همکاری با انجمن علمی گیاهان دارویی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 مربی، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

2 کارشناس ارشد، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

3 دانشیار، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

چکیده

جنس آویشن (Thymus) از تیره نعناعیان (Lamiaceae) و یکی از گیاهان بومی با اهمیت ایران است که دارای مصارف متعددی در صنایع غذایی، بهداشتی، آرایشی و به‌ویژه دارویی است. به‌منظور بررسی ویژگی‌های جوانه‌زنی و استقرار گیاهان، اکسشن‌های مختلف گونه‌های آویشن موجود در بانک ژن منابع طبیعی ایران (T. daenensis، T. fedchenkoi، T. kotschyanus، T. lancifolius، T. migricus، T. pubescens، T. transcaspicus و T. vulgaris)، آزمایشی در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار اجرا شد. صفات وزن هزاردانه، درصد جوانه‌زنی، مدت ذخیره‌سازی، سرعت جوانه‌زنی و مراحل رشد رویشی (2، 4، 6 و 8 برگی شدن و ظهور شاخه‌های جانبی) و استقرار اکسشن‌های گونه‌های مختلف جنس آویشن در شرایط گلخانه بررسی شدند. اکسشن‌هایی که نام گونه آنها مشخص نبود پس از گلدهی در گلخانه و تهیه نمونه هرباریومی مورد شناسایی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که در بین گونه‌های مورد بررسی، وزن هزاردانه با درصد جوانه‌زنی و درصد استقرار گیاه‌چه همبستگی مثبت و معنی‌دارد اشته، در حالی‌که با تاریخ ظهور برگ همبستگی منفی و معنی‌دار داشت. بیشترین وزن هزاردانه مربوط به گونه‌های T. kotschyanus و T. lancifolius و بالاترین درصد جوانه‌زنی مربوط به گونه T. pubescens بود. درصد جوانه‌زنی اولیه با درصد و سرعت سبز شدن رابطه مثبت و معنی‌دار و با ظهور شاخه جانبی رابطه منفی و معنی‌دار نشان داد. درصد سبز شدن ثانویه با صفات سرعت سبز شدن و تاریخ ظهور برگ به‌ترتیب در سطح یک و پنج درصد رابطه مثبت و معنی‌دار داشت. سرعت سبز شدن با تاریخ ظهور برگ همبستگی مثبت و معنی‌دار نشان داد. در ویژگی‌های مربوط به ظهور برگ و شاخه جانبی اختلاف معنی‌دار بین گونه‌ها مشاهده نشد.

کلیدواژه‌ها

- Al-Ibrahim, M., Sabaghnia, N., Ebadi, A. and Mohebodini, M., 2004. Investigation the effect of salt and drought stress on seed germination of thyme medicinal plant Thymus vulgaris. Journal of Agricultural Research, 1: 13-20.
- Bailey, L.H., 2012. Manual of Cultivated Plants. From Wikipedia, the free encyclopedia. http:en.wikipedia.org.wiki. ThymusGenus.
- Ghasemi Pirbaloti, A., Golparvar, A.R., Reyahi Dehkordi, M. and Navid, A., 2007. The effect of different treatments on seeds dormancy and germination of five species of medicinal plants of Chahar Mahal and Bakhteyari province. Journal of Research and Construction, 20(74): 185-192.
- Ewart, A.J., 1908. On the longevity of seeds, cited in Cavanagh, T., 1987. Germination of hard seed species.
- International Seed Testing Association (ISTA), 1966. International rules for seed testing. ISTA, 31: 1-52
- Kondra, Z., Campbell, D.C. and King, J.R., 1983. Temperature effects on germination of rape seed (B. napus L.) and (B. campestris L.). Canadian Journal of Plant Science, 63: 1063-1065
- Maguire, J.D., 1962. Speed of germination: aid in selection and evaluation for seedling vigor. Crop Science, 2: 176-177.
- McGimpsey, J.A., Douglas M.H., van Klink J.W., Beauregard, D.A. and Perry, N.B., 1994. Seasonal variation in essential oil yield and composition from naturalized Thymus vulgaris L. in New Zealand. Flavour and Fragrance Journal, 9(6): 347-52.
- Morton, J.F., 1997. Major Medicinal Plants, Botany, Culture and Uses. Charles C. Thomas Publisher, Banner stone House, 431p.
- Moshatati, A., Hejazi, A., Kianmehr, M.H., Sadat Nouri, S.A. and Gharineh, M.H., 2009. Effect of seed weight on germination and growth of wheat (Triticum aestivum) seedling pishtaz variety. Electronic Journal of Crop Production, 2(1): 137-144.
- Mozaffarian, V., 1996. A Dictionary of Iranian Plant Names Latin, English, and Persian. Farhange Moaser Publisher, 745p.
- Naghdibadi, H. and Makkizadeh Tafti, M., 2003. Review of common thyme. Journal of Medicinal Plants, 2(7): 1-12.
- Naghdibadi, H., Yazdani, D., Ali, S.M. and Nazari, F., 2004. Effects of spacing and harvesting time on herbage yield and quality/quantity of oil in thyme (Thymus vulgaris). Industrial Crops and Products, 19(3): 231-238.
- Nasiri, M., 2008. Investigation of suitable seed germination enhancement and breaking seed dormancy treatment of montpellier maple (Acer monospessulanum L.). Iranian Journal of Rangelands and Forests Plant Breeding and Genetic Research, 16(1): 94-105.
- Nasiri, M., Maddah Arefi, H. and Eisvand, H.R., 2005. Evaluation of viability changes and dormancy breaking in seed of natural resources gene bank. Iranian Journal of Rangelands and Forests Plant Breeding and Genetic Research, 12(2): 163-183.
- Nasiri, M., Maddah Arefi, H. and Eisvand, H.R., 2008. Seed germination in Kozal (Diplotaenia damavandica Mozaffarian, Hedge & Lamond). Journal of Seed Science and technology, 36: 214-217.
- Rey, C., 1995. Direct field sowing of thyme (Thymus vulgaris L.). Horticultural Science Abstracts, 65: 1375.
- Serry, F.S., Ghamari-Zare, A., Shahrzaad, S., NaderiShahab, M.A. and Kalate-jary, S., 2012. Effect of physic-chemical treatments on seed germination of Salvia leriifolia Benth. Iranian Journal of Medical and Aromatic Plants, 27(4): 659-667.
- Tabrizi, L., A., Koocheki, M., Nassiri Mahallati, M. and Rezvani Moghaddam, P., 2008. Germination behaviour of cultivated and natural stands seeds from of Khorasan thyme (Thymus transcaspicus Klokov) with application of regression models. Iranian Journal of Field Crops Research, 5(2): 249-257.