همکاری با انجمن علمی گیاهان دارویی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد گیاهان دارویی، دانشکده‌ تولید گیاهی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران

2 استادیار، گروه علوم باغبانی، دانشکده تولید گیاهی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران

3 دانشیار، گروه مهندسی کشاورزی، پژوهشکده گیاهان و مواد اولیه دارویی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

چکیده

شناسه دیجیتال (DOR):
98.1000/1735-0905.1399.36.572.102.4.1575.101

اسطوخودوس (Lavandula stricta Delile) یکی از گونه‌های بومی ایران می‌باشد که در مناطق جنوبی ایران رشد می‌کند. القاء پلی‌پلوئیدی با استفاده از مواد شیمیایی جهش‌زا مانند کلشی‌سین، به‌عنوان یکی از روش‌های اصلاح گیاهان دارویی است که قابلیت زیادی برای استفاده از این فرایندهای تکاملی طبیعی برای بهبود محصول هدفمند وجود دارد. برای بررسی امکان‌سنجی القای پلی‌پلوئیدی در گیاه دارویی اسطوخودوس افراشته، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با دو تیمار کلشی‌سین در پنج غلظت (0، 0.05، 0.1، 0.2، 0.4 درصد) به‌صورت ژل روی مریستم انتهایی گیاه و چهار زمان (8، 16، 24 و 48 ساعت) با سه تکرار و 20 واحد آزمایشی، در شرایط گلخانه‌ای اجرا شد. برای مشاهده تأثیر کلشی‌سین بر خصوصیات مورفولوژیک و بیوشیمیایی در زمان گلدهی، طول اندام هوایی، تعداد برگ اصلی، تعداد برگ فرعی، تعداد میانگره ساقه اصلی، تعداد ساقه فرعی، طول سنبله، تعداد سنبله‌ها، تعداد گل در خوشه، وزن تر و خشک اندام هوایی، وزن تر و خشک ریشه، طول ریشه، سطح برگ، طول میانگره، محتوای فنل کل، میزان فلاونوئید کل، فعالیت آنتی‌اکسیدانی، میزان قند کل و کیفیت کلروفیل اندازه‌گیری شد. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که تیمارهای مورد بررسی روی تمامی صفات بجز تعداد برگ اصلی و تعداد میانگره ساقه اصلی و طول ریشه اختلاف معنی‌دار داشت. به‌طوری که نتایج مقایسه میانگین‌ها نشان داد با افزایش غلظت و مدت زمان اعمال کلشی‌سین، ارتفاع، طول میانگره، تعداد گل و میزان قند کل کاهش و طول سنبله خوشه اصلی و محتوای فنل کل افزایش یافت. بررسی‌های فیلوسایتومتری نشان داد که میانگین اندازه ژنوم 0.73 پیکوگرم در گیاهان تحت تیمار کلشی‌سین با غلظت 0.4% در مدت زمان 48 ساعت بدست آمد، در حالی‌که میانگین اندازه ژنوم در تیمار شاهد 0.55 پیکوگرم بود. بقیه گیاهان تیمارشده در زمان و غلظت‌های متفاوت میانگین اندازه ژنوم 0.57 را نشان ‌داد. به‌طور کلی از نتایج این آزمایش برآورد می‌شود که اسطوخودوس افراشته برای القای پلی‌پلوئیدی به کلشی‌سین پاسخ مثبت نشان داده‌است و چشم‌انداز روشنی در اصلاح این گیاه با افزایش سطح پلوئیدی آن به این روش وجود دارد.

کلیدواژه‌ها

- Afshari, E., Ranjbar, G.A., Kazemitabar, S.K., Riasat, M. and Poshtmasari, H., 2014. Investigation the effect of colchicine and trifluralin on cytogenetic characteristics in root meristem cell`s of fenugreek (Trigonella foenum-graecum L.). Iranian Journal of Medicinal and Aromatic Plants Research, 29(4): 936-951.
- Alavipour, S., CHehrazi, M. and KHaleghi, E., 2016. The effect of colchicine application method on reproductive traits of pot marigold (Calendula officinalis L.). Seed and Plant Production Journal, 32(2): 119-122.
- Ayyobi, N., Hosseini, B. and Fattahi, M., 2017. Induction effects of colchicine and chitosan on rosmarinic acid production in hairy root cultures of Zarrin-Giah (Dracocephalum kotschyi Boiss.). Journal of Molecular and Cellular Research (Iranian Journal of Biology), 30(1): 1-30.
- Bagheri, M. and Mansouri, H., 2015. Effect of induced polyploidy on some biochemical parameters in Cannabis sativa L. Applied Biochemistry and Biotechnology, 175(5): 2366-2375.
- Barreca, D., Laganà, G., Leuzzi, U., Smeriglio, A., Trombetta, D. and Bellocco, E., 2016. Evaluation of the nutraceutical, antioxidant and cytoprotective properties of ripe pistachio (Pistacia vera L. variety Bronte) hulls. Food chemistry, 196: 493-502.‏
- Borgheei, S.F., Sarikhani, H., Chaichi, M. and Kashi, A., 2010. In vitroinduction of polyploidy in lemon balm (Melissa officinalis L.). Iranian Journal of Medicinal and Aromatic Plants Research, 26(3): 283-295.
- Birami kohi, A., Fahmideh, L. and Riasat, M., 2017. Evaluation of morphologic and physiologic traits of Sistan's native Fenugreek (Trigonellafoenum graecum) under colchicine treatments. Crop Breeding,
18: 153-159.
- Chang, W.C., Kim, S.C., Hwang, S.S., Choi, B.K. and Kim, S.K. 2002. Antioxidant activity and free radical scavenging capacity between Korean medicinal plants and flavonoids by assay-guided comparison. Plant Science 163: 1161-1168.
- Eivazi, Sh., Khorasaninejad, S. and Alizadeh, M., 2015. Optimization of plant growth regulators for callus motivation and positioning in Lavandula stricta Del. First National Conference on Organic Cultivation and Propagation of Medicinal Plants, Hamedan, Iran, 28 November: 25-30.
- Golfakhrabadi, F., Yousefbeyk, F., Hassanzadeh, A.R. and Sadat Hamedi, Sh., 2017. Lavender in Iranian traditional medicine and new studies. Journal of Islamic and Iranian Traditional Medicine, 8(2): 161-173.
- Hosseini, H.R., Chehrazi, M., Nabati Ahmadi, D. and Mahmoodi Sorestani, M., 2013. Effect of colchicine treatment on the autotetraploidy induction and morpho-physiological traits alteration in Catharanthus roseus cv. alba. Plant production Technology, 13(2): 59-62.
- Jamzad, Z., 2013. Flora of Iran: Labiateae (Vol. 76). Research Institute of Forests and Rangelands, 1074p.
- Javadian, N., Karimzadeh, Gh., Sharifi, M., Moieni, A. and Behmanesh, M., 2017. In vitro polyploidy induction: changes in morphology, podophyllotoxin biosynthesis, and expression of the related genes in Linum album (Linaceae). Planta, 245(6): 1165-1178.
- Khorasaninejad, S., Alizadeh Ahmadabadi, A. and Hemmati, K., 2018. The effect of humic acid on leaf morphophysiological and phytochemical properties of Echinacea purpurea L. under water deficit stress. Scientia Horticulturae, 239: 314-323.
- Lalegani, S., Gavlighi, H.A, Azizi, M.H. and Amini Sarteshnizi, R., 2018. Inhibitory activity of phenolic-rich pistachio green hull extract-enriched pasta on key type 2 diabetes relevant enzymes and glycemic index. Food Research International, 105: 94-101.
- Loureiro, J., Rodriguez, E., Dolezel, J. and Santos, C., 2007. Two new nuclear isolation buffers for plant DNA flowcytometry: A test with 37 species. Annals of Botany, 100(4): 875-888.
- Madon, M., Clyde, M., Hashim, H., Mohd, Y., Mat, H. and Saratha, S., 2005. Polyploidy induction of oil palm through colchicine and oryzalin treatments. Journal of Oil Palm Research, 17: 110-123.
- Madani, S.H., Hosseini, B., Karimzadeh, Gh. and Rahimi, A., 2019. Effects of polyploidy induction on antioxidant capacity and some phytochemical and morphological characteristics of Iranian poppy (Papaver bracteatum Lindl.). Iranian Journal of Medicinal and Aromatic Plants Research, 35(2): 170-181.
- Mazloomi Abukhyl, M., Khorasaninejad, S. and Alizadeh, M., 2017. Comparison of the effects of nano fertilizer and chemical fertilizer on morphophysiological and phytochemical properties of Lavandula stricta Del. regeneration from seed and tissue culture. Iranian Journal of Medicinal and Aromatic Plants Research, 33(6): 975-989.
- Mishra, B.K., Pathak, S., Sharma, A., Trivedi, P.K. and Shukla, S., 2010. Modulated gene expression in newly synthesized auto-tetraploid of papaver somniferum L. South African journal of Botany, 76(3): 447-452.
- Mozaffarian, V., 2004. A Dictionary of Iranian Plant Names. Farhang Moaser, Tehran, 671p.
- Nikfarjam, M., Parvin, N. and Asarzadegan, N., 2009. The effect of Lavandula angustifolia in the treatment of mild to moderate depression. Journal of Shahrekord University of Medical Sciences, 11(4): 66-74.
- Omid beygi, R., Mirzaei, M., Hasani, M.E. and Sedighi, M.M., 2010. Induction and identification of polyploidy in basil (Ocimum basilicum L.) medicinal plant by colchicine treatment. International Journal of Plant Production 4(2): 87-98.
- Rohloff J, 2015. Analysis of phenolic and cyclic compounds in plants using derivatization techniques in combination with GC-MS-based metabolite profiling. Molecules, 20(2): 3431-3462.
- Sadat Noori, S.A., Norouzi, M., Karimzadeh, Gh., Shirkool, K.H. and Niazian, M., 2017. Effect of colchicine-induced polyploidy on morphological characteristics and essential oil composition of ajowan (Trachyspermum ammi L.). Plant Cell, Tissue and Organ Culture, 130(3): 543-551.
- Salahi Sadr, S., Zakizadeh, H., Naghavi, M.R. and Olfati, J.A., 2018. Regeneration of an endangered Fritillaria (Fritillaria raddeana) species via petal and leaf explants. Iranian Journal of Rangelands Forests Plant Breeding and Genetic Research, 26(1): 71-83.
- Sanginabadi, H., Khorasaninejad, S., Hemmati, Kh. and Ghasemnejad, A., 2016. A study on propagation methods of Lavandula stricta Del. Iranian Journal of Medicinal and Aromatic Plants, 32(3): 417-427.
- Shmeit, Y.H., Fernandez, E., Novy, P., Kloucek, P., Orosz, M. and Kokoska, L., 2010. Autopolyploidy effect on morphological variation and essential oil content in Thymus vulgaris L. Scientia Horticulturae, 263: 1-7.
- Soltanipour, M.A., 2005. Medicinal plants of the Geno protected area. Pajouhesh and Sazandegi, 68: 27-37.
- Tavan, M., Mirjalili, M.H. and Karimzadeh, G., 2015. In vitro polyploidy induction: changes in morphological, anatomical and phytochemical characteristics of Thymus persicus (Lamiaceae). Plant Cell, Tissue and Organ Culture, 122(3): 573-583.‏
- Tiwari, A.K. and Mishra, S.K., 2012. Effect of colchicine on mitotic polyploidization and morphological characteristics of Phlox drummondi. African Journal of Biotechnology, 11(39): 9336-9342.
- Ye, Y.M., Tong, J., Shi, X.P., Yuan, W. and Li, G.R., 2010. Morphological and cytological studies of diploid and colchicine-induced tetraploid lines of crape myrtle (Lagerstroemia indica L.). Scientia Horticulturae, 124(1): 95-101.
- Viehmannovά, I., Trάvníčkovά, M., Špatenkovά, E., Černά, M. and Trάvníček, P., 2012. Induced polyploidization and its influence on yield, morphological, and qualitative characteristics of microtubers in Ullucus tuberosus. Plant Cell, Tissue and Organ Culture, 109(1): 83-90.
- Zishan, S., Asghari Zakaria, R. and Zare, N., 2016. Polyploidy induction in black cumin (Nigella sativa L.) by colchicine treatment on seeds. Iranian Journal of Medicinal and Aromatic Plants, 32(5): 824-832.
- Zahedi, A.A., Hosseini, B. and Fattahi, M., 2018. Effect of different concentration of colchicine on some morphological and phytochemical characteristics of Dracocephalum Kotschyi Boiss. The Plant Production (Scientific Journal of Agriculture), 40(4): 31-41.