همکاری با انجمن علمی گیاهان دارویی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان

2 استادیار مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور

3 کارشناس مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان

چکیده

به منظور ارزیابی عملکرد گل در هر بوته و اجزاء عملکرد در گل محمدی، آزمایشی در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار بر روی 35 ژنوتیپ گل محمدی در ایستگاه تحقیقات مناطق خشک و بیابانی کاشان انجام شد. چهارده صفت مورفولوژیکی و عملکردی اندازه‌گیری شدند. همبستگی عملکرد گل در هر بوته با صفات وزن تر گل، عملکرد گل در هر شاخه، تعداد گل در هر شاخه و ارتفاع گیاه مثبت و معنی‌دار و با صفت طول غنچه منفی و معنی‌دار بود. تجزیه و تحلیل رگرسیون مرحله‌ای برای عملکرد گل در هر بوته نشان داد که صفت وزن تر هر گل و تعداد گل در هر بوته به ترتیب وارد مدل شدند و 99 درصد تغییرات عملکرد گل در بوته را توجیه نمودند. تجزیه عاملها، 5 عامل پنهانی را معرفی نمود که در مجموع 2/83 درصد از واریانس بین صفات را بیان نمودند. در عامل اول، صفات تعداد گل در هر شاخه، عملکرد گل در هر شاخه، قطر تاج پوشش، تعداد گل در هر بوته، طول نهنج و طول دوره گلدهی دارای بار عامل بالایی بودند. این فاکتور تحت عنوان فاکتور عملکردی نامگذاری گردید. تجزیه و تحلیل ضرایب مسیر نیز نشان داد که تعداد گل در بوته، وزن تر گل و عملکرد گل در هر شاخه بالاترین اثر مستقیم را بر عملکرد گل داشتند. بنابراین، این تحقیق پشنهاد می‌کند که تعداد گل در هر بوته، وزن تر هر گل و تعداد گل در هر شاخه می‌توانند معیار انتخاب مناسبی برای بهبود عملکرد گل در هر بوته در ژنوتیپ‌های گل محمدی باشند.

کلیدواژه‌ها

- دوازده امامی، س.، 1380. شناسایی واریته‌ها و کولیتوارهای گل محمدی کاشان. گزارش نهایی شماره 449/80. مرکز تحقیقات کشاورزی اصفهان، 37 صفحه.
- رضایی، ع. و سلطانی، ا.، 1377. مقدمه‌ای بر تحلیل رگرسیون کاربردی. انتشارات دانشگاه صنعتی اصفهان، 294 صفحه.
- زینلی، ح.، 1377. بررسی الگوی تنوع فنوتیپی و ژنوتیپی ارزیابی عملکرد و اجزاء آن در کنجد. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی اصفهان.
- زینلی، ح.، 1382. بررسی تنوع صفات زراعی، سیتوژنتیک، فیتوشیمیایی در نعناعهای ایران. پایان نامه دکتری، دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی اصفهان.
- سیاه‌سر، ب.، 1376. تجزیه و تحلیل چند متغیره، جهت بررسی تنوع ژنتیکی و اجزاء عملکرد سویا. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی اصفهان.
- صباغ‌پور، ح.، 1373. همبستگی صفات و تجزیه علیت در ارقام ماش. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس.
- طبایی عقدایی، س.ر.، 1383. بررسی عملکرد گل و صفات مورفولوژیکی در تعدادی از ژنوتیپ‌های گیاه گل محمدی. تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران، 20(1): 122-111.
- قوامی، ف.، 1376. بررسی تنوع خصوصیات مورفولوژیکی،  فنولوژیک و الگوهای الکتروفورتیک پروتئین دانه ماش. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی اصفهان.
- میرزایی ندوشن، ح.، 1367. بررسی تنوع ژنتیکی و جغرافیایی در کلکسیون لوبیای ایران. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس.
- Dewy, D.R., and Lu, K.H., 1959. A correlation and path coefficient analysis of component of crested wheat grass seed production. Agronomy Journal, 51: 515-518.
- Fraser, J. and Eaton, G.W., 1983. Application of yield component analysis to crop research. Field crop Abstract. 39: 787-797.
- Gammerman, A.F., Kadayev, G.N. and Yacenko-Khmelevskyi, A.A., 1983. Herbs.International Rose Hip Conference, Moscow, 9-12 December: 114-119.
- Johnson, R.A., and Wichern, D.W., 1982. Applied Multivariate Statistical Analysis. Prentice Hall International Inc., New York, 507 p.
- Novruzov, E., 2003. Pigments of reproductive organs of species Rosal. Azerbaijan, NAS, Ser. Biological Science, 3: 376-382.
- Singh, S.P. Kayiyar, R.S., 2001. Correlation and path analysis for flower yield in rosa damascena. Mill. Herb, Spices and Medicinal plants, 8(1): 43-51.