TY - JOUR ID - 119635 TI - تأثیر ورمی‎کمپوست و قارچ میکوریزا بر خصوصیات کمّی و کیفی گیاه دارویی استویا (Stevia rebaudiana Bertoni) JO - تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران JA - IJMAPR LA - fa SN - 1735-0905 AU - ولی نژاد, زینب AU - قلی زاده, عبداللطیف AU - نعیمی, معصومه AU - غلامعلی‌پور علمداری, ابراهیم AU - زارعی, مهدی AD - دانشجوی کارشناسی ارشد رشته اگرواکولوژی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه گنبد کاووس، گنبد کاووس، ایران AD - استادیار، گروه تولیدات گیاهی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه گنبد کاووس، گنبد کاووس، ایران Y1 - 2019 PY - 2019 VL - 35 IS - 3 SP - 484 EP - 500 KW - استویا (Stevia rebaudiana Bertoni) KW - تلقیح KW - کاروتنوئید KW - ورمی‌کمپوست KW - گلوموس DO - 10.22092/ijmapr.2019.123788.2417 N2 - شناسه دیجیتال (DOR):98.1000/1735-0905.1398.35.484.95.3.1578.41 به‌منظور بررسی اثر کودهای ورمی‎کمپوست و میکوریزا بر گیاه استویا (Stevia rebaudiana Bertoni) آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در چهار تکرار در گلخانه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه گنبد کاووس در سال 96-1395 اجرا شد. عامل اول ورمی‎کمپوست در چهار سطح (صفر، 10، 20 و 30 درصد وزنی خاک) و عامل دوم تلقیح نشاء با کودهای زیستی در 3 سطح (عدم تلقیح، تلقیح با Glomus mosseae و تلقیح با Glomus intraradices) بودند. نتایج نشان داد که همه نهال‌های حاوی 30% ورمی‎کمپوست به‌دلیل شوری زیاد آن به‌تدریج از بین رفتند و در تیمارهای حاوی 20% رشد بسیار کمی داشتند. اثر ورمی‎کمپوست و قارچ میکوریزا بر تمام صفات مورد بررسی بجز قارچ میکوریزا بر تعداد شاخه جانبی و آنتوسیانین در سطح احتمال 1% معنی‌دار بود. برهم‎کنش آنها نیز بر تمام صفات بجز وزن خشک ساقه معنی‌دار شد. نتایج نشان داد که کاربرد قارچ Glomus mosseae توأم با 10% ورمی‎کمپوست از بیشترین تأثیر مثبت بر صفات مورفولوژیکی مانند ارتفاع بوته (126.63 سانتی‌متر) و طول ریشه (33.75 سانتی‌متر) و قارچ Glomus intraradices توأم با 10% ورمی‌کمپوست بر صفات وزن خشک گل (1.025 گرم)، وزن خشک ریشه (9.928 گرم) و سطح برگ (78212 سانتی‌مترمربع) نسبت به شاهد و عدم تلقیح میکوریزا در سطوح مختلف ورمی‎کمپوست برخوردار بودند. بیشترین میزان کلروفیل a، b، کل و کاروتنوئید (به‌ترتیب 1.25، 1.583، 2.833 و 1.080 میلی‌گرم بر گرم) در تیمار 10% ورمی‎کمپوست و تلقیح با قارچ Glomus intraradices بدست آمد. حداکثر محتوای قند‌های محلول (158.153 میلی‌گرم بر گرم) در تیمار 10% ورمی‎کمپوست بدون تلقیح با قارچ مشاهده شد. با توجه به نتایج این پژوهش استفاده از قارچ Glomus mosseae و Glomus intraradices توأم با 10% ورمی‌کمپوست از بیشترین تأثیر مثبت بر خصوصیات کمّی و کیفی استویا نسبت به شاهد و عدم تلقیح میکوریزا در سطوح مختلف ورمی‌کمپوست برخوردار بودند. UR - https://ijmapr.areeo.ac.ir/article_119635.html L1 - https://ijmapr.areeo.ac.ir/article_119635_054d8759cb863bc36f82a6318b5ec5f9.pdf ER -