ثریا کرمی؛ محمدرضا سبزعلیان؛ مهدی رحیم ملک؛ قدرت اله سعیدی؛ لاوین خدایی
چکیده
بهمنظور بررسی اثر احتمالی تاریخ کاشت بر درصد روغن بذر، محتوی فنل تام بذر و برگ گلرنگ، سه جمعیت (19 نمونه) شامل شش رقم از گونه زراعی (Carthamus tinctorius L.)، چهار ژنوتیپ از گونه وحشی (C. oxyacanthus M. B.) و 9 ژنوتیپ از نسل 5F تلاقی بین گونهای (C. oxyacanthus×C. tinctorius) در دو تاریخ بررسی شدند. نتایج نشان داد که تاریخ کاشت بجز محتوی فنل تام برگ، بر درصد روغن بذر ...
بیشتر
بهمنظور بررسی اثر احتمالی تاریخ کاشت بر درصد روغن بذر، محتوی فنل تام بذر و برگ گلرنگ، سه جمعیت (19 نمونه) شامل شش رقم از گونه زراعی (Carthamus tinctorius L.)، چهار ژنوتیپ از گونه وحشی (C. oxyacanthus M. B.) و 9 ژنوتیپ از نسل 5F تلاقی بین گونهای (C. oxyacanthus×C. tinctorius) در دو تاریخ بررسی شدند. نتایج نشان داد که تاریخ کاشت بجز محتوی فنل تام برگ، بر درصد روغن بذر و فنل تام بذر اثر معنیداری داشت (0.01>P). بهطوری که بیشترین درصد روغن و محتوی فنل تام بذر بهترتیب در کشت تابستانه و کشت بهاره مشاهده شد. همچنین در هر دو تاریخ کاشت، بیشترین و کمترین درصد روغن بذر بهترتیب بهجمعیت گونه زراعی و وحشی اختصاص داشت. اگرچه درصد روغن بذر جمعیتهای حاصل از تلاقی بین گونهای حد واسط جمعیتهای زراعی و وحشی بود؛ اما برخی ژنوتیپها در این جمعیتها دارای درصد روغن بالایی بودند که در محدوده درصد روغن مشاهده شده در ارقام زراعی بود. در مورد محتوی فنل تام بذر، بهنظر میرسد علاوهبر تاریخ کاشت، رنگ بذر و خلوص ژنتیکی مکانهای کنترلکننده رنگ بذر نیز بر این صفت مؤثر باشند؛ زیرا ژنوتیپهای پوسته رنگی (ژنوتیپهای حاصل تلاقی با پوسته مشکی و ژنوتیپهای وحشی) در مقایسه با ژنوتیپهای پوسته سفید (ارقام زراعی و ژنوتیپهای حاصل تلاقی با پوسته سفید) محتوی فنل تام بیشتری داشتند. در مجموع، نتایج این آزمایش نشان داد که میتوان از تغییر زمان کاشت و همچنین تلاقی بین گونهای برای بهبود درصد روغن و محتوی فنل تام بذر بهعنوان دو فاکتور با خواص دارویی در گلرنگ استفاده کرد. همچنین برگ گلرنگ در مقایسه با بذر، منبع غنیتری از فنل تام میباشد که میتوان از آن در صنایع دارویی بهره برد.
محمود قربانزاده نقاب؛ قربانعلی رسام؛ علیرضا دادخواه
چکیده
این تحقیق بهمنظور بررسی اثر تاریخ کاشت پاییزه و بهاره بر روی عملکرد دانه، میزان روغن و ترکیب اسیدهای چرب ارقام گلرنگ (Carthamus tinctorius L.) در منطقه شیروان انجام شد. تحقیق در قالب طرح بلوک کامل تصادفی و بهصورت کرتهای خرد شده با سه تکرار در مزرعه پژوهشی دانشکده کشاورزی شیروان (دانشگاه فردوسی مشهد) در سال 1390-1389 به اجرا در آمد. کرتهای اصلی ...
بیشتر
این تحقیق بهمنظور بررسی اثر تاریخ کاشت پاییزه و بهاره بر روی عملکرد دانه، میزان روغن و ترکیب اسیدهای چرب ارقام گلرنگ (Carthamus tinctorius L.) در منطقه شیروان انجام شد. تحقیق در قالب طرح بلوک کامل تصادفی و بهصورت کرتهای خرد شده با سه تکرار در مزرعه پژوهشی دانشکده کشاورزی شیروان (دانشگاه فردوسی مشهد) در سال 1390-1389 به اجرا در آمد. کرتهای اصلی به دو تاریخ کاشت پاییزه و بهاره و کرتهای فرعی به پنج رقم گلرنگ شامل سینا، CW-4445، Sahuripa-88، توده محلی قوچان و توده محلی اصفهان اختصاص یافت. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که تاریخ کاشت، عملکرد دانه، میزان روغن و ترکیب اسیدهای چرب را تحت تأثیر قرار میدهد. عملکرد دانه و میزان روغن در کشت پاییزه (بهترتیب kg/ha2230% و 5/29%) بیشتر از کشت بهاره (بهترتیب kg/ha1520% و 5/27%) بود. براساس نتایج این تحقیق رقم سینا در کشت پاییزه (kg/ha2989) و رقم CW-4440 در کشت بهاره (kg/ha1789) بیشترین عملکرد دانه را داشتند. به لحاظ میزان روغن هم در کشت پاییزه و هم کشت بهاره رقم Sahuripa-88 بالاترین درصد روغن (بهترتیب 32% و 7/29%) را داشت. میزان اسیدهای چرب پالمتیک، استئاریک و اولئیک در کشت پاییزه نسبت به بهاره افزایش معنیداری یافت. باوجوداین میزان اسیدهای چرب لینولئیک و لینولنیک در کشت پاییزه کاهش معنیداری را نشان داد و نیز دارای پایداری روغن بالایی بود. براساس نتایج این تحقیق بین ژنوتیپها تفاوت معنیداری در عملکرد دانه، میزان روغن، ترکیب اسیدهای چرب و پایداری روغن وجود داشت. نتایج حاصل از این تحقیق گویای اینست که تاریخ کاشت و رقم از مهمترین عوامل مؤثر بر عملکرد دانه، میزان و کیفیت روغن در دانه گلرنگ محسوب میشوند. ارقام سینا، CW-4445 و توده محلی قوچان دارای قابلیت مناسبی برای توسعه کشت گلرنگ و افزایش سطح زیر کشت در منطقه هستند.
محمد صدقی؛ علی نعمتی؛ تیمور خندان بجندی؛ علی نامور
چکیده
بهمنظور تعیین اثر پیشتیمار بذر و محلولپاشی تنظیمکنندههای رشد بر عملکرد و صفات بیوفیزیکوشیمیایی دانه کدوی دارویی (Cucurbita pepo L.)، آزمایشی به صورت فاکتوریل و براساس طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه محقق اردبیلی اجرا شد. تیمارها شامل پیشتیمار بذر (شاهد، جیبرلین و اکسین) و محلولپاشی تنظیمکنندههای ...
بیشتر
بهمنظور تعیین اثر پیشتیمار بذر و محلولپاشی تنظیمکنندههای رشد بر عملکرد و صفات بیوفیزیکوشیمیایی دانه کدوی دارویی (Cucurbita pepo L.)، آزمایشی به صورت فاکتوریل و براساس طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه محقق اردبیلی اجرا شد. تیمارها شامل پیشتیمار بذر (شاهد، جیبرلین و اکسین) و محلولپاشی تنظیمکنندههای رشد (شاهد، اکسین، جیبرلین و مخلوط اکسین با جیبرلین) بود. پیشتیمار بذر با اکسین همراه با محلولپاشی آن موجب بیش از دوبرابر شدن تعداد دانه در میوه نسبت به شاهد شد. تعداد دانههای نارس در همین تیمار به حداقل کاهش یافت و به یکپنجم تیمار شاهد رسید. وزن تر میوه در بوته نیز در همین تیمار حداکثر بود و نزدیک به دوبرابر شاهد افزایش نشان داد. اثر ساده پیشتیمارها بر عملکرد دانه و وزن تر میوه معنیدار بود و حداکثر عملکرد دانه در پیشتیمار اکسین دیده شد. اثر ساده تنظیمکنندههای رشد نیز بر روی برخی صفات معنیدار بود، بهطوری که حداکثر تعداد دانه در میوه، قطر میوه، وزن تر میوه، عملکرد دانه و حداقل تعداد و درصد دانههای نارس در محلولپاشی با اکسین مشاهده شد. محلولپاشی با جیبرلین درصد روغن را افزایش و درصد پروتئین دانه را کاهش داد، درحالیکه محلولپاشی با اکسین موجب کاهش درصد روغن و افزایش پروتئین دانه شد. هیچیک از تیمارهای آزمایش بر طول و عرض دانه اثر معنیداری نداشت، ولی محلولپاشی با جیبرلین موجب افزایش ضخامت دانه شد. بهطور کلی، به نظر میرسد که محلولپاشی با اکسین میتواند موجب افزایش عملکرد دانه در کدوی دارویی شود، ولی این امر اثر منفی بر عملکرد ماده مؤثره محلول در روغن دانه خواهد داشت. همچنین، نتایج این بررسی حکایت از آن دارد که محلولپاشی با جیبرلین موجب تولید دانههای درشتتر و با درصد روغن بیشتری میشود.
