همکاری با انجمن علمی گیاهان دارویی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار، بخش تحقیقات گیاهان دارویی و محصولات فرعی، مؤسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

2 دانش‌آموخته دکتری، بخش تحقیقات گیاهان دارویی و محصولات فرعی، مؤسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

3 استادیار، بخش تحقیقات گیاهان دارویی و محصولات فرعی، مؤسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

چکیده

به‌منظور بررسی اثر تراکم بوته بر عملکرد کمّی‌‌‌ و کیفی سه گونه آویشن در شرایط دیم استان‌های تهران (دماوند)، کردستان و کرمانشاه آزمایش مزرعه‌ای به‌صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه سال (1388، 1389 و 1390) و در سه تکرار اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل سه گونه‌ (T. vulgaris L.، T.daenensis Celak. و T. kotschyanus Boiss. & Hohen.) و سه تراکم‌ (8، 6 و 4 بوته در مترمربع) بودند که به‌ترتیب در کرت‌های اصلی و فرعی در نظر گرفته شدند. ویژگی‌های اندازه‌گیری شده شامل عملکرد ماده خشک اندام هوایی، بازده اسانس، عملکرد اسانس و ترکیب‌های موجود در اسانس بود. نتایج نشان داد که برهم‌کنش چهارگانه تراکم، گونه، سال و استان بر مقدار ماده خشک معنی‌دار بود که مقدار آن از 75 تا 5172 کیلوگرم در هکتار در تیمار‌ها و سال های مختلف بدست آمد. بیشترین عملکرد ماده خشک در تراکم 6 بوته در متر‌مربع گونه T. daenensis در سال سوم آزمایش در کرمانشاه مشاهده شد. بیشترین عملکرد اسانس در تراکم 8 بوته در متر‌مربع گونه T. daenensis در سال دوم در کرمانشاه بدست آمد. بیشترین مقدار تیمول (80.3%) متعلق به گونه T.daenensis در دماوند و در تراکم متوسط در سال سوم آزمایش بود. در کل، ظرفیت بالای تولید T. daenensis در استان‌های مورد آزمایش، نشان از سازگاری و عملکرد اقتصادی این گونه بومی و باارزش داشت.

کلیدواژه‌ها

- Akbarinia, A. and Mirza, M., 2008. Identification of essential oil components of Thymus daenesis Celak. in field condition in Qazvin. Journal of Qazvin University of Medical Sciences, 12(3): 58-63.
- Babakhanlou, P., Bahreyni Nezhad, B., Baqer Zadeh, K., Asgar Zadeh, M. and Shanbeh Dast Jerdi, F., 2006. Study on effects of plant density and harvesting time on vegetative yield and essential oil amount of Thymus daenensis. Final Report of Research Project. Agricultural Scientific Information and Documentation Centre, Agricultural Research and Education Organization,Tehran, Iran.
- Bahreininejad, B. and Razmjoo, J., 2014. Effects of water stress on physiological growth indices and phonological traits in Thymus kotschyanus Boiss. Journal of Plant Process and Function, 3(7): 67-80.
- Cattivelli, L., Rizza, F., Badeck, F.W., Mazzucotelli, E., Mastrangelo, A.M., Francia, E., Marè, C., Tondelli, A. and Stanca, A.M., 2008. Drought tolerance improvement in crop plants: an integrated view from breeding to genomics. Field Crops Research, 105: 1-14.
- Ghaffari, A., 2008. Principled dry farming substituted traditional dry farming. Monthly Message Agriculture, 75: 29.
- Iranian Herbal Pharmacopoia., 2003. Deputy of Research and Technology, Ministry of Health and Medical Education (in Persian).
- Jamzad, Z., 2011. Thymus and Satureja of Iran. Research Institute of Forests and Rangelands Press, 172p.
- Kaveh, S.H., Zeinali, H., Safaei, L., Madah Arefi, H. and Aflakian, S., 2013. Comparison of morphological and phytochemical traits in different populations of Thymus kotschyanus Boiss. & Hohen. with Thymus vulgaris L. genotypes. Iranian Journal of Medicinal and Aromatic Plants, 29(1): 116-129.
- Lebaschi, M.H., 2008. Dryfaming of Medicinal Plants. Publication of Puneh, 96p.
- Moghaddam, M.R., 2002. Quantitative Plant Ecology. University of Tehran Press, 285p.
- Raey, Y., Demaghi, N. and Seied Sharifi, R., 2007. Effect of different levels of irrigation and plant density on grain yield and its components in chickpea (Cicer arietinum L.) Deci type cv. Kaka. Iranian Journal of Agricultural Sciences, 9: 371-381.
- Todorovic, G., Jevdjovic, R. and Kostic, M., 2008. Effects of sowing densities and locations on common thyme (Thymus vulgaris L.). Poljoprivredne Aktuelnosti (Serbia), 1-2: 83-89.
- UNCCD., 2010. United Nations Decade for Deserts and the Fight Against Desertifi cation. United Nations Convention to Combat Desertifi cation, Bonn, Germany.