شناسایی، معرفی، اکولوژی و دانش بومی
عباس پورمیدانی؛ حسین توکلی نکو؛ مهدی قمقامی
چکیده
شناسه دیجیتال (DOR):98.1000/1735-0905.1400.37.162.105.1.1662.1610از آنجا که سرزمین ایران همواره با نوسان و کاهش نزولات آسمانی روبرو بوده و از سوی دیگر برداشت‌های بی‌رویه از منابع آب به کاهش شدید منابع آب زیرزمینی منجر شده است، کشت گیاهان دارویی می‌تواند به خروج از وضعیت بحران کم‌آبی کمک نماید. این پژوهش با هدف تعیین تناسب اکولوژیک کشت چهار گونه دارویی ...
بیشتر
شناسه دیجیتال (DOR):98.1000/1735-0905.1400.37.162.105.1.1662.1610از آنجا که سرزمین ایران همواره با نوسان و کاهش نزولات آسمانی روبرو بوده و از سوی دیگر برداشت‌های بی‌رویه از منابع آب به کاهش شدید منابع آب زیرزمینی منجر شده است، کشت گیاهان دارویی می‌تواند به خروج از وضعیت بحران کم‌آبی کمک نماید. این پژوهش با هدف تعیین تناسب اکولوژیک کشت چهار گونه دارویی شامل گل‌محمدی (.Rosa damascena Mill)، زعفران (Crocus sativus L.)، آویشن (Thymus vulgaris L.) و اسطوخودوس (Lavandula angustifolia L.) در 36 دشت واقع در حوضه آبریز دریاچه نمک انجام شد. روش‌شناسی پژوهش شامل جمع‌آوری، بازسازی و کنترل کیفی اطلاعات و شبیه‌سازی اقلیمی، محاسبه شاخص‌های اگروکلیماتولوژی و برآورد سهم کشاورزی از منابع آبی به تفکیک هر دشت و همچنین برآورد نیاز آبی گیاه، تعیین بیلان رطوبتی، تهیه لایه‌های مطلوبیت و عدم مطلوبیت کشت و در نهایت روی‌هم‌گذاری لایه‌ها و تولید اراضی زراعی مناسب برای کشت این گیاهان بود. شبیه‌سازی اقلیمی با روش بازنمونه‌گیری هدفمند برای تولید سناریوهای مختلف طی دوره 2011- 2035 انجام شد. همه مدل‌ها تحت سناریوهای مختلف، کاهش بارندگی و افزایش دمای بیشینه و کمینه را پیش‌بینی کردند. مدل EC-EARTH تحت سناریوی RCP2.6 بیشترین درصد کاهش بارندگی (حدود 23%) و بیشترین افزایش دما را پیش‌بینی کرد. اراضی کشاورزی دشت شریف‌آباد، بخش‌های شمالی اراضی کشاورزی دشت قم- کهک، اراضی شرقی دشت ساوه، اراضی شمالی دشت کاشان و اراضی جنوبی دشت ورامین به‌دلیل شوری و تنش گرمایی برای کشت هر چهار گونه نامطلوب بودند. کشت زعفران و گل‌محمدی در بیشتر دشت‌های حوضه آبریز دریاچه نمک وضعیت مطلوب یا بسیار مطلوب داشت.
حسین خاکدامن؛ عباس پورمیدانی
دوره 20، شماره 1 ، اردیبهشت 1383، ، صفحه 69-87
چکیده
گیاه Zizyphus jujuba Millبه عنوان یک گیاه دارویی ارزشمند که در طب سنتی ایران جایگاه ویژه‌ای دارد با پراکنش در مناطق مختلف کشور با شرایط آب و هوایی متفاوت, دامنه بردباری اکولوژیکی وسیعی از خود نشان داده است. این درخت در مناطق مرطوب و کم‌ارتفاع سواحل دریای خزر در استانهای گیلان و مازندران تا مناطق خشک و کویری یزد و طبس و ارتفاعات استانهای ...
بیشتر
گیاه Zizyphus jujuba Millبه عنوان یک گیاه دارویی ارزشمند که در طب سنتی ایران جایگاه ویژه‌ای دارد با پراکنش در مناطق مختلف کشور با شرایط آب و هوایی متفاوت, دامنه بردباری اکولوژیکی وسیعی از خود نشان داده است. این درخت در مناطق مرطوب و کم‌ارتفاع سواحل دریای خزر در استانهای گیلان و مازندران تا مناطق خشک و کویری یزد و طبس و ارتفاعات استانهای فارس ، لرستان و همدان مشاهده می‌شود.وجود عناب در این مناطق نشان‌دهنده تنوع ژنتیکی زیاد این گونه است . درخت عناب ضمن استفاده در توسعه فضای سبز، در عرصه‌های منابع طبیعی و باغها با شرایط اکولوژیکی متفاوت ، ترکیبهای شیمیایی و مواد موثر دارویی متنوعی خواهد داشت.با ایجاد کلکسیون تحقیقاتی اکوتیپهای عناب ذخایر ژنتیکی این گونه که به دلایل مختلف در معرض تهدید است، حفظ خواهد شد. این طرح به منظور شناسایی مناطق پراکنش و ویژگیهای توده‌های مختلف عناب در ایران و بررسی تنوع مورفولوژیکی آنها طی سالهای 81- 1378 اجرا شد. در بازدیدهای میدانی، اکوتیپهای عناب در 15 استان شناسایی و از 29 اکوتیپ نهال جهت بررسیهای مورفولوژیکی و فنولوژیکی در ایستگاه تحقیقاتی مرحوم بدیعی واقع در 50 کیلومتری غرب قم در قالب بلوکهای کامل تصادفی کاشته شد (از هر اکوتیپ 5 نهال). صفات رویشی و زایشی نهالها از جمله زاویه شاخه با تنه, تعداد خار در شاخه, اندازه بزرگترین خار, اندازه شاخه یکساله , اندازه خار یکساله, شکل برگ, طول دمبرگ, طول برگ, عرض برگ, طول برگ انتهایی, عرض برگ انتهایی و رنگ برگ، یادداشت‌برداری گردید. تجزیه واریانس صفات نشان داد که صفات طول و عرض برگ و طول و عرض برگ انتهایی در تکرارهای مختلف با یکدیگر اختلاف معنی‌داری داشتند. با مقایسه میانگینها به روش آزمون چند دامنه‌ای دانکن، اکوتیپهای تحت بررسی از نظر صفات مورد ارزیابی در گروههای مختلفی قرار گرفتند.
