همکاری با انجمن علمی گیاهان دارویی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

2 کارشناس ارشد، گروه باغبانی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد کرج، ایران

چکیده

به‌منظور بررسی اثر کودهای میکوریزا (Glomus mosseae و G. intraradieces)، شبه‌ میکوریزا (Piriformospora indica) و ورمی‌کمپوست بر برخی از عناصر بادرنجبویه (Melissa officinalis L.)، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب بلوک‌های کامل تصادفی در 3 تکرار در مجتمع تحقیقات البرز، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور در سال 1391 اجرا شد. تیمارهای مورد استفاده شامل کاربرد ورمی‌کمپوست در 3 سطح (صفر، 5 و 10 تن در هکتار) و تلقیح نشاء با کودهای زیستی در 4 سطح (بدون تلقیح، تلقیح با میکوریزا، تلقیح با شبه‌میکوریزا و تلقیح با میکوریزا+ شبه‌میکوریزا) بودند. نتایج نشان داد که اثر ورمی‌کمپوست و کود زیستی بر پتاسیم، فسفر، کلسیم، منیزیم، آهن، روی، منگنز و مس در سطح 1% معنی‌دار بود. اثر ورمی‌کمپوست بر میزان آهن جذبی در سطح 1% معنی‌دار بود. تجزیه واریانس اثر متقابل تیمارها بر عناصر فسفر، کلسیم، منیزیم، آهن، روی، منگنز و مس در سطح 1% معنی‌دار نشان داد. مقایسه میانگین‌ اثرات ساده نشان داد که در تیمار مصرف 10 تن در هکتار ورمی‌کمپوست مقدار نیتروژن (83/2%) و پتاسیم (66/1%) بادرنجبویه بیشترین بود. بیشترین مقدار فسفر این گیاه (53/0%) متعلق به تیمار مصرف مایکوریزا بود. مقایسه میانگین اثر متقابل تیمارها نشان داد که بادرنجبویه با مصرف مایکوریزا به همراه 10 تن در هکتار ورمی‌کمپوست بیشترین میزان فسفر را داشت. حداکثر کلسیم (77/0%) در تیمار مصرف 5 تن ورمی‌کمپوست×عدم مصرف کود زیستی مشاهده شد. حداکثر منیزیم (6/0%) را تیمارهای عدم مصرف ورمی‌کمپوست×مایکوریزا و 10 تن ورمی‌کمپوست×مایکوریزا داشتند. بیشترین مقدار آهن (ppm 2/925) را تیمار 5 تن ورمی‌کمپوست×مایکوریزا نشان داد. نتایج این تحقیق نشان داد که استفاده از مایکوریزا و 10 تن در هکتار ورمی‌کمپوست و یا مایکوریزا به همراه 5 تن کود ورمی‌کمپوست موجب افزایش جذب بیشتر عناصر در گیاه دارویی بادرنجبویه شد.

کلیدواژه‌ها

- احمدآبادی، ز.، قاجار سپانلو، م. و رحیمی آلاشتی، س.، 1390. اثر کاربرد ورمی‌کمپوست بر برخی ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی خاک. علوم و فنون کشاورزی و منابع طبیعی (علوم آب و خاک)، 15(58): 137-125.
- امیرآبادی، م.، رجالی، ف.، اردکانی، م.ر. و برجی، م.، 1388. تأثیر کاربرد مایه تلقیح ازتو باکتر و قارچ میکوریزی بر جذب برخی عناصر معدنی توسط ذرت علوفه‌ای (رقم سینگل کراس 704) در سطوح مختلف فسفر. پژوهشهای خاک (علوم خاک و آب)، 23(1): 115-107.
- پارسا مطلق، ب.، محمودی، س.، سیاری زهان، م.ح. و نقی‌زاده، م.،1390. تأثیر قارچ میکوریزا و کود فسفر بر غلظت رنگیزه‌های فتوسنتزی و عناصر غذایی لوبیا (Phaseolus vulgaris L.) در شرایط تنش شوری. بوم شناسی کشاورزی، 3(2): 244-233.
- جمشیدی، ا.، امیر قلاوند، ا.، سفیدکن، ف. و محمدی گل‌تپه، ا.، 1390. تأثیر کاربرد سیستم‌های مختلف تغذیه‌ای (آلی، شیمیایی، بیولوژیک و تلفیقی) بر عملکرد و غلظت عناصر شاخ و برگ و دانه رازیانه. علوم محیطی، 8(4): 72-59.
- محبوب خمامی، ع.، 1389. اثر ورمی‌کمپوست خاک اره در بستر کشت گلدانی بر تغذیه و رشد گیاه دیفن باخیا. به‌زراعی نهال و بذر، 26-2(4): 444-435.
- Al-Karaki, G.N. and Al-Raddad, A., 1997. Effects of arbuscular mycorrhizal fungi and drought stress on growth and nutrient uptake of two wheat genotypes differing in drought resistance. Mycorrhiza, 7: 83-88.
- Anwar, M.D., Patra, D.D., Chand, S., Alpesh, K., Naqvi, A. and Khanuja, S., 2005. Effect of organic manure and inorganic fertilizer on growth, herb, oil yield, nutrient accumulation and oil quality of French basil. Communications in Soil Science and Plant Analysis, 36(13-14): 1737-1746.
- Arancon, N., Edwards, C.A., Bierman, P., Welch, C. and Metzger, J.D., 2004. Influences of vermicomposts on field strawberries: 1. Effects on growth and yields. Bioresource Technology, 93(2): 145-153.
- Astaraei, A., 2006. Effect of municipal solid waste compost and vermicompost on yield and yield components of Plantago ovata. Iranian Journal of Medicinal and Aromatocic Plants, 3: 180-187.
- Atiyeh, R.M., Arancon, N.Q., Edwards, C.A. and Metzger, J.D., 2002. The influence of earthworm processed pig manure on the growth and productivity of marigolds. Bioresource Technology, 81: 103-108.
- Auge, R.M., 2001. Water relations, drought and vesicular-arbuscular mycorrhizal symbiosis. Mycorrhiza, 11: 3-42.
- Bagayoko, M., George, E., Romheld, V. and Buerkert, A.B., 2000. Effects of mycorrhizal fungi and phosphorus on growth and nutrient uptake of millet, cow pea and sorghum in West African. The Journal of Agricultural Science, 135: 399-407.
- Bajaj, Y.P.S., 1993. Biotechnology in Agriculture and Forestry 24. Springer-verlag, 242-267.
- Bennett, W.F., 1993. Nutrient deficiencies and toxicities in crop plants. TheAPS Press, The American Phytopathologica, 350p.
- Bowman, H. and Reinecke, A., 1991. A defined medium for the study of growth and reproduction of earthworm Eisenia fetida (Oligochaeta). Journal of Biology and Fertility of Soils, 10(4): 285-289.
- Cabello, M., Irrazabal, G., Bucsinszky, A.M., Saparrat, M. and Schalamuk, S., 2005. Effect of an arbuscular mycorrhizal fungus, Glomus mosseae, and a rock-phosphate-solubilizing fungus, Penicillium thomii, on Mentha piperita growth in a soilless medium. Journal of Basic Microbiology, 45: 182-189.
- Claudio, P.J., Raphael, B., Alves, F., Kamiila, L.R., Brunade, S.N. and Priscila, M., 2009. Zn (II) adsorption from syntheyic solution and kaolin wastewater on vermicompost. Journal of Hazardous Materials, 162: 804-811.
- Cox, G., Sanders, F.E., Tinker, P.B. and Wild, J.A., 1976. Ultrastructural evidence relating to host-endophyte transfer in a vesicular-arbuscular mycorrhiza. In: Sanders, F.E., Mosse, B. and Tinker, P.B., (Eds.), Endomycorrhizas. Proceedings of a Symposium held at the University of Leeds, 22–25 July 1974, Academic Press, London, 297-312.
- Darzi, M., Ghalavand, A. and Rejali, F., 2008. Effect of mycorrhiza, vermicompost and phosphate biofertilizer application on flowing, biological yield and root colonization in fenel (Feoniculum vulgare). Iranian Journal of Crop Sciences, 10(1): 88-109.
- Elmer, P., 1982. Biochemistry, BC5, BC7. Analytical methods for atomic absorbtion spectrophotometry. Perkin-Elmer Cooperation, Norwark, CT, p, 200.
- Fageria, N.K., Baligar, V.C. and Wright, R.J., 1990. Iron nutrition of plants: an overview on the chemistry and physiology of its deficiency and toxicity. Pesquisa Agropecuária Brasileira, 25(4): 553-570.
- Jat, R.S. and Ahlawat, I.P.S., 2006. Direct and residual effect of vermicompost, biofertilizers and phosphorus on soil nutrient dynamics and productivity of chickpea-fodder maize sequence. Journal of Sustainable Agriculture. 28(1): 41-54.
- Kumawat, P.D., Jat, N.L. and Yadav, S.S., 2006. Effect of organic manure and nitrogen fertilization on growth, yield and economics of barley (Hordeum vulgare). The Indian Journal of Agricultural Sciences. 76(4): 226-229.
- Marschner, H. and Dell, B., 1994. Nutrient uptake in mycorrhizal symbiosis. Plant and Soil, 159: 89-102.
- Matos, G.D. and Arrunda, M.A.Z., 2003. Vermicompost as natural adsorbent for removing metal ions from laboratory effluents. Process Biochemistry, 39: 81-88.
- McGimpsey, J., 1993. Lemon balm-Melissa officinalis. [online]. Christchurch, New Zealand: New Zealand Institute for Crop and Food Research Limited. [accessed August 7, 2006]. Available from Word Wide Web (http://www.semec.ws/cropfood/psp/broadshe/lemon.htm.
- Mohammad, M.J., Pan, W.L. and Kennedy, A.C., 1995. Wheat responses to vesicular arbuscular mycorrhizal fungi inoculation of soils from eroded to posequence. Journal of American Soil Science Society, 59: 1086-1090.
- Morelli, I., 1977. Constituents and use of Melissa officinalis, Bollettino Chimico Farmaceutico, 116(6): 334-340.
- Oelmuller, R., Sherameti, I., Tripathi S. and Varma, A., 2009. Piriformospora indica, a cultivable root endophyte with multiple biotechnological applications. Symbiosis, 49: 1-17.
- Prabha, M.L., Jayraaj, I.A., Jayraaj, R. and Rao, D.S., 2007. Effective of vermicompost on growth parameters of selected vegetable and medicinal plants. Asian Journal of Microbiology, Biotechnology and Environmental Sciences,
9: 321-326.
- Rienecke, A.J. and Vilijoen, S.A., 1990. The influence of feeding patterns on growth and reproduction of the vermicomposting earthworm Eisenia fetida (Oligochaeta). Biology and Fertility of Soils, 10(3): 184-187.
- Salehi, A., Ghalavand, A., Sefidkon, F. and Asgharzade, A., 2011. The effect of zeolite, PGPR and vermicompost application on N, P, K concentration, essential oil content and yield in organic cultivation of German Chamomile (Matricaria chamomilla L.). Iranian Journal of Medicinal and Aromatic Plants, 27(2): 188-201.
- Sharma, A.K., 2002a. Biofertilizers for Sustainable Agriculture. Agrobios, India, 407p.
- Sharma, A.K., 2002b. A Handbook of Organic Farming. Agrobios, India, 627p.
- Singh, A., Sharma, J., Rexer K.H. and Varma, A., 2000. Plant productivity determinants beyond Minerals, water and light. Piriformospora indica: a revolutionary plant growth promoting fungus. Current Science, 79: 101-106.
- Smith, S.E. and Read, D.J., 2008. Mycorrhizal Symbiosis. Academic Press, London, UK, 800p.
- Varma, A., Verma, S., Sahay, N., Butehorn, B. and Franken, P., 1999. Piriformospora indica, a cultivable plantgrowth- promoting root endophyte. Applied and Environmental Microbiology, 65(6): 2741-2744.
- Wahing, I., Van, W., Houba, V.J.G. and Van der lee, J.J., 1989. Soil and plant analysis,a series of syllabi. part 7, plant analysis procedure. Wageningen Agriculture University, The Netherlands.
- Weiss, R.F. and Fintelmann, V., 2000. Herbal Medicine. Thieme Medical Publisher, Stuttgart, New York, 448p.
- Zaller, J.G., 2007. Vermicompost as a substitute for peat in potting media: effects on germination, biomass allocation, yields and fruit quality of three tomato varieties. Scientia Horticulturae, 112:
191-199.