بررسی تأثیر مقادیر مختلف کودهای نیتروژن، فسفر و پتاسیم بر صفات کمّی و کیفی گیاه دارویی بابونه (Matricaria chamomilla L.)

زینلی, حسین; مصلحی یزددلی, عباس; صفایی, لیلی; جابرالانصار, زهرا; آخوندی, علی; اسکندری, ذبیح الله

doi:10.22092/ijmapr.2014.9831

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ استادیار، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان

² دانش‌آموخته کارشناسی ارشد، رشته علوم باغبانی دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اراک

³ مربی، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان

⁴ کارشناس ارشد پژ‍وهشی، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان

⁵ مربی، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان استان اصفهان

https://doi.org/10.22092/ijmapr.2014.9831

چکیده

به‌منظور بررسی تأثیر مقادیر مختلف کودهای نیتروژن، فسفر و پتاسیم بر صفات کمّی و کیفی گیاه بابونه
(Matricaria chamomilla L.)، تحقیقی در سال زراعی 87-1386 در مزرعه تحقیقاتی شرکت داروسازی باریج اسانس کاشان به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. سطوح کودی نیتروژن به میزان صفر، 50 و
100 کیلوگرم در هکتار کود اوره، سطوح کودی فسفر به‌ترتیب صفر، 25 و 50 کیلوگرم در هکتار سوپر فسفات‌تریپل و سطوح کودی پتاسیم به‌ترتیب صفر، 25 و 50 کیلوگرم در هکتار سولفات پتاسیم بود. صفات ارتفاع گیاه، تعداد گل در بوته، تعداد شاخه فرعی، وزن تر و خشک تک بوته، عملکرد گل در مترمربع، قطر گل، درصد اسانس و درصد کامازولن برای هر تیمار اندازه‌گیری و ثبت گردید. اثر کود نیتروژن بر صفات تعداد گل در بوته، وزن تر تک بوته، تعداد شاخه فرعی، عملکرد گل در مترمربع و وزن تر و خشک 50 گل معنی‌دار بود. اثر کود فسفر بر وزن تر تک بوته در سطح احتمال 5% معنی‌دار شد. اثر کود پتاسیم بر صفات مورد مطالعه اثر معنی‌داری نداشت. اثر متقابل کود نیتروژن و فسفر بر صفات وزن تر و خشک تک بوته و عملکرد ‌گل در مترمربع در سطح احتمال 1% معنی‌دار گردید. اثر متقابل کود نیتروژن و پتاسیم بر قطر گل در سطح احتمال 5% معنی‌دار شد. مقایسه میانگین صفت عملکرد گل در مترمربع نشان داد که بیشترین عملکرد گل در سطح 50 کیلوگرم در هکتار کود نیتروژن و 25 کیلوگرم کود فسفر و کمترین میزان عملکرد گل در سطح 100 کیلوگرم کود نیتروژن و 50 کیلوگرم کود فسفر حاصل شده‌است. کامازولن و میزان اسانس تحت تأثیر کود نیتروژن، فسفر و پتاس قرار نگرفت. به‌طور کلی می‌توان گفت بابونه در شرایط مورد مطالعه به عناصر غذایی کمی نیاز دارد.

کلیدواژه‌ها

مراجع

- Alijani, M., Amini Dehaghi, M., Modares Sanavi, S.A.M. and Mohammad Rezayi, S., 2010. The effects of phosphorous and nitrogen rates on yield, yield components and essential oil percentage of Matricaria recutita L. Iranian Journal of Medicinal and Aromatic Plants, 26(1): 101-113.

- Darzi, M. and Haj Seyed Hadi, M.R., 2002. Study of agronomic and ecological issues of chamomile and fennel. Zeituon Magazine, 152: 43-49.

- Fernandez, R., Scull, R., Gonzales, G.L., Crespo, M., Sanches, E. and Carballo, C., 1993. Effect of fertilization on yield and quality of Matricaria recutita L. chamomile. Aspect of mineral nutrition of the crop. Memorias 11th Congreso Latinoamericano de la Ciencia del Suelo 2nd Congreso Cubano de la Ciencia del Suelo Volume 3: fertilidad y uso de los fertilizantes, 11-17 Marzo 1990 La Habana, Cuba, 3: 891-894.

- Franz, Ch. and Kirsch, C., 1974. Growth and flower-bud-formation of Matricaria chamomilla L. is dependence on varied nitrogen and potassium nutrition (in German). Horticultural Science, 21: 11-19.

- Haj Seyed Hadi, S.M.R., Khoda Bandeh, N., Yasa, N. and Darzi, M.T., 2002. Effects of sowing date and plant density on flower yield and active substance in chamomile. Iranian Journal of Crop Sciences, 4(3): 208-217.

- Hornok, L., 1992. Cultivation and Processing of Medicinal Plants. Wiley, 337p.

- Letchamo, W., 1993. Nitrogen application affects on yield and content of active substances in chamomile genotypes: 636-639. In: Janick, J. and Simon, J.E., (Eds.). New Crops. Wiley, New York, 694p.

- Meawad, A.A., Awad, A.E. and Afify, A., 1984. The combined effect of N-fertilization and some growth regulators on chamomile plants. Acta Horticulture, 144: 123-133.

- Omid Beigi, R. and Hasani Malayeri, S., 2007.
A study of the effects of nitrogen and plant density on the productivity of feverfew (Tanacetum parthenium) cv. Zardband. Iranian Journal of Agricultural Sciences (Agronomy and Crop Biotechnology), 38(2): 303-309.

- Salamon, I., 1992. Chamomile production in Czecho-Slovakia. Focus on Herb, 10: 1-8.

- Samsam Shariat, S.H., 2003. Growing and Reproduction in Medicinal Plants. Mani Publishers, 422p. [In Persian]

- Sheibani Vaziri, M., 1997. Effects of nitrogen, phosphorous and potash fertilizers on Total and Chamazulene essential oil in chamomile flowers. PhD. thesis of Medical Science, University of Isfahan. [In Persian]

- Usher, G., 1974. A Dictionary of Plants Used by Man. CBS Publishers & Distributrors, Delhi, 619p.

- Zeinali, H., Bagheri Kholanjani, M., Golparvar, M.R., Jafarpour, M. and Shirani Rad, A.H., 2008. Effects of different planting time and nitrogen fertilizer rates on flower yield and its components in German chamomile (Matricaria recutita). Iranian Journal of Crop Sciences, 10(3): 220-230.

- Zeinali, H. and Safaee, L., 2011. Chamomile Culture and Breeding. Behtapajoohesh Inc. Publisher, Isfahan, 64p.

تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران

بررسی تأثیر مقادیر مختلف کودهای نیتروژن، فسفر و پتاسیم بر صفات کمّی و کیفی گیاه دارویی بابونه (Matricaria chamomilla L.)

مراجع

مراجع

دوره 30، شماره 4 - شماره پیاپی 66
مهر 1393
صفحه 511-518

بررسی تأثیر مقادیر مختلف کودهای نیتروژن، فسفر و پتاسیم بر صفات کمّی و کیفی گیاه دارویی بابونه (Matricaria chamomilla L.)

مراجع

مراجع

دوره 30، شماره 4 - شماره پیاپی 66مهر 1393صفحه 511-518

دوره 30، شماره 4 - شماره پیاپی 66
مهر 1393
صفحه 511-518