سید رضا طبائی عقدایی؛ ملیحه ابوترابی نجف‌آبادی؛ محمدحسین لباسچی؛ اکبر نجفی آشتیانی؛ علی اشرف جعفری؛ فاطمه سفیدکن؛ لیلا میرجانی
چکیده
با هدف ارزیابی تولید سرشاخه گلدار و بازده اسانس اکسشن‌های گونه‌های دارویی Satureja spicigera (C. Koch) Boiss. (Spic1, Spic2, Spic3) و S. sahendica Bornm. (Sah1, Sah2, Sah3, Sah4, Sah5, Sah6) آزمایشی بر پایه طرح بلوکهای کامل تصادفی با 3 تکرار در شرایط دیم منطقه دماوند در سال 1393 اجرا شد. تجزیه واریانس اختلاف معنیداری (P<0.01) را بین دو گونه از نظر صفات مورد بررسی ...
بیشتر
با هدف ارزیابی تولید سرشاخه گلدار و بازده اسانس اکسشن‌های گونه‌های دارویی Satureja spicigera (C. Koch) Boiss. (Spic1, Spic2, Spic3) و S. sahendica Bornm. (Sah1, Sah2, Sah3, Sah4, Sah5, Sah6) آزمایشی بر پایه طرح بلوکهای کامل تصادفی با 3 تکرار در شرایط دیم منطقه دماوند در سال 1393 اجرا شد. تجزیه واریانس اختلاف معنیداری (P<0.01) را بین دو گونه از نظر صفات مورد بررسی نشان داد. براساس مقایسه میانگینها، میزان ماده خشک بوته در گونه S. spicigera (108.50 گرم) نسبت به S. sahendica (25.82) بیشتر بود. همچنین، بیشترین تولید سرشاخه خشک در اکسشن Spic2 (183.5 گرم در بوته) از گونه S. spicigera و اکسشن Sah2 (45.51 گرم در بوته) از گونه S. sahendica بدست آمد. گونه S. spicigera با میانگین 2.65% در مقایسه با گونه S. sahendica (1.34%)، بازده اسانس بیشتری داشت و Spic2 با بیشترین بازده (2.90%) و عملکرد (36.10 کیلوگرم در هکتار) اسانس، مناسبترین اکسشن گونه S. spicigera برای کشت در شرایط دیم دماوند خواهد بود. با توجه به میانگین قطر تاج پوشش کمتر (32.19 سانتیمتر) در S. sahendica نسبت به S. spicigera (54.90 سانتیمتر)، استفاده از تراکم بیشتر و افزایش عملکرد سرشاخه و اسانس در مرزه سهندی امکانپذیر می‌باشد. از طرفی، زودرسی S. sahendica زمینه لازم را برای تعداد چین بیشتر فراهم مینماید. همچنین، با مقایسه درون گونهای برای میزان سرشاخه گلدار، ارتفاع و قطر تاج پوشش بیشتر گیاه و روز تا گلدهی کمتر (زودرسی) به‌عنوان شاخصهای انتخاب، میتوان اکسشن Sah2 را به‌عنوان ژنوتیپ برتر مرزه سهندی برای بهرهبرداری در شرایط دیم دماوند و یا اقلیمهای مشابه پیشنهاد کرد.
میترا امام؛ عباس قمری‌زارع؛ کامبیز اسپهبدی؛ طیبه سهیلا نراقی؛ شکوفه شهرزاد؛ حبیب زارع؛ لیلا میرجانی
چکیده
گیاه دارویی تیس (Sorbus aucuparia L.) از گونه‌های مهم جنس Sorbus در خانواده Rosaceae است و ارزش دارویی آن به دلیل میوه و برگ آن می‌باشد. به‌منظور بررسی تأثیر عوامل محیط کشت و تنظیم‌کننده‌های رشد بر تکثیر درون‌شیشه‌ای گیاه تیس، برداشت جوانه از پایه‌های بالغ مناطق سنگده ساری، سیاه‌بیشه مازندران و فولادمحله سمنان در تمام فصول ...
بیشتر
گیاه دارویی تیس (Sorbus aucuparia L.) از گونه‌های مهم جنس Sorbus در خانواده Rosaceae است و ارزش دارویی آن به دلیل میوه و برگ آن می‌باشد. به‌منظور بررسی تأثیر عوامل محیط کشت و تنظیم‌کننده‌های رشد بر تکثیر درون‌شیشه‌ای گیاه تیس، برداشت جوانه از پایه‌های بالغ مناطق سنگده ساری، سیاه‌بیشه مازندران و فولادمحله سمنان در تمام فصول سال انجام و بهترین روش سترونسازی جوانهها تعیین گردید. این روش عبارت از شستشو و برسکشی نمونهها با مایع ظرفشویی و بعد با محلول اتانل 70% بود. در مرحله سترونسازی، در ابتدای فصل زمستان تیمار استفاده از محلول 1/0% کلریدجیوه برای زمان 4 دقیقه در مورد ژنوتیپ بالغ سنگده- فریم و زمان 3 دقیقه برای ریزنمونه ژنوتیپهای سیاه‌بیشه مناسبتر از بقیه تیمارها بود. برای ریزنمونه ژنوتیپهای فولادمحله، این تیمار در فصل تابستان و در زمان 5 دقیقه مناسب بود. محیط کشت DKW با هورمونهای BA، TDZ و IBA در غلظتهای بهترتیب 5/0، 05/0 و 1/0 میلیگرم در لیتر در مرحله شاخهزایی و تکثیر و محیط MS با 2iP 5/0 میلیگرم در لیتر برای وصول به شاخههای با رشد طولی مناسب، تعیین گردید. ریشهزایی در محیط تغییریافته MCM مایع با ورمیکولیت و IBA در غلظت 5/1 میلیگرم در لیتر و در شرایط تاریکی انجام شد.
