عصاره گیاهان دارویی ممکن است بهعنوان آفت کشت زیستی دوستدار طبیعت و بدون خطر برای انسانها و حیوانات مورد استفاده قرار گیرند. در این تحقیق، اثرات شش گیاه دارویی بومی شامل Satureja sahendica Bornm.، Satureja khuzistanica Jamzad، Scrophularia striata Boiss.، Thymbra spicata L.، Oliveria decumbens Vent. و Vitex agnus-castus L. و سم استامیپراید در کنترل آفت سفید بالک خیار (Bemisia tabaci) و برخی پاسخهای فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی گیاه خیار در شرایط مزرعه ارزیابی شد. نتایج نشان داد که تمام عصارههای بکار رفته سبب کاهش جمعیت سفید بالک نسبت به شاهد شدند. اما از میان آنها، بیشترین تأثیر در کنترل این آفت برای Oliveria decumbens Vent. ثبت گردید. کاربرد عصارهها بهویژه در غلظتهای ppm500 و ppm1000 سبب افزایش معنیدار تعداد میوه درجه یک و تعداد میوه درجه دو شد. با افزایش غلظت عصارهها از ppm250 تا ppm1000، محتوی پتاسیم برگ افزایش و محتوی کلسیم و سفتی میوه کاهش یافت. نتایج نشان داد که کاربرد عصارهها و سم استامیپراید بهویژه در غلظت بالا (ppm1000) باعث ایجاد برخی اثرات منفی در گیاه میزبان و افزایش فعالیت آنزیمهای آنتیاکسیدان شد. بهطور کلی، تمام عصارههای بکار رفته بهویژه عصاره Oliveria decumbens Vent.، در غلظتهای پایین سبب کنترل مؤثر آفت سفید بالک بدون اثرات منفی بر گیاه میزبان در مقایسه با حشرهکش استامیپراید شدند.