نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی اصفهان
2 استاد-موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور
3 اکولوژی گیاهان دارویی، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی اصفهان/کودهی-زراعت-اهلی کردن-تنشهای شوری و خشکی
4 استادیار مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی اصفهان
چکیده
به منظور بررسی تیمارهای مختلف تغذیه بر عملکرد کمی و کیفی اسانس مرزه خوزستانی
(S. khuzistanica Jamzad)، تحقیقی در سالهای زراعی 1399-1395، در ایستگاه تحقیقاتی شهید فزوه وابسته به مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی اصفهان انجام شد. تیمارهای مورد بررسی نسبتهای مختلفی از کودهای شیمیایی NPK (N50P25K25)، کود دامی (30 و 60 تن در هکتار)، ورمی کمپوست (5 تن در هکتار) و نیز ترکیبی از کودهای شیمیایی، دامی و ورمی کمپوست (30 تن در هکتار کود دامی به همراه N50P25K25، 60 تن در هکتار کود دامی به همراه N50P25K25 و 5 تن در هکتار ورمی کمپوست به همراه N50P25K25) در مقایسه با تیمار شاهد بود. اندام هوایی گیاهان در مرحله 50 درصد گلدهی برداشت و پس از خشک شدن با روش تقطیر با آب و دستگاه کلونجر اسانسگیری گردید. شناسایی ترکیبهای اسانس بااستفاده از دستگاههای گاز کروماتوگرافی (GC) و گاز کروماتوگرافی متصل به طیف سنج جرمی (GC/MS) صورت پذیرفت. بر اساس نتایج بهدست آمده حداکثر درصد اسانس (7/3 درصد) در سال سوم و بیشترین عملکرد اسانس (6/132 کیلوگرم در هکتار) در سال دوم مشاهده شد. طبق نتایج سالهای آزمایش، تیمار تلفیقی 50 کیلوگرم در هکتار ازت، 25 کیلوگرم در هکتار فسفر و 25 کیلوگرم در هکتار پتاس به همراه 5 تن در هکتار ورمی کمپوست سال سوم، بیشترین عملکرد اسانس را داشت. 14 ترکیب در اسانس گیاه شناسایی شد که ترکیب غالب آن کارواکرول (4/86 تا 3/95 درصد) بود. بر اساس نتایج تحقیق، عملکرد کیفی اسانس گونه مورد مطالعه کمتر تحت تاثیر تیمارهای حاصلخیزی خاک قرار گرفت اما عملکرد کمی اسانس تحت تاثیر تغذیه تلفیقی افزایش معنیداری داشت که به طور غیر مستقیم باعث افزایش عملکرد کیفی اسانس نیز گردید. بنابراین
میتوان اظهار داشت که استفاده از روشهای تغذیه تلفیقی در گیاه گامی مناسب به سمت کشاورزی پایدار میباشد.
کلیدواژه‌ها
موضوعات
)