بیوتکنولوژی
رقیه فتحی؛ مهدی محب الدینی؛ اسماعیل چمنی
چکیده
شناسه دیجیتال (DOR):98.1000/1735-0905.1399.36.1005.104.6.1576.1610مرزه تابستانی (Satureja hortensis L.) گیاهی معطر از تیره نعناعیان بوده و با داشتن ترکیبهایی ازجمله تیمول و کارواکرول بهعنوان ترکیبهای آنتیاکسیدان و آنتیمیکروب، در صنایع غذایی و دارویی استفاده میشود. در این پژوهش تنوع صفات مورفولوژیکی و فیتوشیمیایی در بین تودههای ایرانی و خارجی مرزه که ...
بیشتر
شناسه دیجیتال (DOR):98.1000/1735-0905.1399.36.1005.104.6.1576.1610مرزه تابستانی (Satureja hortensis L.) گیاهی معطر از تیره نعناعیان بوده و با داشتن ترکیبهایی ازجمله تیمول و کارواکرول بهعنوان ترکیبهای آنتیاکسیدان و آنتیمیکروب، در صنایع غذایی و دارویی استفاده میشود. در این پژوهش تنوع صفات مورفولوژیکی و فیتوشیمیایی در بین تودههای ایرانی و خارجی مرزه که در شرایط مزرعه کشت شده بود، بررسی شد. بذر تودههای مختلف در سال 1398 در شهر اردبیل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار کشت گردید. صفات مورد بررسی، تعداد میانگره، تعداد شاخه، تعداد روز تا جوانهزنی بذر، نسبت طول به عرض برگ، قطر طوقه، وزن خشک اندام هوایی، وزن تر برگ، تعداد گل در هر بوته، طول دمگلآذین، وزن هزاردانه، وزن خشک گل، تعداد روز تا رسیدن بذرها، محتوای کلروفیل a، b و کاروتنوئید و فلاونوئید بودند. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که بیشترین تعداد میانگره (10.33)، تعداد شاخه (24.43) و وزن خشک گل (3.33 میلیگرم) در توده خوزستان بود. بیشترین میزان همبستگی بین وزن خشک اندام هوایی و وزن هزاردانه (92/0r=) مشاهده شد. تجزیه خوشهای، تودههای مورد بررسی را در چهار گروه طبقهبندی نمود. گروه اول شامل تودههای آذربایجانغربی، قزوین، تهران، کردستان، لرستان، خراسان رضوی و ایتالیا، گروه دوم شامل تودههای تاجیکستان، مجارستان، ارمنستان، رومانی، رومانی 2، خوزستان، یونان، روسیه، گرجستان و خراسان شمالی بود. گیلان و یزد و همچنین ازبکستان بهترتیب در گروه سوم و چهارم قرار گرفتند. تجزیه به عاملها نشان داد که 7 عامل توانستند 86.59% از واریانس کل را توجیه کنند. براساس نتایج این تحقیق، تودههای مختلف ایرانی و خارجی مرزه دارای تنوع ژنتیکی بالایی بوده و این تنوع میتواند در برنامههای اصلاحی استفاده شود. در مجموع، تودههای خوزستان، یونان و ازبکستان از نظر عملکرد توصیه میشود.
صادق پورمرادی؛ علی اعلمی؛ مسعود اصفهانی
چکیده
شناسه دیجیتال (DOR):98.1000/1735-0905.1398.36.376.101.3.1578.41 بهمنظور ارزیابی میزان و درجه پلیمریزاسیون اینولین، عملکرد ریشه تر و اینولین 15 توده و رقم کاسنی (Cichorium intybus L.) بومی و وارداتی، آزمایشی در قالب بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه ایستگاه تحقیقات خشکهداران استان مازندران در سالهای 97-1395 اجرا شد. ماده گیاهی پژوهش، شامل 13 توده داخلی و ...
بیشتر
شناسه دیجیتال (DOR):98.1000/1735-0905.1398.36.376.101.3.1578.41 بهمنظور ارزیابی میزان و درجه پلیمریزاسیون اینولین، عملکرد ریشه تر و اینولین 15 توده و رقم کاسنی (Cichorium intybus L.) بومی و وارداتی، آزمایشی در قالب بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه ایستگاه تحقیقات خشکهداران استان مازندران در سالهای 97-1395 اجرا شد. ماده گیاهی پژوهش، شامل 13 توده داخلی و دو رقم وارداتی از جنس کاسنی بود. در سال دوم آزمایش، در انتهای مرحله رزت، ریشهها برداشت، توزین و محاسبات مربوطه انجام شد. عصارهگیری نمونهها به روش استخراج آبی انجام شد، سپس قند کل و قند احیاءکننده نمونهها اندازهگیری و میزان و درجه پلیمریزاسیون اینولین نمونهها محاسبه گردید. مقایسه میانگینها نشان داد که تودههای رشت، چمستان و رقم وارداتی Selenite، بهترتیب با 15.8، 13.9 و 14.3 درصد دارای بیشترین محتوای اینولین در بین ژنوتیپهای کاسنی بودند. یافتههای تحقیق نشان داد که رقم Selenite با تولید 35.458 تن در هکتار ریشه تر و 2818.9 کیلوگرم در هکتار اینولین، در بین رقمها و نمونههای کاسنی مورد مطالعه بیشترین میزان ریشه و اینولین را دارا بوده و توده تنکابن بهترتیب با عملکرد 12.692 تن در هکتار ریشه تر و 807.5 کیلوگرم در هکتار اینولین، پس از آن در رتبه دوم قرار گرفت و از سایر تودهها و رقمهای تحقیق برتر بود. نتایج این آزمایش نشان داد که ژنوتیپهای Selenite و تنکابن از نظر میزان و درجه پلیمریزاسیون اینولین در دو سال تحقیق پایداری مناسبی داشته و از نظر عملکرد ریشه و اینولین نیز از ژنوتیپهای برتر کاسنی بودند و برای منطقه غرب مازندران مناسبتر شناخته شدند.
فاطمه سفیدکن؛ ریحانه طائبنیا؛ مهدی میرزا
چکیده
مرزهها گیاهان یکساله یا چندساله معطر از خانواده نعنا هستند که قسمتهای سبز آنها بهصورت خوراکی و اسانس آنها به فراوانی در صنایع غذایی و دارویی استفاده میشود. مرزه رشینگری (Satureja rechingeri Jamzad) یکی از گونههای انحصاری جنس مرزه در ایران است که در استان ایلام بهصورت خودرو میروید. در این تحقیق بهمنظور زراعی کردن این گونه و بررسی ...
بیشتر
مرزهها گیاهان یکساله یا چندساله معطر از خانواده نعنا هستند که قسمتهای سبز آنها بهصورت خوراکی و اسانس آنها به فراوانی در صنایع غذایی و دارویی استفاده میشود. مرزه رشینگری (Satureja rechingeri Jamzad) یکی از گونههای انحصاری جنس مرزه در ایران است که در استان ایلام بهصورت خودرو میروید. در این تحقیق بهمنظور زراعی کردن این گونه و بررسی کمّیت و کیفیت اسانس آن در حالت زراعی، ابتدا بذر شش توده از این گونه از رویشگاههای طبیعی در استان ایلام جمعآوری شده و در مزرعه تحقیقاتی مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی، در سه تکرار کشت شدند. بهمنظور بررسی و مقایسه کمّی و کیفی اسانس این تودهها، سرشاخههای گلدار آنها، طی سه سال متوالی پس از کشت جمعآوری شدند و پس از خشکشدن در محیط آزمایشگاه به روش تقطیر با آب مورد اسانسگیری قرار گرفتند. ضمن محاسبه بازده اسانس، ترکیبهای تشکیلدهنده اسانسها با استفاده از کروماتوگرافی گازی تجزیهای (GC) و گاز کروماتوگراف متصل به طیفسنج جرمی (GS-MS) و محاسبه شاخص بازداری مورد اندازهگیری و شناسایی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که بازده اسانس چهار جمعیت از شش جمعیت مورد بررسی در سه سال پس از کشت دارای یک روند افزایشی بوده و در سال سوم به 8/4% تا 6% رسید. ترکیب عمده اسانس همه جمعیتها در سه سال متوالی پس از کاشت، کارواکرول بود که بین 80% تا 88% اسانس را در گیاهان دو و سه ساله به خود اختصاص داد. براساس این نتایج و بهبود بازده اسانس در نمونههای کشت شده نسبت به نمونههای خودرو و همچنین حفظ کیفیت اسانس با توجه به مقدار بالای کارواکرول، میتوان کشت و توسعه مرزه رشینگری را در شرایط زراعی محل اجرای تحقیق و شرایط مشابه توصیه کرد.
علی احسانیپور؛ خورشید رزمجو؛ حسین زینلی
چکیده
هدف از انجام این تحقیق، مطالعه تأثیر سطوح مختلف نیتروژن بر تودههای رازیانه (Foeniculum vulgare Mill.) از لحاظ عملکرد، اجزاء عملکرد و مقدار اسانس بود. این تحقیق در بهار سال 1387 بهصورت آزمایش اسپلیت پلات در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با 20 تیمار و 3 تکرار در ایستگاه تحقیقات دانشگاه صنعتی اصفهان (لورک) واقع در نجفآباد انجام شد. در ...
بیشتر
هدف از انجام این تحقیق، مطالعه تأثیر سطوح مختلف نیتروژن بر تودههای رازیانه (Foeniculum vulgare Mill.) از لحاظ عملکرد، اجزاء عملکرد و مقدار اسانس بود. این تحقیق در بهار سال 1387 بهصورت آزمایش اسپلیت پلات در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با 20 تیمار و 3 تکرار در ایستگاه تحقیقات دانشگاه صنعتی اصفهان (لورک) واقع در نجفآباد انجام شد. در این آزمایش تأثیر پنج سطح کود نیتروژن (0، 40، 80، 120 و 160 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار) بر چهار توده رازیانه (اصفهان، تهران، یزد و اروپایی 11486) مورد مطالعه قرار گرفت. صفات اندازهگیری شده شامل عملکرد دانه در هکتار، درصد اسانس دانه، وزن هزاردانه، تعداد دانه در چترک، تعداد چتر در بوته، طول دانه و ارتفاع گیاه بودند. نتایج نشان داد که تودههای مورد بررسی از نظر صفات عملکرد دانه در هکتار، وزن هزاردانه، تعداد دانه در چترک، طول بذر، تعداد چتر در بوته، ارتفاع بوته، درصد اسانس دانه و همچنین سطوح مختلف کود نیتروژن نسبت به عملکرد دانه در هکتار، وزن هزاردانه، تعداد دانه در چترک، تعداد چتر در بوته، طول بذر و درصد اسانس دانه تفاوت معنیداری داشتند. اثر متقابل توده و کود نیتروژن نیز در مورد صفات وزن هزاردانه، تعداد دانه در چترک، تعداد چتر در بوته، طول بذر و ارتفاع بوته معنیدار بود. بیشترین عملکرد دانه در هکتار بین تودهها، به توده اصفهان و در بین سطوح کود نیتروژن، به سطح 160 کیلوگرم در هکتار نیتروژن خالص و بیشترین میزان درصد اسانس دانه بین تودهها، به توده اروپایی 11486 و در بین سطوح کودی، به سطح 40 کیلوگرم در هکتار نیتروژن خالص تعلق داشت.
