کاربرد باندهای مختلف اشعه ماوراء بنفش در بالا بردن میزان برخی از ترکیبهای ثانویه در دو گونه بنگ دانه (Hyoscyamus)

نصیبی, فاطمه; منوچهری کلانتری, خسرو

doi:10.22092/ijmapr.2006.114988

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ دانشگاه شهید باهنر کرمان، دانشکده علوم، گروه زیست شناسی

² مرکز بین المللی علوم، تکنولوژی پیشرفته و علوم محیطی کرمان

https://doi.org/10.22092/ijmapr.2006.114988

چکیده

اشعه ماوراء بنفش قسمتی از طیف خورشیدی است که دارای انرژی بالایی است و بر اساس طول موج به سه طیف A، B وC تقسیم میشود. گیاهان، بیش از سایر موجودات در معرض این اشعه قرار دارند، بدین دلیل گیاهان برای حفاظت از خود، سازوکارهای دفاعی شامل مکانیسم های آنزیمی و غیر آنزیمی در مقابل این اشعه در خود ایجاد می نمایند. از این سازوکار دفاعی می توان در مورد گیاهان دارویی استفاده نمود. در این مطالعه اثر باندهای (UV-B (280-320 و (UV-C (254-280 در افزایش مقدار برخی ترکیبها (فلاوونوئیدها، آنتوسیانین ها و قندهای احیا کننده) در دو گونه گیاه بنگ دانه مورد مطالعه قرار گرفت. بدین منظور بذر های این گیاه از محل رویش آنها جمع آوری و در شرایط اتاق کشت با دمای ^º^C 1±21 و دوره نوری 8/16 تاریکی/نور کشت داده شد. پس از سه هفته رشد معمول، این گیاهان به مدت 2 هفته هر روز 30 دقیقه به طور جداگانه تحت تیمار UV-B و UV-C قرار گرفتند. پس از این مدت گیاهان برداشت شده و در نیتروژن مایع منجمد گردیدند. از این نمونه ها برای اندازه گیری مولفه های مورد نظر استفاده گردید. تجزیه و تحلیل فلاوونوئیدها بااستفاده از تکنیک HPLC ‌نشان داد که در هر دو گونه گیاهی میزان فلاوونوئیدها در UV-B و UV-C به مقدار قابل ملاحظه ای افزایش یافته است. غلظت آنتوسیانین ها با استفاده از جذب اسپکتروفتومتری و بکار بردن ضریب خاموشی محاسبه شد. این ترکیبهای نیز در طول موج UV-B و UV-C به ترتیب افزایش 35 و 50 درصدی را نشان دادند. اندازه گیری قندهای احیاکننده ریشه و برگ کاهش مقدار قند را در هر دو گونه گیاه نشان داد. این احتمال وجود دارد که چون سنتز ترکیبهای ثانویه افزایش یافته اند میزان این ترکیب اولیه کاهش یافته باشد.

کلیدواژه‌ها

مراجع

- Foyer, C.H., Delgado, H., Dat, J.F. and Scott, I., 1997. Hydrogen peroxide and glutathione-associated mechanisms of acclamatory stress tolerance and signaling. Physiologia plantarum, 100: 240-254.

- Greenberg, B.M., Wilson, M.I., Gerhardt, K.E and Wilson, K.E., 1996. morphologycal and physiological responses of Brassica napus to Ultraviolet radiation: photomodification of ribulose 1,5 bis phosphate carboxilase/oxygenase and potential acclimation processes. Plant Physiology, 148: 78-85.

- Hollosy, F., 2002. Effects of Ultraviolet radiation on plant cells. Micron. 33(2):179-197.

- Jenkins, G.I. 1999. Regulation of phenylpropanoids and flavonoid biosynthesis genes by UV-B in Arabidopsis :Plant responses to environmental stress. BIOS. Scientific publishers, Oxford.

- Mackerness, S.A., 2000. Plant responses to ultraviolet-B stress: what are the key regulators? Plant Growth Regulation, 32: 27-39.

- Mann, J., 1987. Secondary metabolism.2nd edition .OxfordUniversity press.ISBN:0-19-855529-6, pp: 275-285.

- Middleton, E.M. and Teramura, A.H., 1993. The role of flavonol glycosidases and carotenoids in protection of soybean from Ultraviolet-B damage. Plant Physiology, 103: 741-752

- Mittler, R., 2002. Oxidative stress, antioxidants and stress tolerance. Trends in plant Sciences, 7(9): 405-410.

- Nijveldt, R.J., 2001. Flavonoids: a review of probable mechanisms of action and potential applications. American journal of clinical nutrition, 74(4): 418-425.

- Nisbett. www.nisbett.com/nutrition.

- Palner, H., Ohta, M. and Suzuki, T., 2002. Oxidative stress-induced cellular damage caused by UV and methylviologen in Euglena gracilis and its suppression with rutin. Photochemistry and Photobiology, 67(2): 116-129.

- Sharma, P.K., Anand, P., Sankhalkar, S. and Shety, R., 1998. Photochemical and Biochemical changes in Wheat seedlings exposed to supplementary Ultraviolet-B radiation. plant sciences, 132: 21-30.

- Smirnoff, N. and Wheller, G.L., 2000. Ascorbic acid in plants; Biosynthesis and function. Critical review in plant sciences, 19(4): 267-290.

- Somogy, M., 1952. Notes on sugar determination. Journal of Biological chemistry, 195: 19-29.

- Sterling, M., 2000. Anthocyanins are a separate class of flavonoids from proontho cyanidins, discussed in NSN. 5(6): 231-240.

Wanger, G.J., 1979. Content and vacuole/extra vacuole distribution of neutral sugar, free amino acids and anthocyanin in protoplast. Plant Physiology, 64: 88-93.

- Yamasaki, H., Sakihama, Y. and Ikehara, N., 1997. Flavonoid- peroxidase reactions detoxification mechanism of plant cells against hydrogen peroxide. Plant Physiology,115: 1405-1415.

تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران

کاربرد باندهای مختلف اشعه ماوراء بنفش در بالا بردن میزان برخی از ترکیبهای ثانویه در دو گونه بنگ دانه (Hyoscyamus)

مراجع

مراجع

دوره 22، شماره 2 - شماره پیاپی 32
مرداد 1385
صفحه 140-145

کاربرد باندهای مختلف اشعه ماوراء بنفش در بالا بردن میزان برخی از ترکیبهای ثانویه در دو گونه بنگ دانه (Hyoscyamus)

مراجع

مراجع

دوره 22، شماره 2 - شماره پیاپی 32مرداد 1385صفحه 140-145

دوره 22، شماره 2 - شماره پیاپی 32
مرداد 1385
صفحه 140-145