زراعت و باغبانی
رویا رستمی؛ بهروز اسماعیل پور؛ سید احمد حسینی؛ قباد سلیمی؛ علیرضا اطمینان
چکیده
به‌منظور بررسی اثرات قارچ‌های میکوریز بر خصوصیات رشد، فیزیولوژی و عملکرد اسانس گیاه آویشن باغی (Thymus vulgaris L.) در شرایط تنش سرب، یک آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار در گلخانه پژوهشی دانشگاه محقق اردبیلی در سال 1397 اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل سطوح مختلف فلز سنگین سرب (0، 200 و ppm400) و تلقیح با قارچ میکوریزا (بدون تلقیح، ...
بیشتر
به‌منظور بررسی اثرات قارچ‌های میکوریز بر خصوصیات رشد، فیزیولوژی و عملکرد اسانس گیاه آویشن باغی (Thymus vulgaris L.) در شرایط تنش سرب، یک آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار در گلخانه پژوهشی دانشگاه محقق اردبیلی در سال 1397 اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل سطوح مختلف فلز سنگین سرب (0، 200 و ppm400) و تلقیح با قارچ میکوریزا (بدون تلقیح، تلقیح با Funneliformis mosseae و Claroideoglomus etunicatum) بودند. نتایج نشان داد که در مقایسه با شاهد، با افزایش غلظت سرب در خاک ارتفاع گیاه (40.56%)، تعداد برگ (36.09)، درصد وزن خشک ساقه (43.50%)، درصد اسانس (40%) و ثبات غشای سلولی (16.14%) در گیاه به‌طور معنی‌داری کاهش یافتند در حالی‌که میزان پرولین (51.72%) و فعالیت کاتالاز (45%) برگ افزایش یافتند. تلقیح گیاه آویشن با قارچ میکوریزا در افزایش شاخص‌های رویشی در حضور عنصر سنگین سرب مؤثر بود به‌طوری که هر دو گونه قارچ F. mosseae و C. etunicatum تعداد برگ را به‌ترتیب 66.20 و 9.55% نسبت به شاهد افزایش دادند. همچنین، تلقیح با قارچ F. mosseae در شرایط تنش شدید سرب (ppm400)، میزان پرولین برگ (11.49%)، فعالیت آنزیم پراکسیداز (8.8%)، کلروفیل b (21%)، کلروفیل کل (70.43%)، کاروتنوئید (19.6%) و درصد اسانس (55%) را نسبت به شاهد افزایش داد. به‌طور کلی، هر دو گونه قارچ میکوریزا در رفع اثرات سمّیت سرب مؤثر بودند و F. mosseae از عملکرد بهتری به‌ویژه در مورد صفات مورفولوژیک و عملکرد اسانس برخوردار بود. با توجه به اثرات منفی عناصر سنگین در سلامت انسان، توصیه استفاده از قارچ‌های میکوریزی برای کاهش جذب فلزات سنگین در گیاهان باید با رعایت بیشتر همه جوانب ازجمله نوع گونه قارچ و گیاه و حجم و نوع آلودگی صورت گیرد.
به‌زراعی و به‌نژادی
بهروز اسماعیل پور؛ مرتضی شیخعلی پور؛ موسی ترابی گیکلو
چکیده
شناسه دیجیتال (DOR):98.1000/1735-0905.1399.36.867.103.5.1578.1610شوری خاک در مناطق خشک و نیمه‌خشک یکی از مهمترین تنش‌های غیرزیستی محسوب می‌شود که بر رشد و عملکرد گیاهان دارویی اثر منفی دارد. به‌منظور مطالعه اثر محلول‌پاشی سطوح مختلف نانوذرات روی بر خصوصیات رشد، آنزیمهای آنتی‌اکسیدانی و عملکرد اسانس بادرشبو (Dracocephalum moldavica L.) در شرایط تنش شوری، یک آزمایش ...
بیشتر
شناسه دیجیتال (DOR):98.1000/1735-0905.1399.36.867.103.5.1578.1610شوری خاک در مناطق خشک و نیمه‌خشک یکی از مهمترین تنش‌های غیرزیستی محسوب می‌شود که بر رشد و عملکرد گیاهان دارویی اثر منفی دارد. به‌منظور مطالعه اثر محلول‌پاشی سطوح مختلف نانوذرات روی بر خصوصیات رشد، آنزیمهای آنتی‌اکسیدانی و عملکرد اسانس بادرشبو (Dracocephalum moldavica L.) در شرایط تنش شوری، یک آزمایش به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در گلخانه دانشگاه محقق اردبیلی در سال 1397 اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل تنش شوری با غلظت‌های 0، 50، 100 و 150 میلی‌مولار کلریدسدیم و محلول‌پاشی با نانوذرات روی (0، 100 و 500 میلی‌گرم در لیتر) بودند. شاخص‌هایی مانند ارتفاع گیاه، وزن تر و خشک بخش هوایی، کلروفیل، نشت غشاء، محتوای آب نسبی، پرولین، آنزیمهای آنتی‌اکسیدانی، درصد و عملکرد اسانس در این آزمایش اندازه‌گیری شد. نتایج نشان داد که شوری شاخص‌های ارتفاع گیاه، وزن تر و خشک اندام هوایی، کلروفیل و محتوای آب نسبی و عملکرد اسانس را به‌طور معنی‌داری کاهش داد و باعث افزایش میزان نشت غشاء و مقدار پرولین گردید. در حالی‌که محلول‌پاشی نانو روی از طریق افزایش رشد و فعالیت آنزیمهای آنتی‌اکسیدانی از قبیل آسکوربات پراکسیداز و سوپراکسید دسموتاز موجب کاهش آثار منفی تنش شوری گردید. بهترین اثر بهبوددهندگی نانو روی در شاخص‌های ارتفاع، وزن خشک ساقه، کلروفیل، نشت یونی، آنزیمهای آنتی‌اکسیدانی و عملکرد اسانس متعلق به تیمار 500 میلی‌گرم در لیتر نانو روی بود. بنابراین استفاده از غلظت 500 میلی‌گرم در لیتر نانو روی به‌عنوان کاهش‌دهنده آثار منفی تنش شوری در بادرشبو پیشنهاد می‌گردد.
فاطمه عسگری؛ مه لقا قربانلی
دوره 7، شماره 1 ، اردیبهشت 1380، ، صفحه 27-53
چکیده
گیاه معطر .Thymus pubescens Boiss. et kotschy et Celak یکی از 14 گونه آویشن موجود در ایران می باشد که پراکنش نسبتا وسیعی در شمال و غرب کشور دارد. جهت تعیین فعالیت آنزیمهای پراکسیداز و نیترات ردوکتاز در شرایط مختلف اکولویک، نمونه برداری از 11 نقطه رویشی در 4 منطقه: دره لار، دماوند، سیراچال و فشم در استان تهران و در دو مرحله رویشی (قبل ...
بیشتر
گیاه معطر .Thymus pubescens Boiss. et kotschy et Celak یکی از 14 گونه آویشن موجود در ایران می باشد که پراکنش نسبتا وسیعی در شمال و غرب کشور دارد. جهت تعیین فعالیت آنزیمهای پراکسیداز و نیترات ردوکتاز در شرایط مختلف اکولویک، نمونه برداری از 11 نقطه رویشی در 4 منطقه: دره لار، دماوند، سیراچال و فشم در استان تهران و در دو مرحله رویشی (قبل از گلدهی) و گلدهی انجام شد.فعالیت آنزیم نیترات ردوکتاز در برگ گیاهان 4 منطقه با روش درزیوه In vivo تعیین شد. فعالیت آنزیم NR در گیاهان دره لار و سیراچال در مرحله گلدهی بیشتر از مرحله رویشی بود. در گیاهان دماوند تغییرات متفاوتی در فعالیت آنزیم مشاهده شد و در گیاهان فشم فعالیت NR در مرحله گلدهی کمتر از مرحله رویشی بود. گیاهان فشم در مرحله رویشی و گیاهان سیراچال در مرحله گلدهی فعالیت بیشتری نسبت به سایر مناطق نشان دادند. در مجموع گیاهان سیراچال و فشم (شمال غرب استان تهران) نسبت به گیاهان دره لار و دماوند (شرق استان تهران) فعالیت بیشتری نشان دادند.فعالیت آنزیم پراکسیداز در گیاهان سیراچال و فشم و در دو مرحله رویشی و گلدهی پس از عصاره گیری با اندازه گیری میزان جذب آنها تعیین شد. فعالیت آنزیمی تمام نمونه ها در مرحله رویشی بیش از مرحله گلدهی بود. علاوه بر این، گیاهان فشم نسبت به گیاهان سیراچال فعالیت آنزیمی بیشتری نشان دادند. افزایش فعالیت آنزیمی در مرحله رویشی نسبت به گلدهی، براساس تحقیقات انجام شده، می تواند به علت درجه حرارت کمتر در مرحله رویشی باشد.
