همکاری با انجمن علمی گیاهان دارویی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد، رشته آگرواکولوژی، دانشگاه گنبد کاووس، گنبد کاووس، گلستان، ایران

2 استادیار، گروه تولیدات گیاهی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه گنبد کاووس، گنبد کاووس، ایران

3 استادیار، مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران

چکیده

شناسه دیجیتال (DOR):
98.1000/1735-0905.1398.35.121.93.1.1578.1610

به‌منظور بررسی تأثیر محلول‌پاشی کیتوزان بر ویژگی‌های کمّی و کیفی گیاه دارویی بابونه آلمانی (Matricaria chamomilla L.) در شرایط تنش کم‌آبی، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 94-1393 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه گنبدکاووس اجرا شد. فاکتورهای مورد مطالعه شامل آبیاری پس از 60 میلی‌متر تبخیر از تشتک تبخیر کلاس A (شاهد) و 100 میلی‌متر تبخیر از تشتک تبخیر کلاس A (تنش کم‌آبی) و تیمار محلول‌پاشی کیتوزان در پنج سطح شامل عدم مصرف کیتوزان (محلول‌پاشی با آب‌مقطر به‌عنوان تیمار شاهد (K1)، محلول‌پاشی به مقدار 125 میلی‌گرم در لیتر 60 روز پس از کاشت (K2)، محلول‌پاشی به مقدار 125 میلی‌گرم در لیتر 75 روز پس از کاشت (K3)، محلول‌پاشی به مقدار 250 میلی‌گرم در لیتر 60 روز پس از کاشت (K4) و محلول‌پاشی به مقدار 250 میلی‌گرم در لیتر 75 روز پس از کاشت (K5) بودند. نتایج نشان داد که تنش کم‌آبی موجب کاهش صفات ارتفاع بوته، تعداد گل، وزن خشک بوته و عملکرد گل خشک گردید. محلول‌پاشی کیتوزان صفاتی همانند تعداد شاخه فرعی، وزن و عملکرد گل خشک را افزایش داد. نتایج مشخص کرد که محلول‌پاشی کیتوزان به مقدار 125 میلی‌گرم در لیتر 60 روز پس از کاشت موجب حصول بالاترین میزان درصد و عملکرد اسانس و بیشترین مقدار کامازولن اسانس در شرایط تنش کم‌آبی شد. بنابراین استفاده از پلیمر زیستی کیتوزان به‌عنوان ماده‌ای طبیعی به‌منظور کاهش خسارت تنش رطوبتی و همچنین افزایش کامازولن در بابونه آلمانی حائز اهمیت است.

کلیدواژه‌ها

- Afzali, S.F., Shariatmadari, M.A. and Moatar, F., 2007. Salinity and drought stress effects on flower yield and flavonol-o-glycosides in chamomile (Matricaria chamomilla L.). Iranian Journal of Medicinal and Aromatic Plants, 23(3): 382-390.
- Amiri, A., Yadolahi, P., Siroosmehr, A.R. and Esmaeilzade, S., 2015. Effect of drought stress and chitosan and salicylic spray on morphological parameters of Carthamus tinctorius L. in Sistan. Journal of Oil Plants Production, 2(1):43-56.
- Anne, O., Tiiu, K. and Kailas, W., 2001. Volatile constituents of Matricaria recutita L. from Estonia. Estonian Academy of Science Chemistry, 50(1): 39-45.
- Aslani, Z., Hasani, A., Rasouli Sadghiani, M.H., Sefidkon, F. and Barin, M., 2011. Effect of two species of arbuscular mycorrhiza on growth, chlorophyll content and phosphorus uptake in basil under drought stress conditions. Journal of Research in Iranian Medicinal and Aromatic Plants, 27(3): 471-486.
- Babel, S. and Kurniawan, T.A., 2003. Low-cost adsorbents for heavy metals uptake from contaminated water: a review. Journal of Hazardous Materials, 97: 219-243.
- Baghalian, K., Haghiry, A., Naghavi, R. and Mohammadi, A., 2008. Effect of saline irrigation water on agronomical and phytochemical characters of chamomile (Matricaria recutita L.). Scientia Horticulturae, 116: 437-441.
- Baher, Z.F., Mirza, M., Ghorbani, M. and Rezaii, M.B., 2002. The influence of water stress on plant height, herbal and essential oil yield and composition in Satureja hortensis L. Flavour and Fragrance Journal, 17: 275-277.
- Bettaieb, I., Zakhama, N., Aidi Wannes, W., Kchouk, M.E. and Marzouk, B., 2009. Water deficit effects on Salvia officinalis fatty acids and essential oils composition. Scientia Horticulturae, 120: 271-275.
- Bittelli, M., Flury, M., Campbell, G.S. and Nichols, E.J., 2001. Reduction of transpiration through foliar application of chitosan. Agricultural and Forest Meteorology, 107(3): 167-175.
- Boonlertnirun, S., Sarobol, E.D., Meechoui, S. and Sooksathan, I., 2007. Drought recovery and grain yield potential of rice after chitosan application. Kasetsart Journal Nature Science, 41: 1-6.
- Cheng, X., Zhou, U. and Cui, X., 2006. Improvement of phenylethanoid glycosides biosynthesis in Cistanche deserticola cell suspension cultures by chitosan elicitor. Journal of Biotechnology, 121: 253-260.
- Cho, M.H., No, H.K. and Prinyawiwatkul, W., 2008. Chitosan treatments effect growth and selected quality of sunflower sprouts. Journal of Food Science, 73: 570-577.
- Dashti, M., Kafi, M., Tavakkoli, H. and Mirza, M., 2015. The study of some morpho-physiological indices Noruzak medicinal plants under drought stress. Iranian Journal of Field Crops Research, 13(2): 298-307.
- Dzung, N.A., 2010. Enhancing crop production with chitosan and its derivatives. In chitin, chitosan, oligosaccharides and their derivatives. Biological Activities and Applications, 42: 619-631.
- Emami Bistgani, Z., Siadat, S.A., Bakhshandeh, A., Ghasemi Pirbalouti, A. and Hashemi, M. 2017. Interactive effects of drought stress and chitosan application on physiological characteristics and essential oil yield of Thymus daenensis Celak. The Crop Journal, 5: 407-415.
- Farrokhinia, M., Rashidi, M., Parsaneslam, B. and Sasandoost, R., 2011. Effect of drought stress on seed yield and several morphological traits of safflower. Journal of Agricultural Science, 5(3): 545-553.
- Ghanidehkordy, F., Ghasemi pearbalouty, G., Hamedi, B. and Malekpoor, F., 2011. Effects of water and nitrogen on morphological and physiological traits of his chamomile (Matricaria aurea L.). Journal of Herbal Drugs, 2(2): 101-111.
- Ghasemi Dehkordi, N., 2002. Iranian Herbal Pharmacopoeia (Vol. 1). Ministry of Health Publition, Tehran, 542p.
- Hasani, A., Omidbiygi, R. and Heidari Sharifabad, H., 2002. Effect of soil water levels on growth, yield and osmolytes accumulation in basil (Ocimum basilicum). Journal of Soil and Water Science, 17(2): 20-28.
- Heng, Y., Xavier, C., Lars, F., Christensen, P. and Kai, G., 2012. Chitosan oligosaccharides promote the content of polyphenols in Greek Oregano (Origanum vulgare ssp. hirtum). Journal of Agriculture Food Chemistry, 60: 136-143.
- Mahdavi, B., Modarres Sanavy, S.A.M., Aghaalikhani, M. and Sharifi, M., 2012. Effect of water stress and chitosan on germination and proline of seedling in safflower (Carthamus tinctorius L.). Crop Improvement, 25: 728-741.
- Malekpour, F., Salimi, A. and Ghasemi Pirbalouti, A., 2017. Effect of bio-elicitor chitosan on physiological and morphological properties in purpule basil (Ocimum basilicum L.) under water deficit. Plant Ecophysiology, 8(27): 56-71.
- Omidbaigi, R., Hassani, A. and Sefidkon, F., 2003. Essential oil content and composition of sweet basil Ocimum basilicum at different irrigation regimes. Journal of Essential Oil Bearing Plants, 6(2): 104-108.
- Petropoulos, S.A., Dimitra, D., Polissiou, M.G. and Passam, H.C., 2008. The effect of water deficit stress on the growth, yield and composition of essential oils of parsley. Scientia Horticulturae, 115(4): 292-397.
- Prasad, S.P., Ram, C. and Uma, S., 2004. Effect of water logging duration on chlorophyll content, nitrate reeducates activity, soluble sugars and grain yield of Maize. Annals of Plant Physiology, 18(1): 1-5.
- Rabiei, Z. and Rafieian, M., 2018. A review on the pharmacological effects of Matricaria chamomilla. Iranian Journal of Physiology and Pharmacology, 2(4): 240-248.
- Rinaudo, M., 2008. Main properties and current applications of some polysaccharides as biomaterials. Polymer International, 57(3): 397-430.
- Safikhani, F., Heidari sharif abad, M., Siadat, S.A., Sarifi Ashoorabadi, A., Seydnejad, S.M. and Abbaszadeh, B. 2007. Effect of drought stress on percentage and yield of essential oil and physiological characteristics of (Deracocephalum moldavica L.). Iranian Journal of Medical and Aromatic Plants, 23: 86-99.
- Salamon, I., 1992. Chamomile production in Czecho-Slovakia. Focus on Herb, 10: 1-8.
- Sharma, P., Jha, A., Dubey, R. and Pessarakli, M., 2012. Reactive oxygen species, oxidative damage,
and antioxidative defense mechanism in plants under stressful conditions. Journal of Botany, 14: 1-26.
- Sultana, S., Islam, M., Khatun, M.A., Hassain, M. A. and Huque, R., 2017. Effect of foliar application of oligo-chitosan on growth, yield and quality of tomato and eggplant. Asian Journal of Agricultural Research, 11(2): 34-42.
- Uddin, A.F.M.J., Hashimoto, F., Shimizu, K. and Sakata, Y., 2004. Monosaccharides and chitosan sensing in bud growth and pental pigmentation in Eustoma grandiflorum (Raf.). Scientia Horticulturae, 100: 127-138.
- Yadollahi Dehcheshmeh, P., Bagheri, A., Amiri, A. and Esmaeilzadeh Behabadi, S., 2014. The effect of drought stress and chitosan foliar application on yield and photosynthetic pigments in sunflower (Helianthus annuus L.). Crop Physiology Journal, 21(6):73-83.
- Zhao, J., Davis, L.C. and Verpoorte, R., 2005. Elicitor signal transduction leading to production of plant secondary metabolites. Journal of Biotechnology Advances, 23: 283-333.