همکاری با انجمن علمی گیاهان دارویی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری، گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، ایران

2 دانشیار، گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، ایران

3 فارغ‌التحصیل کارشناسی ارشد، گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، ایران

4 فارغ‌التحصیل کارشناسی ارشد، گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز، ایران

چکیده

به‌منظور مطالعه پتانسیل دگرآسیبی و تعیین رابطه‌ آن با تغییرات ترکیب‌های فنلی، در غلظت‌های مختلف عصاره‌های متانولی و اتانولی حاصل از اندام هوایی و زمینی ترشک (Rumex turcomanicus Czerep.) بر خصوصیات جوانه‌زنی و رشد گیاهچه کاهو (Lactuca sativa L.)، آزمایش فاکتوریل بر مبنای طرح کاملاً تصادفی شامل دو قسمت از اندام گیاه (ریشه و اندام هوایی)، دو حلال عصاره‌گیری (متانول و اتانول) و در شش غلظت مختلف عصاره (0، 25/31، 5/62، 125، 250 و 500 پی‌پی‌ام) در سال 1392 در محل دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد انجام شد. پس از آماده‌سازی عصاره‌ها، اثر بازدارندگی آنها بر مؤلفه‌های جوانه‌زنی بذر و رشد گیاهچه کاهو مورد بررسی قرار گرفت. همچنین میزان ترکیب‌های فنلی در غلظت‌های مختلف هر یک از عصاره‌ها تعیین گردید. نتایج نشان از اثر بازدارندگی بالاتر عصاره‌های متانولی در مقایسه با عصاره‌های اتانولی، و بازدارندگی بیشتر عصاره‌های حاصل از ریشه در مقایسه با عصاره‌های اندام هوایی بر اغلب صفات مورد مطالعه داشت. در میان غلظت‌های مختلف عصاره، بیشترین بازدارندگی در غلظت 500 پی‌پی‌ام و کمترین بازدارندگی در غلظت صفر پی‌پی‌ام بدست آمد. میزان ترکیب‌های فنلی در عصاره‌های متانولی بیشتر از عصاره‌های اتانولی و در عصاره‌های ریشه بیشتر از عصاره‌های اندام هوایی بود. همچنین با افزایش غلظت عصاره افزایش معنی‌داری در میزان ترکیب‌های فنلی دیده شد. بررسی همبستگی بین میزان ترکیب‌های فنلی و پتانسیل آللوپاتی عصاره ترشک حکایت از رابطه مثبت و معنی‌دار تغییرات ترکیب‌های فنلی با قابلیت دگرآسیبی ترشک داشت.

کلیدواژه‌ها

- Abdel-Farid, I., El-Sayed, M. and Mohamed, E., 2013. Allelopathic potential of Calotropis procera and Morettia philaeana. International Journal of Agriculture and Biology, 15: 130-134.
- Abu-Romman, S., Shatnawi, M. and Shibli, R., 2010. Allelopathic effects of spurge (Euphorbia hierosolymitana) on wheat (Triticum durum). American-Eurasian Journal of Agricultural & Environmental Sciences, 7(3): 298-302.
- Alam, S.M., Ala, S.A., Azmi, A.R., Khan, M.A. and Ansari, R., 2001. Allelopathy and its role in agriculture. Journal of Biological Sciences, 1(5): 308-315.
- Aliotta, G., Cafiero, G., De Feo, V. and Sacchi, R., 1994. Potential allelochemicals from Ruta graveolens L. and their action on radish seeds. Journal of Chemical Ecology, 20(11): 2761-2775.
- Alzahrani, H.S. and Alrobai, S.A., 2007. Allelopathic effect of calotropis procera leaves extract on seed germination of some plants. Journal of King Abdulaziz University Science, 14: 115-126.
- Blum, U., Shafer, S.R. and Lehman, M.E., 1999. Evidence for inhibitory allelopathic interactions involving phenolic acids in field soils: Concepts vs. an experimental model. Critical Reviews in Plant Sciences, 18(5): 673-693.
- Bogatek, R., Gniazdowska, A., Zakrzewska, W., Oracz, K. and Gawronski, S.W., 2006. Allelopathic effects of sunflower extract on mustard seed germination and seedling growth. Biological Plantarum, 50: 156-158.
- Booker, F.L., Blum, U. and Fiscus, E.L., 1992. Short-term effects of ferulic acid on ion uptake and water relations in cucumber seedlings. Journal of Experimental Botany, 43(5): 649-655.
- Chandra, J. and Mali, M.C., 2012. Allelopathic effect of Acacia tortilis on germination and seedling growth of Prosopis chilensis. The Science of Biology, 2: 53-57.
- Chon, S.U., Jang, H.G., Kim, D.K., Kim, Y.M., Boo, H.O. and Kim, Y.J., 2005 Allelopathic potential in lettuce (Lactuca sativa L.) plants. Scientia Horticulturae, 106(3): 309-317.
- Chou, C.H. and Lin, H.J., 1976. Autointoxication mechanism of Oryza sativa I. phytotoxic effects of decomposing rice residues in soil. Journal of Chemical Ecology, 2(3): 353-367.
- Chou, C.H., Chang, F.J. and Oka, H.I., 1991. Allelopathic potential of wild rice Oryza perennis. Taiwania, 36: 201-210.
- Cos, P., Hermans, N., Bruyne, T., De Apers, S., Sindambiwe, J.S., Witvrouw, M., Clercq, E., De Berghe, D.V., Pieters, L. and Vlietinck, A.J., 2002. Antiviral activity of Rwandan medicinal plants against human immunodeficiency virus type-1 (HIV-1). Phytomedicine, 9: 62-68.
- Dekker, J. and Meggitt, W.F., 1983. Interference between velvetleaf (Abutilon theophrasti Medic.) and soybean (Glycine max L. Merr.) I. growth. Weed Research, 23: 91-101.
- Einhellig, F.A. and Rasmussen, J.A., 1979. Effects of three phenolic acids on chlorophyll content and growth of soybean and grain sorghum seedlings. Journal of Chemical Ecology, 5(5): 815-824.
- Einhellig, F.A. and Kuan, L., 1971. Effects of scopoletin and chlorogenic acid on stomatal aperture in tobacco and sunflower. Bulletin of the Torrey Botanical Club, 98: 155-162.
- Einhellig, F.A., Rice, E.L., Risser, P.G. and Wender, S.H., 1970. Effects of scopoletin on growth, CO2 exchange rates and concentration of scopoletin, scopolin and chlorogenic acids in tobacco, sunflower and pigweed. Bulletin of the Torrey Botanical Club, 97: 22-23.
- Einhellig, F.A., Muth, M.S. and Schon, M.K., 1985. Effects of allelochemicals on plant-water relationship: 170-195. In: Thompson, A.C., (Ed.). The Chemistry of Allelopathy. American Chemical Society, Washington, D.C., 470p.
- El-Khatib, A.A. and Abd-Elaah, G.A., 1998. Allelopathic potential of Zilla spinosa on growth of associate flowering plants and some rhizosphere fungi. Biologia Plantarum, 41(3): 461-467.
- Ferguson, J.J. and Rathinasabapathi, B., 2003. Allelopathy: How plants suppress other plants. HortScience, https://edis.ifas.ufl.edu/hs186.
- Gao, X., Ohlander, M., Jeppsson, N., Bjork, L. and Trajkovski, V., 2000. Changes in antioxidant effects and their relationship to phytonutrients in fruits of sea buckthorn (Hippophae rhamnoides L.) during maturation. Journal of Agricultural and Food Chemistry, 48: 1485-1490.
- Getie, M., Gebre-Mariam, T., Rietz, R., Höhne, C., Huschka, C., Schmidtke, M., Abate, A. and Neubert, R.H., 2003. Evaluation of the anti-microbial and anti-inflammatory activities of the medicinal plants Dodanaea viscose, Rumex nervosus, and Rumex abyssinicus. Fitoterapia, 74: 139-143.
- Gholami, A.L. and Joharchi, M.R., 2008. Revision on the genus Rumex L. in Northeast of Iran. 15th National & 3rd International Conference of Biology, Iran, Tehran, 18-20 August, 2008: 178-179.
- Gilani, S.S., Chaghtai, S.M. and Khan, U., 2003. Phytotoxicity of Eucalyptus microtheca F. Muell. on Pennisetum glaucum cv. bari-hairy. Pakistan Journal of Forestry, 53: 87-97.
- Gilani, S.S., Chaghtai, S.M., Khan, M.A. and Wazir, I.K., 2002. Study of the allelopathic potential of Eucalyptus microtheca F. Muell. Hamdard Medicine, 45: 25-30.
- Huang, Z., Liao, L., Wang, S. and Cao, G., 2000. Allelopathy of phenolics from decomposing stump-roots in replant Chinese fir woodland. Journal of Chemical Ecology, 26(9): 2211-2219.
- Inderjit., 1996. Plant phenolics in allelopathy. The Botanical Review, 62(2): 186-202.
- Irshad, A. and Cheema, Z.A., 2004. Influence of some plant water extracts on the germination and seedling growth of barnyard grass (E. crus-galli (L) Beauv). Pakistan Journal of Scientific and Industrial Research, 43(3): 222-226.
- Kayode, J. and Ayeni, J.M., 2009. Allelopathic effects of some crop residues on the germination and growth of maize (Zea mays L).The Pacific Journal of Science and Technology, 10(1): 345-350.
- Macias, F.A., Molinillo, J.M.G., Varela, R.M. and Galindo, J.C.G., 2007. Allelopathy-a natural alternative for weed control. Pest Management Science, 63(4): 327-348.
- Maguire, J.D., 1962. Speed of germination-aid in selection and evaluation for seedling emergence and vigour. Crop Science, 2: 176-177.
- Mahmoodzadeh, H. and Mahmoodzadeh, M., 2013. Allelopathic potential of soybean (Glycine max L.) on the germination and root growth of weed species. Life Science Journal, 10(5s): 63-69.
- Mei, R.Q., Liang, H.X., Wang, J.F., Zeng, L.H., Lu, Q. and Cheng, Y.X., 2009. New seco-anthraquinone glucosides from Rumex nepalensis. Planta Medica, 75(10): 1162-1164.
- Moreland, D.E. and Novitsky, W.P., 1987. Interference by luteolin, quercetin and taxifolin with chloroplast-mediated electron transport and phosphorylation. Plant and Soil, 98: 145-150.
- Ogbe, F.M.O., Gill, L.S. and Iserhien, E.O.O., 1994. Effects of aqueous extracts of C. odorata L. on radical and plumule growth and seedling height of maize, Z. mays L. Compositae Newsletters, 25: 31-38.
- Olofsdotter, M., Rebulanan, M., Madrid, A., Dali, W., Navarez, D. and Olk, D.C., 2002. Why phenolic acids are unlikely allelochemicals in rice. Journal of Chemical Ecology, 28: 229-242.
- Patterson, D.T., 1981. Effects of allelopathic chemicals on growth and physiological responses of soybean (Glycine max). Weed Science, 29: 53-59.
- Pukclai, P. and Kato-Noguchi, H., 2012. Allelopathic potential of Tinospora tuberculata Beumee on twelve test plants species. Journal of Plant Biology Research, 1: 19-28.
- Qin, B., Perry, L.G., Broeckling, C.D., Du, J., Stermitz, F.R., Paschke, M.W. and Vivanco, J.M., 2006. Phytotoxic allelochemicals from roots and root exudates of leafy spurge (Euphorbia esula L.). Plant Signaling Behavior, 1: 323-327.
- Rice, E.L., 1984. Allelopathy. Academic Press, New York, 421p.
- Rice, E.L., 1987. Allelopathy: an overview: 8-22. In: Waller, G.R., (Ed.). Allelochemical: Role in Agriculture in Forestry. American Chemical Society Symposium Series, 330p.
- Rudrappa, T., Quinn, W.J., Stanley-Wall, N.R. and Bais, H.P., 2007. A degradation product of the salicylic acid pathway triggers oxidative stress resulting in down-regulation of Bacillus subtilis biofilm formation on Arabidopsis thaliana roots. Planta, 226(2): 283-297.
- Sasikumar, K., Vijayalakshmi, C. and Parthiban, K.T., 2001. Allelopathic effects of four Eucalyptus species on redgram (Cajanus cajan L.). Journal of Tropical Agriculture, 39: 134-138.
- Seal, A.N., Pratley, J.E., Haig, T. and An, M., 2004. Identification and quantification of compounds in a series of allelopathic and non-allelopathic rice root exudates. Journal of Chemical Ecology, 30(8): 1647-1662.
- Shafer, S.R., Blum, U., Horton, S.J. and Hesterberg, D.L., 1998. Biomass of tomato seedlings exposed to an allelopathic phenolic acid and enriched atmospheric carbon dioxide. Water, Air and Soil Pollution, 106(12): 205-212.
- Singh, H.P., Kohli, R.K. Batish, D.R. and Kaushal, P.S., 1999. Allelopathy of gymnospermous trees. Journal of Forest Research, 4(3): 245-254.
- Singh, H.P., Batish, D.R. and Kohli, R.K., 2001. Allelopathy in agroecosystems. Journal of Crop Production, 4: 1-41.
- Tanveer, A., Rehman, A., Javaid, M.M., Abbas, R.N., Sibtain, M., Azraf, A., Haq, U.L., Ibin-I-Zamir, M.S., Chaudhary, K.M. and Aziz, A., 2010. Allelopathic potential of Euphorbia helioscopia L. against wheat (Triticum aestivum L.), chickpea (Cicer arietinum L.) and lentil (Lens culiaris Medic). Turkish Journal of Agriculture and Forestry, 34: 75-81.
- Tanveer, A., Tahir, M., Nadeem, M.A., Younis, M., Aziz, A. and Yaseen, M., 2008. Allelopathic effects of Xanthium strumarium L. on seed germination and seedling growth of crops. Allelopathy Journal, 21(2): 317-328.
- Ullah, R., Tanveer, A., Khaliq, A. and Hussain, S., 2013. Comparative allelopathic potential of Fumaria indica L. and Polygonum plebejum L. against field crops. Pakistan Journal of Weed Science Research, 19(1): 15-29.
- Weston, L.A. and Duke, S.O., 2003. Weed and Crop allelopathy. Critical Reviews in Plant Sciences, 22(3&4): 367-389.
- Zhang, L.S., Li, Z. and Mei, R.Q., 2009. Hastatusides A and B: two new phenolic glucosides from Rumex hastatus. Helvetica Chimica Acta, 92(4): 774-778.