همکاری با انجمن علمی گیاهان دارویی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

عضو هیأت علمی بخش منابع طبیعی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی آذربایجان شرقی

چکیده

به منظور بررسی تغییرات کمی اسانس Melissa officinalis در طی مراحل رشد (رویشی، گلدهی، بعد از گلدهی) نمونه برداری از مناطق ارسباران و ملکان طی سالهای 81 و 1380 انجام گردید. نمونه ها در محیط آزمایشگاهی خشک گردیدند.
اسانس گیری تمام نمونه ها توسط روش تقطیر با بخار آب انجام گرفت و بعد از آب گیری با سولفات سدیم، وزن اسانسها بدون آب تعیین گردید.نتایج این تحقیق به روش تجزیه واریانس ساده با آزمایش فاکتوریل وتجزیه واریانس  مرکب باطرح پایه کاملا تصادفی در سه تکرار انجام گرفت. درتجزیه واریانس با آزمایش فاکتوریل هر سال به طور جداگانه،اثرات مراحل رشدواثرات متقابل منطقه در مراحل رشد در سطح احتمال 1% معنی داربدست آمد. تجزیه واریانس مرکب داده ها برای بادرنجبویه نشان داد که اثرات سال، مکان و مراحل فنولوژیک معنی دار نبودند، ولی اثر متقابل (سال × مکان) و (سال× مکان ×مراحل فنولوژیک) در سطح احتمال 1% معنی دار بودند.
مقایسه میانگین ها با آزمون حداقل اختلاف معنی دار (L.S.D) در سطح احتمال 5% انجام گرفت بر اساس نتایج حاصل از این بررسی بالاترین مقدار اسانس بادرنجبویه مربوط به منطقه ملکان در مرحله گلدهی در سال اول بود. (0.197%).
میانگین اثر متقابل (سال × مکان) نشان داد که میزان اسانس بادرنجبویه در ملکان در سال اول و دوم به ترتیب 0.108%، 0.08% و در منطقه ارسباران به ترتیب 0.035%، 0.018% می باشد.

کلیدواژه‌ها

- احمدی، ل.٬ 1378. بررسی تاثیرمراحل مختلف رشد گیاه مریم گلی دارویی در تولید اسانس وترکیبهای شیمیایی آن.تحقیقات گیاهان دارویی ومعطر، موسسه تحقیقات جنگلها ومراتع.4. 47-33.
- بابائی، آ.٬ 1374 . بررسی اثر تنش آبی در مراحل رشد و نمو، کمیت و کیفیت اسانس و مقدار روغن سیاه دانه. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد تهران.
- فاکرباهر، ز.٬ رضایی ٬ م. ب. ، میرزا٬ م. و عباس زاده، ب. ، 1380. بررسی تغییرات کمی وکیفی اسانس مرزه(Satureja hortensis)در طی تنش خشکی مزرعه. تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع، 11، 51-37.
- قهرمان، ا.٬ 1363. فلور رنگی ایران.انتشارات مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع، تهران.
-لاهوتی،م.٬ 1370.اصول فیزیولوژی گیاهی. انتشارات آستان قدس، مشهد، 322 صفحه.
-مسکوکی ،ع.٬ حسینی٬ م.٬ 1373. گیاهان داروئی. پژوهشکده خراسان٬ مشهد٬ 113صفحه.
- Adzet, T., Ponz, R.٫ Wolf٫ R. and Schulte٫ E.٫ 1992. Content and composition of M. officinalis oil in relation to leaf position and harvest time. Planta. Med, 58: 562 – 564.
- Gasic, O. and Lukic٫ V.٫ 1985. Chemical study of the plant Melissa officinalis. Arh Farm, 35: 93-97.
- Guenther٫ E.٫ 1967. Essential Oils. D. Van Nostrand Company publication. Toronto, V:3, 399-395.
- Hudaib, M.٫ Speroni٫ E.٫ Pietra٫ A.D.٫ and Cavrini٫V.٫ 2002. GC/MS evaluation of Thyme (Thymus vulgaris) oil composition and variations during the vegetative cycle. Journal of Pharmaceutical and Biomedical Analysis٫ 29(4): 691-700.
- Mrlianova, M., Tekelova٫ D. and Felklova٫ M.٫ 2002. The influence of harvest cut height on the quality of the herbal drugs Melissa folium and Melissa herba. Planta Med., 68: 178-180.
- Mulkens, A., Kapetanidis٫L.٫ 1988. Study of the essential oil of Melissa officinalis. Pharm Acta. Helv٫ 63: 266-270.
- Pala-Paul, J., Perez-Alonso‚ M.J. and Velasco-Negueruela‚ A.‚ 2001. Seasonal variation in chemical constituents of Santolina rosmarinifolia L. ssp. Rosmarinifolia. Biochemical Systematics and Ecology, 29: 663-672.
- Rhizophoulou, S. and Diamantoglon‚ S.,1991.Water stress induced diurnal variation in leaf water relation stomatal conductance, soluble, sugar, lipids and essential oil content of Origanum majoranal. J. of Horticultural  Science, 66: 119-125.
- Sarer. E., Kokdil‚ G.‚ 1991. Constituents of the essential oil from Melissa officinalis. Planta Med., 57: 89-90.
- Simon, J.E., Reiss-Bubenheim, D.‚ Joly‚ R. and Charles‚ D.‚ 1992. Water stress induced alterations in essential oil content and composition of sweet basil. Journal of Essential Oil Research, 4: 71-75.
- Thomas, S.C.L., 2000. Medicinal plants. Technomic publication, Pensylvania, U.S.A., 516 pp.