G. and Egli, D.B., 1997. Kernel growth rate and duration in maize as affected by plant density and genotype. Crop Science, 19: 385-388.

- Wallace, D.H., Ozbune, J.L. and Munger, H.M., 1972. Physiological genetics of crop yield. Adv. Agron., 24: 97-146.

- William, M.R., Below, F.E., Lambert, K.J., Howey, A.E. and Mies, D.W., 1987a. Plant traits related to productivity of maize. I. Genetic variability, environmental variation, and correlation with grain yield and stalk lodging. Crop Science, 27: 1116-1121.

- William, M.R., Below, F.E., Lambert, K.J., Howey, A.E. and Mies, D.W., 1987b. Plant traits related to productivity of maize. II. Development of multiple trait models. Crop Science, 27: 1122-1126.

تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران

بررسی عملکرد گل وصفات مورفولوژیکی در تعدادی از ژنوتیپهای گیاه (Rosa damascena Mill )

مراجع

مراجع

- طبایی عقدایی، س.ر. و. رضایی، م.ب.، 1379. بررسی تکثیر و ریشه زائی در قلمه های گل محمدی (Rosa damascena Mill.). تحقیقات ژنتیک و اصلاح گیاهان مرتعی و جنگلی ایران، 1: 94-76

- طبایی عقدایی، س.ر.، رضایی ، م.ب.و. جایمند، ک.، 1380. تنوع ژنوتیپی در میزان گل و اسانس گل محمدی Mill. ) (Rosa damascena. همایش ملی گیاهان دارویی ایران. ص. 224.

- طبایی عقدایی، س.ر. وبابایی، م.، .1381 مؤلفه های مقاومت به خشکی در اکوتیپهای گل محمدی (Mill Rosa damascena ). اولین کنفرانس علوم و تنوع زیستی گیاهی ایران. ص 151.

- Chevallier, A. 1996. The encyclopedia of medicinal plants. Dorling Kindersely, London, pp 336.

- Dewyer, L.M., Hamilton, R.I., Haybone, H.N. and Royds, W., 1991. Analysis of biological traits contributing to grain yield of short –to mid-season corn (Zea mays L.) hybrids. Canadian Journal of Plant Science, 71: 535-541.

- Dewyer, L.M., Ma, B.L, Evenson, L. and Hamilton, R.I., 1994. Maize physiological traits related to grain yield and harvest moisture in mid-to short season environments. Crop Science, 34: 985-992.

- Gault , M . and P.M. Synge ,1971 . The dictionary of roses in colour , Rainbird Refrence books , London , PP 191 .

- Guenther, E. 1952. The essential oils. Vol. 5, Robert E. Krieger Publishing Company Malabar, Florida, pp 506.

- Ody, P., 1995. The herb society's complete medicinal herbal. Dorling Kindersely, London, pp 192.

- Poneleit, C.G. and Egli, D.B., 1997. Kernel growth rate and duration in maize as affected by plant density and genotype. Crop Science, 19: 385-388.

- Wallace, D.H., Ozbune, J.L. and Munger, H.M., 1972. Physiological genetics of crop yield. Adv. Agron., 24: 97-146.

- William, M.R., Below, F.E., Lambert, K.J., Howey, A.E. and Mies, D.W., 1987a. Plant traits related to productivity of maize. I. Genetic variability, environmental variation, and correlation with grain yield and stalk lodging. Crop Science, 27: 1116-1121.

- William, M.R., Below, F.E., Lambert, K.J., Howey, A.E. and Mies, D.W., 1987b. Plant traits related to productivity of maize. II. Development of multiple trait models. Crop Science, 27: 1122-1126.

دوره 20، شماره 1 - شماره پیاپی 23
اردیبهشت 1383
صفحه 111-122

بررسی عملکرد گل وصفات مورفولوژیکی در تعدادی از ژنوتیپهای گیاه (Rosa damascena Mill )

مراجع

مراجع

- طبایی عقدایی، س.ر. و. رضایی، م.ب.، 1379. بررسی تکثیر و ریشه زائی در قلمه های گل محمدی (Rosa damascena Mill.). تحقیقات ژنتیک و اصلاح گیاهان مرتعی و جنگلی ایران، 1: 94-76

- طبایی عقدایی، س.ر.، رضایی ، م.ب.و. جایمند، ک.، 1380. تنوع ژنوتیپی در میزان گل و اسانس گل محمدی Mill. ) (Rosa damascena. همایش ملی گیاهان دارویی ایران. ص. 224.

- طبایی عقدایی، س.ر. وبابایی، م.، .1381 مؤلفه های مقاومت به خشکی در اکوتیپهای گل محمدی (Mill Rosa damascena ). اولین کنفرانس علوم و تنوع زیستی گیاهی ایران. ص 151.

- Chevallier, A. 1996. The encyclopedia of medicinal plants. Dorling Kindersely, London, pp 336.

- Dewyer, L.M., Hamilton, R.I., Haybone, H.N. and Royds, W., 1991. Analysis of biological traits contributing to grain yield of short –to mid-season corn (Zea mays L.) hybrids. Canadian Journal of Plant Science, 71: 535-541.

- Dewyer, L.M., Ma, B.L, Evenson, L. and Hamilton, R.I., 1994. Maize physiological traits related to grain yield and harvest moisture in mid-to short season environments. Crop Science, 34: 985-992.

- Gault , M . and P.M. Synge ,1971 . The dictionary of roses in colour , Rainbird Refrence books , London , PP 191 .

- Guenther, E. 1952. The essential oils. Vol. 5, Robert E. Krieger Publishing Company Malabar, Florida, pp 506.

- Ody, P., 1995. The herb society's complete medicinal herbal. Dorling Kindersely, London, pp 192.

- Poneleit, C.G. and Egli, D.B., 1997. Kernel growth rate and duration in maize as affected by plant density and genotype. Crop Science, 19: 385-388.

- Wallace, D.H., Ozbune, J.L. and Munger, H.M., 1972. Physiological genetics of crop yield. Adv. Agron., 24: 97-146.

- William, M.R., Below, F.E., Lambert, K.J., Howey, A.E. and Mies, D.W., 1987a. Plant traits related to productivity of maize. I. Genetic variability, environmental variation, and correlation with grain yield and stalk lodging. Crop Science, 27: 1116-1121.

- William, M.R., Below, F.E., Lambert, K.J., Howey, A.E. and Mies, D.W., 1987b. Plant traits related to productivity of maize. II. Development of multiple trait models. Crop Science, 27: 1122-1126.

دوره 20، شماره 1 - شماره پیاپی 23اردیبهشت 1383صفحه 111-122

دوره 20، شماره 1 - شماره پیاپی 23
اردیبهشت 1383
صفحه 111-122