کتایون احمدی؛ فاطمه سفیدکن؛ محمدحسن عصاره
دوره 24، شماره 2 ، مرداد 1387، ، صفحه 162-176
چکیده
گل محمدی با نام علمی (Rosa damascena Mill.) گیاهی درختچه‌ای و متعلق به تیره Rosaceae می‌باشد. کشور ما سابقه طولانی در کشت و پرورش این گیاه داشته است. سازگاری گل محمدی به شرایط آب و هوایی کشورمان، وجود فرهنگ دیرینه تولید و مصرف، رونق و تقاضای بازارهای جهانی محصولات ایران و به تبع آن اشتغال‌زایی و ارز آوری از جمله مسائلی است که توجه خاص به این گیاه ...
بیشتر
گل محمدی با نام علمی (Rosa damascena Mill.) گیاهی درختچه‌ای و متعلق به تیره Rosaceae می‌باشد. کشور ما سابقه طولانی در کشت و پرورش این گیاه داشته است. سازگاری گل محمدی به شرایط آب و هوایی کشورمان، وجود فرهنگ دیرینه تولید و مصرف، رونق و تقاضای بازارهای جهانی محصولات ایران و به تبع آن اشتغال‌زایی و ارز آوری از جمله مسائلی است که توجه خاص به این گیاه را می‌طلبد. در این تحقیق، اثر روشهای مختلف خشک کردن (آفتاب، سایه، آون 30 و 40 درجه سانتی‌گراد) بر کمیت و کیفیت اسانس گلبرگهای سه ژنوتیپ گل محمدی بررسی شد. اسانس کلیه نمونه‌ها به روش تقطیر با آب، استخراج و به‌وسیله دستگاههای GC و GC/MS تجزیه و شناسایی شد. نتایج نشان داد که اسانس گلبرگهای تازه دارای بالاترین کیفیت (درصد بالای ژرانیول و سیترونلول و کمترین میزان ترکیبات مومی) بود. بنابراین برای مقاصد اسانس‌گیری، لازم است بلافاصله پس از جمعآوری گلهای تازه، عملیات تولید اسانس صورت گیرد. نتایج حاصل از تأثیر روشهای مختلف خشک کردن بر کمیت و کیفیت اسانس نشان داد که اسانس حاصل از گلبرگهای خشک شده در سایه نسبت به اسانس حاصل از روشهای دیگر از لحاظ میزان اسانس دارای تفاوت معنی‌داری نبوده، ولی از لحاظ کیفیت دارای تفاوت چشمگیری است. به‌طوری که میزان سیترونلول و ژرانیول بالاتر بوده ولی درصد ترکیبهای مومی و سنگین کاهنده کیفیت اسانس کمتر می‌باشد. بنابراین در صورت نیاز به تهیه گلبرگ خشک جهت مصارف مختلف غیر از اسانس‌گیری، بهترین روش خشک کردن گل محمدی، برای حفظ مقادیر بالاتری از اسانس و اجزای معطر، خشک کردن در سایه توصیه می‌شود.
حسین زینلی؛ سیدرضا طبایی عقدایی؛ مسعود عسگرزاده؛ عباس کیانی‌پور؛ مرتضی ابطحی
دوره 23، شماره 2 ، مرداد 1386، ، صفحه 195-203
چکیده
به منظور ارزیابی عملکرد گل در هر بوته و اجزاء عملکرد در گل محمدی، آزمایشی در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار بر روی 35 ژنوتیپ گل محمدی در ایستگاه تحقیقات مناطق خشک و بیابانی کاشان انجام شد. چهارده صفت مورفولوژیکی و عملکردی اندازه‌گیری شدند. همبستگی عملکرد گل در هر بوته با صفات وزن تر گل، عملکرد گل در هر شاخه، تعداد گل در هر شاخه ...
بیشتر
به منظور ارزیابی عملکرد گل در هر بوته و اجزاء عملکرد در گل محمدی، آزمایشی در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار بر روی 35 ژنوتیپ گل محمدی در ایستگاه تحقیقات مناطق خشک و بیابانی کاشان انجام شد. چهارده صفت مورفولوژیکی و عملکردی اندازه‌گیری شدند. همبستگی عملکرد گل در هر بوته با صفات وزن تر گل، عملکرد گل در هر شاخه، تعداد گل در هر شاخه و ارتفاع گیاه مثبت و معنی‌دار و با صفت طول غنچه منفی و معنی‌دار بود. تجزیه و تحلیل رگرسیون مرحله‌ای برای عملکرد گل در هر بوته نشان داد که صفت وزن تر هر گل و تعداد گل در هر بوته به ترتیب وارد مدل شدند و 99 درصد تغییرات عملکرد گل در بوته را توجیه نمودند. تجزیه عاملها، 5 عامل پنهانی را معرفی نمود که در مجموع 2/83 درصد از واریانس بین صفات را بیان نمودند. در عامل اول، صفات تعداد گل در هر شاخه، عملکرد گل در هر شاخه، قطر تاج پوشش، تعداد گل در هر بوته، طول نهنج و طول دوره گلدهی دارای بار عامل بالایی بودند. این فاکتور تحت عنوان فاکتور عملکردی نامگذاری گردید. تجزیه و تحلیل ضرایب مسیر نیز نشان داد که تعداد گل در بوته، وزن تر گل و عملکرد گل در هر شاخه بالاترین اثر مستقیم را بر عملکرد گل داشتند. بنابراین، این تحقیق پشنهاد می‌کند که تعداد گل در هر بوته، وزن تر هر گل و تعداد گل در هر شاخه می‌توانند معیار انتخاب مناسبی برای بهبود عملکرد گل در هر بوته در ژنوتیپهای گل محمدی باشند.
محمدرضا کدوری؛ سیدرضا طبایی عقدایی
دوره 23، شماره 1 ، اردیبهشت 1386، ، صفحه 100-110
چکیده
به منظور ارزیابی عملکرد گل محمدی در استان کرمان تعداد نه اکسشن گل محمدی (Rosa damascena Mill.) از نقاط مختلف استان جمعآوری و در قالب یک طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در سال 1384-1383 در ایستگاه تحقیقات منابع طبیعی استان کرمان کشت گردید. عملکرد گل در هکتار، درصد ماده خشک، نسبت ماده خشک گل، نسبت وزن گلبرگ به گل، تعداد گل در بوته، وزن تر گل و ...
بیشتر
به منظور ارزیابی عملکرد گل محمدی در استان کرمان تعداد نه اکسشن گل محمدی (Rosa damascena Mill.) از نقاط مختلف استان جمعآوری و در قالب یک طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در سال 1384-1383 در ایستگاه تحقیقات منابع طبیعی استان کرمان کشت گردید. عملکرد گل در هکتار، درصد ماده خشک، نسبت ماده خشک گل، نسبت وزن گلبرگ به گل، تعداد گل در بوته، وزن تر گل و عملکرد گل در بوته در سال 1385 مورد مقایسه قرار گرفت. ارزیابی دادههای مربوط به صفات مورد مطالعه با استفاده از تجزیه واریانس و مقایسه میانگینها تجزیه و تحلیل گردیدند. اکسشن‌های مورد مطالعه اختلاف معنی‌داری از نظر کلیه صفات مورد بررسی داشتند. مقایسه میانگین صفات، اکسشنها را در گروههای مختلف قرار داد. همچنین همبستگی معنی‌داری در میان صفات مختلف وجود داشت، که بالاترین همبستگی با عملکرد گل در هکتار مربوط به تعداد کل در بوته و عملکرد تک بوته بود. در مجموع و با توجه به نتایج بدست آمده، اکسشن رفسنجان از نظر عملکرد گل نسبت به سایر اکسشنها برتری داشت.
فاطمه سفیدکن؛ زهرا اکبری؛ محمد حسن عصاره؛ غلامرضا بخشی خانیکی
دوره 22، شماره 4 ، بهمن 1385، ، صفحه 351-365
چکیده
در این تحقیق به منظور بررسی تاٌثیر روشهای مختلف استخراج بر مبزان و کیفیت ترکیبهای معطر گل محمدی، Rosadamascena Mill.، گلبرگهای جمعآوری شده آن از مناطق مختلف از ایران (دو نمونه از باغ گیاه شناسی ملی ایران با منشاٌ کاشان و اسکو (آذربایجان شرقی)، یک نمونه از کاشان و یک نمونه از جاده چالوس)، تحت آزمایش قرار گرفت. چهار روش مختلف استخراج در این ...
بیشتر
در این تحقیق به منظور بررسی تاٌثیر روشهای مختلف استخراج بر مبزان و کیفیت ترکیبهای معطر گل محمدی، Rosadamascena Mill.، گلبرگهای جمعآوری شده آن از مناطق مختلف از ایران (دو نمونه از باغ گیاه شناسی ملی ایران با منشاٌ کاشان و اسکو (آذربایجان شرقی)، یک نمونه از کاشان و یک نمونه از جاده چالوس)، تحت آزمایش قرار گرفت. چهار روش مختلف استخراج در این تحقیق شامل دو روش تقطیر (1- تقطیر با آب 2- تقطیر با آب و بخار آب) و دو روش استخراج با حلال آلی(1- استخراج توسط هگزان 2- استخراج توسط پترولیوماتر) بودند. ابتدا بازده اسانس حاصل از روشهای تقطیر و کانکریت و عصاره مطلق حاصل از روشها یا استخراج با حلال آلی محاسبه شد. سپس اجزای تشکیل دهنده نمونههای حاصل، با استفاده از دستگاه گازکروماتوگرافی (GC) و گازکروماتوگراف متصل شده به طیف سنج جرمی (GC/ MS) مورد شناسایی کمی و کیفی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که برای سه نمونه گل محمدی (به جز نمونه اسکو) اختلاف معنی داری بین بازده اسانس ها و عصاره های مطلق وجود ندارد ولی برای کلیه نمونه ها، بازده کانکریت از بازده اسانس و عصاره مطلق بالاتر است (در سطح 1%). در عصاره های مطلق، ترکیب عمده فنیل اتیل الکل است در حالیکه در اسانس های حاصل از روش های تقطیر این ترکیب دیده نمی شود. میزان سیترونلول و ژرانیول در اسانس برخی نمونه ها بالاتر از عصاره مطلق است در حالیکه برای برخی نمونه ها میزان این ترکیبها در اسانس و عصاره مطلق نزدیک به یکدیگر است. همچنین نتایج این تحقیق نشان داد که نه تنها از پترولیوم اتر برای تهیه کانکریت و عصاره مطلق می توان به جای هگزان استفاده کرد، بلکه در برخی موارد با استفاده از پترولیوم اتر کیفیت عصاره مطلق بهتر است.
سیدرضا طبائی عقدائی؛ ساسان فرهنگیان؛ علی اشرف جعفری؛ محمدباقر رضایی
چکیده
ژنوتیپهای گل محمدی (Rosa damascena Mill.) از نواحی مختلف کشور جمع آوری و در مزرعه تحقیقاتی گل محمدی موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع در قالب یک طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار کشت شدند. نمونه های مربوط به 6 استان مرکزی کشور از نظر صفات مورفولوژیک مورد بررسی قرار گرفتند. تجزیه واریانس، گروه بندی میانگینها و تجزیه همبستگی در ارزیابی و ...
بیشتر
ژنوتیپهای گل محمدی (Rosa damascena Mill.) از نواحی مختلف کشور جمع آوری و در مزرعه تحقیقاتی گل محمدی موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع در قالب یک طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار کشت شدند. نمونه های مربوط به 6 استان مرکزی کشور از نظر صفات مورفولوژیک مورد بررسی قرار گرفتند. تجزیه واریانس، گروه بندی میانگینها و تجزیه همبستگی در ارزیابی و تجزیه و تحلیل داده‌ها مورد استفاده قرار گرفتند. بر اساس نتایج تجزیه واریانس، اختلاف معنی‌دار میان ژنوتیپها در خصوصیاتی نظیر ارتفاع بوته و (P<0.01)، طول برگچه و تراکم خار (P<0.05) مشاهده گردید. مقایسه میانگین صفات نیز ژنوتیپها را در گروههای مجزا قرار داد. تجزیه همبستگی نیز میان برخی از صفات مورد مطالعه نظیر تعداد گل در بوته و عملکرد گل رابطه مثبت (0.96 =r) و معنی‌داری (P< 0.01) را نشان داد. تفاوت میان ژنوتیپها از نظر خصوصیات مورفولوژیکی و نیز همبستگی صفات، نشان دهنده ژرم پلاسم غنی این گیاه و وجود ظرفیت مناسب برای بهبود صفات و نیز امکان گزینش ژنوتیپها با استفاده از مارکرهای مورفولوژیکی درجهت افزایش عملکرد، تولید و بهره‌بر‌داری تجاری گل محمدی در کشور می‌باشد. علاوه بر این مطالعات، انجام ارزیابیهای دیگر شامل بررسی عملکرد گل به ویژه کمیت و کیفیت اسانس و ترکیبهای مؤثر آن، و بر روی تعداد بیشتری ژنوتیپ، لازمه یک برنامه موفق برای اصلاح گل محمدی می‌باشد.
سیدرضا طبائی عقدائی؛ محمدباقر رضایی؛ کامکار جایمند
چکیده
ژنوتیپهای گل محمدی (Rosa damascena Mill) از مناطق مرکزی کشور جمعآوری و در مزرعه تحقیقاتی مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار کشت شدند. نمونههای مربوط به 6 استان از نظر درصد و عملکرد اسانس و نیز از نظر تعداد اجزاء مختلف گل (گلبرگ، پرچم و مادگی) در سالهای1380 تا 1382 مورد ارزیابی قرار گرفتند. براساس نتایج بدست ...
بیشتر
ژنوتیپهای گل محمدی (Rosa damascena Mill) از مناطق مرکزی کشور جمعآوری و در مزرعه تحقیقاتی مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار کشت شدند. نمونههای مربوط به 6 استان از نظر درصد و عملکرد اسانس و نیز از نظر تعداد اجزاء مختلف گل (گلبرگ، پرچم و مادگی) در سالهای1380 تا 1382 مورد ارزیابی قرار گرفتند. براساس نتایج بدست آمده، بیشترین درصد و عملکرد اسانس استخراج شده به روش تقطیر با آببه ترتیب از نمونههای اصفهان7 (0.05 درصد) و یزد1 (1338.09 گرم در هکتار) در سال 1381 مشاهده گردید. در سال 1380 نیز بیشترین درصد اسانس در نمونههای یزد2 (0.03 درصد) و اصفهان 6(0.029 درصد) مشاهده شد. اما در سال 1382 نمونههای تهران (0.016 درصد) و اصفهان8 (0.015 درصد) بیشترین درصد اسانس را نشان دادند. در سالهای 1380 و 1382 نمونههای یزد2 (468.60 گرم در هکتار) و سمنان1 (249.50 گرم در هکتار) به ترتیب بیشترین عملکرد اسانس را داشتند. براساس میانگین سالهای مختلف، نمونههای یزد1 (0.020 درصد) و اصفهان1 (0.019 درصد) بیشترین درصد اسانس را نشان دادند. همچنین نمونه یزد1 با تولید 632.33 گرم در هکتار، بیشترین عملکرد اسانس در سالهای مختلف را به خود اختصاص داد. ژنوتیپهای مختلف از نظر اجزاء گل اختلاف نشان دادند. بیشترین تعداد گلبرگ در هر یک از سالهای مورد مطالعه در نمونه جمعآوری شده از استان تهران مشاهده شد. همچنین این نمونه بیشترین تعداد مادگی در سالهای 82-81 و نیز بالاترین میانگین 3 سال از صفت مذکور را دارا بود. نمونه اصفهان10 نیز در میان ژنوتیپهای مورد بررسی بیشترین متوسط تعداد پرچم را در سالهای مذکور نشان داد.براساس نتایج حاصل از این بررسی، توانمندی متفاوتی میان ژنوتیپهای تحت مطالعه از نظر تولید اسانس وجود داشت. همچنین ژنوتیپهای گل محمدی مناطق مرکزی ایران از نظر اجزاء گل نیز تنوع نشان دادند. از این‌رو با توجه به اهمیت اسانس به‌عنوان ارزشمندترین فرآورده گل محمدی، گزینش ژنوتیپها در جهت ایجاد و معرفی ارقام برتر، به ویژه از نظر کمیت و کیفیت اسانس، در اصلاح گل محمدی امکان‌پذیر و در برنامه‌های به‌نژادی این گیاه از اولویت خاصی برخوردار می‌باشد.
سیدرضا طیائی عقدائی؛ محمدباقر رضایی؛ کامکار جایمند
دوره 20، شماره 4 ، بهمن 1383، ، صفحه 533-545
چکیده
گل محمدی (Rosa damascena Mill. ) برخی از مناطق غربی کشور، در مزرعه تحقیقاتی موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع در یک طرح بلوکهای کامل تصادفی کشت گردید. تعداد هفت ژنوتیپ از نظر تعداد اجزاء مختلف گل (گلبرگ، پرچم و مادگی) در سالهای 1383-1382مورد ارزیابی قرار گرفتند. ژنوتیپها برای تعداد گلبرگ، تعداد پرچم و تعداد مادگی اختلاف معنی‌داری نشان دادند، ...
بیشتر
گل محمدی (Rosa damascena Mill. ) برخی از مناطق غربی کشور، در مزرعه تحقیقاتی موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع در یک طرح بلوکهای کامل تصادفی کشت گردید. تعداد هفت ژنوتیپ از نظر تعداد اجزاء مختلف گل (گلبرگ، پرچم و مادگی) در سالهای 1383-1382مورد ارزیابی قرار گرفتند. ژنوتیپها برای تعداد گلبرگ، تعداد پرچم و تعداد مادگی اختلاف معنی‌داری نشان دادند، و مقایسه میانگینها، ژنوتیپها را برای هریک از صفات فوق به ترتیب در 7، 8 و 8 (در سال1382 ) و 6، 8 و 7 (در سال1383 ) گروه مجزا قرار داد. همچنین نمونه های مورد بررسی از نظر محصول گل، درصد و عملکرد اسانس در سال 1382 مورد ارزیابی قرار گرفتند، کهاز نظر میزان اسانس اختلاف قابل ملاحظه‌ای را نشان دادند. بر اساس نتایج بدست آمده آذربایجان غربی با 39/6158 کیلوگرم در هکتار بیشترین عملکرد گل را نشان داد. اما، از نظر درصد اسانس استخراج شده به روش تقطیر با آب، بیشترین مقدار (0.025 درصد) در ژنوتیپ کردستان و کمترین میزان (0.008درصد) در ژنوتیپ آذربایجان غربی مشاهده شد. بدین ترتیب با منظور نمودن پارامترهای فوق، گل محمدی با مبدا کردستان با میزان تقریبی 729.01 گرم در هکتار، بیشترین عملکرد اسانس و پس از آن ژنوتیپ زنجان با 0.015 درصد اسانس، عملکردی را در حدود 32 .610گرم در هکتار از خود نشان دادند. در صورتی که علیرغم عملکرد نسبی زیاد گل در ژنوتیپهای آذربایجان غربی و ایلام، عملکرد اسانس کمتری در آنها مشاهده گردید. با توجه به اهمیت اسانس به عنوان مهمترین فرآورده در کشت وکار و تجارت گل محمدی، گزینش ژنوتیپها در جهت تولید ارقام پر محصول، به ویژه از نظر کمیت و کیفیت اسانس، در اصلاح ژنتیکی گل محمدی از اولویت خاصی برخوردار می‌باشد.
محمدباقر رضایی؛ محمود نادری حاجی باقر کندی؛ سید رضا طبایی عقدائی
دوره 20، شماره 3 ، آبان 1383، ، صفحه 291-299
چکیده
در این تحقیق که نهال چهار ژنوتیپ Rosa damascenaاز استانهای تهران، آذربایجان شرقی و گلستان جمع آوری و در مزرعه تحقیقاتی گیاهان دارویی در موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشت و به منظور بررسی مواد معدنی مهم گیاه از اوایل اردیبهشت تا اواسط خرداد سال 1382 اقدام به جمع آوری اندامهای گیاه گردید. جهت اندازه گیری عناصر معدنی سدیم, پتاسیم, منیزیم, کلسیم, ...
بیشتر
در این تحقیق که نهال چهار ژنوتیپ Rosa damascenaاز استانهای تهران، آذربایجان شرقی و گلستان جمع آوری و در مزرعه تحقیقاتی گیاهان دارویی در موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشت و به منظور بررسی مواد معدنی مهم گیاه از اوایل اردیبهشت تا اواسط خرداد سال 1382 اقدام به جمع آوری اندامهای گیاه گردید. جهت اندازه گیری عناصر معدنی سدیم, پتاسیم, منیزیم, کلسیم, منگنز, روی, مس, فسفر و ازت از دستگاههای ICP ، Kjeltce و Spectrophotometric استفاده شده است. نتیجه تجزیه گلبرگ ژنوتیپ گیاه، استانهای تهران، آذربایجان شرقی و گلستان به ترتیب عبارتند از: سدیم (ppm160.4-127.4)، پتاسیم (ppm35.88-24.48)، منیزیم (ppm10.61-9.11)، کلسیم (ppm65.41-60.54)، منگنز (ppm0.094-0.073)، روی (ppm0.35-0.162)، مس (ppm0.30-0.207)، فسفر (mg/kg0.28-0.19) و ازت (%1.77-0.95) و در کاسبرگ برابر سدیم (ppm277.7-110.2)، پتاسیم (ppm38.53-25.72)، منیزیم (ppm24.27-12.36)، کلسیم (ppm196.3-57.63)، منگنز (ppm0.185-0.105)، روی (ppm0.62-0.156)، مس (ppm0.32-0.166)، فسفر (mg/kg0.39-0.23) و ازت (% 2.90-2.26) تعیین گردید.
سیدرضا طیائی عقدائی؛ مهبد صاحبی؛ علی اشرف جعفری؛ محمدباقر رضایی
دوره 20، شماره 2 ، مرداد 1383، ، صفحه 199-211
چکیده
به منظور مطالعة تنوع ژنتیکی برای عملکرد گل و صفات مورفولوژیک در 11 ژنوتیپ گل محمدی، آزمایشی در قالب یک طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعة تحقیقاتی مؤسسة تحقیقات جنگلها و مراتع به اجرا درآمد. تجزیة خوشه ای و تجزیه به مؤلفه های اصلی برای گروه بندی ژنوتیپها مورد استفاده قرار گرفتند. بر اساس نتایج بدست آمده، ...
بیشتر
به منظور مطالعة تنوع ژنتیکی برای عملکرد گل و صفات مورفولوژیک در 11 ژنوتیپ گل محمدی، آزمایشی در قالب یک طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعة تحقیقاتی مؤسسة تحقیقات جنگلها و مراتع به اجرا درآمد. تجزیة خوشه ای و تجزیه به مؤلفه های اصلی برای گروه بندی ژنوتیپها مورد استفاده قرار گرفتند. بر اساس نتایج بدست آمده، ژنوتیپها برای عملکرد و صفات تعداد گل ، وزن تک گل ،ارتفاع گیاه ،زاویه شاخه، مساحت برگ ،طول و عرض نهنج، طول وعرض غنچه، طول و تراکم خار، اختلاف معنی داری با هم نشان دادند. از نظر سطح برگ نیز تفاوت میان ژنوتیپها معنی دار بود، درتجزیه به مؤلفه های اصلی، مهمترین صفات برای عملکرد گل مشخص گردید و سه مؤلفه مستقل اصلی به ترتیب 32.81 ، 19.78 و 15.84 درصد از کل تنوع را نشا ن دادند. در مؤلفة اول، تعداد برگ ، عرض نهنج ، تعداد گل درمتر مربع و عملکرد گل در هکتار از صفات مهم ارزیابی شدند. در ارتباط با مؤلفة دوم، زاویه شاخه ،سطح برگ ،تراکم خار ،تعداد گل در شاخه، تعداد گل در مترمربع و عملکرد گل در هکتار مهمترین صفات می باشند. در خصوص مؤلفة سوم صفات قطر تاج پوشش ،طول خار وعرض غنچه دارای اهمیت هستند. تجزیة خوشه ای، ژنوتیپها را در 3 گروه قرار داد. بیشترین فاصله ژنتیکی بین ژنوتیپهای 1 و 26 بدست آمد. همچنین توزیع ژنوتیپها بر اساس سه مؤلفه اصلی، با نتایج تجزیه خوشه‌ای مطابقت نشان داد.
سیدرضا طیائی عقدائی؛ محمدباقر رضایی؛ مریم جبلی
دوره 20، شماره 1 ، اردیبهشت 1383، ، صفحه 111-122
چکیده
ژنوتیپهای گیاه Rosa damascena Mill از نقاط مختلف کشور جمع آوری و در مزرعه تحقیقاتی موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع در قالب یک طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار کشت شدند. در میان نمونه های فوق تعداد 11 ژنوتیپ از نظر عملکرد گل در یک دورة گلدهی ،تعداد گل در شاخه، وزن متوسط گل، و صفات مورفولوژیکی شامل ارتفاع گیاه ،قطر تاج تاج تاج پوشش ،زاویه ...
بیشتر
ژنوتیپهای گیاه Rosa damascena Mill از نقاط مختلف کشور جمع آوری و در مزرعه تحقیقاتی موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع در قالب یک طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار کشت شدند. در میان نمونه های فوق تعداد 11 ژنوتیپ از نظر عملکرد گل در یک دورة گلدهی ،تعداد گل در شاخه، وزن متوسط گل، و صفات مورفولوژیکی شامل ارتفاع گیاه ،قطر تاج تاج تاج پوشش ،زاویه شاخه ،تعداد برگ، طول و عرض نهنج ،طول و عرض غنچه وتراکم خار مورد بررسی قرار گرفتند . ارزیابی و تجزیه و تحلیل داده‌ها با استفاده از تجزیه واریانس ، گروه بندی میانگینها و تجزیه همبستگی انجام گرفت. بر اساس نتایج تجزیه واریانس، ژنوتیپها از نظر عملکرد، تعداد گل در متر مربع و وزن متوسط گل،اختلاف بسیار معنی داری نشان دادند. مقایسه میانگینها نیز ژنوتیپها را بر اساس صفات عملکرد گل، تعداد گل و وزن متوسط گل به ترتیب در 3، 4 و 3 گروه قرار داد. ژنوتیپهای شمارة 6 و 2 از لحاظ عملکرد گل در هکتار، ژنوتیپهای شمارة 6 و 18 ازنظرتعداد گل در واحد سطح بیشترین مقادیر را به خود اختصاص دادند، در حالی که ژنوتیپ شماره 26 با عملکرد و تعداد ناچیز گل، بیشترین وزن متوسط گل را نشان داد و پس از آن ژنوتیپهای شمارة 3 و 2 قرار گرفتند. تفاوت بسیار معنی‌داری نیز از نظر صفات مورفولوژیکی از قبیل ارتفاع، زاویة شاخه، تعداد برگ، تراکم خار، طول خار، تعداد گل درشاخه، طول وعرض نهنج میان ژنوتیپها مشاهده شد. همچنین ژنوتیپها بر اساس مقایسه میانگین صفات ارتفاع و تعداد گل در شاخه، به 4 گروه، قطر تاج پوشش وطول غنچه به 2گروه، زاویه شاخه و تعداد برگ به 5 گروه و تراکم خار وطول خار ،طول وعرض نهنج ، عرض غنچه به 3 گروه مجزا تقسیم شدند. نتایج تجزیه همبستگی میان صفات نیز نشان داد که تعداد گل در واحد سطح، طول غنچه و عرض نهنج با عملکرد همبستگی مثبت ومعنی داری دارند،.تفاوت میان ژنوتیپهای تحت مطالعه از نظر عملکرد و صفات مورفولوژیکی و نیز همبستگی میان صفات مختلف نشان دهنده ژرم پلاسم غنی این گیاه و وجود ظرفیت و پتانسیل های وسیع برای اصلاح صفات مورد نظر درجهت توسعه کشت ، افزایش بازده و بهره برداری تجاری گل محمدی در کشور می‌باشد.
محمدباقر رضایی؛ کامکار جایمند؛ سیدرضا طبایی عقدائی؛ محمد مهدی برازنده؛ سعیده مشکی زاده
دوره 19، شماره 4 ، بهمن 1382، ، صفحه 339-348
چکیده
گل محمدی با نام علمی Rosa damascena Mill. و از خانواده Rosaceae ، در مناطق مختلف ایران و جهان کشت می گردد. اسانس و گلاب استخراج شده از گل در صنایع عطرسازی، آرایشی و غذایی مصرف گسترده ای دارد. از آنجا که رویش گیاهان در مناطق مختلف تاثیر مهمی روی رشد گیاه و میزان مواد موثر آن خواهد داشت, از این رو در این تحقیق، استخراج اسانس از گل دو ژنوتیپ این ...
بیشتر
گل محمدی با نام علمی Rosa damascena Mill. و از خانواده Rosaceae ، در مناطق مختلف ایران و جهان کشت می گردد. اسانس و گلاب استخراج شده از گل در صنایع عطرسازی، آرایشی و غذایی مصرف گسترده ای دارد. از آنجا که رویش گیاهان در مناطق مختلف تاثیر مهمی روی رشد گیاه و میزان مواد موثر آن خواهد داشت, از این رو در این تحقیق، استخراج اسانس از گل دو ژنوتیپ این گونه از مناطق قمصر (کاشان) B188 و اسکو (آذربایجان شرقی) A6 به روش تقطیر با آب انجام گرفت، بعد اسانسهای آنها توسط دستگاههای کروماتوگرافی گازی (GC) و کروماتوگرافی گازی متصل به طیف سنج جرمی (GC/MS) مورد تجزیه و طیفهای مورد شناسایی قرار گرفتند. ترکیبهای عمده در اسانس کاشان (قمصر) شامل : (%n-nonadecane (25.5% )، citronellol (17.7 و (% geraniol (13.3 و ترکیبهای عمده در نمونه آذربایجان شرقی (اسکو) شامل :(% citronellol (27)، geraniol (18.7 و ( %n - nonadecane (14.2 بدست آمد. نتایج این تحقیق شناسایی اکوتیپی مناسب از آذربایجان شرقی (اسکو) می باشد که با وجود کشت در شرایطی غیر از رویشگاه اصلی، در بعضی از ترکیبهای مهم دارای درصد بیشتری می باشد.
محمدباقر رضایی؛ کامکار جایمند؛ سیدرضا طبایی عقدائی؛ محمد مهدی برازنده
دوره 19، شماره 1 ، اردیبهشت 1382، ، صفحه 63-72
چکیده
گل محمدی با نام علمی Rosa damascena Mill. در مناطق مختلف ایران کشت می‌گردد. امکان تولید اسانس و گلاب از آن در سطح وسیع وجود دارد. اسانس این گیاه در صنایع عطرسازی، آرایشی و غذایی مصرف گسترده ای دارد. در این تحقیق، استخراج دو نمونه اسانس گل محمدی شهرستان کاشان که به روش تقطیر با آب و به صورت آزمایشگاهی و صنعتی تهیه شده بود، توسط دستگاه های کروماتوگرافی ...
بیشتر
گل محمدی با نام علمی Rosa damascena Mill. در مناطق مختلف ایران کشت می‌گردد. امکان تولید اسانس و گلاب از آن در سطح وسیع وجود دارد. اسانس این گیاه در صنایع عطرسازی، آرایشی و غذایی مصرف گسترده ای دارد. در این تحقیق، استخراج دو نمونه اسانس گل محمدی شهرستان کاشان که به روش تقطیر با آب و به صورت آزمایشگاهی و صنعتی تهیه شده بود، توسط دستگاه های کروماتوگرافی گازی (GC) و کروماتوگرافی گازی متصل به طیف سنج جرمی (GC/MS) مورد تجزیه و شناسایی قرار گرفتند. ترکیبهای عمده در اسانس صنعتی شامل : phytol (39.3 درصد)، n-henicosane (16.5 درصد)، hexadecane (12.5 درصد)، n-heptadecane (5.9 درصد) و citronellol (4.1 درصد) و ترکیبهای عمده نمونه اسانس آزمایشگاهی شامل : n-nonadecane (21 درصد)، citronellol (20.3 درصد)، geraniol (19 درصد) و phenylethyl alcohol (18.9 درصد) بودند. در این تحقیق ملاحظه می نمائید که بین ترکیبهای عمده موجود در اسانس که از اهمیت خاصی برخوردار می باشند از جمله citronellol، geraniol و phenylethyl alcohol در نمونه اسانس صنعتی یافت نمی شود یا به صورت جزیی موجود است، بنابراین، با توجه به اطلاعات موجود امکان بررسی نقاط قوت و ضعف روشهای استحصال با بررسی بیشتر مشخص می گردد.
