همکاری با انجمن علمی گیاهان دارویی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد کرج، کرج، ایران

2 استادیار، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

3 دانشیار، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

4 استاد، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

چکیده

بومادران (Achillea L.) یکی از جنس‌های مهم گیاهان دارویی بومی ایران است. به‌منظور بررسی عملکرد و صفات مورفولوژیکی 27 جمعیت A. millefoliumو 14 جمعیتA. bieberestini، آزمایشی به‌صورت طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در ایستگاه تحقیقاتی البرز کرج اجرا شد. نتایج نشان دادند که اختلاف معنی‌داری بین 27 جمعیت A. millefolium از نظر کلیه خصوصیات مورفولوژیکی و زراعی بجز زمان گلدهی کامل وجود داشت. جمعیت‌های مورد مطالعه گونه A. bieberestini در کلیه صفات مورفولوژیکی و زراعی اختلافات معنی‌داری نشان دادند. مهمترین همبستگی در خصوصیات گونه A. millefoliumمربوط به قطر گل‌آذین اصلی با حداکثر ارتفاع بوته و در گونه A. biberestini مربوط به عملکرد بوته با ارتفاع بوته بود. مقایسه میزان عملکرد و سایر ویژگی‌های زیستی جمعیت‌های هر گونه، با دیدگاه اهلی کردن و اصلاحی نشان داد که جمعیت‌های گرم و خشک هر دو گونه A. millefolium و گونه A. bieberestini عملکرد بهتری برای کشت و کار دارند و جمعیت سمنان (21657) در گونه A. millefolium و جمعیت پارک گلستان در گونه A. bieberestiniنسبت به سایر جمعیت‌ها برتری داشتند. بنابراین در برنامه‌های اصلاحی جمعیتهای فوق برای تولید گیاه دورگی با صفات مطلوب‌تر از نظر ارتفاع بوته، قطر بوته، قطر گل‌آذین اصلی، عملکرد بوته و تعداد ساقه گل‌دهنده، توصیه می‌شوند.

کلیدواژه‌ها

- امیدبیگی، ر.،1374. رهیافت‌های تولید و فرآوری گیاهان دارویی (جلد اول). انتشارات فکر روز، 283 صفحه.
- امیدبیگی، ر.، 1384. تولید و فرآوری گیاهان دارویی (جلد دوم). انتشارات آستان قدس رضوی، 438 صفحه.
- باباحاجی، ج.، 1391. اثر دوره‌های مختلف آبیاری بر روی رشد و نمو جمعیت‌های مختلف بومادران. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده کشاورزی، دانشگاه پیام نور.
- پیرخضری، م.، 1386. بررسی تنوع ژنتیکی بابونه آلمانی با استفاده از صفات مورفولوژیکی و نشانگرهای مولکولی RAPD. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تهران.
- جایمند، ک.، رضایی، م.ب. و برازنده، م.م.، 1378. بررسی ترکیب‌های موجود در اسانس گل بومادران هزار برگ. تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران، 4: 82-71.
- خیری، ع.، 1391. ارزیابی تنوع ژنتیکی بومادران هزاربرگ با استفاده از نشانگرهای مورفولوژیکی، فیتوشیمیایی، مولکولی و سیتوژنتیکی. پایان‌نامه دکتری، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تهران.
- زرگری، ع.، 1371. گیاهان دارویی (جلد سوم). انتشارات دانشگاه تهران، 445 صفحه.
- زمان، س.، 1379. گیاهان دارویی: روش کاشت، برداشت و شرح مصور رنگی (ترجمه). انتشارات ققنوس، 256 صفحه.
- زینلی، ح.، اصفا، م.، مظفریان، و.، سفیدکن، ف.، رضایی، م.ب. و صفایی، ل.، 1386. ارزیابی ژنوتیپ‌های بابونه آلمانی از لحاظ عملکرد و اجزای عملکرد گل. چکیده مقالات سومین همایش گیاهان دارویی، دانشگاه شاهد، تهران، 3-2 آبان: 27.
- شریفی عاشورآبادی، ا.، لباسچی، م.ح.، نادری، ب. و الهوردی ممقانی، ب.، 1388. بررسی تأثیر کمبود آب بر عملکرد و درصد اسانس گیاه دارویی بومادران. علوم محیطی، 7(1): 204-193.
- غنی، ع.، عزیزی، م.، پهلوان‌پور، ع.ا.، جهرمی، ف. و حسن‌زاده خیاط، م.، 1388. مقایسه درصد و اجزای اسانس بومادران شیرازی در شرایط رویشگاهی و زراعی. گیاهان دارویی، 8(2): 128-120.
- غنی، ع.، تهرانی‌فر، ع.، عزیزی، م. و عبادی، م.ت.، 1390. اثر تاریخ کاشت بر صفات مورفولوژیک و عملکرد و میزان اسانس بومادران هزاربرگ. پژوهش‌های زراعی ایران، 9(3): 453-447.
- فخر طباطبایی، م.، 1376. پیرامون زیست شناسی طبیعت. انتشارات جهاد دانشگاهی، 382 صفحه.
- فرج‌پور، م.، 1388. بررسی تنوع ژنتیکی و مورفولوژیکی بین و درون گونه ای بومادران ایران. پایان نامه کارشناسی ارشد، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشگاه تهران، 99 صفحه.
- مظاهری، م. و زهزاد، م.، 1372. گیاهان پوششی. انتشارات واحد آموزش و پرورش سازمان پارکها و فضای سبز شهر تهران،
219 صفحه.
- مظفریان، و.، 1375. فرهنگ نامهای گیاهان ایران. انتشارات فرهنگ معاصر، تهران، 596 صفحه.
- مهدیخانی، ه.، سلوکی، م.، زینلی، ح. و امام جمعه، ع.، 1386. بررسی تنوع ژنتیکی توده های بابونه آلمانی براساس صفات مورفولوژیکی. سومین همایش گیاهان دارویی، دانشگاه شاهد تهران، 2-3 آبان: 17.
- میراحمدی، س.ف.، 1389. ارزیابی تنوع ژنتیکی برخی توده‌های بومادران زرد ایران با استفاده از نشانگرهای مورفولوژیکی، DNA و فیتوشیمیایی. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تهران.
- نیکخواه بهرامی، ر.، 1388. مطالعه فنولوژی بومادران در شرایط طبیعی و کاشته شده، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تهران.
- Amin, Gh.R., Salehi Sourmaghi, M.H., Azizzadeh, M., Yassa, N. and Asgari, T., 2008. Seasonal variation of the essential oil composition of cultivated yarrow in Tehran-Iran. Journal of Essential Oil Bearing Plants, 11(6): 628-633.
- Asgarirad, H., Pourmorad, F., Hosseinimehr, S.J., Saeidnia, S., Ebrahimzadeh, M.A. and Lotfi, F., 2010. In vitro antioxidant analysis of Achillea tenuifolia. African Journal of Biotechnology, 24(9): 3536-3541.
- Baker, H.G., 1974. The evolution of weeds. Annual Review of Ecology and Systematics, 5: 1-24.
- Benedek, B. and Kopp, B., 2007. Achillea millefolium growth parameters and essential oil content of Matricaria chamomile. International Journal of Agriculture and Biology, 10: 451-454.
- Carrubba, A., la Torreo, R., Saiano, F. and Alonzo, G., 2006. Effect of sowing time and coriander performance in a semiarid. Meditrranean envaironment. Crop Science, 46: 437-447.
- Evenor, D. and Reuveni, M., 2004. Micropropagation of Achillea filipendulina cv. 'Parker'. Plant Cell Tissue and Organ Culture, 79: 91-93.
- Ghani, A., Azizi, M, and Tehranifar, A., 2009. Response of Achillea species to drought stress induce by polyethylene glycol in germination stage. Iranian Journal of Medicinal and Aromatic Plants, 25(2): 261-271.
- Giorgi, A., Bononi, M., Tateo, F. and Cocucci, M., 2005. Yarrow (Achillea millefolium L.) growth at different altitudes in Central Italian alps: biomass yield, oil content and quality. Journal of Herbs, Spices and Medicinal Plants, 11(3): 47-58.
- Jaimand, K. and Rezaee, M.B., 2004. Investigation on chemical constituents of essential oils from Achillea mellifolium L. subsp. mellifolium by distillation methods. Iranian Journal of Medicinal and Aromatic Plants Research, 20(2): 181-190.
- Khalil, S.K., Hilaire, R.S., Khan, A., Rehman, A. and Mexal, J.G., 2011. Growth and physiology of yarrow species Achillea millefolium cv. Cerise Queen and Achillea filipendulina cv. Parker Gold at optimum and limited moisture. Australian Journal of Crop Science, 5(13): 1698-1706.
- Mozaffarian, V., 2008. Flora of Iran (Compositae: Anthemideae & Echinopeae). Publication of Research Institute of Forest and Rangelands, Tehran, Iran.
- Pang, G.C. and Jiang, D.M., 1995. Population genetic diversity and data analysis. Scientia Silvae Sinicae, 31(6): 543-550.
- Rahimmalek, M., 2012. Genetic relationships among Achillea tenuifolia accessions using molecular and morphological markers. Plant Omics Journal, 5(2): 128-135.
- Rahimmalek, M., Sayed Tabatabaei, B.E., Etemadi, N., Hossein Golid, S.A., Arzania, A. and Zeinalie, H., 2009. Essential oil variation among and within six Achillea species transferred from different ecological regions in Iran to the field conditions. Industrial Crops and Products, 29: 348-355.
- Richards, C.L., Pennings, S.C. and Donovan, L.A., 2005. Habitat range and phenotypic variation in salt marsh plants. Plant Ecology, 176(2): 263-273.
- Rechinger, K.H., 1963. Flora Iranica. No. 158, Akademische Druke-U. Verlagsanstalt, Wien, Austria, pp. 49-71.
- Sulborska, A. and Weryszko-Chmielewska, E., 2006. Morphology, anatomy and ultrastructure of yarrow (Achillea millefolium L.) floral nectarines. ACTA Agrobotanica, 59: 17-28.
- Sultan, S.E., 2001. Phenotypic plasticity for fitness components in Polygonum species of contrasting ecological breadth. Ecology, 82: 328-343.
- Schlichting, C.D. and Levin, D.A., 1984. Phenotypic plasticity of annual phlox: test of some hypotheses. American Journal of Botany, 71: 252-260.
- Trumbeckaite, S., Benetis, R., Bumblauskiene, L., Burdulis, D., Janulis, V., Toleikis, A., Viskelis, P. and Jakstas, V., 2011. Achillea millefolium L. s.l. herb extract: Antioxidant activity and effect on the rat heart mitochondrial functions. Food Chemistry, 127(4): 1540-1548.
- Tulig, M.C. and Clark, C., 2000. Morphological variation in Mimulus section Diplacus (Scrophulariaceae). American Journal of Botany,
87: 182.
- Winslow, S.R., 2006. Plant Guide for Western Yarrow. USDA - Natural Resources Conservation  Service, Bridger, Montana59014. Available at http://plants.usda.gov/core/profile?symbol=ACMIO
- Yeater, K.M., Bollero, G.A., Bullock, D.G., Rayburn, A.L. and Zas, S.R., 2004. Assessment of genetic variation in hairy vetch using canonical discriminant analysis. Crop Science, 44: 185-189.