همکاری با انجمن علمی گیاهان دارویی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران

2 استادیار، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران

چکیده

محلول‌پاشی با عناصر ریزمغذی یک روش مفید برای جذب سریع عناصر در گیاهان و جلوگیری از آلوده شدن خاک می‌باشد. به‌منظور بررسی تأثیر محلول‌پاشی با عناصر ریزمغذی (آهن و روی) بر عملکرد، اجزای عملکرد و اسانس رازیانه (Foeniculum vulgare Mill.) آزمایشی به‌صورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه زنجان در بهار سال 1391 انجام شد. در این آزمایش محلول‌پاشی با آهن در چهار سطح (0، 1، 2 و 3 گرم در لیتر) و محلول‌پاشی با روی در سه سطح (0، 2 و 4 گرم در لیتر) مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان دادند که بیشتر صفات مورد بررسی شامل وزن هزاردانه، عملکرد دانه، محتوا و عملکرد اسانس به‌طور معنی‌داری (05/0≥p) تحت تأثیر محلول‌پاشی با آهن و روی قرار گرفتند. بیشترین عملکرد دانه (96/2637 کیلوگرم در هکتار) از محلول‌پاشی با آهن و روی به میزان 2 گرم در لیتر بدست آمد. همچنین بیشترین عملکرد اسانس (71/75 کیلوگرم در هکتار) و محتوای اسانس (88/2%) از محلول‌پاشی با آهن 3 گرم در لیتر و روی 2 گرم در لیتر بدست آمد و کمترین میزان صفات مذکور از تیمار شاهد حاصل شد.

کلیدواژه‌ها

امیدبیگی، ر.، 1386. رهیافت‌های تولید و فرآوری گیاهان دارویی (جلد اول). انتشارات فکر روز، تهران، 283 صفحه.
- ملکوتی، م.ج. و طهرانی، م.م.، 1378. نقش ریزمغذی‌ها در افزایش عملکرد و بهبود کیفیت محصولات کشاورزی: عناصر خرد با تأثیر کلان. انتشارات دانشگاه تربیت مدرس، تهران، 398 صفحه.
- میرعبدالهی، س.م.، 1390. تغییرات میزان و ترکیب اسانس گیاه دارویی رازیانه تحت شرایط آبیاری محدود. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه زنجان، زنجان،124 صفحه.
- Brittenham, G.M., 1994. New advances in iron metabolism iron deficiency and iron overload. Current Opinion in Hematology, 1: 101-106.
- El-Sawi, S.A. and Mohamed, M.A., 2002. Cumin herb as a new source of essential oils and its response to foliar spray with some micro-elements. Food Chemistry, 77: 75-80.
- Khattab, M.E. and Omer, E.A., 1999. Influence of excessive fertilization with micro-nutrients on the growth, yield, essential oil and micro-elements of some Apiaceae plants. Egyptian Journal of Horticulture, 26(3): 249-266.
- Marschner, H., 1993. Zinc uptake fram soil: 59-77. In: Robon, A.D., (Ed.). Zinc in Soils and Plants. Kluwer Academic Publishers, Drodrecht, The Netherlands, 208p.
- Marshner, H., 1986. Mineral Nutrition of Higher Plants. Academic Press, 889p.
- Maurya, K.R., 1990. Effect of micronutrients on yield and essential oil content of coriander (Coriandrum sativum L.). Indian Perfumer, 34(4): 263-265.
- Miller, G.W., Huang, L.J., Welkie, G.I.N. and Pushmik, J.C., 1995. Function of iron in plants with special emphasis on chloroplasts and photosynthetic activity: 19-28. In: Abadia, T., (Ed.). Iron Nutrition in Soils and Plants. Kluwer Academic Publishers, Dordecht, 401p.
- Misra, A., Dwivedi, S., Srivastava, A.K., Tewari, D.K., Khan, A. and Kumar, R., 2006. Low iron stress nutrition for evaluation of Fe-efficient genotype physiology, photosynthesis, and essential monoterpene oil(s) yield of Ocimum sanctum. Photosyntetica, 44(3): 474-477.
- Mousa, G.T., EI-Sallami, I.H. and Ali, E.F., 2003. Response of Nigella sativa L. to foliar application of gibberellic acid, benzyladenine, iron and zinc. Assiut Journal of Agricultural of Sciences, 32: 141-156.
- Pande, P., Anwar, M., Chand, S., Yadav, V.K. and Patra, D.D. 2007. Optimal level of iron and zinc in relation to its influence on herb yield and production of essential oil in menthol mint. Communications in Soil Science and Plant Analysis, 38(5-6): 561-578.
- Ravi, S., Channal, H.T., Hebsur, N.S. and Dharamtti, P.R., 2008. Effect of sulphur, zinc and iron nutrition on growth, yield, nutrient uptake and quality of safflower (Carthamus tinctorius L.). Karnataka Journal of Agricultural Sciences, 21(3): 382-385.
- Said-Al Ahl, H. and Omer, E., 2009. Effect of spraying with zinc and/ or iron on growth and chemical composition of coriander (Coriandrum sativum L.) harvested at three stages of development. Journal Medicinal Food Plants, 1(2): 30-46.
- Said-Al Ahl, H. and Mahmoud, A.A., 2010. Effect of zinc and/or iron foliar application on growth and essential oil of sweet basil (Ocimum basilicum L.) under salt stress. Ozean Journal of Applied Science, 3(1): 97-111.
- Sangwan, N.S., Farooqi, A.H.A., Shabih, F. and Sangwan, R.S., 2001. Regulation of essential oil production in plants. Plant Growth Regulation, 34(1): 3-21.
- Srivastava, N.K., Misra, A. and Sharma, S., 1997. Effect of zinc deficiency on net photosynthetic rate, 14C Partition, and oil accumulation in leaves of peppermint. Photosynthetica, 33(1): 71-79.
- Zehtab-Salmasi, S., Heidari,. F and Alyari, H., 2008. Effect of micronutrients and plant density on biomass and essential oil production of peppermint (Mentha piperita L.). Plant Science Research, 1(1): 24-28.