فاطمه عسکری؛ شهلا احمدی
چکیده
جنس Pimpinella با حدود 180-170 گونه در جهان، یکی از بزرگترین جنسهای خانواده چتریان میباشد. براساس مطالعات فلور ایران، این جنس در فلات ایران، 25 گونه دارد که 22 گونه آن در ایران است و 6 گونه از آنها بومی هستند. گونه Pimpinella olivierioides Boiss. & Hausskn. در منطقه غرب و مرکز پراکنش دارد. هدف از انجام این تحقیق، تعیین ترکیبهای شیمیایی موجود در اسانس گونه P. ...
بیشتر
جنس Pimpinella با حدود 180-170 گونه در جهان، یکی از بزرگترین جنسهای خانواده چتریان میباشد. براساس مطالعات فلور ایران، این جنس در فلات ایران، 25 گونه دارد که 22 گونه آن در ایران است و 6 گونه از آنها بومی هستند. گونه Pimpinella olivierioides Boiss. & Hausskn. در منطقه غرب و مرکز پراکنش دارد. هدف از انجام این تحقیق، تعیین ترکیبهای شیمیایی موجود در اسانس گونه P. olivierioides میباشد. اندامهای گیاه P. olivieroides در مرحله گلدهی در اواخر تیر 1391 از منطقه نهاوند جمعآوری و پس از تفکیک در دمای محیط خشک و بعد به ذرات کوچک آسیاب شدند. نمونه ساقه و برگ، ریشه و گلآذین به تفکیک با روش تقطیر با آب اسانسگیری شدند. برای جداسازی و شناسایی ترکیبهای اسانس از دستگاههای گاز کروماتوگرافی GC و گاز کروماتوگرافی متصل به طیفسنج جرمی (GC/MS) استفاده شد. بازده اسانس ساقه و برگ گیاه P. olivieroides (بر پایه وزنی-وزنی خشک شده) 0.09%، ریشه 0.52% و گلآذین 0.57% بود. بیشترین درصد ترکیبهای اسانس ساقه و برگ، ریشه و گلآذین بهترتیب جرماکرن D (36.5%، 21.9% و 11.1%) و بیسیکلوجرماکرن (7.5%، 15.9% و 4.4%) بودند. بتا-بیزابولن (24.9%) فقط در اسانس ریشه و ترانس-پینوکامفن (14.7%) و سیس-پینوکامفن (13.4%) دیگر ترکیبهای شاخص اسانس ساقه و برگ بودند. نکته جالب توجه در مورد این اسانسها، رنگ آنها بود که بهترتیب آبی روشن، آبی کاربنی و سبز چمنی بود. با مقایسه ترکیبهای اصلی اسانس مشخص میشود که تنوع ترکیبها در اسانس اندامهای مختلف وجود دارد.
فاطمه عسکری؛ ولیالله مظفریان؛ اسلام پارسا
چکیده
گونه Centaurea zuvandica (Sosn.) Sosn. نوعی گلگندم چندساله است که در مناطق شمال و شمالغربی کشور پراکنش دارد. اندام هوایی گیاه در مرحله گلدهی در پایان خرداد 1390 از مناطق فیروزکوه، قائمشهر و جاده چالوس جمعآوری گردید. اندامهای گیاهان تفکیک شده و در دمای محیط خشک شده و بعد به ذرات کوچک آسیاب شدند. نمونه ساقه همراه برگ و گلآذین به تفکیک با روش ...
بیشتر
گونه Centaurea zuvandica (Sosn.) Sosn. نوعی گلگندم چندساله است که در مناطق شمال و شمالغربی کشور پراکنش دارد. اندام هوایی گیاه در مرحله گلدهی در پایان خرداد 1390 از مناطق فیروزکوه، قائمشهر و جاده چالوس جمعآوری گردید. اندامهای گیاهان تفکیک شده و در دمای محیط خشک شده و بعد به ذرات کوچک آسیاب شدند. نمونه ساقه همراه برگ و گلآذین به تفکیک با روش تقطیر با آب اسانسگیری شد. برای جداسازی و شناسایی ترکیبهای اسانس از دستگاههای گاز کروماتوگرافی GC و گاز کروماتوگرافی متصل به طیفسنج جرمی (GC/MS) استفاده گردید. بازده اسانس اندامهای مختلف (بر پایه وزنی- وزنی خشک شده) بین 02/0% تا 07/0% بود. بیشترین درصد ترکیبها عبارت از اسپاتولنول (حداکثر 8/28%)، تیمول (حداکثر 7/21%)، کاریوفیلناکساید (حداکثر 9/20%)، لینالول (حداکثر 5/19%)، جرماکرندی (حداکثر 3/16%) و کارواکرول (حداکثر 8/6%) بودند. با توجه به نتایج درمییابیم که تنوع بسیاری در ترکیبهای اصلی اسانس سه رویشگاه و حتی اندامهای مختلف یک رویشگاه وجود دارد. وجود تیمول در اسانس ساقه و برگ (8/17% و 7/21%) و لینالول در اسانس گلآذین (5/19% و 7/9%) رویشگاههای جاده چالوس و فیروزکوه و عمده بودن کاریوفیلناکساید (9/20%) در اسانس ساقه و برگ رویشگاه قائمشهر از ویژگیهای گیاهان این رویشگاهها است.
فاطمه عسکری؛ مهدی میرزا
چکیده
گیاه Centaurea depressa M. Bieb. بهنام گلگندم، یک گیاه داروییست که از عصاره آن برای شستشوی چشم استفاده میشود و ناراحتیهای دستگاه گوارش را تا حدودی کاهش میدهد. در این تحقیق بهمنظور بررسی کمّی و کیفی اسانس اندامهای مختلف گونه C. depressa، گیاه از مناطق دماوند و تهران در مرحله گلدهی جمعآوری گردید. اندامهای گیاهان بهصورت ...
بیشتر
گیاه Centaurea depressa M. Bieb. بهنام گلگندم، یک گیاه داروییست که از عصاره آن برای شستشوی چشم استفاده میشود و ناراحتیهای دستگاه گوارش را تا حدودی کاهش میدهد. در این تحقیق بهمنظور بررسی کمّی و کیفی اسانس اندامهای مختلف گونه C. depressa، گیاه از مناطق دماوند و تهران در مرحله گلدهی جمعآوری گردید. اندامهای گیاهان بهصورت سه نمونه ساقه همراه برگ، ریشه و گلآذین تفکیک شده، در دمای محیط خشک شده و بعد به ذرات کوچک آسیاب شدند. نمونههای فوق با روش تقطیر با آب اسانسگیری شد. برای جداسازی و شناسایی ترکیبهای اسانس از دستگاههای گاز کروماتوگرافی (GC) و گاز کروماتوگرافی متصل به طیفسنج جرمی (GC/MS) استفاده شد. بازده اسانس ساقه و برگ، ریشه و گلآذین منطقه دماوند (بر پایه وزنی- وزنی خشک شده) بهترتیب 18/0%، 13/0% و 07/0% و منطقه باغ گیاهشناسی به همان ترتیب 10/0%، 13/0% و 08/0% بود. در منطقه دماوند بیشترین ترکیبهای اسانس ساقه و برگ تیمول (5/56%)، اسپاتولنول (7/12%) و جرماکرن D (9/9%) بود. ترکیبهای اصلی اسانس ریشه پنتادکادین-1-ال (2/32%) و سیس-7-هگزادسن (5/29%) بودند. جرماکرن دی، جرماکرن B و تیمول (4/32%، 4/9% و 7/8%) بیشترین ترکیبهای اسانس گلآذین بودند. در منطقه باغ گیاهشناسی بیشترین ترکیبهای اسانس ساقه و برگ اسپاتولنول (4/25%)، Eudesma-4(15)-7-diene-1-b-ol (5/14%) و جرماکرن D (7/13%) بود. ترکیبهای اصلی اسانس ریشه تترادکانال (7/30%)، کاریوفیلناکساید (7/23%) و سیس-7- هگزادسن (3/22%) بود. تترادکانال (3/82%) و سیس-7-هگزادسن (5/15%) بیشترین ترکیبهای اسانس گلآذین بودند. با توجه به نتایج درمییابیم که در ترکیبهای اصلی اسانس دو رویشگاه و حتی اندامهای مختلف یک رویشگاه تنوع وجود دارد.
عزیزاله خیری؛ فاطمه سفیدکن؛ مجتبی دلشاد؛ محمدرضا فتاحی مقدم؛ علی ایزدی دربندی
چکیده
بومادران هزاربرگ با نام علمی Achillea millefolium L. از خانواده کاسنی و یکی از گیاهان دارویی مهم در دنیا و کشور ما بوده که دارای مقادیر قابلتوجهی متابولیتهای ثانویه و بهویژه روغنهای اسانسی میباشد. از مواد مؤثره این گیاه استفاده فراوانی هم در طب و هم در صنایع دارویی، آرایشی و بهداشتی میشود. در این پژوهش، ترکیبهای شیمیایی ...
بیشتر
بومادران هزاربرگ با نام علمی Achillea millefolium L. از خانواده کاسنی و یکی از گیاهان دارویی مهم در دنیا و کشور ما بوده که دارای مقادیر قابلتوجهی متابولیتهای ثانویه و بهویژه روغنهای اسانسی میباشد. از مواد مؤثره این گیاه استفاده فراوانی هم در طب و هم در صنایع دارویی، آرایشی و بهداشتی میشود. در این پژوهش، ترکیبهای شیمیایی و مقدار اسانس 15 جمعیت رویشگاهی بومادران هزاربرگ ایران مورد بررسی قرار گرفت. در خرداد و تیرماه 1388 پیکر رویشی نمونهها در مرحله گلدهی کامل از رویشگاههای مختلف جمعآوری گردید. نمونهها پس از جمعآوری و خشک شدن، به روش تقطیر با آب، اسانسگیری شد و پس از تعیین درصد اسانس هر جمعیت بر حسب درصد وزنی نمونه خشک، برای شناسایی ترکیبهای تشکیلدهنده و مقدار اسانس هر ترکیب از دستگاههای کروماتوگرافی گازی (GC) و کروماتوگرافی گازی متصل به طیفسنج جرمی (GC/MS) استفاده شد. براساس نتایج حاصل مقدار اسانس نمونهها از 72/0-32/0 درصد وزنی نمونه خشک متغیر بود. رنگ اسانسها از زرد روشن تا آبی تیره متغیر بود و ارتباط نزدیکی با نوع ترکیبهای تشکیلدهنده هر نمونه داشت. اسانس بومادران هزاربرگ ایران دارای تنوع بسیار بالایی از نظر نوع ترکیبهای تشکیلدهنده بود. با توجه به ترکیبهای اصلی هر اسانس میتوان به حضور هفت تیپ شیمیایی مختلف در نمونههای مورد بررسی پی برد. تیپهای شیمیایی زیر در بررسی اسانس نمونهها تشخیص داده شدند: 1) 8،1-سینئول، 2) پارا-سیمن، 3) کوبنول، 4) کامازولن، 5) کریزانتنون + کامفور، 6) لاواندولیل استات + کامفور و 7) کامفر + لیمونن.
فاطمه عسکری؛ شهلا احمدی؛ سعیده مشکیزاده؛ محمود نادری حاجیباقرکندی؛ عاطفه بهمنزادگان جهرمی
چکیده
گونه Pimpinella deveroides (Boiss.) Boiss. یکی از نُه گونه انحصاری جنس Pimpinella در ایران است و پراکندگی جغرافیایی آن در منطقه ایران و تورانی است. اندامهای هوایی گیاه در مراحل گلدهی و بذردهی در دو سال متوالی (1385 و 1386) از استان لرستان جمعآوری شده و از ساقه و برگ، گلآذین و بذر به صورت جداگانه به روش تقطیر با آب اسانسگیری بعمل آمد. در سال 1385 بازده اسانس ...
بیشتر
گونه Pimpinella deveroides (Boiss.) Boiss. یکی از نُه گونه انحصاری جنس Pimpinella در ایران است و پراکندگی جغرافیایی آن در منطقه ایران و تورانی است. اندامهای هوایی گیاه در مراحل گلدهی و بذردهی در دو سال متوالی (1385 و 1386) از استان لرستان جمعآوری شده و از ساقه و برگ، گلآذین و بذر به صورت جداگانه به روش تقطیر با آب اسانسگیری بعمل آمد. در سال 1385 بازده اسانس ساقه و برگ، گلآذین و بذر گونه P. deveroides بهترتیب 6/0%، 5/2% و 1/7% و در سال 1386 به همان ترتیب 3/1%، 4/2% و 5/7% بود. پس از تزریق اسانس به دستگاههای GC و GC/MS ترکیبهای اسانس شناسایی شدند. در اسانس تمام اندامهای گونه P. deveroides ترکیب اصلی پریگایجرن (pregeijerene) بین 5/35% تا 67% بود. ترکیب شاخص دیگر گایجرن (geijerene) بود که در اسانس اندامهای مختلف، بین 2/8% تا 1/14% متغیر بود. براساس نتایج این تحقیق گونه P. deveroidesبدلیل بالا بودندرصد اسانس بذر (5/7%) قابل توجه است.