نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• شهلا هاشمی ¹
• زهرا اسرار ²
• شهرام پورسیدی ³

¹ کارشناسی ارشد، گروه زیست‌شناسی، دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان

² دانشیار، گروه زیست‌شناسی، دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان

³ دانشیار، گروه کشاورزی، دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان

چکیده

شاهی (Lepidium sativum L.) گیاهی دارویی است. این گیاه برای درمان تومور و سرطان سینه به دلیل ویژگی آنتی‌اکسیدانی قابل‌توجه است. دسترسی منگنز در گیاهان به‌وسیله فرایندهای ردوکس که به pH خاک و دسترسی الکترون بستگی دارد، کنترل می‌شود. منگنز اضافی متابولیسم گیاه را آشفته و رشد گیاه را مهار می‌کند، همچنین تنش اکسیداتیو القاء می‌کند که منجر به تشکیل گونه‌های فعال اکسیژن شامل رادیکال‌های سوپراکسید، هیدروکسیل و پراکسیدهیدروژن می‌شود که می‌تواند به سلول گیاه آسیب برساند. سالیسیلیک اسید، سیگنال طبیعی است که نقش مهمی در تنظیم تعدادی از فرایندهای فیزیولوژیکی و مقاومت گیاه به تنش‌های زیستی و غیرزیستی دارد. وظیفه حمایتی سالیسیلیک اسید شامل تنظیم رادیکال‌های آزاد و آنتی‌اکسیدان‌ها، القاء بیان ژن و جذب و پخش عناصر است. در این مطالعه اثر سطح‌های مختلف 0، 01/0، 05/0 و 1/0 میلی‌مولار سالیسیلیک اسید روی سطوح مختلف 0، 250، 500 و 800 میکرومولار منگنز در گیاه شاهی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که افزودن سالیسیلیک اسید (01/0، 05/0 و 1/0) مهار جذب کلسیم و منیزیم القاء شده توسط منگنز اضافی را بهبود می‌بخشد. محتوای آسکوربیک‌اسید در برگ به‌وسیله سالیسیلیک اسید (01/0، 05/0 و 1/0) افزایش و این محتوا در غلظت‌های 500 و 800 منگنز کاهش یافت. محتوای پرولین به‌طور معنی‌داری در تیمار منگنز و سالیسیلیک اسید افزایش یافت. در غلظت‌های 500 و 800 میکرومولار منگنز محتوای پروتئین کاهش یافت، اما تیمار سالیسیلیک اسید (01/0، 05/0 و 1/0) محتوای پروتئین را در شرایط سمّیت منگنز افزایش داد.

کلیدواژه‌ها

• شاهی (Lepidium sativum L.)
• آسکوربیک‌اسید
• سالیسیلیک اسید
• منگنز