نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 اعضا هیات علمی موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع
2 1- اعضا هیات علمی موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع
3 تکنسین موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع
چکیده
بیدخشت یکی از مان‌های مشهور ایران می‌باشد که از زمانهای گذشته تا امروز به‌عنوان یک داروی سنتی مورد مصرف قرار گرفته است. این ماده به‌رنگ سفید متمایل به شیری به‌صورت قطعاتی بدون شکل دراثر فعالیت حشره‌ای با بیولوژی نامشخص که بر روی گیاه بید ایجاد می‌گردد. جهت تعیین نام گونه‌های گیاه بید موجود در استان و حشره عامل در قالب یکی از زیر‌طرحهای طرح ملی بررسی منابع تولید کننده و عوامل تولید شیرابه‌های قندی (مان‌ها) اجرا شد و مطالعه طی دو مرحله کتابخانه‌ای و صحرایی صورت گرفت. ابتدا ضمن مراجعه به منابع مختلف اطلاعات درمورد گیاه بدست آمد با استفاده از نقشه پوشش گیاهی پراکنش گیاه در استان بررسی و با شروع فصل رویش بازدیدهای منظم از بیدستانها در نقاط مختلف استان در ارتفاعات و اقالیم مختلف انجام و با مشاهده حشره روی گیاه نمونه گیاه و حشره جمع‌آوری و بازدیدهای هفتگی آماده تا مرحله تولید شیرابه بیدخشت انجام و پس از سخت شدن بیدخشت از روی شاخه و ساقه‌های گیاه جمع‌آوری شد. گونه‌های بید موجود در استان که حشره روی آنها فعالیت می‌کنند عبارتند از:
Salix acmophylla Boiss. زرد بید
Salix aegyptiaca L. بیدمشک
Salix alba L. فک
Salix excelsa Gme. سیاه بید
Salix zygostemom Boiss. جودانک
کلیه گونه‌های بید موجود در استان هنوز به‌طور کامل شناسایی نشده‌اند.
عامل تولید بیدخشت، حشره‌ای است به نام Tuberolachnus salignus Gmelاز خانواده Lachnidae و به فارسی بنام شته خالدار بید گفته می‌شود.
کلیدواژه‌ها
)