نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
گروه علوم باغی و زراعی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
چکیده
سابقه و هدف:
شوری، یکی از مهمترین تنشهای غیرزیستی است که تولید محصولات کشاورزی را کاهش میدهد و معمولاً با استرس اکسیداتیو به دلیل تولید گونه‌های اکسیژن فعال (ROS) همراه است. استفاده از ترکیبات محرک رشد به منظور کاهش اثرات تنشهای محیطی در گیاهان اهمیت خاصی دارد. منابع سیلیسیم مانند سیلیکات پتاسیم نقش مهمی در تعدیل تنش شوری در گیاهان دارد. سیلیکات پتاسیم با افزایش مقاومت گیاهان در برابر تنش شوری، می‌تواند به بهبود رشد و عملکرد گیاهان در مناطق با خاک‌های شور کمک کند. این ترکیبات موجب تعادل یونی در سلول‌ها در شرایط نامساعد شده و با بهبود جذب و نگهداری آب در گیاه، نشت یونی و اثر منفی تنش شوری را کاهش می‌دهند.
مواد و روشها:
تحقیق حاضر به منظور بررسی تاثیر سیلیکات پتاسیم بر رشد و خصوصیات فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی علف طلایی به صورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملا تصادفی با فاکتور تنش شوری در سه سطح (0، 60 و 120 میلیمولار) و محلولپاشی با سیلکات پتاسیم در سه سطح (0، 50 و 100 میلیگرم در لیتر) در شرایط گلخانه انجام شد. محلولپاشی سه بار با فواصل 15 روز اعمال شد. اولین محلولپاشی در مرحله 4 برگی انجام شد. پس از دومین مرحله محلولپاشی برگی، تنش شوری با حجم 200 میلیلیتر از محلول کلرید سدیم برای هر گلدان به مدت 40 روز اعمال شد. به منظور عدم تجمع نمک در گلدانها، بعد از هر 4 دفعه آبیاری با آب شور تمامی گلدانها یکبار با آب (بدون شوری) آبشویی شدند. متغیرهای مورفولوژیکی مورد بررسی شامل وزن تر و خشک اندام هوایی و ریشه و ارتفاع بوته و سایر صفات شامل رنگیزههای گیاهی (کلروفیل a، b و کل)، محتوای نسبی آب برگ، میزان نشت یونی، پرولین میزان جذب سدیم و پتاسیم ریشه و اندام هوایی بود که در اواسط دوره گلدهی علف طلایی، مورد اندازهگیری قرار گرفتند.
نتایج:
نتایج تحقیق نشان داد تنش شوری سبب کاهش عملکرد و سیلیکات پتاسیم سبب تعدیل اثرات منفی تنش شوری با بهبود شرایط رشد گیاه شد. نتایج تحقیق نشان داد که شوری 120 میلیمولار سبب کاهش وزن تر اندام هوایی (28 درصد)، وزن خشک اندام هوایی (29 درصد)، وزن تر ریشه (38 درصد)، وزن خشک ریشه (37 درصد)، کلروفیل کل (40 درصد)، محتوای نسبی آب برگ (17 درصد)، پتاسیم ریشه (14 درصد) و پتاسیم برگ (16 درصد) و باعث افزایش نشت یونی (23 درصد)، پرولین (13 درصد)، سدیم ریشه (256 درصد)، سدیم برگ (325 درصد) شد. سیلیکات پتاسیم به ویژه 100 میلیگرم در لیتر آن سبب تعدیل تنش شوری با افزایش وزن گیاه، کلروفیل، محتوای آب برگ و پتاسیم برگ و ریشه و کاهش تجمع سدیم در برگ و ریشه و نشت یونی شد.
نتیجهگیری:
نتایج کلی تحقیق نشان داد که افزایش شدت تنش شوری برای خصوصیات رشدی و عملکردی گیاه علف طلایی بسیار مخرب بوده و سیلیکات پتاسیم 50 تا 100 میلیمولار سبب تعدیل تنش شوری با افزایش عملکرد کمی و کیفی (بیوشیمیایی و فیتوشیمیایی) علف طلایی خواهد شد. از این رو جهت کشت گیاه علف طلایی باید توجه نمود آب و یا خاک مورد استفاده دارای املاحی چون سدیم و کلر نباشد و یا از اصلاح کنندههای خاک و یا محرکهای رشد جهت تولید و کشت و پرورش این گیاه استفاده نمود.
کلیدواژه‌ها
موضوعات
)