بهزراعی و بهنژادی
بهور اصغری؛ سودابه مفاخری؛ محمد مهدی ضرابی
چکیده
سابقه و هدف: چایترش با نام علمی Hibiscus sabdariffa L. گیاهی است که در بسیاری از مناطق دنیا کاشته میشود. چایترش بهعنوان یک گیاه دارویی در طب سنتی نقاط مختلف دنیا برای کنترل و درمان بیماریها و مشکلات جسمی استفاده شده است. این اثرهای درمانی به وجود مواد مؤثرهای مانند کارتنوئیدها، اسیدهای چرب و ترکیبات فنولی مانند فنولیک اسیدها و فلاونوئیدها ...
بیشتر
سابقه و هدف: چایترش با نام علمی Hibiscus sabdariffa L. گیاهی است که در بسیاری از مناطق دنیا کاشته میشود. چایترش بهعنوان یک گیاه دارویی در طب سنتی نقاط مختلف دنیا برای کنترل و درمان بیماریها و مشکلات جسمی استفاده شده است. این اثرهای درمانی به وجود مواد مؤثرهای مانند کارتنوئیدها، اسیدهای چرب و ترکیبات فنولی مانند فنولیک اسیدها و فلاونوئیدها مرتبط میباشد. یکی از مرسومترین روشها برای تحریک کردن گیاهان مختلف برای تولید مواد مؤثره بیشتر، قرار دادن آنها در معرض یکی از انواع تنشها، مانند خشکی یا شوری، به همراه استفاده از محرکهای رشد گیاهیست. در این مطالعه تأثیر سالیسیلیک اسید بر میزان محتوای فیتوشیمیایی و انواع خواص بیولوژیکی گیاه چایترش در شرایط کمآبی، بررسی شد.مواد و روشها: این آزمایش به صورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی، شامل دور آبیاری در سه سطح 3 روز (D1)، 5 روز (D2) و 7 روز (D3) و محلولپاشی با سالیسیلیک اسید در سه سطح (صفر (SA0)، 0.75(SA1) و 1.5 (SA2) میلیمولار، در 3 تکرار در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه بینالمللی امام خمینی (ره) انجام شد. بذرهای مورد نیاز برای کشت، از شرکت پاکان بذر اصفهان تهیه شد. اعمال تنش خشکی با آبیاری در فواصل زمانی 3، 5 و 7 روز در مرحله 4 برگی گیاهان شروع شد و محلولپاشی گیاهان با سالیسیلیک اسید در مرحله شش برگی و 3 روز قبل از شروع تیمارهای آبیاری انجام گردید. برای تعیین سطح پایداری و پراکسیداسیون لیپیدی غشاء، بهترتیب اندازهگیری مقدار نشت الکترولیت و سطح مالون دی آلدئید انجام شد. همچنین اندازهگیری مقدار پرولین و فعالیت سه آنزیم آنتیاکسیدانی پراکسیداز، کاتالاز و آسکوربیت پراکسیداز نیز در نمونههای مختلف انجام شد. همچنین مقدار تام ترکیبات فنولی، فلاونوئیدی و آنتوسیانینی بهعنوان اصلیترین متابولیتهای ثانویه گیاه چایترش نیز اندازهگیری شد. بهعنوان خاصیت بیولوژیکی و دارویی نیز خاصیت مهارکنندگی رادیکالهای آزاد DPPH و آنزیم آلفا-گلوکوزیداز ارزیابی گردید. برای تجزیهوتحلیل دادههای بدست آمده از نرمافزار آماری SAS نسخه 9.4 استفاده شد. مقایسه میانگینهای بدست آمده بهوسیله روش آزمون چند دامنهای دانکن و در سطح 5% انجام گردید.نتایج: نتایج نشان داد که هر دو پارامتر میزان نشت الکترولیت و مقدار مالون دی آلدئید با افزایش سطح خشکی اعمالی بر روی گیاه چایترش، به شکل معنیداری افزایش یافت و اعمال تیمار سالیسیلیک اسید بهطور کلی منجر به کاهش سطح هر دو شاخص شد. همچنین بیشترین مقدار پرولین در گیاهان رشد کرده تحت تیمارهای بالاترین سطح خشکی و محلولپاشی سالیسیلیک اسید بود. فعالیت هر سه آنزیم آنتیاکسیدان با شدت گرفتن سطح خشکی اعمال شده و بالا رفتن غلظت محلولهای سالیسیلیک اسید افزایش یافت. همچنین بالاترین مقدار محتوای فنولی و آنتوسیانینی چایترش، در نمونههای اسپری شده با محلول 1.5 میلیمولار سالسیلیک اسید مشاهده شد. براساس روند تغییرات ایجاد شده در مقدار آنتوسیانین گیاه چایترش میتوان دید که افزایش شدت سطح کمآبی اعمالی نیز باعث بیشتر شدن مقدار این ترکیب در گیاه میگردد. بالاترین قدرت ضدرادیکالی DPPH در نمونههای چایترش رشد کرده تحت بالاترین شدت خشکی و غلیظترین سالیسیلیک اسید (61.93%) مشاهده شد. در تمامی رژیمهای آبیاری نیز بالاترین قدرت آنتیاکسیدانی در نمونههای تیمار شده با غلیظترین محلول سالیسیلیک اسید دیده شد. براساس نتایج بدست آمده بالاترین قدرت مهار آنزیم آلفا-گلوکوزیداز با 69.2% و 67.7% به نمونههای گیاهی رشد کرده در بالاترین سطح خشکی اعمالی که بهترتیب محلولهای 1.5 و 0.75 میلیمولار سالیسیلیک اسید بر روی آنها اسپری شده است، مربوط میباشد.نتیجهگیری: نتایج بدست آمده از این تحقیق نشان داد که استفاده از سالیسیلیک اسید بهعنوان یک تنظیمکننده رشد میتواند با تأثیر بر محتوای متابولیتی بهویژه متابولیتهای ثانویه مانند ترکیبات فنولی و فلاونوئیدی و آنتوسیانینی و بالا بردن پارامترهای دفاعی مانند فعال کردن آنزیمهای آنتیاکسیدانی و افزایش مقدار ترکیبات اسمولیتی مانند پرولین، به گیاه چایترش کمک میکند که مقاومت بیشتری در برابر تنش خشکی داشته باشد و اثرهای منفی این نوع تنش را بر روی این گیاه تقلیل دهد.
بهزراعی و بهنژادی
مریم مؤمنی؛ عبدالله قاسمی پیربلوطی؛ امیر موسوی؛ حسنعلی نقدی بادی
چکیده
سابقه و هدف: آویشن زوفایی (Thymbra spicata L.) گیاهی از تیره نعنائیان (Lamiaceae) منبعی غنی از ترکیبهای معطر و اسانس است. این پژوهش با هدف بررسی تأثیر الیسیتورهای سالیسیلیک اسید و کیتوزان بر شاخصهای رشدی و بیان ژن 1- دئوکسی گزیلولوز 5- فسفات ردوکتاز ایزومراز (DXR) در این گیاه تحت تأثیر سطوح مختلف آبیاری در راستای افزایش بهرهوری این گیاه دارویی، ...
بیشتر
سابقه و هدف: آویشن زوفایی (Thymbra spicata L.) گیاهی از تیره نعنائیان (Lamiaceae) منبعی غنی از ترکیبهای معطر و اسانس است. این پژوهش با هدف بررسی تأثیر الیسیتورهای سالیسیلیک اسید و کیتوزان بر شاخصهای رشدی و بیان ژن 1- دئوکسی گزیلولوز 5- فسفات ردوکتاز ایزومراز (DXR) در این گیاه تحت تأثیر سطوح مختلف آبیاری در راستای افزایش بهرهوری این گیاه دارویی، به صورت کشت گلدانی و در شرایط گلخانهای در استان ایلام در سال 97-1396 انجام شد.مواد و روشها: آزمایش مورد نظر بهصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با 15 تیمار و سه تکرار انجام شد. تیمارهای آبیاری در سه سطح نرمال (A₁)، آبیاری 70% ظرفیت مزرعه (A₂)، آبیاری 40% ظرفیت مزرعه (A₃) و تیمار محلولپاشی در پنج سطح که شامل تیمار شاهد (B₁)، تیمارهای کیتوزان در غلظتهای 5/0 گرم در لیتر (B₂) و 1 گرم در لیتر (B₃)، محلولپاشی سالیسیلیک اسید در غلظتهای 2.5 میلیمولار (B₄) و 5 میلیمولار (B₅) اعمال شد. محلولپاشی در مرحله 10 تا 12 برگی انجام شد. برای استفاده از الیسیتورهای کیتوزان و اسید سالیسیلیک، پودر آنها را در اسید استیک 5% حل کرده و بعد در آب مقطر با غلظتهای مختلف محلولها آماده شدند. سه ماه بعد از کاشت (بوتهها در ارتفاع 20-15 سانتیمتری) اقدام به اعمال تیمارهای تنش آبی شد. برای اعمال الیسیتورها، همزمان با تیمار تنش آبی، طی سه نوبت به فواصل ده روزه، محلولپاشی انجام گردید. برای بررسی تغییرات بیان ژن DXR بهعنوان یکی از ژنهای کلیدی در مسیر بیوسنتز کارواکرول، از روش RT-PCR کمّی استفاده شد. در همین راستا، RNA تام از نمونهها استخراج و کمّیت و خلوص آنها ارزیابی و تأیید شد. سپس cDNA سنتز و از آغازگرهای اختصاصی طراحی شده برای تکثیر توالی هدف استفاده شد. با استفاده از ژن مرجع GAPDH مربوط به آویشن زوفایی، میزان بیان ژن به روش سنجش نسبی بررسی شد. برای آنالیز دادهها از روش اختلاف در تغییرات چرخه آستانه (2-∆∆CT) و نرمافزار Relative Expression Software Tool (REST) استفاده گردید.نتایج: نتایج حاصل از جدول تجزیه واریانس نشان داد سطوح مختلف آبیاری بر همه شاخصهای کمّی رشد شامل ارتفاع گیاه، طول ریشه، تعداد انشعابات اصلی شاخه، وزنتر و خشک ریشه، وزنتر برگ، وزنتر و خشک ساقه بجز وزن خشک برگ معنیدار بود (0.01>p). اثر متقابل کمآبیاری و محلولپاشی اسید سالیسیلیک و کیتوزان بر وزن تر ریشه، وزن تر برگ و وزن تر ساقه در سطح احتمال 1% معنیدار بود. براساس همین نتایج، شاخص وزن خشک ساقه در تیمار اثر متقابل آبیاری و محلولپاشی در سطح احتمال 5% معنیدار بود. نتایج نشان داد که اثر متقابل تیمار آبیاری و محلولپاشی بر وزن خشک برگ، تعداد انشعابات اصلی بوته و طول ریشه معنیدار نبود. در این پژوهش، بیان ژن DXR بعد از اعمال دو غلظت مختلف کیتوزان (0.5 و 1 گرم بر لیتر) تغییرات چندانی از خود نشان نداد، در حالی که تیمار سالیسیلیک اسید با غلظت 2.5 میلیمولار در سطح احتمال 1% معنیدار بود و سبب افزایش بیان ژن DXR شد. سطح رونوشت این ژن بعد از اعمال تیمار 5 میلیمولار این محلول به اندازه 29.72برابر افزایش پیدا کرد که در سطح 1% معنیدار بود. میزان کمآبیاری، بیان این ژن را کاهش داد.نتیجهگیری: نتایج بدست آمده نشان داد که بهترین نوع آبیاری، آبیاری نرمال بود تا گیاه آویشن زوفایی بتواند در شاخصهای رشدی در وضعیت مطلوبی قرار گیرد. محلولپاشی کیتوزان در غلظتهای مختلف اثر معنیداری بر وزن خشک، وزن تر و بیان ژن DXR نشان نداد؛ در حالی که اسید سالیسیلیک در افزایش شاخصهای رشدی تأثیرگذار بود و بیان ژن DXR نیز همزمان در گونه مذکور در طی محلولپاشی اسید سالیسیلیک افزایش پیدا کرد که میتواند حکایت از تأثیر مثبت این الیسیتور در افزایش عملکرد و سنتز مواد موثره ارزشمند ازجمله کارواکرول باشد.
زهرا تقی زاده طبری؛ حمیدرضا اصغری؛ حمید عباس دخت؛ اسماعیل باباخانزاده سجیرانی
چکیده
شناسه دیجیتال (DOR):98.1000/1735-0905.1398.36.98.99.1.1576.1610 کمبود آب بیشترین سهم را در بین انواع تنشها در کاهش عملکرد به خود اختصاص داده است. از راهکارهای مقابله با اثرهای نامطلوب کمآبی میتوان به اصلاح خاک و یا کاربرد برخی از مواد هورمونی برای تخفیف اثرهای نامطلوب خشکی اشاره کرد. این پژوهش با هدف بررسی دو اصلاحکننده خاک و تنظیمکننده رشد در شرایط ...
بیشتر
شناسه دیجیتال (DOR):98.1000/1735-0905.1398.36.98.99.1.1576.1610 کمبود آب بیشترین سهم را در بین انواع تنشها در کاهش عملکرد به خود اختصاص داده است. از راهکارهای مقابله با اثرهای نامطلوب کمآبی میتوان به اصلاح خاک و یا کاربرد برخی از مواد هورمونی برای تخفیف اثرهای نامطلوب خشکی اشاره کرد. این پژوهش با هدف بررسی دو اصلاحکننده خاک و تنظیمکننده رشد در شرایط کمآبی بر برخی از خصوصیات فیزیولوژیک و مورفولوژیکی گاوزبان اروپایی (Borago officinalis L.) انجام شد. این آزمایش در سال زراعی 1396-1395 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه صنعتی شاهرود بهصورت اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار انجام شده است. کرتهای اصلی شامل سطوح کم آبیاری در سه سطح (آبیاری به شکل معمول و هر 5 روز یکبار، آبیاری هر 10 و هر 15 روز یکبار) و کرتهای فرعی شامل بیوچار در سه سطح (0، 5 و 10 تن در هکتار) و سالیسیلیک اسید در دو سطح (0 و 0.5 میلیمولار) بود. نتایج نشان داد اثرهای ساده بیوچار و سالیسیلیک اسید و کم آبیاری بر روی تعداد ساقه گلدهنده، تعداد ساقه و نیز ارتفاع ساقه، میزان کلروفیل a، میزان کلروفیل کل و کاروتنوئید و کلروفیل b برگ معنیدار بود. اثرهای متقابل سالیسیلیک اسید و کم آبیاری نیز بر کاروتنوئید و نیز کلروفیل b معنیدار بود. اثرهای متقابل سهگانه نیز در تعداد وزن خشک کل، تعداد ساقه گلدهنده، تعداد ساقه و نیز ارتفاع ساقه و کلروفیل b تأثیرگذار بود. بهطور کلی تنش کم آبیاری موجب کاهش میزان رنگریزههای فتوسنتزی و شاخصهای رشد برگ گاوزبان اروپایی نسبت به حالت شاهد شد، که سالیسیلیک اسید و بیوچار موجب کاهش اثرهای منفی بر میزان رنگریزههای فتوسنتزی شد. بنابراین بهنظر میرسد استفاده از بیوچار بهعنوان اصلاحکننده خاک و سالیسیلیک اسید بهعنوان تنظیمکننده رشد در بهبود برخی از اثرهای منفی تنش آبی گیاه گاوزبان اروپایی مفید باشد.
فاطمه حیدری؛ فرید شکاری؛ بابک عندلیبی؛ جلال صبا
چکیده
شناسه دیجیتال (DOR):98.1000/1735-0905.1398.35.704.96.4.1576.1610 بهمنظور بررسی اثر تنظیمکنندههای رشد بر عملکرد و صفات زراعی زعفران (Crocus sativus L.)، آزمایشی در قالب بلوکهای کامل تصادفی در گلخانه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه زنجان اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل پرایم بنهها با جیبرلیک اسید (250، 500 و 750 میکرومولار)، سالیسیلیک اسید (700، 1400 و ...
بیشتر
شناسه دیجیتال (DOR):98.1000/1735-0905.1398.35.704.96.4.1576.1610 بهمنظور بررسی اثر تنظیمکنندههای رشد بر عملکرد و صفات زراعی زعفران (Crocus sativus L.)، آزمایشی در قالب بلوکهای کامل تصادفی در گلخانه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه زنجان اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل پرایم بنهها با جیبرلیک اسید (250، 500 و 750 میکرومولار)، سالیسیلیک اسید (700، 1400 و 2100 میکرومولار)، پاکلوبوترازول (50، 100 و 150 میکرومولار) و کلرمکوات کلراید (500، 1000 و 1500 میکرومولار)، هیدروپرایم (آبمقطر) و یک تیمار بدون استفاده از تنظیمکنندههای رشد (شاهد) بودند. در بین تیمارهای بکار برده شده تأثیر جیبرلیک اسید مشهودتر از سایر تنظیمکنندههای رشد بود، بهطوری که بیشترین میزان عملکرد خشک گل و کلاله در تیمار با جیبرلیک اسید و بهویژه در تیمار 500 میکرومولار جیبرلیک اسید مشاهده شد. کمترین عملکرد گل و کلاله مربوط به تیمار بنهها با دو تنظیمکننده کلرومکوات کلراید و پاکلوبوترازول بودند. از سوی دیگر، کاربرد کلرمکوات کلراید و پاکلوبوترازول موجب گردید تا میزان رنگیزههای کلروفیل در مقایسه با دیگر تیمارها افزایش پیدا کند. در مقابل، استفاده از جیبرلیک اسید و سالیسیلیک اسید موجب کاهش کلروفیل شد. تیمار هیدروپرایم اختلاف معنیداری با شاهد نشان نداد. تیمار بنهها با سالیسیلیک اسید موجب افزایش سافرانال (عطر) و کروسین (رنگ) کلالههای تولید گردید. بیشترین اثر روی پیکروکروسین (طعم) در تیمار با کلرمکوات کلراید حاصل شد.
میترا پارسا؛ امینه زینالی
چکیده
تروپان آلکالوئیدهایی مانند آتروپین و اسکوپولامین بهدلیل اثر آنتیکولینرژیک، کاربردهای وسیعی در درمان بیماریهایی مانند آسم و تشنج دارند. در این تحقیق، اثرات الیسیتور سالیسیلیک اسید بر میزان تروپان آلکالوئیدهای آتروپین و اسکوپولامین در ریشههای حاصل از کشت بافت و ریشه مویین گیاه Hyoscyamus niger L. انجام شد. ریشهها، تحت تأثیر الیسیتور ...
بیشتر
تروپان آلکالوئیدهایی مانند آتروپین و اسکوپولامین بهدلیل اثر آنتیکولینرژیک، کاربردهای وسیعی در درمان بیماریهایی مانند آسم و تشنج دارند. در این تحقیق، اثرات الیسیتور سالیسیلیک اسید بر میزان تروپان آلکالوئیدهای آتروپین و اسکوپولامین در ریشههای حاصل از کشت بافت و ریشه مویین گیاه Hyoscyamus niger L. انجام شد. ریشهها، تحت تأثیر الیسیتور سالیسیلیک اسید با غلظتهای 0، 1/0، 1، 2 و 4 میلیمولار و هر یک در تیمارهای زمانی 24، 96 و 168ساعت کشت شدند. در نهایت میزان تروپان آلکالوئیدها با استفاده از HPLC سنجش و مقایسه شدند. همچنین سرعت رشد ریشهها نیز در این تیمارها مورد بررسی قرار گرفت. بیشترین مقدار آتروپین و اسکوپولامین در ریشههای حاصل از کشت بافت، بهترتیب در غلظت 1 میلیمولار و تیمار زمانی 168 ساعت و 2 میلیمولار الیسیتور سالیسیلیک اسید و پس از گذشت 96 ساعت مشاهده شد. مقدار اسکوپولامین در این غلظت نسبت به شاهد بیش از 13 برابر افزایش (53/649 میکروگرم بر گرم وزن خشک) نشان داد. در ریشههای مویین، بیشترین مقدار آتروپین در غلظت 2 میلیمولار و پس از گذشت 96 ساعت و بالاترین مقدار اسکوپولامین در محیط کشت حاوی 1/0 میلیمولار و در مدت زمان 168 ساعت مشاهده شد. بهطور کلی، نسبت آتروپین به اسکوپولامین در ریشههای مویین بیشتر بود، در حالیکه در ریشههای حاصل از کشت بافت نسبت اسکوپولامین به آتروپین بیشتر بود. همچنین رشد ریشهها در هر دو الیسیتور با افزایش غلظت، کاهش یافت.
فاطمه محتشمی؛ مجید پوریوسف؛ بابک عندلیبی؛ فرید شکاری
چکیده
بهمنظور بررسی تأثیر محلولپاشی و پیشتیمار با سالیسیلیک اسید بر عملکرد دانه و اسانس رازیانه (Foeniculum vulgare Mill.) در شرایط تنش خشکی آزمایشی در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه زنجان در بهار 1391 اجرا شد. آزمایش بهصورت کرتهای خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. در این آزمایش تنش خشکی در مرحله زایشی با ...
بیشتر
بهمنظور بررسی تأثیر محلولپاشی و پیشتیمار با سالیسیلیک اسید بر عملکرد دانه و اسانس رازیانه (Foeniculum vulgare Mill.) در شرایط تنش خشکی آزمایشی در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه زنجان در بهار 1391 اجرا شد. آزمایش بهصورت کرتهای خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. در این آزمایش تنش خشکی در مرحله زایشی با سطح شاهد (آبیاری کامل) در کرتهای اصلی و سطوح مختلف محلولپاشی و پیشتیمار بذر با سالیسیلیک اسید شامل بذرهای خشک (بدون پیشتیمار)، پیشتیمار بذرها با غلظتهای مختلف سالیسیلیک اسید (صفر، 800 و 1600میکرومولار) و محلولپاشی با غلظتهای مختلف سالیسیلیک اسید (800 و 1600 میکرومولار) در کرتهای فرعی مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که بیشتر صفات مورد بررسی ازجمله تعداد چتر در بوته، تعداد دانه در چتر، وزن هزاردانه، تعداد چترک در چتر و عملکرد دانه و اسانس تحت تأثیر تنش خشکی در مقایسه با شاهد (آبیاری) بهطور معنیداری کاهش یافتند. اما محتوای اسانس دانه افزایش یافت. بهطوری که بیشترین عملکرد دانه (6/2925 کیلوگرم در هکتار) و اسانس (88/52 کیلوگرم در هکتار) از شاهد (آبیاری کامل) و کمترین میزان صفات مذکور در شرایط تنش خشکی حاصل شد. همچنین نتایج نشان داد که صفات مورد بررسی تحت تأثیر محلولپاشی و پرایم با سالیسیلیک اسید در مقایسه با بذر خشک بهطور معنیداری افزایش یافتند. بهطوری که بین پیشتیمار بذر با سالیسیلیک اسید 1600 میکرومولار و محلولپاشی با سالیسیلیک اسید 1600 میکرومولار تفاوت معنیداری از لحاظ عملکرد دانه و اسانس وجود نداشت، اما بیشترین عملکرد دانه (6/2579 کیلوگرم در هکتار) و اسانس (15/63 کیلوگرم در هکتار) از محلولپاشی با سالیسیلیک اسید 1600 میکرومولار و کمترین میزان صفات مذکور از بذرهای خشک (بدون پیشتیمار) بدست آمد.
عزیزه فرجی؛ بهروز اسماعیلپور؛ فاطمه سفیدکن؛ بهلول عباسزاده؛ کاظم خاوازی
چکیده
بهمنظور بررسی اثر سالیسیلیک اسید و پوتریسین بر عملکرد گیاه، عملکرد اسانس و اجزای اسانس گیاه مرزه (Satureja hortensis L.)، آزمایشی در قالب بلوکهای کامل تصادفی با 3 تکرار اجرا شد. سالیسیلیک اسید بهصورت محلولپاشی، در 4 غلظت (0، 1، 2 و 3 میلیمولار بر لیتر) و محلولپاشی پوتریسین نیز در 5 غلظت (0، 5/0، 1، 5/1 و 2 میلیمولار بر لیتر) در سه مرحله (مرحله ...
بیشتر
بهمنظور بررسی اثر سالیسیلیک اسید و پوتریسین بر عملکرد گیاه، عملکرد اسانس و اجزای اسانس گیاه مرزه (Satureja hortensis L.)، آزمایشی در قالب بلوکهای کامل تصادفی با 3 تکرار اجرا شد. سالیسیلیک اسید بهصورت محلولپاشی، در 4 غلظت (0، 1، 2 و 3 میلیمولار بر لیتر) و محلولپاشی پوتریسین نیز در 5 غلظت (0، 5/0، 1، 5/1 و 2 میلیمولار بر لیتر) در سه مرحله (مرحله شروع ساقهدهی، ابتدای مرحله غنچهدهی، شروع مرحله گلدهی) بکار برده شدند. نتایج نشان داد که اثر محلولپاشی سالیسیلیک اسید و پوتریسین بر وزن خشک و عملکرد اندام هوایی کل، برگ و گلآذین، کلروفیل کل، درصد وزنی، بازده و عملکرد اسانس گیاه مرزه و نیز ترکیبهای اسانس گیاه مرزه در سطح 1% معنیدار بود. بیشترین مقدار وزن خشک اندام هوایی (g/p63/45)، عملکرد اندام هوایی (kg/ha5070)، وزن خشک برگ (g/p39/6)، عملکرد برگ (kg/ha710)، وزن خشک گلآذین (g/p65/15)، عملکرد گلآذین (kg/ha1739) و کلروفیل کل (mg/l44/1) مربوط به محلولپاشی با 3 میلیمولار سالیسیلیک اسید بود و بیشترین میزان بازده اسانس (35/2%) و عملکرد اسانس (76/76) در تیمار 5/1 میلیمولار بر لیتر پوتریسین مشاهده شد. بیشترین میزان تیمول (76/47%) بهعنوان ترکیب شاخص گیاه مرزه در تیمار 2 میلیمولار بر لیتر سالیسیلیک اسید حاصل شد و بیشترین میزان آلفا-پینن، لیمونن و ترانس-بتا-اوسیمن در گیاهان تیمار شده با 50 میلیگرم بر لیتر پوتریسین تولید گردید.
شهلا هاشمی؛ زهرا اسرار؛ شهرام پورسیدی
چکیده
شاهی (Lepidium sativum L.) گیاهی دارویی است. این گیاه برای درمان تومور و سرطان سینه به دلیل ویژگی آنتیاکسیدانی قابلتوجه است. دسترسی منگنز در گیاهان بهوسیله فرایندهای ردوکس که به pH خاک و دسترسی الکترون بستگی دارد، کنترل میشود. منگنز اضافی متابولیسم گیاه را آشفته و رشد گیاه را مهار میکند، همچنین تنش اکسیداتیو القاء میکند که منجر به ...
بیشتر
شاهی (Lepidium sativum L.) گیاهی دارویی است. این گیاه برای درمان تومور و سرطان سینه به دلیل ویژگی آنتیاکسیدانی قابلتوجه است. دسترسی منگنز در گیاهان بهوسیله فرایندهای ردوکس که به pH خاک و دسترسی الکترون بستگی دارد، کنترل میشود. منگنز اضافی متابولیسم گیاه را آشفته و رشد گیاه را مهار میکند، همچنین تنش اکسیداتیو القاء میکند که منجر به تشکیل گونههای فعال اکسیژن شامل رادیکالهای سوپراکسید، هیدروکسیل و پراکسیدهیدروژن میشود که میتواند به سلول گیاه آسیب برساند. سالیسیلیک اسید، سیگنال طبیعی است که نقش مهمی در تنظیم تعدادی از فرایندهای فیزیولوژیکی و مقاومت گیاه به تنشهای زیستی و غیرزیستی دارد. وظیفه حمایتی سالیسیلیک اسید شامل تنظیم رادیکالهای آزاد و آنتیاکسیدانها، القاء بیان ژن و جذب و پخش عناصر است. در این مطالعه اثر سطحهای مختلف 0، 01/0، 05/0 و 1/0 میلیمولار سالیسیلیک اسید روی سطوح مختلف 0، 250، 500 و 800 میکرومولار منگنز در گیاه شاهی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که افزودن سالیسیلیک اسید (01/0، 05/0 و 1/0) مهار جذب کلسیم و منیزیم القاء شده توسط منگنز اضافی را بهبود میبخشد. محتوای آسکوربیکاسید در برگ بهوسیله سالیسیلیک اسید (01/0، 05/0 و 1/0) افزایش و این محتوا در غلظتهای 500 و 800 منگنز کاهش یافت. محتوای پرولین بهطور معنیداری در تیمار منگنز و سالیسیلیک اسید افزایش یافت. در غلظتهای 500 و 800 میکرومولار منگنز محتوای پروتئین کاهش یافت، اما تیمار سالیسیلیک اسید (01/0، 05/0 و 1/0) محتوای پروتئین را در شرایط سمّیت منگنز افزایش داد.
سمانه عاکف؛ فرانسواز برنارد؛ حسین شاکر؛ علیرضا قاسم پور
چکیده
هدف این تحقیق بررسی میزان تولید پارتنولید و فعالیت آنتی اکسیدان در کشت کالوس و گیاهچه های ریزازدیادی شده گیاه Tanacetum parthenium (L.) Sch. Bip. تیره Asteracae تحت اثر تیمارهای زخمی کردن (wounding) و دو فیتوهورمون استرس آبسیزیک اسید و سالیسیلیک اسید بود. به این منظور بذر گیاه در محیط MS/4 با کل ویتامین ها کشت شده و قطعات ساقه ای گیاهچه های حاصل روی محیط MS ...
بیشتر
هدف این تحقیق بررسی میزان تولید پارتنولید و فعالیت آنتی اکسیدان در کشت کالوس و گیاهچه های ریزازدیادی شده گیاه Tanacetum parthenium (L.) Sch. Bip. تیره Asteracae تحت اثر تیمارهای زخمی کردن (wounding) و دو فیتوهورمون استرس آبسیزیک اسید و سالیسیلیک اسید بود. به این منظور بذر گیاه در محیط MS/4 با کل ویتامین ها کشت شده و قطعات ساقه ای گیاهچه های حاصل روی محیط MS با هورمونهای µM 0.54) NAA) و µM 4.44) BAP) کشت داده شد. تیمارهای زخمی کردن، آبسیزیک اسید و سالیسیلیک اسید روی قطعات جدا کشت(جوانه انتهایی با گره اول) حاصل از گیاهچه های 2 ماهه ریزازدیادی شده به مدت 10 ساعت در محیط مایع انجام شد. تحلیل مقدار پارتنولید در عصاره گیاهچه ها توسط HPLC انجام شد. فعالیت آنتی اکسیدان به صورت فعالیت کیفی پراکسیداز و توسط الکتروفورز ژل پلی آکریل آمید ارزیابی شد. کالوس از قطعات برگی گیاهچه های حاصل از بذر در محیط MS با 2mg.l-1) NAA) و BAP (0.5mg.l-1) بدست آمد. کالوسهای یک ماهه به محیط MS مایع با تیمارهای آبسیزیک اسید، سالیسیلیک اسید و دی متیل سولفوکسید (DMSO) انتقال یافته و پس از یک هفته مقدار پارتنولید و فعالیت کیفی پراکسیداز در آنها طبق روش فوق اندازه گیری شد. میزان پارتنولید بدست آمده در گیاهچه های ریزازدیادی شده در این تحقیق برابر 0.00283 ± 0.00863 بود، در حالیکه تیمار زخمی کردن با سالیسیلیک اسید کمترین مقدار پارتنولید و بیشترین میزان رشد را در گیاهچه ها ایجاد کرد. تولید پارتنولید در تیمارها با افزایش رشد کاهش یافت. مقدار پارتنولید در کالوس میان تیمارها اختلاف معنی دار نداشت و نسبت به گیاهچه کمتر بود. نتایج الکتروفورز یک باند اضافی درتیمار زخمی کردن نشان داد. باندهای آنیونی از کاتیونی قویتر بودند. ولی میان باندهای الکتروفورزی بافت کالوس هیچ تفاوتی مشاهده نشد. بین میزان تولید پارتنولید در بافتهای گیاهی با فعالیت کیفی پراکسیداز رابطهای مستقیم مشاهده شد.
