%0 Journal Article %T ریزازدیادی مرزه بختیاری (Satureja bachtiarica Bunge) از طریق بافت‏های سوماتیک: تکثیر انبوه و سازگاری %J تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران %I موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور %Z 1735-0905 %A احمدی روشن, مرضیه %A کریم زاده, قاسم %A رشیدی منفرد, سجاد %D 2022 %\ 12/22/2022 %V 38 %N 4 %P 581-591 %! ریزازدیادی مرزه بختیاری (Satureja bachtiarica Bunge) از طریق بافت‏های سوماتیک: تکثیر انبوه و سازگاری %K اکسین %K دگرگشن %K ریزازدیادی %K سیتوکینین %K گیاه بومی %K مرزه بختیاری (Satureja bachtiarica Bunge) %R 10.22092/ijmapr.2022.358064.3144 %X مرزه بختیاری (Satureja bachtiarica Bunge) یکی از گونه‌های انحصاری جنس مرزه‌ در ایران است که به‌واسطه دارا بودن ترکیب‌هایی نظیر کارواکرول و تیمول در اسانس و اسید رزمارینیک و سایر اسیدهای فنولیک در عصاره، دارای اثرات آنتی‌اکسیدانی و ضد میکروبی قوی و همچنین ارزش اقتصادی و دارویی است. در این مطالعه به‌منظور تولید کلون این گونه با استفاده از روش ریزازدیادی از 10 تیمار نوساقه‏ زایی و 8 تیمار ریشه‌زایی در محیط کشت پایه MS استفاده گردید. تیمارهای نوساقه ‏زایی ترکیبی از هورمون‌های سیتوکینین (Kin، 2ip و TDZ) و اکسین (IBA و BA) با غلظت‌های مختلف بودند. تیمارهای ریشه‌زایی نیز ترکیبی از غلظت‌های مختلف هورمون‌های اکسین (IBA و NAA) بودند. با بررسی صفاتی از جمله تعداد و طول شاخه اصلی و فرعی، تعداد برگ، تعداد جوانه فعال جانبی و رنگ برگ، بهترین تیمار نوساقه‏زایی ](mg l-1 0.01) IBA، (mg l-1 0.05) TDZ و (mg l-1 0.3) [2iP مشخص گردید. تعداد ریشه اصلی و فرعی نیز معیار انتخاب بهترین تیمار ریشه‌زایی ](mg l-1 0.5) IBA و (mg l-1 0.5) [NAA بودند. از آنجا که مرزه بختیاری گیاهی دگرگشن است و دارای تنوع بالایی برای صفات مختلف از جمله متابولیت‌ها می‌باشد، هدف کاربردی از تحقیق حاضر، تولید انبوه افراد همسان به‌منظور استفاده در برنامه‌های اصلاحی بود. این هدف با ارائه پروتکل ریزازدیادی این گیاه با ارزش انجام گردید. %U https://ijmapr.areeo.ac.ir/article_127406_283bf48306005348a0b3bbdc3e9fe529.pdf