همکاری با انجمن علمی گیاهان دارویی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

هیاٌت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی فارس

چکیده

عسل به عنوان یک ماده غذایی مهم با طعم دلپذیر است، که به دلیل داشتن مقداری گرده گل (تا حدود 1 درصد) دارای خواص غذایی و دارویی فراوان است و همواره مورد استفاده بشر بوده است. شناسایی گرده های مورد استفاده زنبور عسل نقش مهمی در تشخیص منشأ گیاهی و جغرافیایی عسل‌ها، شناخت نوع و کیفیت آنها و اکولوژی تغذیه زنبورهای عسل دارد.  به همین منظور اختصاصات مورفولوژیک دانه گرده حدود 155 گونه  گیاه دارویی مورد استفاده زنبورعسل در استان فارس بررسی گردید. نتایج حاصل از مطالعات گرده‌شناسی نشان می‌دهد که  دانه‌های گرده در تاکسونهای مختلف در مجموع تنوع قابل توجهی در ویژگیهای ریختی از قبیل: تیپ روزنه‌، اندازه و تعداد شیارها و الگوی معماری سطح خارجی نشان می دهند که تیپ‌های: Trizonocolpate ,Monocolpate ,Trizonocolporate ,Fenestrate, Polypantoporate ,Polyzonocolpate ,Hexazonocolpate ,Tetrazonocolporate تیپ‌های غالب گرده‌ای را تشکیل میدهند. همچنین مطالعات ماکروسکپی دانه‌های گرده تله‌های گرده‌گیر نشان میدهد که دانه های گرده جمع آوری شده توسط زنبور عسل حالت چسبنده دارند وازلحاظ رنگ بسیار متنوع هستند.

کلیدواژه‌ها

- اسدی، ن.،. طهماسبی، غ.، نظریان، ح و رنجبر، م.، 1374. شناسایی و معرفی تعدادی از گیاهان شهدزا و گرده زای مورد استفاده زنبورعسل در استان مرکزی. دومین سمینار پژوهشی زنبورعسل کشور، تهران، 28-27 دی: 52-51.
- افضلی، م.، طهماسبی، غ.، نظریان، ح. و رفیعی، ه.، 1376. شناسایی گیاهان شهدزا و گرده زای مورد استفاده زنبورعسل در استان گیلان. سومین سمینار پژوهشی زنبورعسل کشور، تبریز، 28-27 دی: 36-35.
- جلیلیان، م. و نوری، ف.، 1374. بررسی نقش زنبورعسل در گرده افشانی اسپرس. دومین سمینار پژوهشی زنبورعسل کشور، تهران، 28-27 دی: 27-25.
- جمعه زاده، ح.ر.، 1373. گرده گل ها، ترکیبات و طرز استحصال و کاربردهای آن. انتشارات سازمان پژوهشهای علمی و صنعتی ایران، 67 صفحه.
- جواهری، د.، 1374. بررسی تغذیه تحریکی زنبوران عسل همراه با مکمل و جانشین پروتئینی گرده و اثر آنها بر رشد و مقاومت کلنی ها و تولید عسل. پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشکده کشاورزی دانشگاه تهران. 123 صفحه.
- خوروش، م.، 1371. بررسی انواع قند های طبیعی و مصنوعی در تغذیه رنبور عسل و امکان جایگزینی آنها به جای شکر سفید، پایان نامه کارشناسی ارشد دامپروری دانشکده کشاورزی دانشگاه تهران. 126 صفحه.
- ذبیح ا... زاده، ع.، خوروش، م.، جواهری، د. و آذر زمزم، م.ر.، 1376. بررسی تاثیر گرده افشانی زنبورعسل در افزایش تولید و کیفیت محصول کنجد. سومین سمینار پژوهشی زنبورعسل کشور،تهران، 28-27 دی: 34.
- رزاقی‌کمرودی، ش.، 1379. شناسایی و مطالعه دوره گل‌دهی و جذابیت گیاهان مورد استفاده زنبور عسل در حوزه آبخیز نوررود استان مازندران. پایان نامه کارشناسی ارشد مرکز آموزش عالی امام خمینی. 215 صفحه.
- سعادتمند، ج.، 1374. گرده زنبور عسل. انتشارات جهاد دانشگاهی تهران. 195 صفحه.
- صانعی‌شریعت‌پناهی، م. و سعیدآبادی، ح.، 1353. گیاهان عسل‌زا در ناحیه کرج با روش گرده‌شناختی، نشریه دانشکده کشاورزی. شماره 2و3: 24-18.
- عبادی، ر. و احمدی، ع.ا.، 1369. پرورش زنبورعسل. انتشارات راه نجات اصفهان. 565 صفحه.
- فقیه، ا.، 1379. شناسایی و بررسی گیاهان مورد استفاده زنبور عسل در مناطق خوانسار و فریدن استان اصفهان. پایان نامه کارشناسی ارشد مرکز آموزش عالی امام خمینی .211 صفحه.  
- قرشی الحسینی، ج. و معماریانی، ف.، 1379. مطالعه گرده شناسی چند نمونه از عسل های استان خراسان. پژوهش و سازندگی، 49: 83-76.
- قلیچ نیا، ح.، 1376.شناسایی و بررسی گونه های گیاهی مورد استفاده زنبورعسل در مناطق کوهستانی و جنگلی استان مازندران. چهارمین سمینار پژوهشی زنبورعسل کشور تهران، 28-27 دی: 79-78.
- منافی، ح.، 1373. بررسی گرده‌شناختی عسل‌های آذربایجان. پژوهش سازندگی، 22: 183-180.
- نظریان، ح.، صانعی شریعت پناهی، م.،  طهماسبی، غ.، تقوی زاده، ر. و زارع ده آبادی، ا.، 1376. شناسایی و بررسی گیاهان مورد استفاده زنبورعسل در استان تهران. گزارش نهایی طرح تحقیقاتی. معاونت تحقیقات و آموزش کشاورزی. موسسه تحقیقات علوم دامی کشور 70 صفحه.
- Barbara, S.B., 1991. Using pollen to identify honey. American Bee Journal, 653- 665.
- Coffey, M.F. and Breen, J., 1997. Seasonal variation in pollen and nectar sources of honeybees in Irland. Journal of Apicultural Research, 36(2): 63-76.
- Crompton, C.W. and Wojtus, W.A., 1993. Pollen grains of Canadian honey plants. Bd,  English. 228p.
- Diemer, I,. 1988. Bees and Beekeeping. Merehurst press. London. P: 113- 123.
- Edvard, E., 1992. Bee pollination in the European community. American Bee Journal, 7: 469-470.
- Erdtman,G ., 1943. An Introduction to pollen analysis. Wattam, Mass. Chronica Botanica.
- Iannuzzi, J., 1993. Pollen: Food for honeybee and man (third part). American Bee Journal, 496-500.
- Lieux, M.H., 1972. A mellissopalynological study of 54 Louisiana (USA) honeys. Review of Palaeobot Palynology, 13: 95-124.
- Rechinger, K.H., 1963-1998. (ed.). Flora iranica. No. 1-173. Graz-Austria.
- Robinson, F.A. and Nation., J.L, 1968. Substances that attract caged honeybee colonies to consumw pollen supplements and substitutes. Journal of Apicultural Research, 7: 83-88.
- Southwick, E.E., 1991. Pollen American Bee Journal, 304-335.
- Taber, S., 1973. Influence of pollen location in the hive on its utilization by the honeybee colony. Journal of Apicultural. Research, 12(1): 17-20.
- Verma, L.R., 1990. Bee keeping, In integrated mountain development: Economic and scientific perspectives. Oxford & IBH Publishing Co. PVT. LTD. New Delhi.
- Warakomska, Z. and Konarska, A., 1994. Analyses of pollen stored by honey bee (Apis mellifera) colonies during the flowering period of Lucerne (Medicago sativa). Pszczelnicze- Zeszyty- Naukowe, Bee Journal English (Czechoslovaki). 118-119.