مریم مکی‌زاده تفتی؛ روزبه فرهودی؛ حسنعلی نقدی بادی؛ علی مهدی زاده
چکیده
در این تحقیق، به منظور تعیین مناسبترین تیمار جهت شکستن خواب بذرهای 3 گونه دارویی روناس، اکیناسه و مورد سه آزمایش جداگانه انجام شد. در آزمایش اول جهت شکستن خواب بذر روناس تیمارهای روشنایی به مدت 24 ساعت، اسید جیبرلیک 500 پی‌پی‌ام، خراش‌دهی پوسته بذر با سمباده، خراش‌دهی پوسته بذر با اسید سولفوریک 90 درصد به مدت 10، 15 و 20 دقیقه، خراش‌دهی ...
بیشتر
در این تحقیق، به منظور تعیین مناسبترین تیمار جهت شکستن خواب بذرهای 3 گونه دارویی روناس، اکیناسه و مورد سه آزمایش جداگانه انجام شد. در آزمایش اول جهت شکستن خواب بذر روناس تیمارهای روشنایی به مدت 24 ساعت، اسید جیبرلیک 500 پی‌پی‌ام، خراش‌دهی پوسته بذر با سمباده، خراش‌دهی پوسته بذر با اسید سولفوریک 90 درصد به مدت 10، 15 و 20 دقیقه، خراش‌دهی پوسته بذر با آب گرم 70 و 90 به مدت 5 و 10 دقیقه و سرمادهی بذر به مدت 2، 4 و 6 هفته اعمال گردید که نتایج نشان داد که بالاترین درصد جوانه‌زنی مربوط به تیمار اسید سولفوریک 90 درصد به مدت 15 دقیقه می باشد.از آنجا که مشکل خواب بذرهای روناس تحت تیمارهای خراش‌دهی پوسته توسط اسید سولفوریک رفع شد، می‌توان نتیجه گرفت خواب این بذرها از نوع فیزیکی بوده و ناشی از پوسته بذر می‌باشد.در آزمایش دوم به منظور شکستن خواب بذر اکیناسه، تیمارهای جیبرلیک اسید در دو غلظت 250 و 500 پی‌پی‌ام، نیترات پتاسیم، سرمادهی به مدت 4، 7 و 10 هفته، روشنایی به مدت 24 ساعت و تیمار تلفیقی جیبرلیک اسید 250 پی‌پی‌ام و سرمادهی به مدت 4 هفته اعمال گردید و بالاترین درصد جوانه‌زنی در تیمار تلفیقی کاربرد جیبرلیک اسید بر روی بذرهای سرمادهی شده حاصل شد. از آنجاکه بذرهای تحت تیمار سرما و جیبرلیک اسید که نوعی جایگزین سرما می باشد دارای بالاترین درصد جوانه زنی بودند، می توان گفت که خواب بذر از نوع فیزیولوژیک بوده و عامل دخیل در این خواب، نارس بودن جنین ،وجود عامل بازدارنده در بذر و یا هر دو عامل می‌باشد.در آزمایش سوم که به‌منظور شکستن خواب بذر گیاه مورد اجرا شد تیمارهای جیبرلیک اسید در دو غلظت 250 و500 پی‌پی‌ام ،سرمادهی به مدت 7 و 10 هفته و خراش‌دهی مکانیکی توسط کاغذ سنباده و شکاف دهی پوسته با تیغ اعمال گردید که در این آزمایش، بالاترین درصد جوانه زنی در تیمار شکاف دهی پوسته حاصل شد.افزایش جوانه زنی بذرهای گیاه مورد تحت تیمارهای خراش‌دهی پوسته بذر موید وجود مقاومت مکانیکی پوسته در مقابل خروج جوانه است و به عبارت دیگر، پوسته به عنوان یک مانع فیزیکی از طریق ممانعت از گسترش رویان و یا از طریق ایجاد محدودیت در جذب آب و شاید تبادلات گازی عمل می کند.
افسون رحمانپور؛ احمد مجد؛ فیروزه چلبیان
چکیده
بذرهای رسیده Eremurus stenophyllus از پایه‌های موجود در باغ گیاه شناسی ملی ایران جمع آوری شدند و جهت بررسی روشهای مناسب القای جوانه زنی و رفع خفتگی تحت پیش تیمارهای محرک فیزیکی شامل خیساندن بذر از 24 تا 48 ساعت، بریدن نوک بذر و خراش دهی پوسته بذر با نوک چاقو، نور 24 و 12 ساعته و تاریکی مطلق و محرک شیمیایی شامل هیپو کلرید سدیم، اسید سیتریک ...
بیشتر
بذرهای رسیده Eremurus stenophyllus از پایه‌های موجود در باغ گیاه شناسی ملی ایران جمع آوری شدند و جهت بررسی روشهای مناسب القای جوانه زنی و رفع خفتگی تحت پیش تیمارهای محرک فیزیکی شامل خیساندن بذر از 24 تا 48 ساعت، بریدن نوک بذر و خراش دهی پوسته بذر با نوک چاقو، نور 24 و 12 ساعته و تاریکی مطلق و محرک شیمیایی شامل هیپو کلرید سدیم، اسید سیتریک و ژیبرلیک اسید در غلظتهای متفاوت قرار گرفتند و در نهایت بیشترین درصد جوانه زنی بذرها با مناسبترین پیش تیمار و تیمار مشخص گردید. حاصل این بررسی رفع خفتگی بذرهای این گیاه با مناسبترین پیش تیمار و تیمارها می باشد که خیساندن در آب به مدت 24 تا 48 ساعت، برداشتن پوستکهای اطراف بذر، شستشو با هیپو کلرید سدیم 35% و آب مقطر، بریدن نوک بذر و تیمار هورمونی با محلول ژیبرلیک اسید 0.005 مولار به مدت 45 دقیقه و دمای 10.15 درجه سانتی گراد و نور سفید 4500 تا 5000 لوکس 24 ساعته به مدت 1 تا 3 هفته با درصد جوانه زنی 75%، سرعت جوانه زنی 0.81 وشاخص بنیه بذر 6.75 و در نهایت بهترین تیمار شیمیایی با اسید سیتریک 30 میلی گرم در لیتر با درصد جوانه زنی تقریبا 100% ، سرعت جوانه زنی 0.86 و شاخص بنیه بذر 9 بوده است که در مقایسه با شاهد اختلاف معنی داری مشاهده شده است.
عبدالحمید حاجبی؛ محمدامین سلطانی پور
چکیده
گیاه مورخوش یکی از مهمترین و پرمصرف ترین گونه های دارویی استان هرمزگان می باشد که مصرف درمانی سنتی آن بسیار رایج است. با توجه به اهمیتی که این گونه در درمان برخی از بیماریها دارد و همچنین عواملی نظیر محدود بودن رویشگاههای طبیعی ، کمی زادآوری و قطع بی رویه ، برنامه ریزی جهت کشت و اهلی کردن آن بسیار ضروری به نظر می رسد. در این بررسی ...
بیشتر
گیاه مورخوش یکی از مهمترین و پرمصرف ترین گونه های دارویی استان هرمزگان می باشد که مصرف درمانی سنتی آن بسیار رایج است. با توجه به اهمیتی که این گونه در درمان برخی از بیماریها دارد و همچنین عواملی نظیر محدود بودن رویشگاههای طبیعی ، کمی زادآوری و قطع بی رویه ، برنامه ریزی جهت کشت و اهلی کردن آن بسیار ضروری به نظر می رسد. در این بررسی جهت تعیین تاثیر محل جمع آوری و تیمارهای پیش رویشی بر روی جوانه زنی بذر مورخوش ابتدا بذر این گونه را از دو رویشگاه اصلی آن(رویشگاه گنو و سرچاهان) جمع آوری نموده و بعد چهار تیمار پیش رویشی (آب گرم، اسید سولفوریک به مدت 15 و 30 دقیقه و خراش دهی مکانیکی) بر روی آنها اعمال گردید، پس از آن بذرها به مدت 14 روز در پتری دیش کشت گردید و بعد صفات مورد نظر اندازه گیری شد. این بررسی به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با 4تکرار انجام گرفت.نتایج نشان داد که بین دو رویشگاه جمع آوری بذر و همچنین بین تیمارهای پیش رویشی اعمال شده اختلاف بسیار معنی داری وجود دارد. مقایسه میانگین ها نشان داد که از بین دو محل جمع آوری بذر تهیه شده از رویشگاه سرچاهان و از تیمارهای پیش رویشی اعمال شده ،تیمار اسید سولفوریک 15 دقیقه بیشترین درصد و سرعت جوانه زنی را داشتند.همچنین شاخص بنیه بذر رویشگاه سرچاهان نسبت به گنو بیشتر بود.
محمدعلی علیزاده؛ حمیدرضا عیسوند
دوره 20، شماره 3 ، آبان 1383، ، صفحه 301-307
چکیده
بذرهای اکثر گیاهان بلافاصله پس از برداشت جوانه زنی پایینی دارند. یکی از مهمترین عوامل این پدیده خواب فیزیولوژیکی1 می باشد. این فرآیند بوسیله نگهداری بذر در شرایط انبارداری خاص ممکن است برطرف شود. در این تحقیق خواص کیفی بذر دو گونه گیاه داروئی منداب و بابونه که به مدت شش ماه در دو شرایط متفاوت سـردخانه (دمای °C4) و انبار خشک ...
بیشتر
بذرهای اکثر گیاهان بلافاصله پس از برداشت جوانه زنی پایینی دارند. یکی از مهمترین عوامل این پدیده خواب فیزیولوژیکی1 می باشد. این فرآیند بوسیله نگهداری بذر در شرایط انبارداری خاص ممکن است برطرف شود. در این تحقیق خواص کیفی بذر دو گونه گیاه داروئی منداب و بابونه که به مدت شش ماه در دو شرایط متفاوت سـردخانه (دمای °C4) و انبار خشک (دمای اتاق°C4 ±20) نگهداری شده بودند تحت آزمون جوانه‌زنی استاندارد مورد ارزیابی قرار گرفت. خواص کیفی(درصد و سرعت جوانه زنی و شاخص بنیه) بذر گیاه منداب(Eruca sativa L.) در دو شرایط فوق از نظر آماری تفاوت معنی داری نداشت. درحالیکه درصد جوانه‌زنی بذر گیاه بابونه (Anthemis altissima L.) در دو شرایط فوق تفاوت معنی داری از خود نشان داد به طوری که بیشترین درصد جوانه زنی از بذرهای نگهداری شده این گیاه در شرایط انبار خشک بدست آمد. این موضوع نشان دهنده وجود خواب فیزیولوژیک در بذر این گیاه و برطرف شدن آن بوسیله انبارداری خشک است. شرایط نگهداری بر دو صفت سرعت جوانه زنی و شاخص بنیه بذر بابونه تاثیر معنی داری نداشت.
معصومه پوراسماعیل؛ مظفر شریفی
دوره 19، شماره 2 ، مرداد 1382، ، صفحه 183-193
چکیده
زیره سیاه (Bunium Persicum)گیاهی از خانواده چتریان است که بذر آن به علت خواب به سختی جوانه می‌زند و به این دلیل در ایران کشت نمی‌شود. از آنجایی که بذر زیره سیاه خواص دارویی بسیاری دارد، برطرف کردن خواب آن از اهمیت ویژهای برخوردار می‌باشد. بررسی فنولوژی زیره سیاه نشان داده است که جوانه‌زنی بذر این گیاه در بهار صورت می‌پذیرد و نیاز به گذراندن ...
بیشتر
زیره سیاه (Bunium Persicum)گیاهی از خانواده چتریان است که بذر آن به علت خواب به سختی جوانه می‌زند و به این دلیل در ایران کشت نمی‌شود. از آنجایی که بذر زیره سیاه خواص دارویی بسیاری دارد، برطرف کردن خواب آن از اهمیت ویژهای برخوردار می‌باشد. بررسی فنولوژی زیره سیاه نشان داده است که جوانه‌زنی بذر این گیاه در بهار صورت می‌پذیرد و نیاز به گذراندن یک دورة به نسبت طولانی سرما پیش از جوانه زدن دارد، همچنین بررسی‌های قبلی نشان داده است که برخی غلظتهای هورمونهای گیاهی موجب رفع خواب زیره سیاه می‌شوند. در این پژوهش اثر پیش تیمار سرما به تنهایی و همراه با برخی تیمارهای هورمونی مؤثر در رفع خواب بذر زیره در برطرف کردن خواب بذرهای این گیاه مورد بررسی قرار گرفته است. هدف از این تحقیق، بررسی اثر طول دوره پیش تیمار سرما بر رفع خواب و القای جوانه‌زنی و همچنین تاثیر متقابل پیش تیمار سرما و برخی تیمارهای هورمونی بر رفع خواب بذر زیره سیاه بوده است. برای بررسی اثر طول پیش تیمار سرما ، بذرها به مدت 0 ، 1 ، 2 ، 3 ، 4 ، 6 ، 8 یا10 هفته در یخچال ( °C 4 ) قرار داده شدند و سپس به شرایط عمومی مناسب برای جوانه زنی منتقل شدند و برای بررسی اثر پیش تیمار سرما و تیمارهای هورمونی ، بذرها پس از اینکه حداقل زمان سرمادهی لازم (4 هفته) را تجربه کردند در معرض غلظتهای 0 و 5- 10 مولار بنزیل آدنین یا کینتین قرار داده شدند. نتایج نشان داد که تیمار سرما برای القای جوانه زنی و رفع خواب بذر زیره سیاه لازم می باشد و افزایش زمان سرما دهی به افزایش درصد جوانه‌زنی منجر می‌شود به طوری که در تیمار سرمای 8 و 10 هفتهای 58درصد بذرها جوانه زدند، همچنین بررسی اثر متقابل پیش تیمار سرما و تیمار های هورمونی نشان داد که پیش تیمار سرما و بنزیل آدنین باعث تشدید اثرات یکدیگر شده به طوری که در حضور توأم این دو تیمار درصد جوانه زنی به 92.2 درصد رسید.
افسون رحمانپور؛ فیروزه نساج
دوره 12، شماره 1 ، خرداد 1381، ، صفحه 129-153
چکیده
بذرهای رسیده 5 گیاه معطر و دارویی: پیچ اناری گل درشت، جوالدوزک، سرو شیرازی، زیتون تلخ و سرو خمره‌ای در زمانهای مختلف از پایه‌های موجود در باغ گیاه‌شناسی ملی ایران جمع‌آوری شدند و جهت بررسی روشهای مناسب جوانه‌زنی، تحت پیش تیمارهای: 1- محرک فیزیکی: خیساندن بذر از 1 تا 24 ساعت، سوراخ نمودن نوک بذر، خراش دهی پوسته بذر با چاقو، سمباده کشیدن ...
بیشتر
بذرهای رسیده 5 گیاه معطر و دارویی: پیچ اناری گل درشت، جوالدوزک، سرو شیرازی، زیتون تلخ و سرو خمره‌ای در زمانهای مختلف از پایه‌های موجود در باغ گیاه‌شناسی ملی ایران جمع‌آوری شدند و جهت بررسی روشهای مناسب جوانه‌زنی، تحت پیش تیمارهای: 1- محرک فیزیکی: خیساندن بذر از 1 تا 24 ساعت، سوراخ نمودن نوک بذر، خراش دهی پوسته بذر با چاقو، سمباده کشیدن بذر 2- محرک شیمیایی: هیپوکلرید سدیم، نیترات پتاسیم و اسیدسولفوریک رقیق و غلیظ قرار گرفتند. پس از اعمال تیمار مناسب در نهایت بیشترین درصد جوانه‌زنی بذرها با مناسبترین پیش تیمار مشخص گردید. حاصل این بررسی مناسبترین زمان جمع‌آوری بذر، بهترین پیش تیمار و تیمار با بیشترین درصد جوانه‌زنی آنها می‌باشد. مناسبترین پیش تیمار و تیمار برای پیچ اناری، شستشو با هیپوکلریدسدیم و آب مقطر، دمای C° 30/20 با نور 16 ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی به مدت 1 تا 2 هفته، برای سرو شیرازی، خیساندن به مدت 24 ساعت در آب، 5 دقیقه در نیترات پتاسیم و شستشو با آب مقطر، سرمادهی C° 5-1 به مدت 8 تا 12 هفته، برای زیتون تلخ، خیساندن به مدت 24 ساعت در آب، خراش دهی سطح بذر، 10 دقیقه در اسید سولفوریک رقیق و شستشو با آب مقطر، کاشت در شن و دمای C° 30/20 به مدت 1هفته، برای سرو خمره‌ای، خیساندن به مدت 24 ساعت در آب، شستشو با هیپوکلرید سدیم رقیق شده و آب مقطر، دمای °C20 و نور 16 ساعت روشنایی و 8ساعت تاریکی به مدت 21 روز می‌باشد.
