همکاری با انجمن علمی گیاهان دارویی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار، گروه زیست‌شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه اراک، ایران

2 دانشجوی کارشناسی ارشد فیزیولوژی گیاهی، گروه زیست‌شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه اراک، ایران

چکیده

تنش شوری یکی از تنش‌های عمده غیرزیستی است که اثرات زیان‌آوری بر تولید و کیفیت گیاهان می‌گذارد. آزمایشی به‌منظور بررسی اثرات کاربرد عنصر روی به‌عنوان تعدیل‌کننده تنش شوری بر آنتی‌اکسیدانت‌ها، پروتئین، اسیدآمینه پرولین و رشد گیاه دارویی پریوش (Catharanthus roseus (L.) G. Don.)  در پاییز 1391 در دانشگاه اراک انجام شد. گیاهان 49 روزه با غلظت‌های مختلف کلریدسدیم (0، 35، 70 و 100 میلی‌مولار) به تنهایی و همراه با غلظت‌های مختلف سولفات روی (0، 5 و 10 میکرومولار) به مدت 21 روز تیمار شدند. سپس درصد بازدارندگی رادیکال دی‌فنیل-2-پیکریل‌هیدرازیل DPPH، فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانت سوپراکسید دیسموتاز، کاتالاز و گایاکول پراکسیداز، مقدار پرولین و پروتئین و شاخص‌های رشد اندازه‌گیری شد. نتایج نشان دادند که کاربرد سولفات روی ارتفاع بخش هوایی، عمق ریشه، وزن تر و خشک ریشه و بخش هوایی را در همه تیمارهای شوری بهبود بخشید. در نتیجه‌ تنش شوری، درصد بازدارندگی رادیکال DPPH، فعالیت سوپراکسید دیسموتاز، کاتالاز و گایاکول پراکسیداز و نیز محتوای پرولین به‌ترتیب 5/348%، 6/475%، 7/172%، 200% و 364% افزایش یافت، ولی محتوای پروتئین 33% کاهش یافت. کاربرد روی محتوای پروتئین را در تیمارهای شوری تا 16% بهبود بخشید و محتوای پرولین را در آنها تا 36% کاهش داد. فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانت در گیاهان تیمار شده با NaCl+Zn نسبت به آنهایی که تنها با NaCl یا Zn تیمار شده بودند به‌طور معنی‌داری افزایش یافت. این نتایج از اثرات مثبت کاربرد عنصر روی بر سیستم دفاع آنتی‌اکسیدانتی پریوش تحت تنش شوری حمایت می‌کند. عنصر روی می‌تواند به‌عنوان پاک‌کننده‌ گونه‌های اکسیژنی واکنش‌گر به‌منظور کاهش آسیب غشاهای زیستی تحت تنش شوری عمل کند.

کلیدواژه‌ها

- Abogadallah, G.M., 2010. Antioxidative defense under salt stress. Plant Signaling and Behavior, 5(4): 369-374.
- Akhani, H. and Ghorbani, M., 1992. A contribution to the halophytic vegetation and flora of Iran: 35-44. In: Lieth, H. and Al Masoom, A.A., (Eds). Towards the Rational Use of High Salinity Tolerant Plants. Kluwer Academic Publishers, Dordrecht, 521p.
- Aktas, H., Abak, K. and Ozturk, L., 2006. The effect of zinc on growth and shoot concentrations of sodium and potassium in pepper plants under salinity stress. Turkish Journal of Agriculture and Forestry, 30(6): 407-412.
- Bates, L.S., Waldron, R.P. and Teare, I.D., 1973. Rapid determination of free proline for water-stress studied. Plant and Soil, 39: 205-207.
- Bradford, M.M., 1976. A rapid and sensitive method for quantitation of microgram of protein utilizing the principle of protein-dye binding. Analytical Biochemistry, 72: 248-254.
- Cakmak, I. and Marschner, H., 1992. Manesium deficiency and high light inensity enhance activities of superoxide dismutase, ascrobate peroxidase, and glutatione reductase in bean leaves. Plant Physiology, 98(4): 1222-1227.
- Celik, O. and Atak, C., 2012. The effect of salt stress on antioxidative enzymes and proline content of two Turkish tobacco varieties. Turkish Journal of Biology, 36(3): 339-356.
- de Azevedo Neto, A.D., Prisco, J.T., Enéas-Filho, J., de Abreu, C.E.B. and Gomes-Filho, E., 2006. Effect of salt stress on antioxidative enzymes and lipid peroxidation in leaves and roots of salt-tolerant and salt-sensitive maize genotypes. Environmental and Experimental Botany, 56: 87-94.
- Ghannoum, O., 2009. C4 photosynthesis and water stress. Annals of Botany, 103: 635-644.
- Giannopolitis, C.N. and Ries, S.K., 1977. Superoxide dismutases: I. occurrence in higher plants. Plant Physiology, 59(2): 309-314.
- Gill, S.S. and Tuteja, N., 2010. Reactive oxygen species and antioxidant machinery stress tolerance in crop plants. Plant Physiology and Biochemistry, 48(12): 909-930.
- Hoagland, D.R. and Arnon, D.I., 1950. The water-culture method for growing plants without soil. California Agricultural Experiment Station Circular, 347: 1-32.
- Hsu, S.Y. and Kao, C.H., 2003. Differential effect of sorbitol and polyethylene glycol on antioxidant enzymes in rice leaves. Plant Growth Regulation, 39: 83-90.
- Jaleel, C.A., Sankar, B., Sridharan, R. and Panneerselvam, R., 2008. Soil salinity alters growth, chlorophyll content, and secondary metabolite accumulation in Catharanthus roseus. Turkish Journal of Biology, 32: 79-83.
- Jouyban, Z., 2012. The effect of salt stress on plant growth. Technical Journal of Engineering and Applied Science, 2(1): 7-10.
- Kamkar, A., Shariatifar, N., Jamshidi, A.H. and Mohammadian, M., 2010. Study of antioxidant functional of the water, methanol and ethanol extracts of endemic Cuminum cyminum L. and Cardaria draba L. in the in-vitri systems. Horizon of Medical Sciences, 16(2): 37-44.
- Ksouri, R., Megdiche, W., Debez, A., Falleh, H., Grignon, C. and Abdelly, C., 2007. Salinity effects on polyphenol content and antioxidant activities in leaves of the halophyte Cakile maritima. Plant Physiology and Biochemistry, 45: 244-249.
- Misra, N. and Gupta, A.K., 2005. Effect of salt stress on proline metabolism in two high yielding genotypes of green gram. Plant Science, 169(2): 331-339.
- Mousavi, R.S., 2011. Zinc in crop production and interaction with phosphorus. Australian Journal of Basic and Applied Sciences, 5(9): 1503-1509.
- Polle, A., Otter, T. and Seifert, F., 1994. Apoplastic peroxidases and lignification in needles of Norway spruce (Picea Abies L.). Plant Physiology, 106: 53-56.
- Tavallali, V., Rahemi, M., Eshghi, S., kholdebarin, B. and Ramezanian, A., 2010. Zinc alleviates salt stress and increases antioxidant enzyme activity in the leaves of pistachio (Pistacia vera L. Badami) seedlings. Turkish Journal Agriculture Forestry, 34(4): 349-359.
- Tester, M. and Davenport, R., 2003. Na+ tolerance and Na+ transport in higher plants. Annual Botany, 91(5): 503-527.
- Wang, X.S. and Han, J.G., 2009. Changes in proline content, activity, and active isoforms of antioxidative enzymes in two alfalfa cultivars under salt stress. Agriculture Science in China, 8(4): 431-440.
- Weisany, W., Sohrabi, Y., Heidari, G., Siosemardeh, A. and Ghassemi-Glezani, K., 2012. Changes in antioxidant enzymes activity and plant performance by salinity stress and zinc application in soybean (Glycine max L.). Plant Omics Journal, 5(2): 60-67.
- Zhu, J.K., 2002. Salt and drought stress signal transduction in plants. Annual Review Plant Biology, 53: 247-273.