فاطمه رحیمی ملکشان؛ افشین توکلی؛ مهدی راستگو؛ محمدرضا عظیمی
چکیده
گلرنگ (Carthamus tinctorius L.) گیاهی سازگار با مناطق خشک و نیمه‌خشک است که برای تولید دانه و گلبرگ آن کشت می‌شود. این تحقیق بهمنظور انتخاب ژنوتیپ‌های مناسب گلرنگ برای تولید دانه و گلبرگ و مطالعه تأثیر زمان برداشت گلبرگ در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه زنجان به‌صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار ...
بیشتر
گلرنگ (Carthamus tinctorius L.) گیاهی سازگار با مناطق خشک و نیمه‌خشک است که برای تولید دانه و گلبرگ آن کشت می‌شود. این تحقیق بهمنظور انتخاب ژنوتیپ‌های مناسب گلرنگ برای تولید دانه و گلبرگ و مطالعه تأثیر زمان برداشت گلبرگ در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه زنجان به‌صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد. فاکتور اول زمان برداشت گلبرگ‌ها در دو سطح شامل: 1- برداشت گلبرگ در شروع گلدهی که پس از بازشدن طبق، اقدام به برداشت گلبرگ‌ها شد و 2- برداشت گلبرگ‌ها پس از انجام گرده‌افشانی و شروع پژمردگی گلبرگ‌ها بود. فاکتور دوم آزمایش ژنوتیپ‌های مختلف گلرنگ بهاره در 5 سطح شامل ژنوتیپ‌های: گلدشت، سینا، زنده‌رود، MEC88 و MEC59 بود. در این مطالعه صفات تعداد طبق در بوته، تعداد دانه در طبق، وزن هزاردانه، عملکرد دانه، بیولوژیک و گلبرگ و همچنین رنگ گلبرگ‌ها مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که از بین ژنوتیپ‌ها، MEC59 دارای بالاترین میزان عملکرد دانه و گلبرگ بود، ولی رنگ گلبرگ‌های آن زرد کم رنگ است و برای تولید گلبرگ مناسب نیست. زمان برداشت تأثیر معنی‌داری بر عملکرد دانه نداشت، ولی تأخیر در برداشت گلبرگ‌ها باعث کاهش عملکرد گلبرگ‌ها شد. تعداد طبق در بوته همبستگی مثبت و معنی‌داری با عملکرد دانه و گلبرگ نشان داد. البته در بین ژنوتیپ‌های مورد مطالعه رقم زنده‌رود برای کشت دو منظوره بسیار مناسب است و رقم گلدشت نیز گلبرگ‌های قرمزتری دارد و برای تولید گلبرگ مناسب است.
محمود قربانزاده نقاب؛ قربانعلی رسام؛ علیرضا دادخواه
چکیده
این تحقیق بهمنظور بررسی اثر تاریخ کاشت پاییزه و بهاره بر روی عملکرد دانه، میزان روغن و ترکیب اسیدهای چرب ارقام گلرنگ (Carthamus tinctorius L.) در منطقه شیروان انجام شد. تحقیق در قالب طرح بلوک کامل تصادفی و به‌صورت کرت‌های خرد شده با سه تکرار در مزرعه پژوهشی دانشکده کشاورزی شیروان (دانشگاه فردوسی مشهد) در سال 1390-1389 به اجرا در آمد. کرت‌های اصلی ...
بیشتر
این تحقیق بهمنظور بررسی اثر تاریخ کاشت پاییزه و بهاره بر روی عملکرد دانه، میزان روغن و ترکیب اسیدهای چرب ارقام گلرنگ (Carthamus tinctorius L.) در منطقه شیروان انجام شد. تحقیق در قالب طرح بلوک کامل تصادفی و به‌صورت کرت‌های خرد شده با سه تکرار در مزرعه پژوهشی دانشکده کشاورزی شیروان (دانشگاه فردوسی مشهد) در سال 1390-1389 به اجرا در آمد. کرت‌های اصلی به دو تاریخ کاشت پاییزه و بهاره و کرت‌های فرعی به پنج رقم گلرنگ شامل سینا، CW-4445، Sahuripa-88، توده محلی قوچان و توده محلی اصفهان اختصاص یافت. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که تاریخ کاشت، عملکرد دانه، میزان روغن و ترکیب اسیدهای چرب را تحت تأثیر قرار می‌دهد. عملکرد دانه و میزان روغن در کشت پاییزه (به‌ترتیب kg/ha2230% و 5/29%) بیشتر از کشت بهاره (به‌ترتیب kg/ha1520% و 5/27%) بود. براساس نتایج این تحقیق رقم سینا در کشت پاییزه (kg/ha2989) و رقم CW-4440 در کشت بهاره (kg/ha1789) بیشترین عملکرد دانه را داشتند. به لحاظ میزان روغن هم در کشت پاییزه و هم کشت بهاره رقم Sahuripa-88 بالاترین درصد روغن (به‌ترتیب 32% و 7/29%) را داشت. میزان اسیدهای چرب پالمتیک، استئاریک و اولئیک در کشت پاییزه نسبت به بهاره افزایش معنی‌داری یافت. باوجوداین میزان اسیدهای چرب لینولئیک و لینولنیک در کشت پاییزه کاهش معنی‌داری را نشان داد و نیز دارای پایداری روغن بالایی بود. براساس نتایج این تحقیق بین ژنوتیپ‌ها تفاوت معنی‌داری در عملکرد دانه، میزان روغن، ترکیب اسیدهای چرب و پایداری روغن وجود داشت. نتایج حاصل از این تحقیق گویای اینست که تاریخ کاشت و رقم از مهمترین عوامل مؤثر بر عملکرد دانه، میزان و کیفیت روغن در دانه گلرنگ محسوب می‌شوند. ارقام سینا، CW-4445 و توده محلی قوچان دارای قابلیت مناسبی برای توسعه کشت گلرنگ و افزایش سطح زیر کشت در منطقه هستند.
سید پوریا قاسمی؛ ابراهیم شریفی عاشورآبادی
چکیده
بهمنظور بررسی تأثیر تراکم و کشت مخلوط گلرنگ (Carthamus tinctorius L.) و منداب (Eruca sativa L.) بر عملکرد و نسبت برابری زمین، آزمایشی در سال زراعی 90-1389 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرری واقع در 30 کیلومتری جنوب شهرستان تهران انجام شد. این آزمایش به‌صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار اجرا گردید. تیمارهای ...
بیشتر
بهمنظور بررسی تأثیر تراکم و کشت مخلوط گلرنگ (Carthamus tinctorius L.) و منداب (Eruca sativa L.) بر عملکرد و نسبت برابری زمین، آزمایشی در سال زراعی 90-1389 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرری واقع در 30 کیلومتری جنوب شهرستان تهران انجام شد. این آزمایش به‌صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار اجرا گردید. تیمارهای آزمایشی شامل تراکم بوته در سه سطح 40، 20 و 16 بوته در مترمربع به‌عنوان عامل اصلی و آرایش در خطوط کشت در 6 سطح، شامل کشت خالص گلرنگ (CCCCCCCC)، کشت خالص منداب (EEEEEEEE) و همچنین کشت مخلوط آنها به‌صورت CCCCEEEE، ECCCEEEC، CCEECCEE و CECECECE به‌عنوان عامل فرعی بود. ویژگی‌های مورد مطالعه شامل عملکرد، اجزای عملکرد و نسبت برابری زمین بود. نتایج نشان داد که در منداب، بیشترین عملکرد ماده خشک اندام هوایی و همچنین دانه به‌ترتیب معادل 1035 و 246 گرم در مترمربع از تراکم 40 بوته در مترمربع و آرایش CCCCEEEE بدست آمد. در گلرنگ نیز، بیشترین عملکرد ماده خشک اندام هوایی و دانه به‌ترتیب برابر با 1050 و 268 گرم در مترمربع بود که در تراکم 40 بوته در مترمربع از آرایش CCCCEEEE مشاهده شد. به‌طور کلی در ارزیابی سیستم کشت مخلوط مشخص گردید که در تولید ماده خشک اندام هوایی و دانه، بالاترین نسبت برابری زمین مربوط به تراکم بالا از آرایش CCCCEEEE و به‌ترتیب معادل 41/1 و 48/1 بود که بیانگر سودمندی کشت مخلوط نسبت به کشت خالص هر کدام از گونه‌ها به تنهایی می‌باشد.
مریم پالیزدار؛ بابک دلخوش؛ امیرحسین شیرانی‌راد؛ قربان نورمحمدی
چکیده
بهمنظور بررسی اثر رژیم‌های آبیاری و کود پتاسیم بر عملکرد و اجزای عملکرد گلرنگ (Carthamus tinctorius L.)، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه‌ای آزمایشی در قزوین طی سال زراعی 89-1388 بر روی رقم پاییزه گلدشت اجرا گردید. عوامل آزمایش شامل آبیاری در چهار سطح (آبیاری براساس 60، 100، 140 و 180 میلی‌متر ...
بیشتر
بهمنظور بررسی اثر رژیم‌های آبیاری و کود پتاسیم بر عملکرد و اجزای عملکرد گلرنگ (Carthamus tinctorius L.)، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه‌ای آزمایشی در قزوین طی سال زراعی 89-1388 بر روی رقم پاییزه گلدشت اجرا گردید. عوامل آزمایش شامل آبیاری در چهار سطح (آبیاری براساس 60، 100، 140 و 180 میلی‌متر تبخیر تجمعی از تشتک تبخیر کلاس A) و مقادیر کود پتاسیم در چهار سطح (صفر، 50، 100 و 150 کیلوگرم پتاسیم در هکتار) بودند. نتایج نشان داد که افزایش تعداد آبیاری سبب افزایش معنی‌دار عملکرد دانه، ارتفاع بوته، قطر ساقه، تعداد شاخه در بوته، قطر طبق، تعداد طبق در بوته و تعداد دانه در طبق گردید، به‌طوری‌که عملکرد دانه در تیمار 60 میلی‌متر نسبت به تیمار 180 میلی‌متر، 110% بیشتر گردید. افزایش مقدار پتاسیم نیز سبب افزایش معنی‌دار کلیه صفات شد. به‌طوری‌که مصرف 150 کیلوگرم پتاسیم در هکتار نسبت به عدم مصرف آن، عملکرد دانه را 58% افزایش داد. افزایش سطح کود پتاسیم موجب تقلیل تأثیر منفی کاهش آبیاری بر صفات و در نتیجه افزایش آنها شد. اثر متقابل آبیاری و پتاسیم بر روی تمامی صفات بجز قطر ساقه و قطر طبق معنی‌دار بود. در رژیم آبیاری 60 میلی‌متر، مصرف 150 کیلوگرم کود نسبت به عدم مصرف آن موجب افزایش 35 درصدی عملکرد دانه شد، اما در تیمار آبیاری 180 میلی‌متر، این افزایش عملکرد دانه 130% بود. نتایج نشان دادند که مصرف کود پتاسیم دارای تأثیر مثبتی بر روی عملکرد دانه و اجزای آن در گیاه دارویی گلرنگ به‌ویژه در شرایط کم‌آبیاری بود.
لیلا ابراهیم‌زاده سروستانی؛ محمدجواد آروین؛ کبری مقصودی
چکیده
در یک سری مطالعه‌های مزرعه‌ای طی دو سال زراعی، تأثیر مصرف سایکوسل به صورت محلول‌پاشی در مراحل اولیه رشد (4-3 برگی) بر عملکرد دانه و اجزای عملکرد آن در گیاه گلرنگ (Carthamus tinctorius L.)، رقم محلی اصفهان، در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه باهنر کرمان، در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار مطالعه گردید. در سال اول اثر غلظت‌های ...
بیشتر
در یک سری مطالعه‌های مزرعه‌ای طی دو سال زراعی، تأثیر مصرف سایکوسل به صورت محلول‌پاشی در مراحل اولیه رشد (4-3 برگی) بر عملکرد دانه و اجزای عملکرد آن در گیاه گلرنگ (Carthamus tinctorius L.)، رقم محلی اصفهان، در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه باهنر کرمان، در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار مطالعه گردید. در سال اول اثر غلظت‌های 0، 1000 و 2000 میلیگرم در لیتر آزمایش شدند. در مقایسه با شاهد، سایکوسل تأثیری بر طول و قطر ساقه نداشت و باعث افزایش معنی‌دار انشعابات کل، تعداد برگ در گیاه، تعداد طبق در بوته، تعداد دانه در طبق، وزن هزاردانه، عملکرد بیولوژیک و دانه گردید، ولی تأثیری بر درصد پروتئین و روغن و شاخص برداشت نداشت. در سال دوم اثر غلظت‌های 0، 1000، 2000، 3000 و 4000 میلیگرم در لیتر آزمایش شد. در مقایسه با شاهد، افزایش غلظت سایکوسل تا غلظت 3000 میلیگرم در لیتر باعث افزایش انشعابات کل، انشعابات فرعی، تعداد طبق در بوته، وزن طبق، وزن هزاردانه، عملکرد دانه و بیولوژیک گردید و در برخی موارد غلظت 3000 میلیگرم نسبت به بقیه غلظتها مؤثرتر بود. با توجه به نتایج دو ساله، به نظر میرسد مؤثرترین غلظت سایکوسل جهت افزایش محصول دانه 1000 میلیگرم در لیتر باشد.
محمدحسین لباسچی؛ محمد بختیاری رمضانی؛ ابراهیم شریفی عاشورآبادی
دوره 24، شماره 4 ، بهمن 1387، ، صفحه 444-454
چکیده
بهمنظور بررسی اثرهای تراکم بوته بر شاخصهای رشد گلرنگ (Carthamus tinctorius L.) در شرایط دیم دماوند، آزمایشی در ایستگاه تحقیقات مراتع همند آبسرد (دماوند) با بارندگی 315 میلی‌متر در سال زراعی 83-82 به اجرا درآمد. این آزمایش در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با 3 تیمار و 5 تکرار انجام شد. در این تحقیق اثر تراکم‌های 14، 20 و 29 بوته در متر مربع، بر شاخصهای ...
بیشتر
بهمنظور بررسی اثرهای تراکم بوته بر شاخصهای رشد گلرنگ (Carthamus tinctorius L.) در شرایط دیم دماوند، آزمایشی در ایستگاه تحقیقات مراتع همند آبسرد (دماوند) با بارندگی 315 میلی‌متر در سال زراعی 83-82 به اجرا درآمد. این آزمایش در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با 3 تیمار و 5 تکرار انجام شد. در این تحقیق اثر تراکم‌های 14، 20 و 29 بوته در متر مربع، بر شاخصهای رشد، Relative growth rate (RGR)، Crop growth rate (RGR)، Drymatter (DM) و Leaf area index (LAI) گلرنگ رقم اصلاح شده IL111 مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد بیشترین ماده خشک و شاخص سطح برگ به‌ترتیب 684 گرم در متر مربع و 3/1 مربوط به تراکم 29 بوته در متر مربع بود. همچنین تیمار تراکم زیاد، دارای شاخصهای DM، LAI و CGR بالا در اوایل و اوسط رشد و افت سریع شاخص سرعت رشد نسبی در اواخر رشد نسبت به سایر تیمارها بود. از طرفی بالاترین سرعتهای رشد نسبی و محصول در تراکم پایین بدست آمد. توانایی رشد گلرنگ به‌عنوان یک گیاه صنعتی و دارویی با شاخصهای رشد متعارف، در شرایط دیم دماوند با بارندگی متوسط و پراکنش نسبتاً مناسب، قابل توجه می‌باشد.
