همکاری با انجمن علمی گیاهان دارویی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی‌ارشد، گروه گیاه‌پزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ارومیه، ایران

2 استاد، گروه گیاه‌پزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ارومیه، ایران

3 استادیار، گروه گیاه‌پزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ارومیه، ایران

چکیده

امروزه استفاده از اسانس‌های گیاهی برای جایگزینی حشره‌کش‌های مصنوعی به‌ویژه در خصوص آفات انباری غلات و حبوبات مورد توجه قرار گرفته‌است. یکی از منابع بالقوه برای تولید آفت‌کش‌های جدید، مواد تولید شده به‌وسیله‌ی گیاهان می‌باشد که به‌عنوان دورکننده، بازدارنده تغذیه و تخم‌ریزی و یا ترکیب‌های سمّی عمل می‌کنند. در این تحقیق سمّیت تنفسی اسانس گیاه برگ‌بو (Laurus nobilis L.) و اسانس مورد (Myrtus communis L.) روی تخم و حشرات کامل سوسک چهارنقطه‌ای حبوبات (Callosobruchus maculates) مورد بررسی قرار گرفت. این تحقیق در قالب طرح کاملاً تصادفی و در شرایط دمایی 2 ± 30 درجه سلسیوس و رطوبت نسبی 5 ± 60% در تاریکی انجام شد. از هر اسانس گیاهی 5 غلظت در 3 تکرار مورد آزمایش قرار گرفت. مقادیر LC50 برای اسانس برگ‌بو و اسانس مورد برای حشرات کامل به‌ترتیب 782/71 و 138/44 و مقادیر LC95 به‌ترتیب 278/216 و 716/141 میکرولیتر بر لیتر هوا محاسبه گردید و مقادیر LC50 برای اسانس برگ‌بو و اسانس مورد برای تخم این حشره به‌ترتیب 994/63 و 371/38 میکرولیتر بر لیتر هوا بود. به نظر می‌رسد، اسانس‌های گیاهی می‌توانند به‌عنوان یک حشره‌کش کم‌خطر مورد استفاده قرار گیرند.

کلیدواژه‌ها

- تقی‌زاده ساروکلایی، ا. و محرمی‌پور، س.، 1389. سمّیت تنفسی اسانس گیاهان آویشن ایرانی (Thymus persicus (Lamiaceae)) و جاشیر کوتوله (Prangos acaulis (Apiaceae)) روی سوسک چهارنقطه‌ای حبوبات (Callosobruchus maculatus F. (Coleoptera: Bruchidae)). علمی کشاورزی، 33(1): 68-55.
- شاکرمی، ج.، کمالی، ک.، محرمی‌پور، س. و مشکوه‌السادات، م.ه.، 1383. اثرات سه اسانس گیاهی روی فعالیت زیستی سوسک چهارنقطه‌ای حبوبات (Callosobruchus maculates F. (Coleoptera: Bruchidae)). علوم کشاورزی ایران، 35(4): 972-965.
- نادری حاجی‌باقرکندی، م.، سفیدکن، ف.، پورهروی، م.ر. و میرزا، م.، 1388. استخراج، شناسایی و مقایسه ترکیبهای تشکیل‌دهنده اسانس برگ، ساقه و میوه برگ‌بو (Laurus nobilis L.). تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران، 25(2): 227-216.
- Haque, M.A., Nakakita, H., Ikenaga, H. and Sota, N., 2000. Development-inhibiting activity of some tropical plants against Sitophilus zeamais Motschulsky (Col: Curculionidae). Journal of Stored Products Research, 36: 281-287.
- Isikber, A.A., Alma, M.H., Kanat, M. and Karci, A., 2006. Fumigant toxicity of essential oils from Laurus nobilis and Rosmarinus officinalis against all life stages of Tribolium confusum. Phytoparasitica, 34(2): 167-177.
- Isman, M.B., 2000. Plant essential oils for pest and disease management. Crop Protection, 19(8-10): 603-608.
- Kambouzia, J., Negahban, M. and Moharramipour, S., 2009. Fumigant toxicity of Eucalyptus Leucoxylon against stored product insects. American-Eurasian Journal of Sustainable Agriculture, 3(2): 229-233.
- Karabörklü, S., Ayvaz, A. and Yilmaz, S., 2010. Bioactivities of different essential oils against the adults of two stored product insects. Pakistan Journal of Zoology, 42(6): 679-686.
- Keita, S.M., Vincent, C., Schmidt, J.P. and Arnason, J.T., 2001a. Insecticidal effects of Thuja occidentalis (Cupressaceae) essential oil on Callosobruchus maculatus (Coleoptera: Bruchidae). Canadian Journal of Plant Science, 81(1): 173-177.
- Keita, S.M., Vincent, C., Schmidt, J., Arnason, J. and Belanger, A., 2001b. Efficacy of essential oil of Ocimum basilicum L. and O. gratissimum L. applied as an insecticidal fumigant and powder to control Callosobruchus maculatus (Coleoptera: Bruchidae). Journal of Stored Products Research, 37(4): 339-349.
- Ketoh, G.K., Glitoh, A.I., and Huignard, J., 2002. Susceptibility of the bruchid Callosobruchus maculatus (Coleoptera: Bruchidae) and its parasitoid Dinarmus basalis (Hymenoptera: Pteromalidae) to three essential oils. Journal of Economic Entomology, 95(1): 174-182.
- Manzoomi, N., Ganbalani, G.N. Dastjerdi, H.R. and Fathi, S.A.A., 2010. Fumigant toxicity of essential oils of Lavandula officinalis, Artemisia dracunculus and Heracleum persicum on the adults of Callosobruchus maculatus (Coleoptera: Bruchidae). Munis Entomology and Zoology, 5(1): 118-122.
- Negahban, M., Moharramipour, s. and Sefidkon, F., 2007. Fumigant toxicity of essential oil from Artemisia sieberi Besser against three stored-product insects. Journal of Stored Products Research, 43(2): 123-128.
- Papachristos, D.P. and Stamopoulos, D.C., 2002. Toxicity of vapours of three essential oils to the immature stage of Acanthoscelides obtectus (Say) (Coleoptera: Bruchidae). Journal of Stored Products Research, 38(4): 365-373.
- Park, B.S., Lee, S.E., Choi, W.S., Jeong, C.Y., Song, Ch. and Cho, K.Y., 2002. Insecticidal and acaricidal activity of pipernonaline and piperoctadecalidine derived from dried fruits of Piper longum L. Crop Protection, 21: 249-251.
- Pascual-Villalobos, M.J. and Ballesta-Acosta, M.C., 2003. Chemical variation in an Ocimum basilicum germplasm collection and activity of essential oils on Callosobruchus maculatus. Biochemical Systematics and Ecology, 31(7): 673-679.
- Raja, N., Albert, S., Ignacimuthu, S. and Dorn, S., 2001. Effect of plant volatile oils in protecting stored cowpea Vigna unguiculata (L.) Walpers against Callosobruchus maculatus (F.) (Coleoptera: Bruchidae) infestation. Journal of Stored Products Research, 37(2): 127-132.
- Rajapakse, R. and Van Emden, H.F., 1997. Potential of four vegetable oils and ten botanical powder for reducing infestation of cowpeas by Callosobruchus maculatus, C. chinesis and C. rhodesianus. Journal of Stored Products Research, 33(1): 59-68.
- Sanon, A., Garba, M., Auger, J. and Huuignard, J., 2002. Analysis of the insecticidal activity of methylisothiocyanate on Callosobruchus maculatus F. (Coleoptera: Bruchidae) and its parasitoid Dinarmus basalis Rondani (Hymenoptera: Pteromalidae). Journal of Stored Products Research, 38(2): 129-138.
- Shaaya, E., Kostjukovski, M., Eilberg, J. and Sukprakarn, C., 1997. Plant oils as fumigants and contact insecticides for the control of stored products insects. Journal of Stored Products Research, 33(1): 7-15.
- Tapondjou, L.A., Adler, C., Bouda, H. and Fontem, D.A., 2002. Efficacy of powder and essential oil from Chenopodium ambrosioides leaves as post-harvest grain protectants against six-stored product beetles. Journal of Stored Products Research, 38(4): 395-402.
- Tunc, I., Berger, B.M., Erler, F. and Dagli, F., 2000. Ovicidal activity of essential oils from five plants against two stored-product insects. Journal of Stored Products Research, 36(2): 161-168.