فیتوشیمی (استخراج، شناسایی و اندازه گیری مواد موثره)
وحید عبدوسی؛ بهاره توکلی؛ علی مهرآفرین؛ حسنعلی نقدی بادی
چکیده
شناسه دیجیتال (DOR):98.1000/1735-0905.1400.37.178.105.1.1576.1606به‌منظور ارزیابی صفات کمّی و کیفی گیاه خوشاریزه عطری (Echinophora platyloba DC.) تحت تأثیر روشهای مختلف خشک کردن تحقیقی در قالب طرح کامل تصادفی با 3 تکرار در سال 1398 انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل گیاه تازه، خشک کردن گیاه در سایه و آفتاب، آون 45، 55 و 65 درجه سلسیوس، آون خلأ 45، 55 و 65 درجه سلسیوس، میکروویو 200، ...
بیشتر
شناسه دیجیتال (DOR):98.1000/1735-0905.1400.37.178.105.1.1576.1606به‌منظور ارزیابی صفات کمّی و کیفی گیاه خوشاریزه عطری (Echinophora platyloba DC.) تحت تأثیر روشهای مختلف خشک کردن تحقیقی در قالب طرح کامل تصادفی با 3 تکرار در سال 1398 انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل گیاه تازه، خشک کردن گیاه در سایه و آفتاب، آون 45، 55 و 65 درجه سلسیوس، آون خلأ 45، 55 و 65 درجه سلسیوس، میکروویو 200، 400 و 600 وات بودند. به این منظور بخش هوایی گیاه در خرداد ماه از ارتفاعات شهرستان تویسرکان جمع‌آوری شد و تحت تأثیر روشهای مختلف خشک کردن قرار گرفت. اسانس‌گیری به‌وسیله دستگاه کلونجر انجام شد و بعد اجزای اسانس به‌وسیله دستگاه گازکروماتوگرافی جرمی مشخص شدند. یافته‌های این تحقیق نشان داد که روشهای مختلف خشک کردن گیاه خوشاریزه عطری تأثیر معنی‌داری بر درصد اسانس و تمامی اجزای اسانس داشت و روش میکروویو 400 وات دارای بیشترین میزان بازده اسانس بود، ولی روش مناسبی برای حفظ ترکیب‌های مؤثره در این گیاه نبود. روش خشک کردن در سایه با وجود طولانی بودن مدت زمان خشک کردن، مناسبترین روش در حفظ ترکیب‌های شیمیایی اسانس در گیاه خوشاریزه عطری بود. دامنه تغییرات درصد اسانس در این تحقیق بین 0.39-0.06% بود. طبق نتایج بدست آمده دامنه تغییرات عمده اسانس گیاه خوشاریزه عطری ازجمله ترانس بتا-اوسیمن 57.52-34.16%، آلفا-فلاندرن 16.52-8.87%، سیس اوسیمن 4.57-1.69%، بتا-فلاندرن 9.24-2.08%، پی‌سیمن 5.05-1.53%، بتا-پینن 1.94-0.73%، آلفا-پینن 5.15-1.83%، ولوتون 3.78-0.39%، ترانس کاروئول 1.92-0.38%، لینالول 3.57-0.72% و دی جرماکرن 4.91-1.67% بود.
زهرا عظیم‌زاده؛ عباس حسنی؛ محسن اسمعیلی
چکیده
آگاستاکه (Agastache foeniculum [Pursh] Kuntze) گیاهی دارویی، چندساله و متعلق به خانواده نعناع می‌باشد. اسانس این گیاه منبع غنی از متیل‌کاویکول و دارای خواص ضدقارچی و ضدباکتریایی می‌باشد. به‌منظور بررسی تأثیر روشهای مختلف خشک کردن بر درصد و اجزای تشکیل‌دهنده اسانس آگاستاکه، برگ‌های این گیاه در مرحله گلدهی کامل برداشت شده و با چهار روش ...
بیشتر
آگاستاکه (Agastache foeniculum [Pursh] Kuntze) گیاهی دارویی، چندساله و متعلق به خانواده نعناع می‌باشد. اسانس این گیاه منبع غنی از متیل‌کاویکول و دارای خواص ضدقارچی و ضدباکتریایی می‌باشد. به‌منظور بررسی تأثیر روشهای مختلف خشک کردن بر درصد و اجزای تشکیل‌دهنده اسانس آگاستاکه، برگ‌های این گیاه در مرحله گلدهی کامل برداشت شده و با چهار روش مختلف (سایه، خورشید، آون با دماهای 40، 60 و 80 درجه سانتی‌گراد و مایکروویو با توان‌های 180، 360، 540، 720 و 900 وات)، در قالب طرح کاملاً تصادفی و با چهار تکرار خشک شدند. فرایند خشک کردن تا زمانی که محتوای رطوبت نمونه‌ها به 11/0 بر پایه وزن خشک رسید، ادامه یافت. اسانس برگ‌های خشک شده به روش تقطیر با آب و با استفاده از دستگاه کلونجر استخراج شد. برای شناسایی اجزاء تشکیل‌دهنده اسانس، نمونه‌های اسانس با استفاده از دستگاه‌های GC و GC/MS مورد آنالیز قرار گرفتند. نتایج نشان داد که روشهای خشک کردن تأثیر معنی‌داری بر زمان خشک کردن و درصد اسانس داشتند. به‌طوری که کمترین (4 دقیقه) و بیشترین (64 ساعت) زمان خشک کردن به‌ترتیب مربوط به روشهای خشک کردن در مایکروویو 900 وات و سایه بود. همچنین بیشترین (51/1%) و کمترین (56/0%) درصد اسانس به‌ترتیب در روشهای سایه و مایکروویو 900 وات مشاهده شد. نتایج آنالیز اسانس نشان داد که متیل‌کاویکول جزء غالب اسانس این گیاه بود که مقدار آن از 1/83% در روش سایه تا 6/94% در مایکروویو 720 وات متغیر بود. در مجموع یافته‌های این تحقیق نشان داد که روش خشک کردن در سایه با وجود طولانی بودن زمان خشک کردن، بهترین تیمار بود. اما اگر هدف خشک کردن سریع و بدست آوردن اسانسی با درصد بالای متیل‌کاویکول باشد، روش خشک کردن در آون ºC40 یا مایکروویو در توان‌های پایین قابل توصیه است.
مجید عزیزی؛ میترا رحمتی؛ تقی عبادی؛ محمد حسن‌زاده خیاط
چکیده
به‌منظور بررسی تأثیر روشهای مختلف خشک کردن بر زمان خشک کردن، سرعت کاهش وزن، میزان اسانس و درصد کامازولن گلهای بابونه (Matricaria recutita L.) اصلاح شده، آزمایشی به‌صورت طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در سال 87-1386 به اجرا درآمد. شش توان مختلف میکروویو شامل 100، 180، 300، 450، 600 و 900 وات، سه دمای مختلف آون شامل 50، 60 و 70 درجه سانتی‌گراد و روش طبیعی ...
بیشتر
به‌منظور بررسی تأثیر روشهای مختلف خشک کردن بر زمان خشک کردن، سرعت کاهش وزن، میزان اسانس و درصد کامازولن گلهای بابونه (Matricaria recutita L.) اصلاح شده، آزمایشی به‌صورت طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در سال 87-1386 به اجرا درآمد. شش توان مختلف میکروویو شامل 100، 180، 300، 450، 600 و 900 وات، سه دمای مختلف آون شامل 50، 60 و 70 درجه سانتی‌گراد و روش طبیعی (سایه و آفتاب) در این آزمایش مورد مقایسه قرار گرفتند. در روشهای مختلف، خشک کردن نمونه‌ها تا زمانی که وزن آنها به محتوای رطوبتی 10/0 بر پایه وزن خشک (یا 10 درصد بر پایه وزن تر) رسید، ادامه داشت. نتایج نشاندهنده تأثیر معنیدار روشهای مختلف خشک کردن بر زمان خشک کردن، میزان اسانس و درصد کامازولن نمونه‌ها بود. کمترین زمان خشک کردن (6 تا 102 دقیقه با توجه به توان مورد نظر) در روش میکروویو و بیشترین آن (120 ساعت) در روش سایه حاصل شد. بالاترین درصد اسانس در دمای 50 و 60 درجه آون و روش خشک کردن در سایه بدست آمد و کمترین آن مربوط به خشک کردن در توان‌های بالای میکروویو، دمای بالای آون و روش آفتاب بود. بالاترین درصد کامازولن در روش طبیعی و میکروویو و کمترین درصد آن به‌وسیله خشک کردن در آون بدست آمد.
