شناسایی، معرفی، اکولوژی و دانش بومی
محدثه قربانی؛ سارا خراسانی نژاد؛ خدایار همتی؛ خلیل قربانی
چکیده
این پژوهش با هدف مقایسه تودههای جنس بنفشه (Viola spp.) جمعآوری شده از شمال و شمالغرب ایران، بهمنظور بررسی سازگاری و امکانسنجی اهلیسازی آنها در شرایط آب و هوایی گرگان انجام شد. نمونههای گیاه کامل بههمراه ریزوم آنها از 9 رویشگاه در استانهان گلستان، مازندران، گیلان، آذربایجان و کرمانشاه در فصل رویش جمعآوری شدند. پس از تأیید ...
بیشتر
این پژوهش با هدف مقایسه تودههای جنس بنفشه (Viola spp.) جمعآوری شده از شمال و شمالغرب ایران، بهمنظور بررسی سازگاری و امکانسنجی اهلیسازی آنها در شرایط آب و هوایی گرگان انجام شد. نمونههای گیاه کامل بههمراه ریزوم آنها از 9 رویشگاه در استانهان گلستان، مازندران، گیلان، آذربایجان و کرمانشاه در فصل رویش جمعآوری شدند. پس از تأیید گیاهشناسی و دریافت کد هرباریومی، ریزومها با سه تکرار در ترکیب خاکی و آب و هوای یکسان کشت شدند. اجزای عملکرد و صفات فیزیولوژیک، مورفولوژیک و فیتوشیمیایی آنها پس از گذشت یک سال زراعی در زمان گلدهی اندازهگیری شدند. نتایج نشان داد این 9 توده از گونههای V. alba Besser، V. odorata L.، V. sieheana W.Becker و V. ignobilis Rups. بودند. همگی تودهها پس از گذشت یک سال زراعی تولید گل و بذر نمودند. تودهها با هم اختلاف معنیدار (در سطح احتمال 1%) داشتند. جمعیت V. ignobilis از منطقه کرمانشاه بیشترین مقدار وزن تر ریشه و اندام هوایی، وزن خشک اندام هوایی و سطح برگ را داشت. بیشترین میزان طول ریشه و اندام هوایی به جمعیت V. sieheana از منطقه النگدره اختصاص یافت. جمعیت V. alba از منطقه زیارت بیشترین مقدار فنل کل (45.74 میلیگرم اسیدگالیک بر گرم عصاره خشک) و فلاونوئید کل (20.24 میلیگرم کوئرستین بر گرم عصاره خشک) را داشت. بیشترین میزان کلروفیلa، کلروفیلb، کلروفیل کل، کاروتنوئید و آنتوسیانین به جمعیت V. odorata از منطقه بندرگز تعلق گرفت. بیشترین میزان فعالیت آنتیاکسیدانی بهروشهای DPPH و ABTS در جمعیت V. alba از منطقه افراتخته و بیشترین میزان فعالیت آنتیاکسیدانی بهروش FRAP در جمعیت V. odorata از منطقه قرنآباد مشاهده شد. بیشترین میزان آنتیاکسیدان کل در جمعیتهای V. alba و V. oderata از منطقه زیارت اندازهگیری شد. بهطور کلی، نتایج حاکی از وجود تنوع قابل ملاحظه صفات در جمعیتهای بنفشه است. این تنوع میتواند بهدلیل پتانسیل ژنتیکی بالا در بین جمعیتها، اختلاف شرایط محیطی و یا اثرات متقابل جمعیت و محیط بوجود آمده باشد.
الیاس آریاکیا
چکیده
شناسه دیجیتال (DOR):98.1000/1735-0905.1399.36.560.102.4.1575.41 گیاهان تیره چتریان (Apiaceae) دربرگیرنده گونههای تجاری ارزشمند مشتمل بر گونههای دارویی، ادویهای، سبزی و زینتی میباشند. با وجود اینکه گزارشهای زیادی در مورد محتوای دارویی و فیتوشیمیایی گونههای تجاری تیره چتریان وجود دارد، ولی در مورد سایر خویشاوندان این تیره اطلاعات کمی در دسترس است. ...
بیشتر
شناسه دیجیتال (DOR):98.1000/1735-0905.1399.36.560.102.4.1575.41 گیاهان تیره چتریان (Apiaceae) دربرگیرنده گونههای تجاری ارزشمند مشتمل بر گونههای دارویی، ادویهای، سبزی و زینتی میباشند. با وجود اینکه گزارشهای زیادی در مورد محتوای دارویی و فیتوشیمیایی گونههای تجاری تیره چتریان وجود دارد، ولی در مورد سایر خویشاوندان این تیره اطلاعات کمی در دسترس است. در این پژوهش خواص دارویی مشتمل بر فعالیت آنتیاستیل کولین استرازی، آنتیتیروزینازی و آنتیاکسیدانی و محتوای فنل کل 9 گونه از تیره چتریان ارزیابی شد. نتایج ما تنوع وسیعی از خواص دارویی و محتوای فیتوشیمیایی بین گونههای مختلف را نشان داد. گیاهان مورد بررسی، بهعنوان منبع بالقوه خواص آنتیاستیل کولین استرازی، آنتیتیروزینازی و آنتیاکسیدانی آشکار شدند. بیشترین محتوای آنتیاکسیدانی، آنتیاستیل کولین استرازی و آنتیتیروزینازی بهترتیب در گونههای Conium maculatum، Prangos ulopteraو Malabaila secacul مشاهده شد. علاوهبر این نتایج نشان داد که محتوای فنل کل و متعاقباً خواص آنتیاکسیدانی عصاره متانولی، چند برابر عصاره اتیلاستاتی در هر گونه بود. در مجموع، گونههای مورد بررسی در این پژوهش، حاوی مقادیر قابل توجه تا بسیار زیادی از خواص دارویی و محتوای فیتوشیمیایی بودند که برای اولین بار در اینجا گزارش شدند و میتوانند در صنایع دارویی، غذایی و کشاورزی مورد استفاده قرار گیرند.
حیدر مفتاحی زاده؛ یوسف حمید اوغلی؛ محمدحسن عصاره؛ محید جوانمرد داخلی
چکیده
این پژوهش بهمنظور بررسی اثر تاریخ کشت و رژیمهای مختلف آبیاری بر خصوصیات فیتوشیمیایی 3 ژنوتیپ گیاه گوار بهصورت طرح کرتهای دو بار خرد شده در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با 2 تیمار تاریخ کشت بهعنوان عامل اصلی، 4 تیمار رژیم آبیاری بهعنوان عامل فرعی و 3 ژنوتیپ بهعنوان عامل فرعی- فرعی در 3 تکرار انجام شد. بعد از برداشت بذر، عصاره اتانولی ...
بیشتر
این پژوهش بهمنظور بررسی اثر تاریخ کشت و رژیمهای مختلف آبیاری بر خصوصیات فیتوشیمیایی 3 ژنوتیپ گیاه گوار بهصورت طرح کرتهای دو بار خرد شده در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با 2 تیمار تاریخ کشت بهعنوان عامل اصلی، 4 تیمار رژیم آبیاری بهعنوان عامل فرعی و 3 ژنوتیپ بهعنوان عامل فرعی- فرعی در 3 تکرار انجام شد. بعد از برداشت بذر، عصاره اتانولی تهیه گردید و مهمترین شاخصهای فیتوشیمیایی شامل میزان فنول، تانن، ظرفیت آنتیاکسیدانی (DPPH)، درصد پروتئین و ویسکوزیته اندازهگیری شد. نتایج نشان داد که تاریخ کشت و رژیمهای مختلف آبیاری بر روی تمامی صفات فیتوشیمیایی اثر معنیداری در سطح 1% داشت. درصد پروتئین بذر و درصد صمغ (گالاکتومانان) تحت تأثیر تاریخ کشت و رژیمهای مختلف آبیاری قرار گرفت. درصد گالاکتومانان از 33.8-28% متغیر بوده که بیشترین میزان را تیمار اثرات متقابل تاریخ کشت دوم در رژیم آبیاری 4 مرحلهای با 33.8% به خود اختصاص داد. در بین ژنوتیپهای مورد بررسی، ژنوتیپ سوم (RGC-1066) بیشترین میزان ظرفیت آنتیاکسیدانی و درصد پروتئین صمغ را به خود اختصاص دادهاست. در مورد سایر خصوصیات مورد بررسی، تفاوت معنیداری بین ژنوتیپها وجود نداشت. در مجموع، تاریخ کشت دوم (اوایل مردادماه)، RGC-1066 و رژیم آبیاری 4 مرحلهای بهترین تیمارها از نظر خصوصیات مورد بررسی بودند. نتایج این مطالعه نشان داد که کاشت گوار در منطقه مورد مطالعه، از نظر درصد پروتئین و ویسکوزیته صمغ مثبت ارزیابی میشود و توسعه کاشت آن میتواند در برنامه زراعی قرار گیرد.
شهریار سعیدیان؛ یوسف ولیزاده؛ زینب امکی
چکیده
ریشه گیاه مریمگلی با نام علمی (Salvia officinalis L.) از خانواده نعناعیان از گذشته بسیار دور، بهدلیل خواص دارویی مورد استفاده قرارگرفته است. در این تحقیق، نمونه گیاه مریمگلی و مریمگلی تیمار شده با کیتوزان را پس از خشککردن با استفاده از اتانول 96% عصارهگیری نموده و حلال اتانول با استفاده از دستگاه روتاری از عصاره جدا گردید. برای انجام ...
بیشتر
ریشه گیاه مریمگلی با نام علمی (Salvia officinalis L.) از خانواده نعناعیان از گذشته بسیار دور، بهدلیل خواص دارویی مورد استفاده قرارگرفته است. در این تحقیق، نمونه گیاه مریمگلی و مریمگلی تیمار شده با کیتوزان را پس از خشککردن با استفاده از اتانول 96% عصارهگیری نموده و حلال اتانول با استفاده از دستگاه روتاری از عصاره جدا گردید. برای انجام تحقیق از 60 سر موش سفید آزمایشگاهی بزرگ نژاد ویستار نر بالغ استفاده شد. موشها به 6 گروه 10 تایی تقسیمبندی شدند که عصاره خوراکی مریمگلی و تیمار کیتوزان را با دوز 200 میلیگرم بر کیلوگرم و برای القاء اثر اکسیداتیو از داروی ایزونیازید با دوز 50 میلیگرم بر کیلوگرم بهصورت گاواژ استفاده شد، همچنین برای مقایسه اثرات آنتیاکسیدانی عصاره مریمگلی و مریمگلی تیمار شده با کیتوزان از روش DPPH به کمک ماده 2،2-دیفنیل 1-پیکریل هیدرازیل استفاده گردید. استفاده از عصاره الکلی گیاه مریمگلی باعث کاهش تریگلیسیرید، کلسترول، LDL و ALP گردید و از سویی باعث افزایش HDL سرم شد. همچنین عصاره مریمگلی تیمار شده با کیتوزان باعث کاهش LDL، ALT و باعث افزایش HDL سرم گردید. ازاینرو با توجه به این اثرات مثبت استفاده از گیاه مریمگلی و مریمگلی تیمار شده با کیتوزان نتیجهگیری شد که اثرات بهبوددهنده فاکتورهای ارزیابیشده قابلتوجه است. همچنین در پایان آزمایش DPPH مشخص گردید که اثرات آنتیاکسیدانی عصاره الکلی مریمگلی تیمار شده با کیتوزان در مقایسه با مریمگلی بهمراتب بالاتر بود که حکایت از اثر مثبت تیمار کیتوزان بر میزان آنتیاکسیدانهای مریمگلی داشت. نتایج این تحقیق نیز مهر تأییدی بر اثرات مخرب داروی ایزونیازید بر سلولهای بدن بود.
زیبا نصیری؛ علیرضا فرخزاد؛ محمد فتاحی
چکیده
در این پژوهش 19 جمعیت از چهار گونه جاشیر (P. acaulic، P. ferulacea،P. uloptera وP. asperula) از مناطق مختلف شمالغرب ایران جمعآوری و میزان فنل و فلاونوئید کل، فعالیت آنتیاکسیدانی، کلروفیل a و b، کاروتنوئید کل و درصد اسانس آنها ارزیابی شد. نتایج نشان داد که بیشترین میزان فنل کل (mg GAE/g DW 12.5) مربوط به جمعیت قوشچی از گونه P. uloptera جمعآوری شده از استان آذربایجانغربی ...
بیشتر
در این پژوهش 19 جمعیت از چهار گونه جاشیر (P. acaulic، P. ferulacea،P. uloptera وP. asperula) از مناطق مختلف شمالغرب ایران جمعآوری و میزان فنل و فلاونوئید کل، فعالیت آنتیاکسیدانی، کلروفیل a و b، کاروتنوئید کل و درصد اسانس آنها ارزیابی شد. نتایج نشان داد که بیشترین میزان فنل کل (mg GAE/g DW 12.5) مربوط به جمعیت قوشچی از گونه P. uloptera جمعآوری شده از استان آذربایجانغربی و کمترین میزان آن (mg GAE/g DW4.18) در جمعیت شوط از گونه P. ferulacea جمعآوری شده از استان آذربایجانغربی مشاهده شد. بیشترین میزان فلاونوئید کل مربوط به جمعیت استان کردستان-بانه به مقدار mg/g DW5.51 از گونه P. ferulacea و کمترین آن در جمعیت استان آذربایجانغربی-نقده (mg/g DW1.2) از گونه P. asperula ثبت گردید. بیشترین میزان کلروفیل a و b به میزان mg/g DW0.41 و mg/g DW0.69 مربوط به جمعیت آذربایجانغربی- شوط3 از گونه P. uloptera و بیشترین کاروتنوئید کل (mg/g DW61.36) در جمعیت استان کردستان-سقز از گونه P. ferulacea گزارش شد. بیشترین فعالیت آنتیاکسیدانی در جمعیت استان آذربایجانغربی-شوط در گونه P. ferulacea به میزان 77.089% ارزیابی گردید. بالاترین درصد اسانس مربوط به جمعیت استان آذربایجانغربی- ماکو و جمعیت استان آذربایجانغربی- شوط2 بهترتیب از گونههای P. acaulic و P. ferulacea مشاهده شد. براساس نتایج خوشهبندی و تجزیه به مؤلفههای اصلی، مشخص شد که تنوع فیتوشیمیایی بالایی در جمعیتهای مختلف جاشیر جمعآوری شده در نقاط مختلف شمالغرب ایران وجود دارد که میتواند در برنامههای اصلاحی این گیاه مورد استفاده قرار گیرد.
اعظم سلیمی؛ وحید روشن؛ الهام خان پور
چکیده
این پژوهش بهمنظور بررسی اثر شوری بر میزان و ترکیب اجزاء اسانس و خواص آنتیاکسیدانی گیاه بومادران (Achillea millefolium L.) در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تیمار شوری شامل سطوح صفر (شاهد)، 50، 100 و 150 میلیمول در لیتر کلرید سدیم و چهار تکرار در شرایط کنترل شده گلخانهای انجام شد. اسانس گیاه با استفاده از دستگاه کلونجر استخراج و با استفاده از ...
بیشتر
این پژوهش بهمنظور بررسی اثر شوری بر میزان و ترکیب اجزاء اسانس و خواص آنتیاکسیدانی گیاه بومادران (Achillea millefolium L.) در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تیمار شوری شامل سطوح صفر (شاهد)، 50، 100 و 150 میلیمول در لیتر کلرید سدیم و چهار تکرار در شرایط کنترل شده گلخانهای انجام شد. اسانس گیاه با استفاده از دستگاه کلونجر استخراج و با استفاده از روشهای کروماتوگرافی گازی و کروماتوگرافی گازی متصل به طیفسنج جرمی اجزای تشکیلدهنده آن تفکیک و شناسایی گردید. سپس میزان پرولین برگ و فعالیت آنتیاکسیدانی عصاره در غلظتهای مختلف اندازهگیری شد. نتایج بررسی درصد وزنی اسانس افزایش معنیداری را در تیمار شوری 150 میلیمول در لیتر نشان داد. عمدهترین ترکیبهای تشکیلدهنده اسانس عبارت بودند از: دلتا-کادینول، ترانس بتا-فارنسن، آلفا-بیسابولول، کاریوفیلن اکساید، بورنئول و منتون که با افزایش شوری میزان این ترکیبها افزایش نشان داد. برخی ترکیبها مانند سابینن، سیس-بتا-اوسیمن و سیس-گاما-بیسابولن فقط در تیمار شاهد و ترکیبهایی مانند منتون، بتا-بیسابولون، اپی-بتا-سانتالن و 8،1-سینئول فقط در گیاهان تیمار شده با نمک مشاهده شدند. البته محتوای پرولین در تمامی تیمارها در مقایسه با نمونه شاهد افزایش نشان داد. بررسی فعالیت مهار رادیکال DPPH عصاره متانولی گیاه نیز نشان داد که خاصیت آنتیاکسیدانی و قدرت احیاءکنندگی عصاره با زیاد شدن غلظت شوری، افزایش یافته است و در واقع شوری تولید ترکیبهای آنتیاکسیدانی بومادران را افزایش دادهاست.
نغمه پیروزی؛ حسین آذرنیوند؛ اصغر کهندل؛ فرحناز خلیقی سیگارودی
چکیده
گونه Bidens bipinnata L. متعلق به خانواده کاسنی (Compositae) و جنس Bidens است. بهمنظور بررسی فعالیت آنتیاکسیدانی محتوای تام فنلی و فلاونوئیدی عصاره متانولی گیاه Bidens bipinnata L.، تحقیقات انجام شد. بهمنظور بررسی فعالیت اثر آنتیاکسیدانی و محتوای تام فنلی و فلاونوئیدهای گیاه، پس از شناسایی کامل گیاه و مشخص شدن رویشگاه آن در منطقه کرج، قسمتهای هوایی ...
بیشتر
گونه Bidens bipinnata L. متعلق به خانواده کاسنی (Compositae) و جنس Bidens است. بهمنظور بررسی فعالیت آنتیاکسیدانی محتوای تام فنلی و فلاونوئیدی عصاره متانولی گیاه Bidens bipinnata L.، تحقیقات انجام شد. بهمنظور بررسی فعالیت اثر آنتیاکسیدانی و محتوای تام فنلی و فلاونوئیدهای گیاه، پس از شناسایی کامل گیاه و مشخص شدن رویشگاه آن در منطقه کرج، قسمتهای هوایی گیاه در مرحله میوهدهی جمعآوری گردید. در این بررسی فعالیت آنتیاکسیدانی عصاره متانولی گیاه Bidens bipinnata L. با استفاده از سه روش 1) DPPH، 2) ABTS، 3) FRAP، محتوای فلاونوئیدی و تام فنلی گیاه انجام شدهاست. نتایج نشان داد که IC50 درصد مهار رادیکال DPPH عصاره متانولی قسمتهای هوایی گیاه Bidens bipinnata L، معادل μg/ml13/82 میباشد (μg/ml100 > IC50). در روش FRAP میزان مصرف معرف سولفات آهن III بر گرم وزن خشک گیاه μM/g66/112 است. براساس نتایج روش ABTS میزان میلیگرم آسکوربیکاسید معادل mg15/9 براساس وزن خشک گیاه است و همچنین میزان فلاونوئیدهای تام گیاه با استفاده از معرف روتین در وزن خشک گیاه mg/g21/12 و میزان ترکیبهای فنلی تام عصاره گیاه با استفاده از معرف گالیکاسید mg/g88/2 تعیین گردید.
مهناز باقرلو؛ رضا حیدری؛ رشید جامعی؛ صابر قادرپور
چکیده
گیاهان جنس Allium منبع مهمی از ترکیبهای فنولی و فلاونوئیدی رژیم غذایی هستند. پلیفنولها فعالیت اصلی آنتیاکسیدانی را در گیاهان انجام میدهند. ویژگیهای آنتیاکسیدانی ترکیبهای فنولی بهعلت قابلیت احیاءکنندگی آنها میباشد. این مطالعه برای شناسایی و تعیین مقدار ترکیبهای فنولی تانیک اسید، 8-هیدروکسی کوئینولین، ...
بیشتر
گیاهان جنس Allium منبع مهمی از ترکیبهای فنولی و فلاونوئیدی رژیم غذایی هستند. پلیفنولها فعالیت اصلی آنتیاکسیدانی را در گیاهان انجام میدهند. ویژگیهای آنتیاکسیدانی ترکیبهای فنولی بهعلت قابلیت احیاءکنندگی آنها میباشد. این مطالعه برای شناسایی و تعیین مقدار ترکیبهای فنولی تانیک اسید، 8-هیدروکسی کوئینولین، وانیلیک اسید، کافئیک اسید، سالسیلیک اسید و 1- نفتول موجود در بخش خوراکی دو واریته پیاز ایرانی (Allium cepa L.) با نامهای پیاز قرمز آذرشهر و پیاز سفید نیشابور و اندازهگیری فعالیت آنتیاکسیدانی آنها طراحی شده است. از پودر پیازها توسط متانول آبکی 50% و اسید کلریدریک 2/1 مولار، عصاره تهیه شد و توسط HPLC، فنولها شناسایی و مقدار آنها تعیین شد و میزان فعالیت آنتیاکسیدانی آنها با استفاده از رادیکال DPPH اندازهگیری شد. فعالیت آنتیاکسیدانی و ترکیبهای فنولی مورد نظر در بخش خوراکی دو واریته پیاز ایرانی شناسایی و اندازهگیری شد. نتایج نشان دادند که مقدار ترکیبهای فنولی در واریتههای مختلف پیاز متفاوت هستند و حداکثر مقدار آن در پیاز قرمز مشاهده شد. همچنین فعالیت آنتیاکسیدانی موجود در پیاز قرمز بیشتر از پیاز سفید مشاهده شد.
سید محمد نبوی؛ محمدعلی ابراهیم زاده؛ سید فاضل نبوی
دوره 24، شماره 3 ، آبان 1387، ، صفحه 374-384
چکیده
Pterocarya fraxinifolia (Lam.) Spach از تیره Juglandaceae بهصورت خودرو در استانهای شمالی ایران میروید. بهرغم فراوانی، اطلاعات بسیار کمی در خصوص این گیاه گزارش شده است. این تحقیق به منظور بررسی اثر آنتیاکسیدانی این گیاه انجام شد. برای این منظور، برگها و شاخههای این گیاه از منطقه دشت ناز ساری جمعآوری شده و عصاره متانولی آنها استخراج شد. سپس این عصارهها ...
بیشتر
Pterocarya fraxinifolia (Lam.) Spach از تیره Juglandaceae بهصورت خودرو در استانهای شمالی ایران میروید. بهرغم فراوانی، اطلاعات بسیار کمی در خصوص این گیاه گزارش شده است. این تحقیق به منظور بررسی اثر آنتیاکسیدانی این گیاه انجام شد. برای این منظور، برگها و شاخههای این گیاه از منطقه دشت ناز ساری جمعآوری شده و عصاره متانولی آنها استخراج شد. سپس این عصارهها در آزمونهای گوناگون بکار رفت. نتایج نشان داد که میزان فنل و فلاونوئیدها در برگ بهطور قابل ملاحظهای بیشتر از پوست شاخه است. در آزمون بهداماندازی رادیکالهای آزاد DPPH غلظت مهار 50% در عصاره متانولی برگ 11/0±59/15 و در پوست شاخه30/2±24/166 میکروگرم بر میلیلیتر بدست آمد. قدرت احیاءکنندگی عصارههای برگ تفاوتی با آسکوربیک اسید نداشت (p>0.05). اگرچه عصارهها در آزمون بهداماندازی نیتریک اکساید اثر ضعیفی ا ز خود نشان دادند، اما بهطور مؤثری قابلیت شلات کنندگی آهن را دارا بودند. تمامی عصارهها فعالیت آنتیاکسیدانی خوبی در تست لینولئیک اسید از خود نشان دادند. اختلاف معنیداری بین فعالیت این عصارهها وجود نداشته (p>0.05) و تمامی عصارهها الگوی مهار پراکسیداسیون مشابه آسکوربیک اسید و آنتیاکسیدان سنتزی BHA از خود نشان دادند. در مجموع، عصاره متانولی این گیاه در تمامی مدلهای مورد مطالعه، سطوح مختلفی از فعالیت آنتیاکسیدانی را از خود نشان دادند. بهویژه، قابلیت احیاءکنندگی آهن III به آهن II را با اهداء الکترون، شلاته کنندگی آهن II و فعالیت ضد پراکسیده شدن چربی را از خود نشان دادند.