نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• بهلول عباس‌زاده ¹
• ابراهیم شریفی عاشورآبادی ²
• محمدحسین لباسچی ²
• محمود نادری حاجی‌باقر کندی ³
• فوزیه مقدمی ⁴

¹ کارشناس ارشد، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور

² عضو هیئت علمی مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور

³ کارشناس، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور

⁴ کارشناس ارشد، دانشگاه پیام نور ابهر

چکیده

در این تحقیق تأثیر تنش خشکی بر ویژگیهای فیزیولوژیک گیاه دارویی بادرنجبویه (Melissa officinalis L.)، در سال 1385 در شرایط مزرعه در شهرستان کرج مورد بررسی قرار گرفت. آزمایش به صورت بلوکهای کامل تصادفی با 4 تکرار با منظور نمودن تیمارهای 1T (بدون تنش)، 2T (80% ظرفیت زراعی)، 3T (60% ظرفیت زراعی)، 4T (40% ظرفیت زراعی) و 5T (20% ظرفیت زراعی) اجرا گردید. تأثیر تنش خشکی بر کلروفیل a، کلروفیل b، پرولین، قندهای محلول، RWC، بازده و عملکرد اسانس در سطح یک درصد معنی‌دار بود. تأثیر تنش خشکی بر کلروفیل کل در سطح پنج درصد معنی‌دار بود. مقایسه میانگین تیمارها نشان داد که بیشترین میزان کلروفیل a، کلروفیل b و کلروفیل کل به‌ترتیب با میانگین 921/1، 197/1، 283/2 میلی‌گرم در لیتر مربوط به تیمارهای 1T (شاهد)، 5T (FC%20) و 1T (شاهد) بود. بیشترین تجمع پرولین با میانگین 112/2 میلی‌گرم در لیتر مربوط به تیمار 5T (FC%20) بود. بالاترین مقدار قند محلول با میانگین 545/2 میلی‌گرم در لیتر متعلق به تیمار 3T (FC%60) بود. حداکثر RWC با میانگین 369/93 درصد مربوط به تیمار 1T (بدون تنش) می‌باشد. نتایج این بررسی نشان داد که گیاه برای مقاومت به خشکی مقدار پرولین و قندهای محلول را افزایش می‌دهد. همچنین برای تولید بالاترین میزان اسانس از گیاه بادرنجبویه می‌توان از تنش متوسط (FC%60) استفاده کرد.

کلیدواژه‌ها

• Melissa officinails L
• تنش خشکی
• پرولین
• قندهای محلول
• کلروفیل
• آب نسبی (RWC)