رمضان کلوندی؛ مهدی میرزا؛ مرتضی عطری؛ محسن حسامزاده حجازی؛ زیبا جمزاد؛ کیوان صفیخانی
چکیده
آویشن کرکآلود با نام علمی Thymus eriocalyx (Ronniger) Jalas متعلق به خانواده نعناعیان (Lamiaceae) میباشد. از میان گونههای مختلف جنس Thymus که در سراسر جهان پراکنش دارند، 18 گونه در کشور ایران رویش طبیعی دارند که از این تعداد 4 گونه اندمیک ایران است. برای بررسی تنوع اسانس در افراد جمعیتهای گونه مورد مطالعه در ایران از روش D.S.S. (تعیین زیستگاه ویژه) استفاده ...
بیشتر
آویشن کرکآلود با نام علمی Thymus eriocalyx (Ronniger) Jalas متعلق به خانواده نعناعیان (Lamiaceae) میباشد. از میان گونههای مختلف جنس Thymus که در سراسر جهان پراکنش دارند، 18 گونه در کشور ایران رویش طبیعی دارند که از این تعداد 4 گونه اندمیک ایران است. برای بررسی تنوع اسانس در افراد جمعیتهای گونه مورد مطالعه در ایران از روش D.S.S. (تعیین زیستگاه ویژه) استفاده شد. در این مطالعه اندامهای هوایی 5 فرد (بوته) از گونه مورد مطالعه در مرحله گلدهی از 10 زیستگاه ویژه جهت بررسیهای شیمیایی جمعآوری (50 فرد در کل) و در دمای اتاق خشک گردیدند. استخراج اسانس از تمامی افراد به روش تقطیر با آب و توسط دستگاه طرح کلونجر طبق فارماکوپه بریتانیا برای مدت 4 ساعت انجام شد. ترکیبهای شیمیایی اسانسها با استفاده از دستگاههای گاز کروماتوگرافی (GC) و گاز کروماتوگرافی متصل به طیفسنج جرمی (GC/MS) شناسایی شدند. بالاترین بازده متوسط تولید اسانس توسط سرشاخههای گلدار افراد مورد مطالعه در سه بار تکرار بر حسب وزن خشک، متعلق به فرد اول از جمعیت Te2 (09/4%) و پایینترین آن متعلق به فرد دوم از جمعیت Te10 (21/0%) بود. در مجموع در اسانس روغنی افراد 10 جمعیت مورد مطالعه 31 ترکیب شناسایی شد. مقایسه افراد داخل یک جمعیت، نشان داد که افراد یک جمعت در بین خودشان در داشتن ترکیبهای شیمیایی تنوع نشان میدهند. از میان ترکیبهای شیمیایی موجود در اسانس 50 فرد مورد مطالعه، ترکیبهای زیر بهطور گستردهای تنوع را آشکار کردند. پاراسیمن (%1/20-1/0)، 1،8-سینئول (%4/29-4/0)، گاما-ترپینن (%7/8-1/0)، لینالول (%3/82-1/0)، کامفور (%15-1/0)، بورنئول (%7/22-6/1)، ژرانیول (%6/74-1/0)، تیمول (%7/57-1/0)، ژرانیل-استات (%6/49-1/0)، کاریوفیلن-اکساید (%1/9-2/0)، لیمونن (%24-2/0) و آلفا-ترپینئول (%2/36-1/0). نتایج حاصل از آنالیز دادههای شیمیایی با نرمافزار MVSP به روش PCO و UPGMA منجر به شناسایی 9 کموتیپ به شرح زیر برای گونه مورد مطالعه گردید که 7 کموتیپ از آنها بهعنوان کموتیپهای جدید برای این گونه معرفی میشود. 1- ژرانیول/ ژرانیلاستات، 2- ژرانیول، 3- لینالول/ ژرانیول/ژرانیل استات، 4-لینالول، 5-آلفا-ترپینئول/1،8-سینئول، 6- ژرانیلاستات، 7- ژرانیول/تیمول/بورنئول/1،8-سینئول، 8- تیمول/لیمونن و 9- تیمول/پاراسیمن/بورنئول.
رمضان کلوندی؛ سید محسن حسامزاده حجازی؛ مهدی میرزا؛ مرتضی عطری؛ زیبا جمزاد؛ کیوان صفیخانی؛ مهدی احمدیان
چکیده
بهمنظور ارزیابی برخی از خصوصیات بومشناختی، ریختی و همچنین تعیین سطح پلوئیدی آویشن کرکآلود (Thymus eriocalyx (Ronniger) Jalas) با استفاده از روش .D.S.S (Determination of special station) 10 رویشگاه در استانهای لرستان، مرکزی، همدان، کرمانشاه و کردستان جهت انجام مطالعات مذکور انتخاب شد. در این پژوهش در بهار سال 1388 در مرحله گلدهی، جهت ارزیابی ریختی از هر رویشگاه ...
بیشتر
بهمنظور ارزیابی برخی از خصوصیات بومشناختی، ریختی و همچنین تعیین سطح پلوئیدی آویشن کرکآلود (Thymus eriocalyx (Ronniger) Jalas) با استفاده از روش .D.S.S (Determination of special station) 10 رویشگاه در استانهای لرستان، مرکزی، همدان، کرمانشاه و کردستان جهت انجام مطالعات مذکور انتخاب شد. در این پژوهش در بهار سال 1388 در مرحله گلدهی، جهت ارزیابی ریختی از هر رویشگاه پنج نمونه کامل گیاهی و سرشاخههای گلدار جهت استخراج اسانس تهیه و به همراه بذر بهمنظور تعیین سطح پلوئیدی در فصل تولید بذر جمعآوری شد. اطلاعات مربوط به رویشگاهها یادداشتبرداری شد. خصوصیات رویشی و زایشی هر جمعیت بهعلاوه بازده اسانس گونه مورد مطالعه در هر رویشگاه مورد بررسی قرار گرفت. بهمنظور تعیین سطح پلوئیدی، در هر جمعیت حداقل 10 یاخته متافاری نوک ریشه مورد مطالعه قرار گرفت و ضمن شمارش تعداد کروموزوم، سطح پلوئیدی آنها تعیین گردید. نتایج حاصل، جمعیتهای مورد مطالعه را در چهار گروه قرارداد. نتایج همچنین نشان داد که بیشترین میانگین طول و عرض برگ گلآذینی، بیشترین میانگین نسبت طول به عرض برگ گلآذینی، بیشترین میانگین نسبت طول به عرض برگ ساقهای، بیشترین میانگین طول دمبرگ، بیشترین میانگین طول لوله کاسه، بیشترین میانگین طول جام و بیشترین میانگین طول و عرض براکتئول در جمعیت Te9 بیشتر از جمعیتهای دیگر بود. بهطور کلی در بررسیهای سیتوژنتیکی انجام شده مشخص شد که گیاهان جمعیتهای Te1، Te2، Te3، Te4، Te5، Te6 و Te8 دارای 30 کروموزوم (30=x2=n2) و دیپلوئید و گیاهان جمعیتهای Te7، Te9 و Te10 دارای 60 کروموزوم (60=x4=n2) و تتراپلوئید میباشند. بالاترین بازده اسانس متعلق به رویشگاه Te5 (04/3%) بود.
رمضان کلوندی؛ مرتضی عطری؛ کیوان صفی خانی
دوره 3، شماره 1 ، اردیبهشت 1378، ، صفحه 107-131
چکیده
مطالعات انجام گرفته در رابطه با پوشش گیاهی زیر حوزه گله براسدآباد با استفاده از بررسیهای اکوفیتوسوسیولوژی منجر به تشخیص 42 گونه گیاه دارویی در این منطقه گردید.
در این بررسی مشخص شد که در این حوزه:
42 گونه گیاه دارویی از 19 خانواده و 36 جنس وجود دارد.این گونه ها به ترتیب متعلق به خانواده های زیر میباشند.
Boraginaceae: 1گونه، Caryophyllaceae: 1گونه، ...
بیشتر
مطالعات انجام گرفته در رابطه با پوشش گیاهی زیر حوزه گله براسدآباد با استفاده از بررسیهای اکوفیتوسوسیولوژی منجر به تشخیص 42 گونه گیاه دارویی در این منطقه گردید.
در این بررسی مشخص شد که در این حوزه:
42 گونه گیاه دارویی از 19 خانواده و 36 جنس وجود دارد.این گونه ها به ترتیب متعلق به خانواده های زیر میباشند.
Boraginaceae: 1گونه، Caryophyllaceae: 1گونه، Chenopodiaceae: 1گونه، Compositae: 8گونه، Cyperaceae: 1گونه، Gramineae: 1 گونه، Labiatae: 9گونه، Legominosae: 5گونه، Lemnaceae: 1 گونه، Malvaceae:1گونه، Onagracae: 1گونه،Polygonaceae: 2گونه،Ranunculaceae: 1گونه، Rosaceae: 4گونه،Rubiaceae:1گونه، Scrophulariaceae: 1گونه، Urticaceae: 1گونه.
-از نظر شکل زیستی گونه های گیاهی دارویی مذکور به ترتیب به صورت:
42.85 همیکریپوفیت، 21.43% تروفیت، 16.66% کامفیت، 11.91% ژئوفیت، 4.76% فانروفیت و 2.38%هیدروفیت می باشند.
- عناصر رویشی منطقه ای در زیر حوزه مورد بررسی شامل:
33.33% عنصر ایرانوتورانی، 33.33% عنصر ایرانوتورانی-خزری، 21.43% عنصر ایرانوتورانی-خزری-خلیج عمانی، 9.52% عنصر ایرانوتورانی-خلیج عمانی، 2.38% عنصر خزری میباشند.
با تطبیق عوامل اکولوژیک هریک از قطعات نمونه و در نظرگرفتن وابستگی گونه های با قطعات نمونه مذکور، مجموعه عوامل اکولوژیک (اتواکولوژی) هریک از گونه های گیاهی در منطقه مورد بررسی تعیین گردید.
- با مقایسه لیست پراکنش گونه های گیاهی در قطعات نمونه و تطبیق محل قرار گرفتن گونه مذکور در قطعه نمونه مربوطه روی نقشه پراکنش قطعات نمونه در زیر حوزه مورد مطالعه، کورولوژی گونه های گیاهی دارویی منطقه تعیین و نقشه کورولوژی تعدادی از آنها ارائه گردید.
