یوسف نصیری؛ فریبرز شکاری؛ محمد اسدی
چکیده
شناسه دیجیتال (DOR):98.1000/1735-0905.1399.36.523.102.4.1575.41 به‌منظور بررسی اثر کاربرد کودهای زیستی و سولفات روی بر بعضی صفات مورفولوژیکی، عملکرد و اسانس گیاه دارویی مرزه (Satureja hortensis L.)، آزمایشی در سال 1392 به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه مراغه اجرا شد. تیمارها شامل کودهای زیستی ...
بیشتر
شناسه دیجیتال (DOR):98.1000/1735-0905.1399.36.523.102.4.1575.41 به‌منظور بررسی اثر کاربرد کودهای زیستی و سولفات روی بر بعضی صفات مورفولوژیکی، عملکرد و اسانس گیاه دارویی مرزه (Satureja hortensis L.)، آزمایشی در سال 1392 به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه مراغه اجرا شد. تیمارها شامل کودهای زیستی (شاهد یا عدم تلقیح، نیتروکسین و سوپرنیتروپلاس) و محلول‌پاشی گیاهان با سولفات روی (غلظت‌های صفر، 2.5 و 5 در هزار) بودند. نتایج نشان داد که اثر کودهای زیستی و سولفات روی بر تعداد ساقه‌های فرعی، وزن خشک سرشاخه گلدار، وزن تر و خشک تک‌بوته، عملکرد بیولوژیک و عملکرد اسانس معنیدار شد. بیشترین مقدار صفات مذکور به‌ترتیب در تیمارهای تلقیح سوپرنیتروپلاس و نیتروکسین بدست آمد. علاوه بر صفات اشاره شده، ارتفاع بوته نیز با کاربرد غلظت‌های 5/2 و 5 در هزار سولفات روی نسبت به شاهد افزایش یافت. قطر ساقه تحت تأثیر کود زیستی سوپرنیتروپلاس+ محلول‌پاشی سولفات روی با غلظت 2.5 در هزار و کود نیتروکسین+ محلول‌پاشی سولفات روی با غلظت 5 در هزار به حداکثر مقدار خود رسید. تیمارهای محلول‌پاشی سولفات روی با غلظت 5 در هزار+ سوپرنیتروپلاس، سولفات روی با غلظت 2.5 در هزار+ نیتروکسین و سولفات روی با غلظت 5 در هزار+ نیتروکسین با بیشترین درصد اسانس، باعث افزایش 34.5 درصدی مقدار اسانس مرزه نسبت به شاهد شدند. به‌طور خلاصه، نتایج این مطالعه نشان داد که کاربرد کودهای زیستی سوپرنیتروپلاس، نیتروکسین و سولفات روی می‌‌‌توانند برای بهبود رشد گیاه و افزایش اسانس مرزه استفاده شوند.
علی راحمی کاریزکی؛ رسول رحیمی؛ عبدالطیف قلی زاده؛ ابراهیم غلامعلی پور علمداری؛ حسین صبوری؛ سیده حکیمه داودی
چکیده
به‌منظور بررسی اثرهای سطوح مختلف ورمی‌کمپوست و نیتروکسین بر خصوصیات کیفی گیاه دارویی همیشه‌بهار (Calendula officinalis L.) آزمایشی گلدانی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار در سال زراعی 94-1393 در گلخانه دانشگاه گنبد کاووس اجرا شد. عامل اول تیمار کودی ورمی‌کمپوست در 6 سطح (صفر، 10%، 20%، 40%، 70% و 100% ورمی‌کمپوست) و عامل دوم کود ...
بیشتر
به‌منظور بررسی اثرهای سطوح مختلف ورمی‌کمپوست و نیتروکسین بر خصوصیات کیفی گیاه دارویی همیشه‌بهار (Calendula officinalis L.) آزمایشی گلدانی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار در سال زراعی 94-1393 در گلخانه دانشگاه گنبد کاووس اجرا شد. عامل اول تیمار کودی ورمی‌کمپوست در 6 سطح (صفر، 10%، 20%، 40%، 70% و 100% ورمی‌کمپوست) و عامل دوم کود بیولوژیکی نیتروکسین که شامل دو سطح تلقیح (25 میلی‌لیتر در هر کیلو خاک) و عدم تلقیح نیتروکسین بود. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اثر نیتروکسین، ورمی‌کمپوست و اثر متقابل آنها بر روی تمام صفات مورد مطالعه معنیدار بودند. در حالی که صفت فنل کل فقط در تیمار ورمی‌کمپوست معنیدار شد. نتایج مقایسه میانگین نشان داد که بیشترین میزان فنل کل، کلروفیل a و کلروفیل کل در تیمار 10% ورمی‌کمپوست با تلقیح نیتروکسین بدست آمد. در حالی که بیشترین مقدار کلروفیل b مربوط به تیمار 10% ورمی‌کمپوست بدون تلقیح نیتروکسین بود. بیشترین درصد نیتروژن در گیاه و میزان کاتالاز به‌ترتیب مربوط به تیمار 100% ورمی‌کمپوست با تلقیح نیتروکسین و 100% ورمی‌کمپوست بدون تلقیح نیتروکسین بدست آمد. بیشترین مقدار اسانس گل مربوط به تیمار 100% ورمی‌کمپوست با تلقیح نیتروکسین و کمترین مقدار مربوط به تیمار شاهد بدون تلقیح نیتروکسین بود. بیشترین مقدار اسانس گل مربوط به تیمار 100% ورمی‌کمپوست با تلقیح نیتروکسین و کمترین مقدار مربوط به تیمار شاهد بدون تلقیح نیتروکسین بدست آمد. با توجه به نتایج بدست‌آمده 100% و 70% ورمی‌کمپوست با تلقیح نیتروکسین را می‌توان به‌عنوان تیمار مناسب در تولید اسانس گیاه دارویی همیشه بهار پیشنهاد داد.
سودابه مفاخری؛ بهور اصغری؛ ملیحه شلتوکی
چکیده
به‌منظور بررسی تأثیر کودهای زیستی، شیمیایی و نانو کود، بر عملکرد کمّی و کیفی گیاه دارویی بالنگو شهری (Lallemantia iberica (M.B.) Fischer & Meyer)، این تحقیق بر پایه طرح کامل تصادفی با 9 تیمار و 5 تکرار در سال زراعی 94-93 در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه بین‌المللی امام خمینی (ره) اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل شاهد (بدون استفاده از کود)، بیوفسفات، نیتروکسین، ...
بیشتر
به‌منظور بررسی تأثیر کودهای زیستی، شیمیایی و نانو کود، بر عملکرد کمّی و کیفی گیاه دارویی بالنگو شهری (Lallemantia iberica (M.B.) Fischer & Meyer)، این تحقیق بر پایه طرح کامل تصادفی با 9 تیمار و 5 تکرار در سال زراعی 94-93 در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه بین‌المللی امام خمینی (ره) اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل شاهد (بدون استفاده از کود)، بیوفسفات، نیتروکسین، نانو کود کامل، کود شیمیایی ماکرو، بیوفسفات × نیتروکسین، نیتروکسین × نانو کود، بیوفسفات × نانو کود و بیوفسفات × نیتروکسین × نانو کود بود. نتایج نشان داد که صفت‌های ارتفاع گیاه، وزن تر و خشک پیکر رویشی، درصد اسانس و ترکیب‌های تشکیل‌دهنده اسانس بالنگو، به‌طور معنی‌داری تحت تأثیر تیمارهای آزمایشی قرار گرفتند. به‌طوری که بالاترین ارتفاع گیاه در تیمار کاربرد کود شیمیایی (35 سانتی‌متر)، بیشترین وزن تر و خشک پیکر رویشی در تیمار کاربرد همزمان نانو کود و نیتروکسین (به‌ترتیب 05/36 و 09/5 گرم) و بالاترین درصد اسانس در تیمار کاربرد همزمان نانو کود و بیوفسفات به میزان 57/0% حاصل شد. 24 ترکیب در اسانس این گیاه شناسایی شد که مهمترین آنها، لیمونن، لینالول، وربنون، بتا-کاریوفیلن، جرماکرن D و بتا-کوببن بود. بیشترین مقدار لیمونن (7%)، در تیمار کاربرد همزمان بیوفسفات و نیتروکسین؛ بالاترین مقدار لینالول (9/17%) در حضور تیمار نیتروکسین× نانو کود؛ بیشترین مقدار وربنون (8/8%) در تیمار کاربرد همزمان بیوفسفات، نیتروکسین و نانو کود؛ بالاترین درصد بتا-کاریوفیلن (12%) در تیمار کاربرد بیوفسفات× نانو کود و بیشترین درصد جرماکرن D و بتا-کوببن (به‌ترتیب 15% و 5/11%) نیز تحت تأثیر تیمار نانو کود حاصل شدند. نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد که کاربرد همزمان نانو کود و کودهای زیستی تأثیر هم‌افزایی بر کمّیت و کیفیت محصول و بازده اسانس بالنگو دارند.
محمدتقی درزی؛ عادل آخانی
چکیده
به‌منظور بررسی اثر کود بیولوژیک و تراکم بوته بر عملکرد و اسانس گیاه دارویی گشنیز (Coriandrum sativum L.)، شامل وزن هزاردانه، عملکرد بیولوژیک، عملکرد دانه، میزان اسانس و عملکرد اسانس، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل با استفاده از دو عامل کود بیولوژیک نیتروکسین (عدم تلقیح، تلقیح با بذر، محلول‌پاشی بر روی بوته در مرحله ساقه رفتن و تلقیح با بذر+محلول‌پاشی ...
بیشتر
به‌منظور بررسی اثر کود بیولوژیک و تراکم بوته بر عملکرد و اسانس گیاه دارویی گشنیز (Coriandrum sativum L.)، شامل وزن هزاردانه، عملکرد بیولوژیک، عملکرد دانه، میزان اسانس و عملکرد اسانس، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل با استفاده از دو عامل کود بیولوژیک نیتروکسین (عدم تلقیح، تلقیح با بذر، محلول‌پاشی بر روی بوته در مرحله ساقه رفتن و تلقیح با بذر+محلول‌پاشی بر روی بوته در مرحله ساقه رفتن) و تراکم بوته (5/12، 7/16 و 25 بوته در مترمربع) در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با دوازده تیمار و سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی شرکت کشاورزی ران در شهرستان فیروزکوه در سال 1390 مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که بیشترین وزن هزاردانه (04/5 گرم)، عملکرد بیولوژیک (9/5727 کیلوگرم در هکتار)، عملکرد دانه (1/630 کیلوگرم در هکتار)، میزان اسانس در دانه (26/0%) و عملکرد اسانس (60/1 کیلوگرم در هکتار) در تیمار تلقیح نیتروکسین با بذر همراه با محلول‌پاشی بر روی بوته در مرحله ساقه رفتن حاصل شد. تراکم بوته نیز دارای تأثیر معنی‌داری بر روی صفات مورد بررسی بود، به‌طوری که بیشترین عملکرد بیولوژیک (1/6853 کیلوگرم در هکتار)، عملکرد دانه (8/755 کیلوگرم در هکتار) و عملکرد اسانس (13/1 کیلوگرم در هکتار) در تراکم 25 بوته در مترمربع و نیز بیشترین میزان اسانس (19/0%) در تراکم 7/16 بوته در مترمربع بدست آمد. طبق نتایج حاصل، تیمار شامل مصرف دو بار کود بیولوژیک نیتروکسین و استفاده از تراکم 25 بوته در مترمربع، بهترین نتیجه را داشته است.
مریم نعمتی؛ مهدی دهمرده؛ عیسی خمری؛ مسعود نجاتی یزدی‌نژاد
چکیده
به‌منظور بررسی تأثیر کود دامی و کودهای زیستی بر عملکرد اقتصادی و ویژگی‌های کیفی چای ترش (Hibiscus sabdariffa L.) آزمایشی در مزرعه پژوهشکده کشاورزی دانشگاه زابل در سال زراعی 91 به‌صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. کود دامی در سه مقدار 0، 10 تن و 20 تن در هکتار و کاربرد کود زیستی در هشت سطح: شاهد (بدون مصرف ...
بیشتر
به‌منظور بررسی تأثیر کود دامی و کودهای زیستی بر عملکرد اقتصادی و ویژگی‌های کیفی چای ترش (Hibiscus sabdariffa L.) آزمایشی در مزرعه پژوهشکده کشاورزی دانشگاه زابل در سال زراعی 91 به‌صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. کود دامی در سه مقدار 0، 10 تن و 20 تن در هکتار و کاربرد کود زیستی در هشت سطح: شاهد (بدون مصرف کود زیستی)، نیتروکسین، بیوسولفور، فسفات بارور2، نیتروکسین+بیوسولفور، نیتروکسین+فسفات بارور2، بیوسولفور+فسفات بارور2 و نیتروکسین+بیوسولفور+فسفات بارور تیمارهای آزمایشی بودند. سطوح مختلف کود دامی به‌عنوان عامل اصلی و تیمارهای کود زیستی به‌عنوان عامل فرعی در نظر گرفته شد. صفات مورد مطالعه شامل عملکرد اقتصادی، سنجش سبزینگی برگ، مقدار کلروفیل a، b، کاروتنوئید، کربوهیدرات، آنتوسیانین، میزان پروتئین، میزان پتاسیم و فسفر بود که براساس نتایج، مصرف سطوح مختلف کود دامی و تیمارهای کود زیستی و برهم‌کنش آنها بر این صفات معنیدار شد. بیشترین مقدار عملکرد اقتصادی (kg.h-11290) و میزان پروتئین (mg.g-1841.42) با مصرف همزمان 10 تن در هکتار کود دامی و نیتروکسین و بالاترین مقدار آنتوسیانین کاسبرگ (μg.g-1 0.45) و کربوهیدرات (μg.g-110.35.7) در تیمار 20 تن در هکتار کود دامی و بیوسولفور+ فسفات بارور2 حاصل گردید. همچنین استفاده از 20 تن در هکتار کود دامی و تلفیق سه کود زیستی نیتروکسین، بیوسولفور و فسفات بارور2 سبب افزایش سبزینگی برگ، میزان کلروفیل a، b، کاروتنوئید، فسفر و پتاسیم نسبت به شاهد شد. نتایج نشان داد که مصرف همزمان کودهای دامی و زیستی، نسبت به مصرف جداگانه آنها می‌تواند در افزایش عملکرد اقتصادی و ویژگی‌های کیفی چای ترش نقش مؤثری را ایفا کند.
مطلب حسین‌پور؛ حسن حبیبی؛ محمدحسین فتوکیان
چکیده
به منظور بررسی و تأثیر نوع و مقدار نیتروژن بر رشد، عملکرد و تولید متابولیت‌های ثانویه گیاه دارویی انیسون (Pimpinella anisum L.) یک آزمایش مزرعه‌ای در شهرستان مهاباد در سال 1388 اجرا شد. آزمایش به‌صورت فاکتوریل با 2 عامل نیتروژن شیمیایی (اوره 46%) در 3 سطح (صفر، 60 و 120 کیلوگرم در هکتار) و نیتروژن زیستی ازتوباکتر (نیتروکسین) در 3 سطح (صفر، 3 و 6 لیتر ...
بیشتر
به منظور بررسی و تأثیر نوع و مقدار نیتروژن بر رشد، عملکرد و تولید متابولیت‌های ثانویه گیاه دارویی انیسون (Pimpinella anisum L.) یک آزمایش مزرعه‌ای در شهرستان مهاباد در سال 1388 اجرا شد. آزمایش به‌صورت فاکتوریل با 2 عامل نیتروژن شیمیایی (اوره 46%) در 3 سطح (صفر، 60 و 120 کیلوگرم در هکتار) و نیتروژن زیستی ازتوباکتر (نیتروکسین) در 3 سطح (صفر، 3 و 6 لیتر در هکتار) بر پایه طرح بلوک‌های کامل تصادفی با 3 تکرار مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که اثر نیتروژن زیستی و شیمیایی بر تعداد چترک بارور در هر چتر، عملکرد دانه، عملکرد اسانس، عملکرد زیست‌توده، شاخص برداشت دانه و شاخص برداشت اسانس معنیدار شد. مقایسه میانگین‌ها نشان داد که بیشترین چترک به تعداد 1/13 و کمترین آن به تعداد 2/12 با چترک‌های بارور در هر چتر به‌ترتیب با تیمار 3 لیتر در هکتار نیتروکسین و تیمار شاهد (بدون کود) بدست آمد. بالاترین عملکرد دانه به میزان 8/872 کیلوگرم در هکتار از تیمار 3 لیتر در هکتار نیتروکسین و 60 کیلوگرم نیتروژن شیمیایی در هکتار و پایین‌ترین عملکرد دانه به میزان 3/478 کیلوگرم در هکتار از تیمار شاهد حاصل شد. با توجه به روند عملکرد دانه و محتوای اسانس، بیشترین عملکرد اسانس (14/115 کیلوگرم در هکتار) با کاربرد 3 لیتر در هکتار نیتروکسین و با 60 کیلوگرم در هکتار نیتروژن شیمیایی حاصل شد و پایین‌ترین عملکرد اسانس (35/55 کیلوگرم در هکتار) از تیمار شاهد (بدون کاربرد کود نیتروکسین و نیتروژن شیمیایی) بدست آمد.
