همکاری با انجمن علمی گیاهان دارویی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش‎آموخته کارشناسی ارشد، دانشکده کشاورزی، واحد فسا، دانشگاه آزاد اسلامی، فسا، ایران

2 استادیار، دانشکده کشاورزی، واحد فسا، دانشگاه آزاد اسلامی، فسا، ایران

3 دانش‎آموخته کارشناسی ارشد، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران

چکیده

شناسه دیجیتال (DOR):
98.1000/1735-0905.1398.35.145.93.1.1576.41

به‎لیمو (Lippia citriodora (Palau) Kunth) گیاهی دارویی از خانواده شاه‌پسند می‎باشد. تکثیر این گیاه عمدتاً به‎وسیله قلمه زدن انجام می‎شود. به‎منظور بررسی اثر زمان قلمه‎گیری (پاییز، زمستان و بهار)، موقعیت قلمه (انتهایی، میانی و تحتانی) و غلظت‎های مختلف ایندول بوتیریک اسید (IBA)‎ (صفر، 2000 و ppm4000) بر ریشه‎زایی قلمه‎های به‎لیمو، آزمایشی گلخانه‎ای به‌صورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی با 3 تکرار در شهرستان کوار (استان فارس) در سال 96-1395 اجرا شد. براساس نتایج، قلمه‎های تهیه شده در پاییز ریشه‎زایی بهتری نسبت به قلمه‎های تهیه شده در زمستان و بهار از خود نشان دادند. صرف‌نظر از زمان قلمه‎گیری و کاربرد اکسین، بیشترین درصد ریشه‎زایی، تعداد ریشه، وزن خشک ریشه‎ و طول شاخساره‎ در قلمه‎های تحتانی که قطر بیشتری داشتند، مشاهده شد. قلمه‎های میانی میزان ریشه‎زایی بیشتری نسبت به قلمه‎های انتهایی نشان دادند. به‌طوری که با افزایش غلظت هورمون IBA تا سطح ppm2000، خصوصیات ریشه‎زایی شامل درصد ریشه‎زایی، تعداد ریشه‎ها و وزن خشک آنها افزایش یافت. هرچند در بالاترین غلظت IBA (ppm4000)، در بیشتر موارد افزایش در خصوصیات ریشه‎زایی نسبت به غلظت ppm2000 معنی‎دار نبود. اما با افزایش غلظت IBA به ppm4000، طول شاخساره‎های حاصل از جوانه‎های روی قلمه‎ها کاهش یافت. 

کلیدواژه‌ها

- Blythe, E.K., Sibley, J.L., Ruter, J.M. and Tilt, K.M. 2004. Cutting propagation of foliage crops using a foliar application of auxin. Scientia Horticulturae, 103: 31-37.
- Cano, A., Sánchez-García, A.B., Albacete, A., González-Bayón, R., Justamante, M.S., Ibáñez, S., Acosta, M. and Pérez-Pérez, J.M., 2018. Enhanced conjugation of auxin by GH3 enzymes leads to poor adventitious rooting in carnation stem cuttings. Frontiers in Plant Science, 9(566): 1-17.
- Cox, D.A., 2018. Hartmann and Kester’s Plant Propagation Principles and Practices. Pearson Education Inc, New York, 1024p.
- Daskalakis, I., Biniari, K., Bouza, D. and Stavrakaki, M., 2018. The effect that indolebutyric acid (IBA) and position of cane segment have on the rooting of cuttings from grapevine rootstocks and from Cabernet franc (Vitis vinifera L.) under conditions of a hydroponic culture system. Scientia Horticulturae, 227: 79-84.
- Dejam, M. and Daneshmandi, S., 2011. Investigation the effects of indole butyric acid and cutting position on rooting of bougainvillea stem cuttings. 7th Iranian Horticultural Science Congress, Isfahan, Iran, 5-8 September.
- Elemike, E.E., Onwudiwe, D.C., Ekennia, A.C., Ehiri, R.C. and Nnaji, N.J., 2017. Phytosynthesis of silver nanoparticles using aqueous leaf extracts of Lippia citriodora: antimicrobial, larvicidal and photocatalytic evaluations. Materials Science and Engineering, 75: 980-989.
- Fathi, G. and Esmaeilpoor, B., 2000. Materials and plant growth regulators. Mashhad University Publications, 288p.
- Gruenwald, J., Brendler T. and Jaenicke, C., 2007. PDR for Herbal Medicines. Thompson PDR, Montvale, 990p.
- Hartmann, H.T., Kester, D.E., Davies, F.T. and Geneve, R.L., 2014. Hartmann & Kester’s Plant Propagation: Principles and Practices. Prentice-Hall Inc, 922p.
- Hilo, A., Shahinnia, F., Druege, U., Franken, P., Melzer, M., Rutten, T., von Wirén, N. and Hajirezaei, M.R., 2017. A specific role of iron in promoting meristematic cell division during adventitious root formation. Journal of Experimental Botany, 68(15): 4233-4247.
- Ibrahim, M.E., Mohamed, M.A. and Khalid, K.A., 2015. Effect of plant growth regulators on the rooting of lemon verbena cutting. Journal of Materials and Environmental Science, 6(1): 28-33.
- Kevers, C., Hausman, J.F., Faivre-Rampant, O., Evers, D. and Gaspar, T., 1997. Hormonal control of adventitious rooting: progress and questions. Journal of Applied Botany, 71(3-4): 71-79.
- Leyva-Jiménez, F.J., Lozano-Sánchez, J., Borrás-Linares, I., Arráez-Román, D. and Segura-Carretero, A., 2018. Comparative study of conventional and pressurized liquid extraction for recovering bioactive compounds from Lippia citriodora leaves. Food Research International, 109: 213-222.
- Lodama, K.E., du Toit, E.S., Steyn, J.M., Araya, H.T., Prinsloo, G., Du Plooy, C.P. and Robbertse, P.J., 2016. Improving rooting of Lobostemon fruticosus L. cuttings with delayed auxin treatment. South African Journal of Botany, 105: 111-115.
- Patel, H.R. and Patel, M.J., 2018. Role of auxins on rooting of different types of cuttings in fig. International Journal of Current Microbiology and Applied Sciences, 7(3):.1317-1322.
- Rua, J., López-Rodríguez, I., Sanz, J., García-Fernández, M.C., del Valle, M.P. and García-Armesto, M.R., 2018. Improving functional properties of “Piel de Sapo” melon juice by addition of a Lippia citriodora natural extract and probiotic-type lactic acid bacteria. LWT, 96:75-81.
- Solis, R., Pezo, M., Diaz, G., Arévalo, L. and Cachique, D., 2017. Vegetative propagation of Plukenetia polyadenia by cuttings: effects of leaf area and indole-3-butyric acid concentration. Brazilian Journal of Biology, 77(3): 580-584.
- Taheri-Azizabadi, H., Bagheri, N.A. and Babaeian-Jelodar, N., 2013. Investigation the effect of different concentrations of auxin on rooting of medicinal plant Lippa citriodora cuttings. Second National Congress of Organic Agriculture, Ardebil, Iran, 21-22 August.
- Tchoundjeu, Z., Avana, M.L., Leakey, R.R.B., Simons, A.J., Assah, E., Duguma, B. and Bell, J.M., 2002. Vegetative propagation of Prunus africana: effects of rooting medium, auxin concentrations and leaf area. Agroforestry Systems, 54(3): 183-192.
- Zarinbal, M., Moalemi, N.A. and Daneshvar, M.H., 2005. Effects of different concentrations of auxins, time of cutting and environmental conditions on rooting of the semi-hardwood cuttings of Callistemon viminalis sol. Iranian Journal of Horticultural Science and Technology, 6(3): 121-134.