همکاری با انجمن علمی گیاهان دارویی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد رودهن

2 استادیار، گروه محیط‌ زیست، دانشکده علوم پایه، دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی

چکیده

آویشن، گیاهی چندساله از خانواده نعناع و از گیاهان دارویی با ارزش در دنیاست. گونه آویشن دنایی (Thymus daenensis Celak.) در بسیاری از مناطق ایران پراکنش دارد. به‌منظور بررسی اثر میکروکلات آهن و سولفات آهن بر ارتفاع گیاه، سطح تاج پوشش، عملکرد ماده تر، عملکرد ماده خشک و میزان جذب N، P، K و Fe در برگ‌ها، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار با سه سطح 0، 3 و 6 کیلوگرم در هکتار میکروکلات آهن (03n و 6n) و سولفات آهن (03i و 6i) به‌صورت محلول‌پاشی (محلول 3 و 6 گرم در لیتر در مترمربع) در سه مرحله در سال زراعی 1391 در ایستگاه تحقیقات مراتع همند آبسرد انجام شد. نتایج حاصل از تجزیه واریانس نشان داد که اثر ساده عامل‌ها هر یک به تنهایی بر صفات ارتفاع گیاه در سطح 5% (63/28 سانتی‌متر)، عملکرد ماده تر و عملکرد ماده خشک (به‌ترتیب 5110 و 2613 کیلوگرم در هکتار از تیمار 6n) و اثر متقابل عامل‌ها بر صفات سطح تاج‌پوشش (81/47 سانتی‌متر مربع از تیمار 0i6n)، میزان جذب N (10/1% از تیمار 0i6n)، میزان جذب P (14/1 ‌گرم بر کیلوگرم وزن خشک برگ از تیمار 6i6n)، میزان جذب K (89/15 ‌گرم بر کیلوگرم وزن خشک برگ از تیمار 0i6n) و میزان جذب Fe (70/1 ‌گرم بر کیلوگرم وزن خشک برگ از تیمار 6i6n) در سطح 1% معنی‌دار بود. با توجه به نتایج حاصل، استفاده از 6 کیلوگرم در هکتار از میکروکلات آهن برای افزایش عملکرد آویشن مناسب می‌باشد.

کلیدواژه‌ها

- ابراهیم‌زاده، ح.، 1386. فیزیولوژی گیاهی (ترجمه). انتشارات خانه زیست‌شناسی ایران، تهران، 804 صفحه.
- اسعدی، ع.م. و خشنود یزدی، ا.، 1390. بررسی خصوصیات بوم‌شناختی گونه Dracocephalum kotschyi Boiss. در مراتع شهرستان بجنورد. پژوهش‌های آبخیزداری، 90: 18-22.
- امیدبیگی، ر.، 1379. تولید و فرآوری گیاهان دارویی (جلد 3). انتشارات آستان قدس رضوی، مشهد، 397 صفحه.
- باباخانلو، پ. و اکبری‌نیا، ا.، 1381. جمع‌آوری و شناسایی گیاهان دارویی استان قزوین. تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران، 16: 41-1.
- بنائی، م.، مؤمنی، ح.، بایبوردی، ا.م. و ملکوتی، م.ج.، 1384. خاک‌های ایران؛ راهکارهای جدید برای مدیریت و مصرف. انتشارات سنا، تهران، 263 صفحه.
- پرداختی، ع.، نظران، ر.، حکم‌آبادی، ح. و آشتیانی، م.، 1385. نقش فضای سبز در کاهش آلودگی هوا و اثر کود جدید کلات آهن خضراء در افزایش کارایی گیاهان و تلطیف هوا.
اولین همایش تخصصی مهندسی محیط زیست، دانشگاه تهران، 30 بهمن تا 1 اسفند ماه: 2-1.
- پرنده، ه.، پیوندی، م. و میرزا م.، 1390. مقایسه تأثیر نانو کود آهن و کود آهن بر میزان پروتئین گیاه ریحان. اولین همایش ملی مباحث نوین در کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه، 11 آبان: 94-83.
- جمزاد، ز.، 1388. آویشن‌ها و مرزه‌های ایران. انتشارات مؤسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع کشور، 171 صفحه.
- جمشیدی، ا.، امین‌زاده، م.، آذرنیوند، ه. و عابدی، م.، 1385. تأثیر ارتفاع بر کمّیت و کیفیت اسانس گیاه آویشن کوهی؛ مطالعه موردی منطقه دماوند، زیر حوضه دریاچه تار. گیاهان دارویی، 5(18): 22-17.
- رحیمی‌فرد، ن.، پاکزاد، س.ر.، شعیبی، ش.، هدایتی، م.ح.، حاجی مهدی‌پور، ه.، مطهری‌نیا، و.، مهرافشان، ل.، جوادی، آ. و پیرعلی همدانی، م.، 1388. بررسی اثرات عصاره و اسانس آویشن باغی و آویشن شیرازی و میخک بر روی سلول‌های Hep2، Hele و Vera در محیط کشت سلولی با روش MMT. گیاهان دارویی، 9(30): 156-152.
- زرگری، ع.، 1369. گیاهان دارویی (جلد چهارم). مؤسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران، 923 صفحه.
- شرفی، س.، تاج‌بخش، م.، مجیدی، م. و پورمیرزا، ع. ا.، 1380. بررسی اثر کودهای آهن و روی بر عملکرد و اجزای عملکرد دو رقم ذرت در ارومیه. هفتمین کنگره علوم خاک ایران، 17-14 شهریور: 424.
- قدسی، ع.، آستارایی، ع.، امامی، ه. و میرزاپور، م.ه.، 1391. تأثیر نانو اکسید آهن و کمپوست زباله شهری گرانوله گوگردی بر عملکرد و اجزای عملکرد گیاه آفتابگردان در خاک شور سدیمی. علوم محیطی، 9(3): 118-111.
- کیایی‌پور، ع. و باقرزاده، ک.، 1387. افزایش عملکرد گیاه اسانس‌دار شمعدانی معطر (Pelargonium graveolens) تحت تأثیر عناصر نیتروژن‏‏، فسفر، پتاسیم و آهن. گزارش طرح پژوهشی، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان.
- نیک‌آور، ب.، مجاب، ف. و دولت‌آبادی، ر.، 1383. بررسی اجزای تشکیل‌دهنده اسانس سرشاخه‌های گل‌دار آویشن دنایی. گیاهان دارویی، 4(13): 50-45.
- هودجی، م.، حاج رسولیها، ش.، و امینی، ح.، 1381. اثر کلات‌های آهن و سولفات آهن بر عملکرد سورگوم در خاک‌هایی با pH متفاوت. گزارش طرح پژوهشی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد خوراسگان.
- یارنیا، م.، فرج‌زاده، ا.، رضایی، ف.، احمدزاده، و. و نوبری، ن.، 1388. تأثیر روش کاربرد عناصر ریزمغذی بر تولید چند رقم چغندر قند مونوژرم رسول. علوم کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز، 3(10): 38-25.
- Blackrishman, K., 2000. Peroxidase activity as an indicator of the iron deficiency banana. Indian Journal of Plant Physiology, 5(4): 389-391.
- Jones, J.B.J., 1991. Kjeldahl Method for Nitrogen (N) Determination. Micro-Macro Publishing. Athens, GA, 79p.
- Karla, Y.P., 1998. Hanbook of Reference Methods for Plant Analysis. CRC Press, Washington D.C. USA, 320p.
- Kochian, L.V., 2000. Molecular physiology of mineral nutrient acquisition, transport and utilization: 1204-1249. In: Buchanan, B.B., Gruissem, W. and Jones, R.L., (Eds.). Biochemistry and Molecular Biology of Plants. American Society of Plant Biologists (ASPB), Rockville, Maryland, USA, 1408p.
- Marschner, H., 1995. Mineral Nutrition of Higher Plants. Academic Press Inc, London, UK, 889p.
- Mirzapour, M.H. and Khoshgoftarmanesh, A.H., 2008. Iron fertilization effects on growth, yield and oil seed content of sunflower grown on a salin-sodic calcareous soil. Agricultural Research, 8(4): 61-74.
- Nenova, V., 2006. Effect of iron supply on growth and photosystem II efficiency of pea plants. General and Applied Plant Physiology, (Special Issue): 81-90.
- Palada, M.C., Crossman, S.M.A. and Kowalski, J.A., 1994. Growth and yield response of thyme (Thymus vulgaris L.) to source of nitrogen fertilizer. Caribbean Food Crops Society, 30: 58-64.
- Pandey, A.C., Sanjay, S.S. and Yadav, R.S., 2010. Application of ZnO nanoparticles in influencing the growth rate of Cicer arietinum L. Journal of Experimental Nanoscience, 5(6): 488-497.
- Pazoki, A., Shirani Rad, A.H., Habibi, D., Paknejad, F. and Hajseyd Hadi, M.R., 2009. Effect of Iron Spraying Time on Seed Yield and Yield Components of Winter Rapeseed (Brassica napus L.) Cultivars in Shahr-e-Rey. Journal of Agronomy and Plant Breeding, 5(1): 31-42
- Rahmani, A., Mirza, M. and Tabaei Aghdai, S.R., 2013. Effects of different fertilizers (macro and micro element) on quantity and quality of essential oil and other byproducts of Rosa damascena Mill. In Iran. Iranian Journal of Medicinal and Aromatic Plants, 29(4): 747-759.
- Reuter, D.J., Alston, A.M. and McFarlane, J.D., 1988. Occurrence and correction of manganese deficiency in plant: 205-225. In: Graham R.D., Hannam, R.J. and Uren, N.C., (Eds.). Manganese in Soils and Plants. Kluwer Academic Publisher, Dordrecht, the Netherlands, 307p.
- Stahl-Biskup, E. and Holthuijzen, J., 1995. Essential Oil and glycosidically bound volatiles of lemon-scented thyme Thymus × citriodorus (Pers). Flavour and Fragrance Journal, 10(3): 225-229.
- Torabian, Sh. and Zahedi, M., 2013. Effects of Foliar Application of Common and Nano-sized of Iron Sulphate on the Growth of Sunflower Cultivars under Salinity. Iranian Journal of Field Crop Science, 44(1): 109-118.
- Von Wiren, N., Marchner, H. and Romheld, V., 1996. Roots of iron efficient maize also absorb phytosiderophore chelated zinc. Journal of Plant Physiology, 111(4): 1119-1125.
- Yogeesha, L., 2005. Effect of iron on yield and quality of Grape (Vitis vinifera L.) in Calcareous Vertisol. Thesis submitted to the University of Agricultural Science, Dharwad. India.