زراعت و باغبانی
لیلی صفایی؛ فاطمه سفیدکن؛ سعید دوازده امامی؛ داوود امین آزرم
چکیده
به منظور بررسی تیمارهای مختلف تغذیه بر عملکرد کمی و کیفی اسانس مرزه خوزستانی(S. khuzistanica Jamzad)، تحقیقی در سالهای زراعی 1399-1395، در ایستگاه تحقیقاتی شهید فزوه وابسته به مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی اصفهان انجام شد. تیمارهای مورد بررسی نسبتهای مختلفی از کودهای شیمیایی NPK (N50P25K25)، کود دامی (30 و 60 تن در هکتار)، ورمی کمپوست (5 ...
بیشتر
به منظور بررسی تیمارهای مختلف تغذیه بر عملکرد کمی و کیفی اسانس مرزه خوزستانی(S. khuzistanica Jamzad)، تحقیقی در سالهای زراعی 1399-1395، در ایستگاه تحقیقاتی شهید فزوه وابسته به مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی اصفهان انجام شد. تیمارهای مورد بررسی نسبتهای مختلفی از کودهای شیمیایی NPK (N50P25K25)، کود دامی (30 و 60 تن در هکتار)، ورمی کمپوست (5 تن در هکتار) و نیز ترکیبی از کودهای شیمیایی، دامی و ورمی کمپوست (30 تن در هکتار کود دامی به همراه N50P25K25، 60 تن در هکتار کود دامی به همراه N50P25K25 و 5 تن در هکتار ورمی کمپوست به همراه N50P25K25) در مقایسه با تیمار شاهد بود. اندام هوایی گیاهان در مرحله 50 درصد گلدهی برداشت و پس از خشک شدن با روش تقطیر با آب و دستگاه کلونجر اسانسگیری گردید. شناسایی ترکیبهای اسانس بااستفاده از دستگاههای گاز کروماتوگرافی (GC) و گاز کروماتوگرافی متصل به طیف سنج جرمی (GC/MS) صورت پذیرفت. بر اساس نتایج بهدست آمده حداکثر درصد اسانس (7/3 درصد) در سال سوم و بیشترین عملکرد اسانس (6/132 کیلوگرم در هکتار) در سال دوم مشاهده شد. طبق نتایج سالهای آزمایش، تیمار تلفیقی 50 کیلوگرم در هکتار ازت، 25 کیلوگرم در هکتار فسفر و 25 کیلوگرم در هکتار پتاس به همراه 5 تن در هکتار ورمی کمپوست سال سوم، بیشترین عملکرد اسانس را داشت. 14 ترکیب در اسانس گیاه شناسایی شد که ترکیب غالب آن کارواکرول (4/86 تا 3/95 درصد) بود. بر اساس نتایج تحقیق، عملکرد کیفی اسانس گونه مورد مطالعه کمتر تحت تاثیر تیمارهای حاصلخیزی خاک قرار گرفت اما عملکرد کمی اسانس تحت تاثیر تغذیه تلفیقی افزایش معنیداری داشت که به طور غیر مستقیم باعث افزایش عملکرد کیفی اسانس نیز گردید. بنابراین میتوان اظهار داشت که استفاده از روشهای تغذیه تلفیقی در گیاه گامی مناسب به سمت کشاورزی پایدار میباشد.
زراعت و باغبانی
نیلوفر رضایی؛ فاطمه سفیدکن؛ حسنعلی نقدی بادی
چکیده
تولید گیاهان دارویی مانند نعناعیان بطور چشمگیری در جهان در حال افزایش است. یکی از گیاهان مهم این خانواده، مرزه است که اهمیت آن به دلیل ترکیب تیمول و کارواکرول در اسانس آن می باشد. به منظور بررسی تأثیر تراکم کاشت و حاصلخیزی خاک بر صفات فیزیولوژیک و فعالیت آنزیمهای آنتیاکسیدانی گیاه مرزه در شرایط دیم، آزمایشی به صورت کرتهای ...
بیشتر
تولید گیاهان دارویی مانند نعناعیان بطور چشمگیری در جهان در حال افزایش است. یکی از گیاهان مهم این خانواده، مرزه است که اهمیت آن به دلیل ترکیب تیمول و کارواکرول در اسانس آن می باشد. به منظور بررسی تأثیر تراکم کاشت و حاصلخیزی خاک بر صفات فیزیولوژیک و فعالیت آنزیمهای آنتیاکسیدانی گیاه مرزه در شرایط دیم، آزمایشی به صورت کرتهای خرد شده با دو فاکتور، کود به عنوان فاکتور اصلی، در سه سطح (شاهد، کود گاوی پوسیده به میزان 30 تن در هکتار و کاه فرآوری شده با سولفات آمونیوم به میزان10 تن در هکتار) و فاکتور فرعی تراکم بوته، در سه سطح 67/2 و 4 و 8 بوته مترمربع، در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در ایستگاه تحقیقات همند آبسرد دماوند در سالهای 97-1396 و 98-1397 انجام شد. نتایج بیانگر تفاوت معنیدار تیمارها در صفات اندازهگیری شده بود. بیشترین میزان محتوای نسبی آب (67/87 درصد) و کمترین میزان نشت الکترولیت (19/47 درصد) در تیمار کود گاوی به میزان 30 تن در هکتار و در تراکم 67/2 بوته در مترمربع مشاهده شد. با افزایش تراکم، از میزان کلروفیل و محتوای نسبی آب کاسته شد و بر میزان پرولین، نشت یونی و مالوندیآلدئید افزوده شد. کود دامی و کاه غنی شده با سولفات آمونیوم، باعث افزایش میزان پرولین، کربوهیدراتهای محلول، کلروفیل و محتوای نسبی آب و کاهش نشت یونی و شاخص مالوندیآلدئید شد. بیشترین میزان فعالیت آنزیم کاتالاز و پراکسیداز و سوپرکسیددیسموتاز، در تیمار بدون کود و تراکم 8 بوته در مترمربع، و کمترین میزان آن، درتیمار کود آلی و تراکم 67/2 بوته در مترمربع، در شرایط دیم بهدستآمد. افزایش فعالیت ایـن آنـزیمهـا برای خنثیکردن و پـاکسـازی گونـههـای فعـال اکـسیژن تولید شده ناشی از تنش کـمآبـی، بـهعنـوان یـک مکانیـسم مقاومت در گیاهان شناخته شده است. براساس نتایج این پژوهش، میتوان بیان داشت که مرزه توانایی رشد در شرایط دیم را دارا است و پتانسل لازم جهت افزایش ظرفیت آنتیاکسیدانی را در شرایط دیم دارد.
زراعت و باغبانی
نسرین بیابانی؛ وحید عبدوسی؛ مرضیه قنبری جهرمی
چکیده
سابقه و هدف:
شوری، یکی از مهمترین تنشهای غیرزیستی است که تولید محصولات کشاورزی را کاهش میدهد و معمولاً با استرس اکسیداتیو به دلیل تولید گونههای اکسیژن فعال (ROS) همراه است. استفاده از ترکیبات محرک رشد به منظور کاهش اثرات تنشهای محیطی در گیاهان اهمیت خاصی دارد. منابع سیلیسیم مانند سیلیکات پتاسیم نقش مهمی در تعدیل تنش شوری ...
بیشتر
سابقه و هدف:
شوری، یکی از مهمترین تنشهای غیرزیستی است که تولید محصولات کشاورزی را کاهش میدهد و معمولاً با استرس اکسیداتیو به دلیل تولید گونههای اکسیژن فعال (ROS) همراه است. استفاده از ترکیبات محرک رشد به منظور کاهش اثرات تنشهای محیطی در گیاهان اهمیت خاصی دارد. منابع سیلیسیم مانند سیلیکات پتاسیم نقش مهمی در تعدیل تنش شوری در گیاهان دارد. سیلیکات پتاسیم با افزایش مقاومت گیاهان در برابر تنش شوری، میتواند به بهبود رشد و عملکرد گیاهان در مناطق با خاکهای شور کمک کند. این ترکیبات موجب تعادل یونی در سلولها در شرایط نامساعد شده و با بهبود جذب و نگهداری آب در گیاه، نشت یونی و اثر منفی تنش شوری را کاهش میدهند.
مواد و روشها:
تحقیق حاضر به منظور بررسی تاثیر سیلیکات پتاسیم بر رشد و خصوصیات فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی علف طلایی به صورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملا تصادفی با فاکتور تنش شوری در سه سطح (0، 60 و 120 میلیمولار) و محلولپاشی با سیلکات پتاسیم در سه سطح (0، 50 و 100 میلیگرم در لیتر) در شرایط گلخانه انجام شد. محلولپاشی سه بار با فواصل 15 روز اعمال شد. اولین محلولپاشی در مرحله 4 برگی انجام شد. پس از دومین مرحله محلولپاشی برگی، تنش شوری با حجم 200 میلیلیتر از محلول کلرید سدیم برای هر گلدان به مدت 40 روز اعمال شد. به منظور عدم تجمع نمک در گلدانها، بعد از هر 4 دفعه آبیاری با آب شور تمامی گلدانها یکبار با آب (بدون شوری) آبشویی شدند. متغیرهای مورفولوژیکی مورد بررسی شامل وزن تر و خشک اندام هوایی و ریشه و ارتفاع بوته و سایر صفات شامل رنگیزههای گیاهی (کلروفیل a، b و کل)، محتوای نسبی آب برگ، میزان نشت یونی، پرولین میزان جذب سدیم و پتاسیم ریشه و اندام هوایی بود که در اواسط دوره گلدهی علف طلایی، مورد اندازهگیری قرار گرفتند.
نتایج:
نتایج تحقیق نشان داد تنش شوری سبب کاهش عملکرد و سیلیکات پتاسیم سبب تعدیل اثرات منفی تنش شوری با بهبود شرایط رشد گیاه شد. نتایج تحقیق نشان داد که شوری 120 میلیمولار سبب کاهش وزن تر اندام هوایی (28 درصد)، وزن خشک اندام هوایی (29 درصد)، وزن تر ریشه (38 درصد)، وزن خشک ریشه (37 درصد)، کلروفیل کل (40 درصد)، محتوای نسبی آب برگ (17 درصد)، پتاسیم ریشه (14 درصد) و پتاسیم برگ (16 درصد) و باعث افزایش نشت یونی (23 درصد)، پرولین (13 درصد)، سدیم ریشه (256 درصد)، سدیم برگ (325 درصد) شد. سیلیکات پتاسیم به ویژه 100 میلیگرم در لیتر آن سبب تعدیل تنش شوری با افزایش وزن گیاه، کلروفیل، محتوای آب برگ و پتاسیم برگ و ریشه و کاهش تجمع سدیم در برگ و ریشه و نشت یونی شد.
نتیجهگیری:
نتایج کلی تحقیق نشان داد که افزایش شدت تنش شوری برای خصوصیات رشدی و عملکردی گیاه علف طلایی بسیار مخرب بوده و سیلیکات پتاسیم 50 تا 100 میلیمولار سبب تعدیل تنش شوری با افزایش عملکرد کمی و کیفی (بیوشیمیایی و فیتوشیمیایی) علف طلایی خواهد شد. از این رو جهت کشت گیاه علف طلایی باید توجه نمود آب و یا خاک مورد استفاده دارای املاحی چون سدیم و کلر نباشد و یا از اصلاح کنندههای خاک و یا محرکهای رشد جهت تولید و کشت و پرورش این گیاه استفاده نمود.
