همکاری با انجمن علمی گیاهان دارویی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه میکروب‌شناسی دانشکده پزشکی دانشگاه شاهد

2 دانش آموخته دکترای پزشکی عمومی دانشگاه شاهد

چکیده

استافیلوکوکوس اورئوس یکی از باکتریهای شایع در عفونتهای انسانی است. افزایش روزافزون مقاومت آنتی‌بیوتیکی در این باکتری سبب شده است که مصرف آنتی‌بیوتیکها روز به روز افزایش یابد و داروهای جدیدی به بازار عرضه شود. از طرفی استفاده از گیاهان دارویی با اثر ضد میکروبی جایگاه خاص خود را در طب سنتی پیدا کرده است. هدف از انجام این مطالعه، بررسی اثر ضد میکروبی عصاره‌های هیدروالکلی و آبی بذر و ساقه سداب (Ruta graveolens) بر سویه استاندارد استافیلوکوکوس اورئوس (ATCC 25923) بوده است. برای این منظور ابتدا از روش انتشار در آگار استفاده شد و بعد مقدار حداقل غلظت ممانعت کننده رشد (MIC) و حداقل غلظت کشنده (MBC)عصاره‌های  مؤثر با روش رقت در مایع تعیین گردید. در نهایت تغییرات تعداد باکتری در زمانهای مختلف در حضور عصاره با غلظت معادل MBC مورد بررسی قرار گرفت. نتایج این آزمایشها نشان داد که  برخلاف عصاره های آبی، عصاره‌های هیدروالکلی تهیه شده از بذر و ساقه سداب بر استافیلوکوکوس اورئوس اثر ندارند. مقدار MIC و MBC عصاره آبی ساقه سداب به ترتیب  10 و 20 درصد و برای عصاره آبی بذر 10 و بیشتر از 30 درصد بدست آمد. کاهش تعداد باکتریها در مواجهه با عصاره آبی ساقه سداب به صورت تدریجی بود. با توجه به بومی و فراوان بودن گیاه سداب در ایران و اثر ضد میکروبی آن، احتمالاً می‌توان با مطالعات بیشتر از این گیاه برای تولید فرآورده‌های دارویی جهت درمان عفونتهای ناشی از استافیلوکوکوس اورئوس استفاده نمود.

کلیدواژه‌ها

- امین، غ.، 1370. گیاهان دارویی سنتی ایران، جلد اول. چاپ اول. معاونت پژوهشی وزارت  بهداشت درمان و آموزش پزشکی، تهران، 230 صفحه.
- اولیاء، پ.، صادری، ح.، طباطبائی نژاد، ا.، ناصری، م. و رضائی، م.ب.، 1383. مقایسه اثر ضد میکربی عصاره Ruta graveolens و جنتامایسین بر پسودوموناس آئروجینوزا. تحقیقات گیاهان داروئی و معطر ایران، 20(2): 180-171.
- زرگری، ع.، 1381. گیاهان دارویی، جلد اول. چاپ ششم. مؤسسه انتشارت و چاپ دانشگاه تهران، تهران، 947 صفحه.
- صمصام شریعت، ه.، 1371. عصاره گیری و استخراج مواد موثره گیاهان داروئی و روش های شناسائی و ارزشیابی آنها، چاپ اول، انتشارات مانی، تهران، 110 صفحه.
- طباطبایی، م.، 1372. در ترجمه الحاوی، رازی محمدبن زکریا. جلد 22. چاپ اول. انتشارات شرکت داروسازی الحاوی، تهران، 696 صفحه.
- Alzoreky, N.S. and Nakahara, K., 2003. Antibacterial activity of extracts from some edible plants commonly consumed in Asia. International Journal of Food Microbiology, 80: 223-230.
- Cowan, M.M., 1999. Plant products as antimicrobial agents. Clinical Microbiology Reviews, 12(4): 564-582.
- Guarrera, P.M., 1999. Traditional antihelmintic, antiparasitic and repellent uses of plants in central Italy. Journal of Ethnopharmacology, 68(1-3): 183-192.
- NCCLS., 2003. Performance standards for antimicrobial disk susceptibility tests. 8th ed. Approved standard M2-A8. Wayne, Pennsylvania.
- NCCLS., 2003. Methods for dilution antimicrobial susceptibility tests for bacteria that grow aerobically. 6th ed. Approved standard M7-A6. Wayne, Pennsylvania.
- Ojala, T., Remes, S., Haansuu, P., Vuorela, H., Hiltunen, R., Haahtela, K. and Vuorela P., 2000. Antimicrobial activity of some coumarin containing herbal plants growing in Finland. Journal of Ethnopharmacology, 73: 299-305.
- Oliva, A., Meepagala, K.M., Wedge, D.E., Harries, D., Hale, A.L., Aliotta, G. and Duke, S.O., 2003. Natural fungicides from Ruta graveolens L. leaves, including a new quinolone alkaloid. Journal of Agriculture Food Chemistry, 51(4): 890-896.
- Parsonnet, J. and Deresiewicz, R.L., 2001. Staphylococcal infections. 889-901. In: Branwald, E. & Fauci, A.S. (eds). Harrison’s Principles of Internal Medicine. Vol 1, 15th  ed. McGraw – Hill BookCo. New York, 1442 p.