جلال خورشیدی؛ محمد رضا مرشدلو؛ شادی مرادی
چکیده
شناسه دیجیتال (DOR):98.1000/1735-0905.1399.36.655.102.4.1605.1606 گل‌راعی (Hypericum sp .) یکی از پرکاربردترین گیاهان دارویی جهان است. ویژگی‌های رشدی و فیتوشیمیایی گیاه تحت تأثیر دو عامل ژنتیک و محیط است، ازاین‌رو در این پژوهش خصوصیات رشدی، میزان اسانس، فنل کل و قابلیت آنتی‌اکسیدانی جمعیت‌های مختلف سه گونه گل‌راعی (H. scabrum L.، H. asperulum Jaub. & Spachو H. vermiculare) ارزیابی ...
بیشتر
شناسه دیجیتال (DOR):98.1000/1735-0905.1399.36.655.102.4.1605.1606 گل‌راعی (Hypericum sp .) یکی از پرکاربردترین گیاهان دارویی جهان است. ویژگی‌های رشدی و فیتوشیمیایی گیاه تحت تأثیر دو عامل ژنتیک و محیط است، ازاین‌رو در این پژوهش خصوصیات رشدی، میزان اسانس، فنل کل و قابلیت آنتی‌اکسیدانی جمعیت‌های مختلف سه گونه گل‌راعی (H. scabrum L.، H. asperulum Jaub. & Spachو H. vermiculare) ارزیابی گردید. نتایج نشان داد که تنها صفت ارتفاع ساقه گل‌دهنده تحت تأثیر نوع گونه قرار گرفت و سایر صفات اندازه‌گیری شده تحت تأثیر نوع گونه و جمعیت قرار نگرفتند. ولی اثر متقابل گونه و جمعیت بر تمام صفات معنی‌دار بود. به‌طوری که بیشترین طول ساقه گل‌دهنده (77.7 سانتی‌متر)، وزن گل و برگ (42.4 گرم)، وزن ساقه (30.9 گرم)، وزن بوته (65.6 گرم)، میزان اسانس (0.43%)، فنل کل (204.9 میلی‌گرم گالیک اسید در گرم عصاره خشک) و قابلیت آنتی‌اکسیدانی (52.7 میکروگرم عصاره خشک در میلی‌لیتر) به‌ترتیب متعلق به جمعیت‌های شماره 5 گونه H. asperulum، 3 گونه H. scabrum، 4 گونه H. asperulum، 4 گونه H. asperulum، 4 گونه H. scabrum، 6 گونه H. vermiculare و 5 گونه H. asperulumبود. همبستگی مثبت و معنی‌داری بین وزن ساقه، وزن گل و برگ و وزن بوته با میانگین بارندگی سالیانه رویشگاه، بین درصد اسانس با فسفر خاک و میانگین دمای سالیانه رویشگاه و بین هدایت الکتریکی خاک رویشگاه با قابلیت آنتی‌اکسیدانی عصاره و نیز همبستگی منفی بین درصد اسانس با ماده آلی خاک رویشگاه مشاهده گردید. صفات وزن ساقه، وزن گل و برگ و وزن بوته بیشترین واریانس را بین جمعیت‌های متعلق به یک گونه داشتند، ازاین‌رو صفات مطلوبی برای تفکیک جمعیت‌ها شناخته شدند. به‌طور کلی نمی‌توان یکی از جمعیت‌ها را نسبت به بقیه برتر دانست، زیرا با توجه به نوع صفت، جمعیت برتر متفاوت بود. بنابراین برای دستیابی به جمعیت برتر باید تمام جمعیت‌های سه گونه مذکور در شرایط یکسان کشت شده و با هم مقایسه شوند.
کرامت‌الله سعیدی؛ رضا شاه‌حسینی؛ حسین توکلی‌نکو؛ بهناز سعادت‌جو
چکیده
عناب (Ziziphus jujuba Mill.) از درختان دارویی ارزشمندی است که در ایران پراکنش دارد. میوه این گیاه به‌دلیل داشتن مواد مؤثره در صنایع غذایی و دارویی استفاده می‌شود. در این مطالعه برخی صفات فیتوشیمیایی، مورفولوژیکی و عناصر معدنی میوه 23 اکوتیپ عناب واقع در ایستگاه تحقیقات بدیعی در بخش گازرون استان قم (J1-J23) اندازه‌گیری شد. کربوهیدرات محلول کل (TSC) ...
بیشتر
عناب (Ziziphus jujuba Mill.) از درختان دارویی ارزشمندی است که در ایران پراکنش دارد. میوه این گیاه به‌دلیل داشتن مواد مؤثره در صنایع غذایی و دارویی استفاده می‌شود. در این مطالعه برخی صفات فیتوشیمیایی، مورفولوژیکی و عناصر معدنی میوه 23 اکوتیپ عناب واقع در ایستگاه تحقیقات بدیعی در بخش گازرون استان قم (J1-J23) اندازه‌گیری شد. کربوهیدرات محلول کل (TSC) نمونه‌ها از 54/5% تا 36/23% متغیر بود. بیشترین و کمترین میزان TSS میوه‌ها به‌ترتیب از اکوتیپ J1 (13/36%) و J22 (1/16%) بدست آمد. اکوتیپ J7 دارای بیشترین اسیدیته کل (TA) به میزان 31/3% بود. میزان پروتئین نمونه‌ها بین 6/5% (J19) تا 5/13% (J7) بود. بیشترین میزان نیتروژن، فسفر، پتاسیم، آهن، روی، مس، منگنز و کادمیوم نمونه‌ها به‌ترتیب از اکوتیپ‌های J8 (6/2%)، J8 (153/0%)، J17 (25/1%)، J3 (ppm 91/28)، J4 (ppm 12/41)، J3 (ppm 27/50)، J1 (ppm 23/80) و J8 (ppm 35/0) حاصل شد. براساس تجزیه خوشه‌ای نمونه‌ها به هشت گروه تقسیم شدند. عدم وجود تطابق در تجزیه خوشه‌ای و قرار نگرفتن اکوتیپ‌ها در کنار هم می‌تواند ناشی از تفاوت ژنتیکی باشد. ضریب همبستگی پیرسون نشان داد که میزان کربوهیدرات محلول کل با مواد جامد محلول همبستگی مثبت و معنی‌داری نشان داد. همچنین همبستگی وزن با صفت طول و نسبت طول به قطر میوه مثبت و معنی‌دار بود. البته سایر صفات فیتوشیمیایی و مورفولوژیکی میوه با هم همبستگی نشان ندادند.
اعظم‌السادات ریاضی؛ ناصر مجنون‌حسینی؛ حسنعلی نقدی‌بادی؛ محمدرضا نقوی؛ شمسعلی رضازاده
چکیده
ترکیب‌های هیپریسین و هیپرفورین به‌عنوان مواد مؤثره اصلی گیاه دارویی گل‌راعی (Hypericum perforatum L.) مطرح هستند. در این تحقیق، تنوع صفات فیتوشیمیایی 25 جمعیت گل راعی در رویشگاه‌های طبیعی ایران بررسی شد. نمونه‌برداری گیاهان به‌طور تصادفی در مرحله گلدهی کامل از استان‌های گلستان، مازندران، گیلان، آذربایجان‌شرقی، آذربایجان‌غربی، اردبیل، ...
بیشتر
ترکیب‌های هیپریسین و هیپرفورین به‌عنوان مواد مؤثره اصلی گیاه دارویی گل‌راعی (Hypericum perforatum L.) مطرح هستند. در این تحقیق، تنوع صفات فیتوشیمیایی 25 جمعیت گل راعی در رویشگاه‌های طبیعی ایران بررسی شد. نمونه‌برداری گیاهان به‌طور تصادفی در مرحله گلدهی کامل از استان‌های گلستان، مازندران، گیلان، آذربایجان‌شرقی، آذربایجان‌غربی، اردبیل، کردستان، همدان، کهگیلویه و بویراحمد، قزوین، زنجان، خراسان و تهران در بهار و تابستان سال 1389 انجام شد. نتایج نشان داد که در بین اندام‌های گل و برگ جمعیت‌ها از نظر میزان هیپریسین و هیپرفورین تفاوت معنی‌داری وجود داشت (05/0>p). گلها در مقایسه با برگ‌ها بیشترین میزان هیپریسین و هیپرفورین را داشتند. میزان هیپرفورین در هر دو اندام در مقایسه با میزان هیپریسین به‌طور معنی‌داری بالاتر بود. ضرایب همبستگی ساده بین صفات، همبستگی مثبت معنی‌دار بین هیپریسین برگ با تعداد غده تیره رنگ و روشن در برگ و تعداد غده روشن در واحد سطح برگ و هیپرفورین برگ با هیپریسین برگ را نشان داد. در تجزیه به مؤلفه‌های اصلی، دو مؤلفه شناسایی شدند که در مجموع 66% از کل تنوع داده‌ها را توجیه نمودند. در تجزیه خوشه‌ای، جمعیت‌ها به سه گروه تقسیم شدند که با تنوع جغرافیایی آنها مطابقت نداشت. در کل نتایج نشان داد که تنوع بالایی بین جمعیت‌های گل‌راعی در رویشگاه‌های طبیعی ایران از نظر صفات فیتوشیمیایی وجود دارد که از این تنوع در برنامه‌های اصلاحی می‌توان استفاده کرد.
محمود نادری حاجی باقرکندی؛ محمد باقر رضایی
دوره 20، شماره 3 ، آبان 1383، ، صفحه 377-383
چکیده
گیاه گاوزبان (Echium amoenum) یکی از گیاهان دارویی معروف می باشد، که از گذشته های دور در طب سنتی موارد استفاده فراوان داشته است. درکشور ما، تیره های مختلفی از این گیاه از جمله گونه ذکر شده در ارتفاعات کندوان ، چالوس و ارتفاعات حیران بین اردبیل و آستارا به صورت خودرو می روید. دراین تحقیق گلبرگ گیاه Echium amoenum از ایستگاه تحقیقات الموت قزوین جمع ...
بیشتر
گیاه گاوزبان (Echium amoenum) یکی از گیاهان دارویی معروف می باشد، که از گذشته های دور در طب سنتی موارد استفاده فراوان داشته است. درکشور ما، تیره های مختلفی از این گیاه از جمله گونه ذکر شده در ارتفاعات کندوان ، چالوس و ارتفاعات حیران بین اردبیل و آستارا به صورت خودرو می روید. دراین تحقیق گلبرگ گیاه Echium amoenum از ایستگاه تحقیقات الموت قزوین جمع آوری و خشک گردید. جهت بررسی فیتوشیمیایی، عصاره آن به روش پرکولاسیون با استفاده از حلال متانل تهیه و از عصاره بدست آمده جهت تشخیص فلاونوئیدها بوسیله حلالهای هیدروکلریک اسید، منیزیم، پترولیوم اتر و الکل استفاده گردید. مقداری از عصاره بدست آمده، بوسیله آب مقطر جهت تشخیص وجود ساپونین ها بکاربرده و در ادامه جهت تشخیص وجود تانن مقداری از این محلول، بوسیله حلالهای کلرید آهن و ژلاتین 1% استفاده گردید. در این تحقیق حضور ترکیب‌های فلاونوئیدی، ساپونینی وفنولیکی در گیاه تایید گردید، و ترکیب‌های تانن دار در این گونه یافت نمی شود.
