همکاری با انجمن علمی گیاهان دارویی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار پژوهشی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی قزوین

2 کارشناس مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی قزوین

3 اعضاء هیأت علمی مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع

چکیده

به منظور بررسی اثر رژیم‌های مختلف آبیاری بر عملکرد و اجزای عملکرد گیاه دارویی سیاه دانه، آزمایشی در دو سال زراعی 1376 و 1377 در ایستگاه تحقیقات گیاهان دارویی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی قزوین انجام گرفت. طرح آزمایشی مورد استفاده، بلوکهای کامل تصادفی با 3 تکرار بود. تیمارهای آبیاری شامل دور آبیاری 7، 14 و 21 روز و بدون آبیاری (دیم) بود. صفات اندازه‌گیری شده شامل ارتفاع بوته، وزن هزار دانه، تعداد کپسول در بوته، تعداد دانه در کپسول، نسبت وزن دانه به وزن کپسول و عملکرد دانه بود. نتایج نشان داد که رژیم‌های آبیاری به طور معنی‌داری در هر دو سال آزمایش بر ارتفاع بوته، تعداد کپسول در بوته ، تعداد دانه در کپسول و عملکرد دانه تأثیر داشت و تمامی صفات فوق در تیمارهای آبیاری، بالاتر از بدون آبیاری بودند، آبیاری هیچ گونه اثر معنی‌داری بر وزن هزار دانه و نسبت وزن دانه به وزن کپسول نداشت. بالاترین عملکرد دانه در هر دو سال آزمایش مربوط به دور آبیاری 7 روز بود (1118 کیلوگرم در هکتار) بود. البته در زمان کمبود رطوبت و حتی به صورت دیم گیاه نسبت به کم آبی از خود مقاومت نشان داد و با حداقل رطوبت، تولید محصول نمود. از بین صفات اندازه‌گیری شده، ارتفاع بوته، تعداد کپسول در بوته و تعداد دانه در کپسول همبستگی مثبت بسیار زیادی با عملکرد دانه نشان دادند.

کلیدواژه‌ها

- اکبری‌نیا، ا.، 1380. بررسی تأثیر تاریخ کاشت بر عملکرد چند گیاه در شرایط دیم. همایش گیاهان دارویی مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع.
- امیدبیگی، ر.، 1379. تولید و فرآورد گیاهان دارویی. جلد سوم، انتشارات آستان قدس رضوی.
- امین پور، ر. و موسوی، م.، 1374. اثرات تعداد دفعات آبیاری برمراحل نمونه عملکرد و اجرای عملکرد دانه زیره سبز. مجله علوم کشاورزی و منابع طبیعی. دانشگاه صنعتی اصفهان، شماره 1 : 6-1.
- بابایی، آ.، 1375. بررسی اثر تنش آبی در مراحل رشد و نمو، کمیت و کیفیت اسانس و مقدار روغن سیاه دانه. پایان نامه فوق لیسانس علوم گیاهی. دانشگاه آزاد اسلامی واحد شمال تهران. 161 صفحه.
- صادقی، ب.، 1373. اثر مقادیر ازت و آبیاری بر عملکرد زیره سبز. سازمان پژوهشهای علمی و صنعتی ایران. پژوهشکده خراسان، مجموعه مقالات دومین همایش زعفران و گیاهان دارویی.
- فرخزاد کاظمی، س.،  فرهی‌آشتیانی ، ص. و  شریفی عاشورآبادی، ا.، 1381. اثر تنش کم‌آبی بر مؤلفه‌های عملکرد بذر در گیاه دارویی زیره سبز (Cuminum cyminum). پژوهش‌ و سازندگی، شماره 54.
- نجفی، ف. و رضوایی مقدم ، پ.، 1381. اثر رژیم‌های مختلف آبیاری و تراکم بر عملکرد و خصوصیات زراعی گیاه دارویی اسفرزه (Plantago ovata). مجله علوم و صنایع کشاورزی،‌جلد (2)16
- Abdel-Kawy, A. S. W., Hornik, l. and I. Hetheye. 1981. Yield response to various levels of water supply in anise (Pimpenella ansium L.) Herba. Hungarica, 20 (1-2): 133-149.
- Dhuyal. S.L., S.C. Bharagava and M.L. Jakar. 1997. Screening of drought tolerance in cumingen, types. Annals of Biology ladhiama, 13: 79-82.
- Hornok, L. 1986. Effect of environmental factors on growth, yield and or active principles of some spice plants. Acta Horticulture, 168: 169-176.
- Katony,T.M.et al. 1999.Effect of phosphorus nutrition on growth chloroplast ultrastracture and P uptake by Nigella sativa.J.union Arab Biol., Cariro , vol 7(B) .373-396.
- Patel, B. S., S. C o. Sandaria and C. Patel. 1996. Influence of irrigation and nitrogen on plantago ovata. Indian Journal of Agronomy, 41: 136-139.
- Penka. M. 1978. influence of irrigayion on the contents of effective substances of officinal plants. Acta Agriculture ,73: 181-198.