%0 Journal Article %T اثرات کاربرد خارجی سدیم نیترو پروساید در افزایش تحمل به خشکی در دو ژنوتیپ ماریتیغال (Silybium marianum (L.) Gaertn.) %J تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران %I موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور %Z 1735-0905 %A زنگانی, اسماعیل %A زهتاب سلماسی, سعید %A عندلیبی, بابک %A زمانی, عباسعلی %D 2017 %\ 09/23/2017 %V 33 %N 4 %P 636-648 %! اثرات کاربرد خارجی سدیم نیترو پروساید در افزایش تحمل به خشکی در دو ژنوتیپ ماریتیغال (Silybium marianum (L.) Gaertn.) %K اکسید نیتریک %K سرعت فتوسنتز %K سیلیمارین %K قطع آبیاری %K محتوای نسبی آب %R 10.22092/ijmapr.2017.108603.1906 %X به‌منظور بررسی اثرات سدیم نیتروپروساید بر افزایش تحمل به خشکی در ماریتیغال (Silybium marianum (L.) Gaertn.)، آزمایشی به‌صورت کرت‌های دو بار خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه زنجان در سال 1393 انجام شد. در این آزمایش سدیم نیتروپروساید (SNP) در سه سطح صفر، 100 و 200 میکرومول در لیتر به‌عنوان فاکتور اصلی، تنش خشکی در سه سطح شاهد و قطع آبیاری از مرحله ساقه‌روی و گرده‌افشانی تا پایان دوره رشد به‌عنوان فاکتور فرعی و دو ژنوتیپ ماریتیغال (مجاری و ساری) به‌عنوان فاکتور فرعی فرعی در نظر گرفته شدند. با افزایش شدت خشکی سرعت فتوسنتز برگ حدود 45% نسبت به شاهد در هر دو ژنوتیپ کاهش معنی‌داری نشان داد، در صورتی‌که با کاربرد 100 میکرومولار سدیم نیتروپروساید، فتوسنتز برگ تا حدود 80% و 100% به‌ترتیب در رقم مجاری و اکوتیپ ساری نسبت به عدم کاربرد آن در تنش ساقه‌روی افزایش معنی‌داری یافت. قطع آبیاری سبب کاهش معنی‌دار رنگریزه‌های فتوسنتزی در اکوتیپ ساری گردید، در صورتی‌که این کاهش در زمان تنش ساقه‌روی با کاربرد سدیم نیتروپروساید بهبود یافت. تنش خشکی در هر دو مرحله قطع آبیاری سبب کاهش عملکرد دانه در هر دو ژنوتیپ گردید، در حالی‌که با کاربرد خارجی 100 میکرومولار سدیم نیتروپروساید این کاهش به‌ویژه در اکوتیپ ساری جبران شد. همچنین قطع آبیاری عملکرد ماده مؤثره را کاهش داد ولی این کاهش به‌ویژه در مرحله تنش گرده‌افشانی با افزایش درصد سیلیمارین و عملکرد دانه تحت محلول‌پاشی با 100 میکرومولار SNP جبران گردید. نتایج این تحقیق نشان داد که غلظت 100 میکرومولار سدیم نیتروپروساید در محافظت از گیاه ماریتیغال با افزایش شدت خشکی و کشت این گیاه در سیستم‌های کمبود آب مؤثر می‌باشد. %U https://ijmapr.areeo.ac.ir/article_113444_bbe57cb1cd6981c079815d11b3bc0aa4.pdf