علی سنبلی؛ محمدرضا کنعانی؛ مهران مجرد آشناآباد
چکیده
اندام هوایی یک گونه مریم گلی با نام علمی Salvia santolinifolia Boiss. در زمان گلدهی از سه رویشگاه مختلف واقع در داراب (استان فارس)، حاجی آباد و فارغان (استان هرمزگان) جمع آوری شدند. اسانس گیری به روش تقطیر با آب انجام شد و با استفاده از دستگاههای GC و GC-MS تجزیه و شناسائی اسانس انجام شد. بازده وزنی/ وزنی اسانس برای نمونه ها به ترتیب 0.72، 0.53 و 0.41 درصد بدست ...
بیشتر
اندام هوایی یک گونه مریم گلی با نام علمی Salvia santolinifolia Boiss. در زمان گلدهی از سه رویشگاه مختلف واقع در داراب (استان فارس)، حاجی آباد و فارغان (استان هرمزگان) جمع آوری شدند. اسانس گیری به روش تقطیر با آب انجام شد و با استفاده از دستگاههای GC و GC-MS تجزیه و شناسائی اسانس انجام شد. بازده وزنی/ وزنی اسانس برای نمونه ها به ترتیب 0.72، 0.53 و 0.41 درصد بدست آمد. تعداد 33، 30 و 32 ترکیب که به ترتیب نشان دهنده 99.1% ، 99.9% و 99.8% کل ترکیبهای اسانس نمونه های داراب، حاجی آباد و فارغان بود شناسایی شدند. پنج ترکیب اصلی در جمعیت داراب شامل آلفا-پینن (54%)، بورنئول (15%)، کامفن (9.8%)، لیمونن (4.6%) و بتا-پینن (2.9%)، در جمعیت حاجی آباد آلفا-پینن (72%)، بتا-پینن (6.6%)، لیمونن (5.3%)، کامفن (2.9% ) و بورنئول (2.5%) و در جمعیت فارغان آلفا-پینن (70%)، بتا-پینن (5.7%)، لیمونن (5.2%)، بورنئول (3.7%) و کامفن (3.3%) بودند. مقایسه ترکیبهای اصلی اسانس در جمعیت های مطالعه شده نشان داد که نمونه های جمع آوری شده از رویشگاههای حاجی آباد و فارغان از نظر ترکیبهای اسانس شباهت بیشتری دارند که این امر می تواند ناشی از شباهت ویژگیهای اکولوژیک مناطق رویش این دو جمعیت مانند دما، رطوبت و ارتفاع از سطح دریا و یا سایر عوامل خاکی و جغرافیایی باشد.
فاطمه عسکری؛ فاطمه سفیدکن؛ سعیده مشکی زاده
چکیده
جنس Pimpinella در ایران حدود 23 گونه دارد که بیشتر یکساله می‌باشند. گونه P. eriocarpaدر غرب و جنوب ایران پراکنش دارد. اندام هوایی و بذر گیاه در مرحله گلدهی و بذردهی از منطقه خجیر در شمال شرقی استان تهران جمع‌آوری گردید و پس از آماده‌سازی گیاه با روش تقطیر با آب4 (دستگاه کلونجر) اسانس‌گیری شد. بازده اسانس اندام هوایی 1.3% و بذر 5.7% (نسبت به وزن ...
بیشتر
جنس Pimpinella در ایران حدود 23 گونه دارد که بیشتر یکساله می‌باشند. گونه P. eriocarpaدر غرب و جنوب ایران پراکنش دارد. اندام هوایی و بذر گیاه در مرحله گلدهی و بذردهی از منطقه خجیر در شمال شرقی استان تهران جمع‌آوری گردید و پس از آماده‌سازی گیاه با روش تقطیر با آب4 (دستگاه کلونجر) اسانس‌گیری شد. بازده اسانس اندام هوایی 1.3% و بذر 5.7% (نسبت به وزن خشک) بود. تجزیه و شناسایی ترکیبهای تشکیل دهنده اسانسها به وسیله دستگاههای GC و GC/MS با محاسبه شاخصهای بازداری و مطالعه طیفهای جرمی صورت گرفت. در اسانس اندام هوایی 15 ترکیب و در اسانس بذر 8 ترکیب شناسایی شد. مهمترین ترکیبهای شناسایی شده در اسانس اندام هوایی پریگایجرن5 (59.9%)، لیمونن6 (17.6%) والمیسین7 (12.5%) بود. همچنین ترکیبهای مهم اسانس بذر، لیمونن (49.3%) و المیسین (44.5%) بود.
فاطمه عسگری؛ فاطمه سفیدکن
دوره 20، شماره 2 ، مرداد 1383، ، صفحه 229-237
چکیده
گیاه Melissa officinalis L. بومی نواحی شرق مدیترانه و غرب آسیا است. در نواحی جنوبی و مرکزی اروپا، اسپانیا تا قفقاز و بخشهایی از آسیا از جمله ایران می روید. به دلیل رایحه معطرش در بسیاری از نواحی گرم دنیا کاشته می شود. سرشاخه های گیاه M. officinalisدر مرحله گلدهی از سه محل کشت در استانهای فارس (اطزاف شیراز)، تهران (اطراف کرج) و سمنان جمع آوری گردید و ...
بیشتر
گیاه Melissa officinalis L. بومی نواحی شرق مدیترانه و غرب آسیا است. در نواحی جنوبی و مرکزی اروپا، اسپانیا تا قفقاز و بخشهایی از آسیا از جمله ایران می روید. به دلیل رایحه معطرش در بسیاری از نواحی گرم دنیا کاشته می شود. سرشاخه های گیاه M. officinalisدر مرحله گلدهی از سه محل کشت در استانهای فارس (اطزاف شیراز)، تهران (اطراف کرج) و سمنان جمع آوری گردید و پس از آماده سازی گیاهان به روش تقطیرباآب (با دستگاه کلونجر) اسانس گیری شدند. بازده اسانس نمونه فارس، کرج و سمنان به ترتیب 0.14 ، 0.25 و 0.26 بود. تجزیه و شناسایی ترکیبهای تشکیل دهنده اسانس ها به وسیله دستگاههای GC و GC/MS با محاسبه شاخص های بازداری و مطالعه طیف های جرمی صورت گرفت. درمجموع از نمونه فارس، کرج و سمنان به ترتیب 17 ، 17 ، 14 ترکیب شناسایی شدند. مهمترین ترکیبهای شناسایی شده در اسانس نمونه فارس عبارت از: سیترونلال (25.4%)، بتا-کاریوفیلن 11.3%)، تیمول (10.5%)، گلوبولول (6.1%)، کاریوفیلن اکساید (6.5%) و ژرانیول (5.7%) بود. ترکیبهای عمده شناسایی شده در اسانس نمونه کرج عبارت از: سیترونلال (9.3%)، کارواکرول (31.8%)، هومولن اپوکساید (25.4%) و آلفا-هومولن (10.2%) بود. مهمترین ترکیبهای شناسایی شده در اسانس نمونه سمنان عبارت از: سیترونلال (43.8%)، بتا-کاریوفیلن (13.5%)، تیمول (7.9%)، گلوبولول (6.8%)، نرال (5.3%) و ژرانیال (5.0%). چهارده ترکیب در اسانس سه نمونه مشترک بود تنها ترکیب شاخص مشترک سیترونلال بود. چهار ترکیب شاخص در اسانس نمونه های فارس و سمنان مشترک بود و این دو اسانس نسبت به اسانس نمونه کرج شباهت بیشتری به هم داشتند.
فاطمه عسگری؛ فاطمه سفیدکن؛ مهدی میرزا؛ سعیده مشکی زاده
دوره 19، شماره 3 ، آبان 1382، ، صفحه 239-254
چکیده
جنس Pimpinella در ایران حدود 20 گونه دارد که اغلب یکساله می باشند. از رایج ترین گونه های چند ساله P. aurea و P. tragium می باشند که تقریبا در سراسر مناطق معتدله سرد ایران پراکنده اند. یکی از گونه های بسیار معطراین جنس P. anisum است که ارزش صادراتی بسیاری دارد.یکی از اهداف این طرح بررسی سایر گونه های این جنس از جهت تولید اسانس است. گیاه P. aureaدر مرحله ...
بیشتر
جنس Pimpinella در ایران حدود 20 گونه دارد که اغلب یکساله می باشند. از رایج ترین گونه های چند ساله P. aurea و P. tragium می باشند که تقریبا در سراسر مناطق معتدله سرد ایران پراکنده اند. یکی از گونه های بسیار معطراین جنس P. anisum است که ارزش صادراتی بسیاری دارد.یکی از اهداف این طرح بررسی سایر گونه های این جنس از جهت تولید اسانس است. گیاه P. aureaدر مرحله گلدهی و بذردهی از دو منطقه ( فشم و توچال ) در استان تهران جمع آوری گردید و پس از آماده سازی گیاه با روش تقطیر با آب (کلونجر) اسانس گیری شد. بازده اسانس نمونه های بذر، گل و ساقه برگدار منطقه فشم، به ترتیب 1.97%، 1.54% و 0.44% و منطقه توچال 1.2%، 0.47% و 0.48% بود. در هر دو رویشگاه بازده اسانس بذر بیشترین و ساقه کمترین مقدار بود. تجزیه و شناسایی ترکیبهای تشکیل دهنده اسانسها به وسیله دستگاههای GC و GC/MS با محاسبه شاخصهای بازداری و مطالعه طیفهای جرمی صورت گرفت. در مجموع از نمونه های بذر، گل و ساقه منطقه فشم به ترتیب 8 ، 18 و 32 ترکیب و منطقه توچال به ترتیب 4، 20 و 34 ترکیب شناسایی شدند. مهمترین ترکیب شناسایی شده در اسانس بذر و گل هر دو رویشگاه بتابیزابولن بود. مهمترین ترکیبهای شناسایی شده در اسانس نمونه های بذر و گل منطقه فشم به ترتیب بتابیزابولن (50.8% و 29.5%) و ویریدیفلورول (37.0% و 32.5%) و اسانس ساقه برگدار لیمونن (18.3%)، ویریدیفلورول (12.8%)، آلفا-پینن (11.5%) و کسان (10.5%) بود. همچنین مهمترین ترکیبهای شناسایی شده در اسانس نمونه های منطقه توچال عبارتند از: اسانس بذر، بتابیزابولن (76.5%) و کاریوفیلن اکساید (21.4%)، اسانس گل بتابیزابولن (55.2%) و آلفازینجیبرن (8.7%) و اسانس ساقه برگدار بتابیزابولن (18.3%)، ژرانیل استات (14.7%)، ژرانیل2-متیل بوتیرات (9.0%) و لیمونن (7.3%).
محمدمهدی برازنده
دوره 19، شماره 2 ، مرداد 1382، ، صفحه 111-116
چکیده
گونه گیاهی مینای پرکپه (Schultz-Bip Subsp. polycephalum Tanacetum polycephalum) دراوایل خردادماه 1380 از دره لار- لاسم جمع‌آوری گردیده و از 88گرم گل خشک آن به روش تقطیر با آب اسانس‌گیری به‌عمل آمد (وزن اسانس حاصل معادل0.65گرم و بازده اسانس‌گیری 0.7%تعیین گردید). پس ازتزریق این اسانس به دستگاههای GC-FIDوGC/MSتعداد30ترکیب مورد شناسائی کمی وکیفی قرار گرفتند که درمیان ...
بیشتر
گونه گیاهی مینای پرکپه (Schultz-Bip Subsp. polycephalum Tanacetum polycephalum) دراوایل خردادماه 1380 از دره لار- لاسم جمع‌آوری گردیده و از 88گرم گل خشک آن به روش تقطیر با آب اسانس‌گیری به‌عمل آمد (وزن اسانس حاصل معادل0.65گرم و بازده اسانس‌گیری 0.7%تعیین گردید). پس ازتزریق این اسانس به دستگاههای GC-FIDوGC/MSتعداد30ترکیب مورد شناسائی کمی وکیفی قرار گرفتند که درمیان آنها پنج ترکیب کامفر(46.3%)، بورنئول (15.0%)، 1و8-سینئول (9.0%)، کامفن(7.9%) وایزوبورنیل استات (4.9%)، حائز بالاترین درصد می‌باشند.
کامکار جایمند؛ محمد باقر رضایی
دوره 19، شماره 2 ، مرداد 1382، ، صفحه 137-148
چکیده
رومارن یا اکلیل کوهی با نام علمی Rosmarinus officinalis L. یکی از گیاهان معطر کشت شده در ایران می‌باشد، نمونه گیاهی از مزرعه تحقیقاتی گیاهان دارویی وابسته به مرکز آموزش عالی جهاد کشاورزی استان سمنان جمع‌آوری گردید و در مقیاس آزمایشگاهی و نیمه صنعتی به روش تقطیر با آب اسانس‌گیری شد. بازده اسانس به ترتیب 31/0 درصد و 26/0 درصد تعیین گردید. نمونه‌ها ...
بیشتر
رومارن یا اکلیل کوهی با نام علمی Rosmarinus officinalis L. یکی از گیاهان معطر کشت شده در ایران می‌باشد، نمونه گیاهی از مزرعه تحقیقاتی گیاهان دارویی وابسته به مرکز آموزش عالی جهاد کشاورزی استان سمنان جمع‌آوری گردید و در مقیاس آزمایشگاهی و نیمه صنعتی به روش تقطیر با آب اسانس‌گیری شد. بازده اسانس به ترتیب 31/0 درصد و 26/0 درصد تعیین گردید. نمونه‌ها جهت مقایسه ترکیبهای شیمیایی اسانس آن توسط دستگاههای کروماتوگرافی گازی (GC) و کروماتوگرافی گازی متصل به طیف سنج جرمی (GC/MS) مورد تجزیه قرار گرفتند. ترکیبهای عمده در نمونه آزمایشگاهی عبارتند از : a - pinene (3/30 درصد)، 1,8- cineole (2/15 درصد)، terpin-1-ol (2/8 درصد) و methyl chavicol (5/7 درصد) و ترکیبهای عمده در اسانس پایلوت شامل: a - pinene (30 درصد)، 1,8- cineole(2/12 درصد)، methyl chavicol (6/11 درصد) و camphene (6/6 درصد) می‌باشند. در ضمن با بررسی نتایج مشاهده میگردد که میزان بعضی از ترکیبها، از جمله 1,8-cineole (2/15 و 2/12 درصد)، methyl chavicol (5/7 و 6/11 درصد) و terpinen –1-ol (2/8 و 4/6 درصد) به ترتیب در دو نمونه متفاوت هستند.
کامکار جایمند؛ محمدباقر رضایی
دوره 13، شماره 1 ، مرداد 1381، ، صفحه 11-24
چکیده
گیاه بابونه دارویی (Matricaria chamomilla L.) یکی از مهمترین گیاهان دارویی است که در صنایع دارویی و لوازم آرایشی کاربردهای فراوانی دارد. بنابراین، تجزیه و شناخت کامل ترکیبهای گیاه اهمیت بسیار دارد. در این تحقیق سه نمونه بابونه دارویی از مناطق کازرون، همدان و تهران جمع‌آوری و به روش تقطیر با آب اسانس‌گیری گردیدند. نمونه اسانس تهران به رنگ سبز ...
بیشتر
گیاه بابونه دارویی (Matricaria chamomilla L.) یکی از مهمترین گیاهان دارویی است که در صنایع دارویی و لوازم آرایشی کاربردهای فراوانی دارد. بنابراین، تجزیه و شناخت کامل ترکیبهای گیاه اهمیت بسیار دارد. در این تحقیق سه نمونه بابونه دارویی از مناطق کازرون، همدان و تهران جمع‌آوری و به روش تقطیر با آب اسانس‌گیری گردیدند. نمونه اسانس تهران به رنگ سبز تیره بدست آمد. رنگ سبز در اسانس بدلیل وجود ترکیب guaiazulene و فاقد ترکیب کامازولن، در نمونه کازرون به رنگ آبی به دلیل وجود ترکیب کامازولن و در نمونه همدان به رنگ آبی تیره به دلیل وجود کامازولن و guaiazulene می‌باشند. نمونه‌های اسانس را توسط دستگاههای کروماتوگرافی گازی(GC) و کروماتوگرافی گازی متصل به طیف سنج جرمی(GC/MS) مورد تجزیه و شناسایی قرار دادیم. در نمونه کازرون عمده‌ترین ترکیبها شامل a-Bisabolol (51 درصد)، trans-trans-Farnesol (17 درصد)، cis-b-Farnesene(11.5 درصد)، Guaiazulene (4 درصد) و Chamazulene (2.6 درصد) بدست آمد. در مورد نمونه همدان، عمده‌ترین ترکیبها شامل trans-trans-Farnesol (39.7 درصد)، a-Bisabolol oxide B (18.5 درصد)، Guaiazulene (17 درصد) و cis-b-Farnesene 6.9 درصد) بدست آمد. در نمونه تهران عمده‌ترین ترکیبها شامل trans-trans-Farnesol (66درصد)، Guaiazulene (16.2 درصد)، a-Bisabolol oxide A (11 درصد) و cis-b-Farnesene (4.4 درصد) بدست آمد. در میان ترکیبهای بابونه ترکیب a-Bisabolol به دلیل توان بالقوه ضد التهابی ترکیب مهم دارویی است که می‌توان از آن در صنایع دارویی، آرایشی و بهداشتی استفاده نمود.
