همکاری با انجمن علمی گیاهان دارویی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

عضو هیئت علمی بخش تحقیقات گیاهان دارویی، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور

چکیده

Mill.Rosa damascena، یکی از گیاهان معطر و دارویی می‌باشد که از گل آن به صورت سنتی و صنعتی گلاب گرفته می‌شود. علاوه بر گلاب حدود 02/0 درصد اسانس نیز در این روش بدست می‌‌آید. یکی از روشهای مناسب و کاربردی استخراج ترکیبهای مؤثره از گلاب، استفاده از دستگاه تقطیر مناسب در فشار اتمسفر و همچنین استفاده از تکنولوژی تقطیر در خلاء می‌باشد که مستلزم در نظر گرفتن تمام پارامترهای فیزیکو شیمیایی است تا بتوان اسانس مرغوبی تهیه نمود. در این تحقیق ابتدا گلبرگهای گل محمدی از مزرعه تحقیقاتی گل محمدی واقع در مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، دست‌چین شد و با روش استخراج با آب گلاب‌گیری شد. ترکیبهای موجود در گلاب از طریق تقطیر مجدد در فشار معمولی و خلاء استخراج گردید. ترکیبهای تشکیل دهنده با استفاده از دستگاههای آنالیز GC و GC/MS مورد شناسایی کمی و کیفی قرار گرفت. مقایسه بازده اسانس استخراج شده از گلاب با دو روش تقطیر در فشار معمولی (اتمسفر) و خلاء نشان می‌دهد که بازده اسانس در روش تقطیر در خلاء دو برابر روش تقطیر معمولی است. بررسی مقایسه‌ای اجزای اصلی اسانس حاصل از تقطیر مجدد گلاب در فشار اتمسفر و خلاء نشان می‌دهد که درصد الکلها در روش استخراج در خلاء بطور نسبی افزایش یافته و در نتیجه اسانس با کیفیت مناسبتری حاصل می‌شود، همچنین فنیل اتیل الکل از 6/5 درصد به 5/7 درصد، سیترونلول از 5/59 به 2/61 درصد و ژرانیول از 2/13 درصد به 3/14 درصد افزایش یافته است .

کلیدواژه‌ها

- قهرمان، ا.، 1375. فلور رنگی ایران. جلد 20، انتشارات مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، 750 صفحه.
- مظفریان، و.، 1384. درختان و درختچه‌های ایران. انتشارات فرهنگ معاصر، تهران، 670 صفحه.
- Adams, R.P., 1995. Identification of Essential oil Components by Gas Chromatography/Mass Spectroscopy, Allured Publishing,Carlo Stream, USA, 456 p.
- Agarwal, S.G., Aruna, G., Kapahi, B.K., Baleshwar, R.K., and Suri, O.P., 2005. Chemical composition of Rose water volatiles. Journal of Essential Oil Research, 17: 265-267.
- Babu, K.G.D., Singh, B., joshi, V.P. and Singh, V., 2002. Essential oil composition of Damask rose (Rosa damascene Mill.) distilled under different pressures and temperatures, Flavour and Fragrance Journal, 17: 136-140.
- Eikani, M.M., Golmohammad, F., Rowshanzamir, S. and Mirza, M., 2005. Recovery of water-soluble constituents of Rose oil using simultaneous distillation-extraction, Flavour and Fragrance Journal, 20: 555-558.