دوره 34، شماره 3 ، مرداد و شهریور 1397
مطهره السادات مظلوم؛ سمیرا نادری نژاد؛ فرشته واحدیان؛ فاطمه حقیرالسادات؛ فاطمه دانشمند
چکیده
اسانس‌ها ترکیب‌هایی بسیار فرّار هستند. انکپسوله کردن اسانس درون حامل دارویی باعث کاهش فرّاریت اسانس، کاهش اکسیدشوندگی و افزایش بازدهی اثرگذاری اسانس می‌شود. هدف از این تحقیق ساخت نانونیوزوم زیست سازگار حاوی اسانس نعناع (Mentha piperita L.) و پونه (Mentha pulegium L.) و توسعه سامانه گیاهی-دارویی با میزان بارگذاری مناسب می‌باشد. از این‌رو، اثر مقدار ...
بیشتر
اسانس‌ها ترکیب‌هایی بسیار فرّار هستند. انکپسوله کردن اسانس درون حامل دارویی باعث کاهش فرّاریت اسانس، کاهش اکسیدشوندگی و افزایش بازدهی اثرگذاری اسانس می‌شود. هدف از این تحقیق ساخت نانونیوزوم زیست سازگار حاوی اسانس نعناع (Mentha piperita L.) و پونه (Mentha pulegium L.) و توسعه سامانه گیاهی-دارویی با میزان بارگذاری مناسب می‌باشد. از این‌رو، اثر مقدار و نوع سورفکتنت و همچنین مقدار فسفولیپید بر روی فرمولاسیون‌های مختلف نیوزومی بررسی شد. در ادامه با بررسی اثر اسیدیته بافر هیدراته کننده در pHهای 4/7 (خنثی)، 5 (اسیدی) و 9 (بازی) فرمولاسیون بهینه از نظر درصد بارگذاری اسانس معرفی شد. همچنین سینتیک رهایش اسانس در بافر PBS و دو pH، 7.4 (سلول سالم) و 4/5 (سلول سرطانی) و همچنین در دو سطح دماهای 37 (شرایط فیزیولوژیک) و 42 (سلول سرطانی) درجه سلسیوس بر رهایش سامانه حاوی اسانس بررسی شد. فرمولاسیون‌های مختلف نیوزومی با استفاده از روش هیدراتاسیون فیلم نازک تهیه شد و اندازه ذرات، مورفولوژی، پتانسیل زتا و برهم‌کنش شیمیایی مشخصه‌یابی شد و بعد خاصیت آنتی‌اکسیدانی نانوذرات با روش مهار رادیکال DPPH ارزیابی شد. نتایج این تحقیق نشان داد که فرمولاسیون نیوزومی حاوی فسفاتیدیل کولین سویا، کلسترول و توئین 60 بارگذاری شده با اسانس نعناع یا پونه با غلظت mg/mL5/0، هیدراته شده با PBS در 9=pH بیشترین بازدهی بارگذاری را نشان داده‌است. میزان اسانس بارگذاری شده برای اسانس نعناع و پونه به‌ترتیب 61.36% و 74.31% می‌باشد. ذرات به‌صورت کروی با اندازه کمتر از 80 نانومتر و آنیونی می‌باشند. همچنین میزان رهایش اسانس در شرایط اسیدی و دمای 42 درجه سلسیوس بیشتر از شرایط فیزیولوژیک می‌باشد که نشان می‌دهد فرمولاسیون تهیه شده حساس به دما و pH می‌باشد. نتایج حاصل از آنالیز طیف مادون قرمز نشان داده است که بین اسانس و نیوزوم برهم‌کنش شیمیایی رخ نداده است و بارگذاری اسانس درون نیوزوم‌ها به‌صورت فیزیکی بوده است. همچنین خاصیت آنتی‌اکسیدانی اسانس طی درون‌گیری حفظ شده‌است.
الهه تقیان؛ نوید سعیدی؛ فاطمه سفیدکن؛ حوریه صادری؛ ایرج رسولی؛ رضا محمد صالحی؛ پرویز اولیا
چکیده
درمان عفونت‌های ناشی از استافیلوکوکوس اورئوس به یک مشکل در جهان تبدیل شده است. این باکتری با داشتن عوامل بیماری‌زایی متعدد، یکی از پاتوژن‌های مهم به‌حساب می‌آید. هدف از این مطالعه ارزیابی اثر ضدمیکروبی 4 گونه از اسانس گیاه مرزه (Satureja khuzistanica Jamzad، Satureja bachtiarica Bunge، Satureja rechingeri Jamzad، Satureja mutica Fisch. & C. A. Mey.) بر تشکیل بیوفیلم و تولید همولیزین ...
بیشتر
درمان عفونت‌های ناشی از استافیلوکوکوس اورئوس به یک مشکل در جهان تبدیل شده است. این باکتری با داشتن عوامل بیماری‌زایی متعدد، یکی از پاتوژن‌های مهم به‌حساب می‌آید. هدف از این مطالعه ارزیابی اثر ضدمیکروبی 4 گونه از اسانس گیاه مرزه (Satureja khuzistanica Jamzad، Satureja bachtiarica Bunge، Satureja rechingeri Jamzad، Satureja mutica Fisch. & C. A. Mey.) بر تشکیل بیوفیلم و تولید همولیزین در باکتری استافیلوکوکوس اورئوس است. حداقل غلظت مهاری در سویه‌های استاندارد استافیلوکوکوس اورئوس ATCC29213 و ATCC33591 برای اسانس‌های گیاه مرزه به روش micro dilution broth تعیین گردید. سپس از غلظت‌های Sub-MIC از اسانس‌های گیاه مرزه برای آزمایش تشکیل بیوفیلم و تولید همولیزین استفاده شد. نتایج این مطالعه نشان داد که اسانس هر 4 گونه مرزه مورد آزمایش اثر ضد میکربی بر علیه هر دو سویه استاندارد استافیلوکوکوس داشته و همچنین میزان تشکیل بیوفیلم و تولید همولیزین باکتری‌ها در حضور غلظت‌های Sub-MIC از اسانس‌ها به‌طور معنی‌داری کاهش یافت. نتایج این بررسی نشان‌دهنده این امر است که اسانس‌های 4 گیاه مرزه مورد آزمایش، بر روی باکتری استافیلوکوکوس اورئوس دارای اثرات ضدمیکروبی می‌باشد و با مطالعات بیشتر می‌توان از آن برای کنترل عفونت‌های استافیلوکوکوس اورئوس استفاده کرد.
مجتبی بنیادیان؛ تارا روزخوش؛ حمداله مشتاقی
چکیده
لیستریا مونوسیتوژنز به‌عنوان یکی از باکتری‌های منتقله از مواد غذایی به‌ویژه محصولات لبنی شناخته می‌شود. تقاضا برای جایگزینی نگهدارنده‌های شیمیایی با ترکیب‌های طبیعی افزایش یافته است. این مطالعه به‌منظور بررسی تأثیر عصاره اتانولی و آبی گیاه خوشاریزه (Echinophora platyloba DC.) روی باکتری لیستریا مونوسیتوژنز به روش تهیه رقّت لوله‌ای در ...
بیشتر
لیستریا مونوسیتوژنز به‌عنوان یکی از باکتری‌های منتقله از مواد غذایی به‌ویژه محصولات لبنی شناخته می‌شود. تقاضا برای جایگزینی نگهدارنده‌های شیمیایی با ترکیب‌های طبیعی افزایش یافته است. این مطالعه به‌منظور بررسی تأثیر عصاره اتانولی و آبی گیاه خوشاریزه (Echinophora platyloba DC.) روی باکتری لیستریا مونوسیتوژنز به روش تهیه رقّت لوله‌ای در محیط کشت مایع و شیر، طراحی و اجرا شد. برای تعیین حداقل غلظت بازدارندگی (MIC) از روش استاندارد میکرودایلوش (Microdilution) استفاده شد و حداقل غلظت باکتری‌کشی (MBC) با استفاده از کشت روی محیط جامد تعیین شد. حداقل غلظت بازدارندگی عصاره‌های آبی و اتانولی به‌ترتیب 50 و mg/ml70 و حداقل غلظت باکتری‌کشی برای این عصاره‌ها به‌ترتیب 70 و mg/ml100 بدست آمد. براساس نتایج بدست آمده، هر دو عصاره آبی و اتانولی اثر ضد لیستریایی قابل قبولی در شیر از خود نشان دادند، به‌نحوی که جمعیت باکتریایی در گروه کنترل نسبت به تیمارهای حاوی این عصاره‌ها، در دمای 4 درجه سانتی‌گراد پس از گذشت 72 ساعت، اختلاف معنی‌داری نشان دادند (0.05>P). همین نتایج در دمای 25 درجه سانتی‌گراد نیز بدست آمد که پس از گذشت 24 ساعت، بین گروه کنترل و تیمارهای حاوی عصاره (اتانولی و آبی) اختلاف معنی‌داری مشاهده شد (0.05>P). نتایج این مطالعه نشان داد که عصاره آبی گیاه خوشاریزه، اثر ضد لیستریایی قوی‌تری نسبت به عصاره اتانولی داشت. همچنین مشخص گردید که تأثیر ضد لیستریایی عصاره آبی این گیاه در دمای 4 درجه نسبت به دمای 25 درجه بیشتر بود.
سیروان آتشک
چکیده
این تحقیق به‌منظور تعیین تأثیر مکمل‌سازی کوتاه مدت جینکو بیلوبا (Ginkgo biloba L.) بر مقادیر ظرفیت آنتی‌اکسیدانی تام (TAC) و مالون‌دی‌آلدئید (MDA) متعاقب یک جلسه فعالیت هوازی، در زنان غیر ورزشکار انجام شد. در یک مطالعه نیمه تجربی با اندازه‌گیری‌های مکرر 24 زن سالم غیر ورزشکار در دو گروه دریافت‌کننده مکمل جینکو بیلوبا (120 میلی‌گرم به مدت 21 ...
بیشتر
این تحقیق به‌منظور تعیین تأثیر مکمل‌سازی کوتاه مدت جینکو بیلوبا (Ginkgo biloba L.) بر مقادیر ظرفیت آنتی‌اکسیدانی تام (TAC) و مالون‌دی‌آلدئید (MDA) متعاقب یک جلسه فعالیت هوازی، در زنان غیر ورزشکار انجام شد. در یک مطالعه نیمه تجربی با اندازه‌گیری‌های مکرر 24 زن سالم غیر ورزشکار در دو گروه دریافت‌کننده مکمل جینکو بیلوبا (120 میلی‌گرم به مدت 21 روز قرص جینکو بیلوبا) و شبه دارو (120 میلی‌گرم به مدت 21 روز دکستروز) قرار گرفتند. قبل و بعد از دوره مکمل‌سازی، همه آزمودنی‌ها در یک آزمون ورزشی هوازی بر روی نوارگردان با شدت 75% اکسیژن مصرفی بیشینه به مدت 30 دقیقه شرکت نمودند. نمونه‌های خونی در چهار مرحله 1) در حالت پایه قبل از شروع مکمل‌سازی، 2) بلافاصله پس از انجام آزمون ورزشی، 3) بعد از دوره مکمل‌سازی و 4) بعد از اجرای آزمون ورزشی دوم برای اندازه‌گیری ظرفیت TAC و MDA جمع‌آوری شد. داده‌های حاصل با استفاده از آزمون تحلیل واریانس (ANOVA) با اندازه‌گیری‌های مکرر و آزمون تعقیبی LSD در سطح معنی‌داری 0.05≥α بررسی شد. یافته‌ها نشان داد که آزمون هوازی باعث افزایش معنی‌دار غلظت MDA و کاهش معنی‌دار TAC می‌گردد (05/0>P). با این حال، مصرف کوتاه مدت جینکو بیلوبا باعث افزایش معنی‌دار TAC در حالت پایه در گروه دریافت‌کننده مکمل شد (0.017=P). به‌علاوه دامنه MDA در گروه دریافت‌کننده مکمل جینکو بیلوبا پس از انجام فعالیت ورزشی به‌طور معنی‌داری کمتر از گروه شبه دارو بود (0.023=P). این یافته‌ها نشان داد که فعالیت هوازی می‌تواند باعث افزایش برخی شاخص‌های فشار اکسایشی شود، اما مصرف مکمل جینکو بیلوبا احتمالاً از طریق افزایش TAC می‌تواند از بروز استرس اکسایشی ناشی از ورزش بکاهد، با این حال توصیه می‌شود برای مشخص شدن اثرات واقعی این مکمل گیاهی تحقیقات بیشتری انجام شود.
خدیجه احمدی؛ حشمت امیدی
چکیده
خشکی خصوصیات مورفولوژی، فیزیولوژی و بیوشیمیایی گیاهان را تحت تأثیر قرار می‌دهد و اثرات عمده‌ای بر تولیدات کشاورزی می‌گذارد. به همین منظور مطالعه‌ای با عنوان ارزیابی اثر خشکی بر برخی خصوصیات فیزیولوژیکی و عملکرد دانه جمعیت‌های گیاه دارویی بالنگو (Lallemantia royleana Benth.)، در مزرعه پژوهشی گیاهان دارویی دانشکده علوم کشاورزی دانشگاه شاهد ...
بیشتر
خشکی خصوصیات مورفولوژی، فیزیولوژی و بیوشیمیایی گیاهان را تحت تأثیر قرار می‌دهد و اثرات عمده‌ای بر تولیدات کشاورزی می‌گذارد. به همین منظور مطالعه‌ای با عنوان ارزیابی اثر خشکی بر برخی خصوصیات فیزیولوژیکی و عملکرد دانه جمعیت‌های گیاه دارویی بالنگو (Lallemantia royleana Benth.)، در مزرعه پژوهشی گیاهان دارویی دانشکده علوم کشاورزی دانشگاه شاهد انجام شد. آزمایش به‌صورت کرت‌های خردشده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در سال 94-1393 اجرا شد. فاکتورهای آزمایش شامل سه سطح خشکی از مرحله گلدهی به‌عنوان فاکتور اصلی (قابلیت رطوبت خاک 0.5-، 6.5- و 9.5- اتمسفر) و جمعیت‌های بالنگو شامل یک جمعیت از استان کردستان و چهار جمعیت از استان اصفهان (اصفهان3، اصفهان5، اصفهان6، اصفهان7) به‌عنوان فاکتور فرعی در نظر گرفته شدند. صفات مورد مطالعه شامل عملکرد دانه، وزن هزاردانه، رنگریزه‌های فتوسنتزی، محتوای پرولین، محتوای فنل برگ، محتوای مالون‌دی‌آلدئید، شاخص پایداری غشاء و فعالیت آنزیم پراکسیداز بود. نتایج نشان داد که تنش خشکی بر صفات مورد مطالعه بجز محتوای کلروفیل b و نسبت کلروفیل a/b معنی‌دار بود. جمعیت و اثر متقابل آن بر تمامی صفات مورد ارزیابی بجز محتوای آنتوسیانین تأثیر معنی‌داری داشت. خشکی باعث کاهش محتوای رنگریزه‌های فتوسنتزی، شاخص پایداری غشاء، وزن هزاردانه و عملکرد دانه شد. با افزایش تنش خشکی فعالیت آنزیم پراکسیداز و محتوای پاداکسایش‌های غیرآنزیمی مانند ترکیب‌های فنلی، کاروتنوئید، آنتوسیانین و محتوای پرولین برای القاء تحمل به خشکی افزایش یافت. جمعیت اصفهان3 در تنش نسبتاً شدید بیشترین عملکرد دانه را با میانگین 312.77 کیلوگرم در هکتار و محتوای پرولین را با میانگین 14.02 میلی‌گرم بر گرم وزن تر برگ داشت.
محبوبه‌السادات حسینی؛ صدیقه محمدی؛ علی رضا افتخاریان جهرمی
چکیده
پوسیدگی کپک آبی از مهمترین بیماری‌ها پس از برداشت میوه مرکبات است که توسط قارچ Pencillium italicum ایجاد و سالیانه منجر به از بین رفتن مقادیر زیادی از محصولات مرکبات می‌شود. اسانس گیاه کک‌گریز (Francoeuria undulate (L.) Lack) دارای خاصیت ضدباکتریایی بالایی بر میکروارگانیسم‌ها است. بدین‌منظور در دو آزمایش جداگانه، تأثیر غلظت‌های مختلف اسانس (چهار سطح: ...
بیشتر
پوسیدگی کپک آبی از مهمترین بیماری‌ها پس از برداشت میوه مرکبات است که توسط قارچ Pencillium italicum ایجاد و سالیانه منجر به از بین رفتن مقادیر زیادی از محصولات مرکبات می‌شود. اسانس گیاه کک‌گریز (Francoeuria undulate (L.) Lack) دارای خاصیت ضدباکتریایی بالایی بر میکروارگانیسم‌ها است. بدین‌منظور در دو آزمایش جداگانه، تأثیر غلظت‌های مختلف اسانس (چهار سطح: صفر، 400، 800 و 1600) گیاه مذکور در القاء مقاومت میوه پرتقال در برابر کپک آبی (دو سطح: بدون بیمارگر و بیمارگر) با بررسی آنزیم‌های دفاعی انجام شد. این آزمایش به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار انجام گردید. در آزمایش دوم اثر اسانس گیاهان بر کنترل بیمارگر در چهار غلظت 0، 400، 800 و 1600 در قالب طرح کاملاً تصادفی انجام شد. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اثر متقابل غلظت×بیمارگر در دو بازه زمانی 48 و 96 ساعت در سه صفت آنزیم کاتالاز، پراکسیداز و فنول معنی‌دار گردید. همچنین نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اثر مستقل غلظت اسانس گیاه کک‌گریز بر درصد بازدارندگی از رشد بیمارگر بر روی میوه معنی‌دار گردید. تأثیر متقابل بیمارگر× نوع گیاه نشان داد که بیشترین میزان فنول، پراکسیداز و کاتالاز مربوط به تیمارهای سالم بود اما در تیمارهای بیمار همراه کک‌گریز میزان بالای فنول مشاهده شد. تأثیر متقابل وجود و عدم وجود بیمارگر× غلظت نشان داد که بیشترین میزان فنول در تیمارهای سالم در غلظت صفر و ppm800 بود. پراکسیداز نیز در تیمارهای سالم بیشتر بود اما میزان کاتالاز در تیمارهای مختلف تفاوتی نداشت. تأثیر متقابل نوع گیاه- غلظت اسانس نشان داد که اختلاف آماری بین تیمارهای مختلف در میزان فنول، پراکسیداز و کاتالاز نبود.
علی افتاده فدافن؛ محمدحسین امینی فرد
چکیده
زعفران (Crocus sativus L.) یکی از مهمترین و گرانبهاترین گیاهان دارویی در جهان می‌باشد. این آزمایش به‌منظور بررسی اثرات سطوح مختلف ورمی‌کمپوست زباله شهری بر خصوصیات رویشی و زایشی زعفران در سال‌های 95-1394 در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در دانشکده کشاورزی دانشگاه بیرجند اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل چهار سطح ورمی‌کمپوست زباله شهری (صفر، ...
بیشتر
زعفران (Crocus sativus L.) یکی از مهمترین و گرانبهاترین گیاهان دارویی در جهان می‌باشد. این آزمایش به‌منظور بررسی اثرات سطوح مختلف ورمی‌کمپوست زباله شهری بر خصوصیات رویشی و زایشی زعفران در سال‌های 95-1394 در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در دانشکده کشاورزی دانشگاه بیرجند اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل چهار سطح ورمی‌کمپوست زباله شهری (صفر، 5، 10، 15 تن در هکتار) با سه تکرار بود. براساس نتایج بدست آمده، تیمارهای کودی بر ویژگی‌های زایشی زعفران در سال دوم تأثیر معنی‌داری داشت، به‌طوری که بیشترین عملکرد تر گل (22.55 گرم در مترمربع) از تیمار 10 تن ورمی‌کمپوست زباله شهری بدست آمد. بیشترین عملکرد کلاله خشک شده، 1.10 گرم در مترمربع از تیمار 5 تن ورمی‌کمپوست در هکتار بدست آمد. میانگین بیشترین تعداد برگ (8.6 برگ در بوته)، میانگین وزن تر (0.33 گرم) و خشک (0.099 گرم) برگ از تیمار 15 تن در هکتار ورمی‌کمپوست زباله شهری و بیشترین طول برگ از تیمار 10 تن در هکتار با میانگین 249 میلی‌متر بدست آمد. کود آلی ورمی‌کمپوست زباله شهری توانست اثر معنی‌داری بر میزان کلروفیل a، کلروفیل کل و میزان سبزینگی بگذارد، به‌طوری که سطح 10 تن در هکتار ورمی‌کمپوست زباله شهری بیشترین کمک را به بهبود رنگیزه‌های فتوسنتزی داشته است. از ویژگی‌های بنه زعفران هم می‌توان به تعداد بنه دختری، وزن تر و خشک بنه دختری و تعداد جوانه بنه دختری اشاره کرد که تحت تأثیر تیمار ورمی‌کمپوست قرار گرفته است. بیشترین تعداد بنه دختری از تیمار 10 تن در هکتار ورمی‌کمپوست بدست آمد. در این آزمایش تیمار 5 تن در هکتار ورمی‌کمپوست توانست بیشترین تأثیر را روی وزن تر و خشک بنه دختری بگذارد. همچنین این تیمار توانست بیشترین جوانه بنه دختری را به تعداد 11.33 عدد در مقابل تیمار شاهد (عدم کاربرد کود) به تعداد 5 جوانه ایجاد کند. در کل، نتایج بیانگر تأثیر مثبت ورمی‌کمپوست زباله شهری بر خصوصیات رویشی و زایشی زعفران بود.
فاطمه زارع مهرجردی؛ سمیه نیک نظر؛ آزاده شاهرخی راسینی
چکیده
مسمومیّت با سرب باعث به هم خوردن تعادل اکسیدان و آنتی‌اکسیدان‌ها می‌شود که می‌تواند عامل بسیاری از اثرات سمّی سرب بر ارگان‌های مختلف، به‌ویژه سیستم قلبی عروقی باشد. از سویی کارواکرول که از ترکیب‌های اصلی گیاه آویشن است دارای خواص متنوعی ازجمله خاصیت آنتی‌اکسیدانی می‌باشد. هدف اصلی این مطالعه بررسی اثر کارواکرول بر فشار خون ...
بیشتر
مسمومیّت با سرب باعث به هم خوردن تعادل اکسیدان و آنتی‌اکسیدان‌ها می‌شود که می‌تواند عامل بسیاری از اثرات سمّی سرب بر ارگان‌های مختلف، به‌ویژه سیستم قلبی عروقی باشد. از سویی کارواکرول که از ترکیب‌های اصلی گیاه آویشن است دارای خواص متنوعی ازجمله خاصیت آنتی‌اکسیدانی می‌باشد. هدف اصلی این مطالعه بررسی اثر کارواکرول بر فشار خون و برخی از پارامترهای خونی در رت‌های مسموم شده با سرب بود. در این مطالعه تعداد 40 رأس رت نر نژاد ویستار به‌طور تصادفی در 5 گروه قرار گرفتند که شامل: گروه اول گروه کنترل سالم، گروه دوم گروه مسموم شده با سرب و گروه سوم گروه مسموم شده با سرب که دوزهای 25، 50 و 100 میلی‌گرم بر کیلوگرم کارواکرول را روزانه دریافت کردند. فشار خون هر هفته به‌وسیله یک پلتیسموگرافی دمی که به رایانه متصل بود، اندازه‌گیری شد. در پایان آزمایش، نمونه خون برای بررسی برخی از پارامترهای خونی (RBC، Hb، Hct، WBC) گرفته شد. افزایش معنی‌داری در میزان فشار خون متوسط از روز 21 مطالعه در رت‌های مسموم شده با سرب نسبت به گروه کنترل مشاهده گردید. کارواکرول باعث کاهش فشار خون در رت‌های مسموم شده با سرب شد. این کاهش در سراسر دوره آزمایش ادامه داشت. کاهش معنی‌داری در بعضی از پارامترهای خونی (RBC، HB، HCT، WBC) در رت‌های مسموم شده با سرب مشاهده شد و کارواکرول از این تغییرات در رت‌های مسموم شده با سرب جلوگیری کرد. نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد که کارواکرول احتمالاً در کاهش برخی از تغییرات ایجاد شده به‌وسیله سرب در سیستم قلبی عروقی مؤثر است.
شهریار سعیدیان؛ یوسف ولی‌زاده؛ زینب امکی
چکیده
ریشه گیاه مریم‌گلی با نام علمی (Salvia officinalis L.) از خانواده نعناعیان از گذشته بسیار دور، به‌دلیل خواص دارویی مورد استفاده قرارگرفته است. در این تحقیق، نمونه گیاه مریم‌گلی و مریم‌گلی تیمار شده با کیتوزان را پس از خشک‌کردن با استفاده از اتانول 96% عصاره‌گیری نموده و حلال اتانول با استفاده از دستگاه روتاری از عصاره جدا گردید. برای انجام ...
بیشتر
ریشه گیاه مریم‌گلی با نام علمی (Salvia officinalis L.) از خانواده نعناعیان از گذشته بسیار دور، به‌دلیل خواص دارویی مورد استفاده قرارگرفته است. در این تحقیق، نمونه گیاه مریم‌گلی و مریم‌گلی تیمار شده با کیتوزان را پس از خشک‌کردن با استفاده از اتانول 96% عصاره‌گیری نموده و حلال اتانول با استفاده از دستگاه روتاری از عصاره جدا گردید. برای انجام تحقیق از 60 سر موش سفید آزمایشگاهی بزرگ نژاد ویستار نر بالغ استفاده شد. موش‌ها به 6 گروه 10 تایی تقسیم‌بندی شدند که عصاره خوراکی مریم‌گلی و تیمار کیتوزان را با دوز 200 میلی‌گرم بر کیلوگرم و برای القاء اثر اکسیداتیو از داروی ایزونیازید با دوز 50 میلی‌گرم بر کیلوگرم به‌صورت گاواژ استفاده شد، همچنین برای مقایسه اثرات آنتی‌اکسیدانی عصاره مریم‌گلی و مریم‌گلی تیمار شده با کیتوزان از روش DPPH به کمک ماده 2،2-دی‌فنیل 1-پیکریل هیدرازیل استفاده گردید. استفاده از عصاره الکلی گیاه مریم‌گلی باعث کاهش تری‌گلیسیرید، کلسترول، LDL و ALP گردید و از سویی باعث افزایش HDL سرم شد. همچنین عصاره مریم‌گلی تیمار شده با کیتوزان باعث کاهش LDL، ALT و باعث افزایش HDL سرم گردید. ازاین‌رو با توجه به این اثرات مثبت استفاده از گیاه مریم‌گلی و مریم‌گلی تیمار شده با کیتوزان نتیجه‌گیری شد که اثرات بهبوددهنده فاکتورهای ارزیابی‌شده قابل‌توجه است. همچنین در پایان آزمایش DPPH مشخص گردید که اثرات آنتی‌اکسیدانی عصاره الکلی مریم‌گلی تیمار شده با کیتوزان در مقایسه با مریم‌گلی به‌مراتب بالاتر بود که حکایت از اثر مثبت تیمار کیتوزان بر میزان آنتی‌اکسیدان‌های مریم‌گلی داشت. نتایج این تحقیق نیز مهر تأییدی بر اثرات مخرب داروی ایزونیازید بر سلول‌های بدن بود.
زیبا نصیری؛ علیرضا فرخزاد؛ محمد فتاحی
چکیده
در این پژوهش 19 جمعیت از چهار گونه جاشیر (P. acaulic، P. ferulacea،P. uloptera وP. asperula) از مناطق مختلف شمال‌غرب ایران جمع‌آوری و میزان فنل و فلاونوئید کل، فعالیت آنتی‌اکسیدانی، کلروفیل a و b، کاروتنوئید کل و درصد اسانس آنها ارزیابی شد. نتایج نشان داد که بیشترین میزان فنل کل (mg GAE/g DW 12.5) مربوط به جمعیت قوشچی از گونه P. uloptera جمع‌آوری شده از استان آذربایجان‌غربی ...
بیشتر
در این پژوهش 19 جمعیت از چهار گونه جاشیر (P. acaulic، P. ferulacea،P. uloptera وP. asperula) از مناطق مختلف شمال‌غرب ایران جمع‌آوری و میزان فنل و فلاونوئید کل، فعالیت آنتی‌اکسیدانی، کلروفیل a و b، کاروتنوئید کل و درصد اسانس آنها ارزیابی شد. نتایج نشان داد که بیشترین میزان فنل کل (mg GAE/g DW 12.5) مربوط به جمعیت قوشچی از گونه P. uloptera جمع‌آوری شده از استان آذربایجان‌غربی و کمترین میزان آن (mg GAE/g DW4.18) در جمعیت شوط از گونه P. ferulacea جمع‌آوری شده از استان آذربایجان‌غربی مشاهده شد. بیشترین میزان فلاونوئید کل مربوط به جمعیت استان کردستان-بانه به مقدار mg/g DW5.51 از گونه P. ferulacea و کمترین آن در جمعیت استان آذربایجان‌غربی-نقده (mg/g DW1.2) از گونه P. asperula ثبت گردید. بیشترین میزان کلروفیل a و b به میزان mg/g DW0.41 و mg/g DW0.69 مربوط به جمعیت آذربایجان‌غربی- شوط3 از گونه P. uloptera و بیشترین کاروتنوئید کل (mg/g DW61.36) در جمعیت استان کردستان-سقز از گونه P. ferulacea گزارش شد. بیشترین فعالیت آنتی‌اکسیدانی در جمعیت استان آذربایجان‌غربی-شوط در گونه P. ferulacea به میزان 77.089% ارزیابی گردید. بالاترین درصد اسانس مربوط به جمعیت استان آذربایجان‌غربی- ماکو و جمعیت استان آذربایجان‌غربی- شوط2 به‌ترتیب از گونه‌های P. acaulic و P. ferulacea مشاهده شد. براساس نتایج خوشه‌بندی و تجزیه به مؤلفه‌های اصلی، مشخص شد که تنوع فیتوشیمیایی بالایی در جمعیت‌های مختلف جاشیر جمع‌آوری شده در نقاط مختلف شمال‌غرب ایران وجود دارد که می‌تواند در برنامه‌های اصلاحی این گیاه مورد استفاده قرار گیرد.
فرهاد مسعودی صدقیانی؛ مجید امینی دهقی؛ علیرضا پیرزاد؛ محمدحسین فتوکیان
چکیده
به‌منظور بررسی تأثیر کاربرد برگی اسمولیت‌ها بر عملکرد کمّی و کیفی بابونه آلمانی در شرایط خشکی، آزمایشی به‌صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در مزرعه مرکز تحقیقات گیاهان دارویی دانشگاه شاهد با سه تکرار اجرا شد. تیمارها شامل آبیاری به‌عنوان عامل اصلی در سه سطح ](آبیاری پس از 50 (بدون تنش)، 100 (تنش متوسط) و 150 میلی‌متر ...
بیشتر
به‌منظور بررسی تأثیر کاربرد برگی اسمولیت‌ها بر عملکرد کمّی و کیفی بابونه آلمانی در شرایط خشکی، آزمایشی به‌صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در مزرعه مرکز تحقیقات گیاهان دارویی دانشگاه شاهد با سه تکرار اجرا شد. تیمارها شامل آبیاری به‌عنوان عامل اصلی در سه سطح ](آبیاری پس از 50 (بدون تنش)، 100 (تنش متوسط) و 150 میلی‌متر تبخیر از تشتک تبخیر (تنش شدید)[ و محلول‌پاشی به‌عنوان عامل فرعی در هفت سطح ](عدم محلول‌پاشی (NS)، محلول‌پاشی با آب مقطر (W)، متیل جاسمونات (75 میکرومولار= MJ)، سالیسیلیک اسید (2 میلی‌مولار= SA)، هیومیک اسید (2.5 لیتر در هزار= HA)، گلایسین بتائین (5 میلی‌مولار= GB) و گاماآمینوبوتیریک اسید (50 میلی‌مولار= GABA)[ بود. هدایت الکتریکی آب آبیاری 4.8 دسی‌زیمنس بر متر بود. مقایسه میانگین‌ها نشان داد که GABA توأم با تنش شدید بیشترین عملکرد اسانس (3.07 کیلوگرم در هکتار) را به خود اختصاص داد. در گیاهان تیمار شده با GABA در تنش شدید شاخص برداشت اسانس به‌ترتیب افزایش 60 و 58 درصدی نسبت به گیاهان تیمار شده با W و NS نشان داد. بیشترین و کمترین شاخص برداشت کاپیتول با 81/70% و 23/28% به‌ترتیب از ترکیب تیماری GB و بدون تنش و W همراه با تنش شدید بدست آمد. SA، GB و GABA باعث افزایش عملکرد کاپیتول در تنش شدید در مقایسه با تنش متوسط شدند. تنش شدید باعث افزایش معنی‌دار محتوای اسانس از 0.66% به 1.13%، کاهش 35 درصدی شاخص برداشت بذر نسبت به تیمار شاهد و کاهش معنی‌دار عملکرد بیوماس نسبت به تنش متوسط شد. MJ و SA در مقایسه با NS، عملکرد بذر را در تنش متوسط افزایش دادند.
روزبه فرهودی؛ عادل مدحج
چکیده
به‌منظور بررسی اثر تنش خشکی بر عملکرد دانه و اسانس، ویژگی آنتی‌اکسیدانی اسانس و میزان تجمع اسمولیت‌های سازگار در برگ دو اکوتیپ سیاهدانه (Nigella sativa L.)، این تحقیق در سال زراعی 96-1395 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شوشتر انجام شد. آزمایش به‌صورت کرت‌های یک‌بار خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تکرار انجام شد. ...
بیشتر
به‌منظور بررسی اثر تنش خشکی بر عملکرد دانه و اسانس، ویژگی آنتی‌اکسیدانی اسانس و میزان تجمع اسمولیت‌های سازگار در برگ دو اکوتیپ سیاهدانه (Nigella sativa L.)، این تحقیق در سال زراعی 96-1395 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شوشتر انجام شد. آزمایش به‌صورت کرت‌های یک‌بار خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تکرار انجام شد. چهار سطح آبیاری براساس 90، 80، 70 و 60 درصد ظرفیت زراعی مزرعه در کرت اصلی و اکوتیپ‌های کاشمر و شهرضا به‌عنوان کرت فرعی در نظر گرفته شدند. نتایج نشان داد که تنش خشکی ملایم، متوسط و شدید به‌ترتیب عملکرد دانه سیاهدانه توده کاشمر را 2.4، 20.2 و 40.1 درصد و عملکرد دانه توده شهرضا را 6.2، 38.1 و 63 درصد در مقایسه با شرایط نرمال کاهش داد. کاهش عملکرد دانه در شرایط تنش شدید به‌دلیل کاهش معنی‌دار تعداد کپسول و دانه در کپسول بود. عملکرد اسانس توده‌‌های کاشمر و شهرضا در شرایط تنش خشکی شدید نسبت به شاهد به‌ترتیب 18% و 54% کاهش یافت. البته توده کاشمر دارای میزان کربوهیدرات و پرولین بیشتری در شرایط تنش نسبت به توده شهرضا بود. این ویژگی باعث شد که توده کاشمر از محتوی نسبی آب بیشتر و شیب تغییرات عملکرد دانه و عملکرد اسانس کمتری نسبت به توده شهرضا برخوردار باشد. در شرایط شاهد و تنش خشکی شدید به‌ترتیب 85% و 93% اجزای تشکیل‌دهنده اسانس توده کاشمر و 82% و 93% اجزای اسانس توده شهرضا شناسایی شد. تنش خشکی موجب افزایش درصد اسانس در هر دو توده شد و اسانس توده کاشمر خاصیت آنتی‌اکسیدانی بیشتری داشت. به‌طور کلی در شرایط تنش ملایم به‌دلیل افزایش درصد اسانس و عدم کاهش معنی‌دار عملکرد دانه، بیشترین عملکرد اسانس هر دو توده بدست آمد. از این‌رو به نظر می‌رسد اعمال تنش ملایم کنترل شده باعث بهبود ویژگی‌های کیفی سیاهدانه بدون اثر بر عملکرد کمّی آن می‌شود.
شمایل تاجمیرعالی؛ محبوبه سترکی؛ زهرا هوشمندی
چکیده
با توجه به نقش التهاب و درد در تأخیر در درمان بیماری‌ها و ایجاد عوارض جانبی توسط داروهای شیمیایی و با توجه به خاصیت گیاه مرزه بختیاری (Satureja bachtiarica Bunge) در طب سنتی، این تحقیق با هدف بررسی اثر ضددردی و ضدالتهابی اسانس مرزه بختیاری انجام شد. در این مطالعه 80 سر موش کوچک نر نژاد NMRI به‌طور تصادفی به 5 گروه تقسیم شدند که گروه اول شامل گروه کنترل ...
بیشتر
با توجه به نقش التهاب و درد در تأخیر در درمان بیماری‌ها و ایجاد عوارض جانبی توسط داروهای شیمیایی و با توجه به خاصیت گیاه مرزه بختیاری (Satureja bachtiarica Bunge) در طب سنتی، این تحقیق با هدف بررسی اثر ضددردی و ضدالتهابی اسانس مرزه بختیاری انجام شد. در این مطالعه 80 سر موش کوچک نر نژاد NMRI به‌طور تصادفی به 5 گروه تقسیم شدند که گروه اول شامل گروه کنترل بود. به گروه‌های 2 تا 4 به‌ترتیب اسانس مرزه بختیاری در دوزهای 25، 50 و 100 میلی‌گرم بر کیلوگرم و به گروه 5 ایندومتاسین با دوز 10 میلی‌گرم بر کیلوگرم به‌صورت i.p. تزریق شد. در تست التهاب نیز به گروه‌های 2 تا 4، دوزهای 25، 50 و 100 میلی‌گرم بر کیلوگرم اسانس مرزه بختیاری و به گروه 5 دگزامتازون با دوز 2 میلی‌گرم بر کیلوگرم به‌صورت i.p. تزریق شد. سپس اثر ضد دردی اسانس گیاه مرزه بختیاری به کمک تست اسید استیک و اثر ضد التهابی به کمک تست گزیلن تعیین گردید. دوزهای 25، 50 و 100 میلی‌گرم بر کیلوگرم اسانس گیاه و گروه دریافت‌کننده ایندومتاسین نسبت به گروه کنترل منجر به کاهش معنی‌دار درد از لحاظ آماری شدند و گروه دریافت‌کننده دوز 100 میلی‌گرم بر کیلوگرم اسانس مرزه اثرات ضددردی بیشتری داشت (P<0.001***). در تست گزیلن نیز میزان التهاب در گروه‌های دریافت‌کننده اسانس با دوزهای 25، 50 و 100 میلی‌گرم بر کیلوگرم و گروه دریافت‌کننده دگزامتازون به‌طور معنی‌داری از لحاظ آماری نسبت به گروه کاهش نشان داد. با توجه به یافته‌های بدست آمده، اسانس مرزه بختیاری در کاهش التهاب و درد مؤثر است.
