همکاری با انجمن علمی گیاهان دارویی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد میکروب شناسی، بخش میکروب شناسی شرکت داروسازی باریج اسانس، کاشان

2 دانشیار میکروب شناسی، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی تهران

3 کارشناس ارشد شیمی، بخش فیتوشیمی و تجزیه دستگاهی، شرکت داروسازی باریج اسانس، کاشان

4 کارشناس کشاورزی، بخش تحقیقات کشاورزی شرکت داروسازی باریج اسانس، کاشان

چکیده

گیاه لعل کوهستان (Oliveria decumbens Vent.)، گیاهی است بوته‌ای از خانواده چتریان (Umbelliferae) که معمولاً در مناطق جنوبی ایران یافت می‌شود. مردم این منطقه به‌طور گسترده‌ای از قسمتهای هوایی این گیاه در درمان بیماریهای عفونی استفاده می‌کنند. هدف از این مطالعه، ارزیابی خاصیت ضد میکروبی اسانس حاصل از اندام هوایی این گیاه بر طیف وسیعی از میکروارگانیسم‌ها شامل باکتریهای گرم منفی و مثبت، قارچهای رشته‌ای و مخمرها با استفاده از روشهای دیسک دیفیوژن و میکروبراث دایلوشن در شرایط آزمایشگاه بوده است. شناسایی اجزای اصلی موجود در اسانس به‌وسیله دستگاه گاز کروماتوگراف(GC) انجام شد. ترکیبهای شناسایی شده در اسانس شامل تیمول (9/26%)، کارواکرول (25/0%)، پاراسیمن (3/13%) و گاما-ترپینن (11%) بود. اسانس حاصل از اندام هوایی با میانگین قطر هاله عدم رشد 86/34 میلیمتر و MIC کوچکتر از l ml-1µ25/0 اثر ضد قارچی خوبی در مقابل قارچهای رشته‌ای و مخمر نشان داد. اثر 2 میکرولیتر از اسانس بر قارچها با قطر هاله عدم رشد بزرگتر از 3/27 میلی‌متر از اثر آمفوتریسین B با قطر هاله عدم رشد کوچکتر از 17 میلی‌متر بیشتر بود. باکتریهای گرم مثبت نسبت به باکتریهای گرم منفی در مقابل اسانس لعل کوهستان حساس‌تر بودند (9/21 در برابر 4/18 میلی‌متر). باکتریهای تشکیل‌دهنده اسپور (جنس باسیلوس) نسبت به اسانس مقاوم بوده و اسانس لعل کوهستان در مقابل باسیلوس‌ها دارای اثر مهاری بود. پسودوموناس آئروجینوزا با قطر هاله عدم رشد کمتر از 8 میلی‌متر از سایر میکروارگانیسم‌ها نسبت به اسانس مقاوم‌تر بود. میکروارگانیسم‌ها از نظر مقاومت نسبت به اسانس گیاهی متفاوت بوده و باکتریها (گرم مثبت و منفی) نسبت به قارچها و باکتریهای گرم منفی نسبت به باکتریهای گرم مثبت مقاوم‌تر بودند. این اثر به ترکیبهای فنلی اسانس، به‌ویژه تیمول آن مربوط می‌شود. مطالعات بیشتری لازم است تا کارآیی این اسانس به‌عنوان یک عامل ضد میکروبی ارزیابی گردد.

کلیدواژه‌ها

- مظفریان، و.، 1382. فلور خوزستان. مرکز تحقیقات منابع طبیعی و امور دام استان خوزستان، 283 صفحه.
- نجف‌پور نوایی، م. و میرزا، م.، 1381. بررسی ترکیبات شیمیایی اسانس Oliveria decumbens. تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران، 15: 23-29.
- Amin, G.H., Salehi sourmaghi, M.H., Zahedi, M., Khanavi, M. and Samadi, N., 2005. Essential oil composition and antimicrobial activity of Oliveria decumbens. Fitoterapia; 76(7-8): 704-707.
-Ayliffe, G.A., Green, W., Livingston, R. and Lowburry, E.J.L., 1997. Antibiotic resistant staphylococcus aureus in dermatology and burn wards. Journal of Clinical Pathology, 30: 40-44.
-Botelho, M.A., Nogueira, N.A.P., Bastos, G.M., Fonseca, S.G.C., Lemos, T.L.G., Matos, F.J.A., Montenegro, D., Heukelbach, J., Rao, V.S. and Brito, G.A.C., 2007. Antimicrobial activity of the essential oil from Lippia sidoides, Carvacrol and thymol against oral pathogens. Brazilian Journal of Medical and Biological Research, 40: 349-356.
-Braga, P,C,,Alfieri ,M.,Culici ,M, and Dalsasso ,M., 2007. Inhibitory activity of thymol against the formation and viability of Candida albicans hyphae, Mycoses, 50(6):502-6.
-Burt, S.A., Zee, R.V.D., Koets, A.P., Graaff, A.M.D., Knapen, F.V., Gaastra, W., Hagsman, H.P. and Veldhuizen, E.J.A., 2007. Carvacrol Induces Heat Shock Protein 60 and Inhibits synthesis of flagellin in Escherichia coli O157:H7. Applied and Environmental Microbiology, 73(14): 4484-4490.
-Cowan, M.M., 1999. Plant products as antimicrobial agents. Clinical Microbiology Review, 12: 564-582.
-Cosentino, S., Tuberoso, C.I.G., Pisano, B., Satta, M., Mascia, V., Arzedi, E. and Palmas, F., 1999. In-vitro antimicrobial activity and chemical composition of Sardinian Thymus essential oils. Letters in Applied Microbiology, 29: 130-135.
-Didry, N., Dubreuil, L. and Pinkas, M., 1993. Antimicrobial activity of thymol, Carvacrol and cinnamaldehyde alone or in combination. Pharmazie, 48: 301-304.
-Dupont, B.F., Dromer, F. and Improvisi, L., 1996. The problem of resistance to azoles in Candida. Journal of Medical Mycology, 6(II): 12-19.
- Lattaoui, N. and Tantaoui-Elaraki, A., 1994. Individual and combined antibacterial activity of the main components of three thyme essential oils. Revista Italinica EPPOS, 13:13-19.
-Mahboobi, M., Shahcheraghi, F. and Feizabadi, M.M., 2006. Bactericidal effects of essential oils from Clove, Lavander and geranium on multi-drug resistant isolates of P.aeruginosa. Iranian journal of Biotechnology, 4(2): 137-140.
-Mckeegan, K.S., Borges-Walmsley, M.I. and Walmsley, A.R., 2002. Microbial and viral drug resistance mechanisms. Trends in Microbiology, 10: 85-145.
- Nascimento, G.G.F., Locatelli, J., Freitas, P.C. and Silva, G.L., 2000. Antibacterial activity of extracts and phytochemicals on antibiotic resistant bacteria. Brazilian Journal of Microbiology, 31(4): 245-256.
-NCCLS, National Committee for Clinical laboratory Standards, 2006. Methods for dilution antimicrobial susceptibility tests for bacteria that grow aerobically; 7th Ed, Approved Standard M7-A7, Wayne, Pennsylvania.  
-Rana, B.K., Singh, U.P. and Taneja, V. 1997. Antifungal and kinetics of inhibition by essential oil isolated from leaves of Aegle marmelos. Journal of Ethnopharmacology, 57(1): 29-34.
-Rossel, A.D., 1991. Mechanisms of bacterial resistance to non_antibiotics: food additives and pharmaceutical preservatives. Applied microbiology, 71: 191-201.
- Sajadi, S.E. and Hoseini, S.A., 2002. Essential oil constituents of O.decumbens Vent. Journal of Essential Oil Research, 14(3): 220-221.
-Srinivasan, D., Nathan, S., Suresh, T. and Perumalsamy, P.L., 2001. Antimicrobial activity of certain Indian medicinal plants used in Folkloric medicine. Journal of Ethnopharmacology, 74: 217-220.
-Ultee, A., Kets, E.P.W. and Smid, E.J., 1999. Mechanism of action of carvacrol on the food borne pathogen Bacillus cereus .Applied and Environmental Microbiology, 65(10): 4606-4610.
-Zambonelli, A., D'Aulerio, A.Z., Severi, A., Benvenuti, S., Maggi, L. and Bianchi, A., 2004. Chemical composition and Fungicidal activity of commercial essential oils of Thymus vulgaris L. Journal of Essential Oil Research, 16(1): 69-74.